1 Veilig zoeken Internet is een handig medium met een zee aan informatie op allerlei gebieden. U kunt vanuit huis op ieder moment snel informatie van over de hele wereld in huis halen. Het kan hierbij gaan om informatie van allerlei websites die u vindt met behulp van een zoekmachine, zoals Google. Het kan ook gaan om informatie die u op een specifieke website zoekt. Zoals een website van een automagazine. Het is belangrijk om gevonden informatie goed te kunnen beoordelen op betrouwbaarheid. Tenslotte kan iedereen op internet wel van alles beweren. In dit PDF-bestand leest u hoe u betrouwbare informatie zoekt, vindt en beoordeelt. In dit hoofdstuk leert u: hoe u kunt zoeken naar informatie; hoe u gevonden informatie kunt beoordelen op betrouwbaarheid.
2 Veilig zoeken Veilig zoeken op internet Het is belangrijk eerst te weten waar u naar wilt zoeken. Dus bedenk één of meer woorden die uw zoekvraag goed omschrijven. Zoekt u bijvoorbeeld een tweedehands auto, dan kunt deze woorden gebruiken bij uw zoektocht op internet. U kunt ook zoeken op het merk auto. Er zijn verschillende mogelijkheden om te zoeken: Een zoekmachine gebruiken, zoals Google. Een zoekmachine geeft u een brede manier van zoeken met behulp van trefwoorden. U zult veel informatie vinden, maar zeer veel zal niet voor u van toepassing zijn. U kunt gerichter zoeken door meer trefwoorden op te geven. In het voorbeeld van de auto bijvoorbeeld: auto kopen Opel. Het is belangrijk te onthouden dat in Google naast de gewone zoekresultaten, gevonden op bijna alle websites op internet, ook commerciële websites worden getoond. Dit is eigenlijk reclame van bedrijven waarvoor betaald is. Deze zoekresultaten zijn gewoonlijk dus niet objectief, maar kunnen handig zijn als u er een bedrijf bij ziet staan waar u verder wilt kijken naar bijvoorbeeld een auto. Ook wil een gevonden zoekresultaat dat boven in de lijst staat, niet zeggen dat dit voor u het beste resultaat is. Hoe de resultaten worden ingedeeld in Google is niet helemaal bekend, maar onder andere het aantal verwijzingen vanaf andere websites naar de gevonden website speelt een belangrijke rol. Gevonden zoekresultaten met Google: Commerciële zoekresultaten: Gewone zoekresultaten: Direct opzoeken van een website waar u belangrijke informatie verwacht. U kunt gericht zoeken door direct op uw doel af te gaan. Als u bijvoorbeeld gelezen heeft over een website waar men auto s te koop aanbiedt, is de kans groot dat u hier ook uw favoriete auto tegenkomt. Ook de website van een garage in de buurt op internet kan in dit geval een goed startpunt zijn. Op dit soort websites kunt u vaak ook verder zoeken naar meer informatie over een bepaalde auto.
Veilig zoeken 3 Een bekende website waar u tweedehands auto s kunt vinden is Autotrader: Op dit soort websites ziet u vaak gemengde informatie. Objectieve informatie is onder andere te vinden via hyperlinks als FAQ, veelgestelde vragen of informatie. Deze websites moeten gedeeltelijk bestaan van inkomsten uit reclame: zeker als het plaatsen van advertenties door particulieren gratis is. U komt dan ook regelmatig verwijzingen tegen naar allerlei producten en bedrijven. Aangezien dit reclame is, zal die informatie gekleurd zijn. U kunt direct naar een bedrijfswebsite gaan, zoals die van een garage: Op een bedrijfs- of winkelsite is vaak veel informatie te vinden over de diverse producten die worden aangeboden. De feitelijke informatie is over het algemeen betrouwbaar. Denk bijvoorbeeld aan de specificaties van een auto, zoals de motorinhoud of de beschikbare kleuren. Andere informatie op dit type website, zoals acties, reclame en nieuws is over het algemeen gekleurd en bedoeld om producten aan te prijzen. Hier moet u dus iets voorzichtiger mee zijn. Direct opzoeken van een website waar doorverwijzingen staan. Dit zijn websites waar een hele verzameling links naar belangrijke websites bij elkaar staan, ook wel portals genoemd. Het meest bekende voorbeeld is Startpagina. Door eerst de juiste dochter-startpagina te vinden, bijvoorbeeld auto.pagina.nl, kunt u verder gaan naar een geschikte website aan de hand van de links op de pagina.
4 Veilig zoeken De bekendste portal is Startpagina: Categorieën: Hyperlinks naar websites: Portals als Startpagina hebben vaak een combinatie van hyperlinks naar objectieve websites met informatie over een onderwerp en hyperlinks naar bedrijfswebsites. Objectieve websites kunnen bijvoorbeeld websites van tijdschriften zijn of organisaties als de ANWB, Consumentenbond en dergelijke. Opzoeken van een gespecialiseerde website over het onderwerp. Er zijn op internet veel websites te vinden die zich speciaal bezighouden met een bepaald onderwerp. Zo zijn er websites met nieuws, recensies, testen en andere informatie over auto s. Vaak zijn dit websites die gekoppeld zijn aan magazines of tvprogramma s. Een voorbeeld is de website van het automagazine Autoweek: De website van Autoweek: Recensies, tests en advies: Videoverslagen: Nieuws: Recensies, tests en nieuws is op dit soort websites vaak redelijk betrouwbaar, maar wel voor een deel afhankelijk van de smaak van degene die er verslag van doet. Ook staan op dit soort websites regelmatig advertenties van bedrijven: soms vermomd als advies. Er staat niet altijd duidelijk bij vermeld dat het om een advertentie gaat, maar als een product of dienst alleen maar wordt aangeprezen, kunt u ervan uitgaan dat het om reclame gaat en de informatie gekleurd is.
Veilig zoeken 5 Opzoeken via een vergelijkingswebsite. Deze websites bieden een overzicht van veel verschillende merken en producten zonder verbonden te zijn met een fabrikant. Dit soort websites zijn vooral handig als u nog niet precies weet wat u wilt. Een bekende vergelijkingswebsite is www.kieskeurig.nl. Ook op de website van de Consumentenbond op www.consumentenbond.nl kunt u vergelijkingen van producten zien. Deze zijn echter alleen beschikbaar voor leden. Een bekende vergelijkingswebsite is Kieskeurig: Zoeken naar een bepaald product: Categorieën producten: Op een vergelijkingssite is veel informatie te vinden over allerlei producten. De feitelijke informatie, bijvoorbeeld de specificaties van een product, zijn over het algemeen betrouwbaar, omdat ze direct zijn overgenomen van de feitelijke productinformatie van de fabrikant. Soms ontbreken er details in de beschrijving. Deze kunt u eventueel aanvullen op de website van de fabrikant van het product. Zoek daar op de naam of code van het product en u vindt gewoonlijk de uitgebreide details. Naast specificaties zijn er ook waarderingen en recensies te vinden bij producten. Op sommige vergelijkingssites zijn deze voor een deel gegeven en geschreven door redacteurs (bijvoorbeeld op www.tweakers.nl), maar meestal worden ze gemaakt door andere consumenten. Het kan handig zijn om meningen van andere consumenten te lezen, maar het is belangrijk in uw achterhoofd te houden dat die meningen altijd persoonlijk zijn. Een mening over een onderwerp is niet voldoende om een goede conclusie te kunnen trekken. Pas als er meerdere meningen staan, het liefst uitgebreid en goed onderbouwd met argumenten, kunt u er meer op vertrouwen. Tip Andere vergelijkingssites Andere vergelijkingwebsites zijn onder andere: www.kelkoo.nl www.vergelijk.nl www.prijsvergelijk.nl www.beslist.nl www.tweakers.nl www.independer.nl (voor financiële producten)
6 Veilig zoeken Opzoeken van een encyclopedie of woordenboek. Wanneer u meer wilt weten over de betekenis of spelling van een woord is een online woordenboek als www.vandale.nl een handige website om te raadplegen. Dit is informatie waar verder geen mening aan te pas komt en dus betrouwbaar is: Op de website van Van Dale kunt controleren wat de betekenis van een woord is: Voor het gericht zoeken naar meer informatie over een specifiek onderwerp kan een online encyclopedie als www.wikipedia.nl goed van pas komen. Maar ook een online encyclopedie als Wikipedia wordt samengesteld door duizenden schrijvers, die het soms niet kunnen laten hun eigen mening in een artikel mee te nemen. Ondanks het feit dat er een redactie aanwezig is die hierop controleert en hiervoor waarschuwt, is het verstandig ook andere bronnen te raadplegen. Op Wikipedia staan veel interessante artikelen, maar ze zijn niet altijd even betrouwbaar: Bij informatie zoeken en beoordelen op internet is het vaak een goed idee om verschillende bronnen te raadplegen. Op die manier krijgt u een objectiever beeld van de betrouwbaarheid van de informatie die u gevonden heeft.
Veilig zoeken 7 Achtergrondinformatie Woordenlijst Google Link Portal Recensie Specificaties Startpagina Trefwoord Vergelijkingswebsite Zoekmachine Zoekterm Zoekresultaat De meestgebruikte zoekmachine op internet. Kortere aanduiding voor hyperlink. Onderdeel van een webpagina waarmee u naar een andere webpagina kunt gaan door erop te klikken. Een website waarvan de pagina s gevuld zijn met hyperlinks naar allerlei websites. Gerangschikt per onderwerp. Startpagina.nl is hier een voorbeeld van. Verslag van ervaringen met een bepaald product. Eigenschappen van een product. Website bestaande uit veel verschillende dochterpagina s waarop allerlei hyperlinks naar websites per onderwerp en categorie bij elkaar staan. Woord waarmee u zoekt in een zoekmachine en dat te maken heeft met het onderwerp waar u naar zoekt. Website waarop producten en diensten met elkaar worden vergeleken wat betreft eigenschappen, prestaties en prijzen. Een speciale website waarmee u kunt zoeken op internet, bijvoorbeeld Google. Het woord of de woorden waarop u zoekt met een zoekmachine. Eén of meer verwijzingen naar websites of andere informatie die u gevonden heeft met behulp van een zoekmachine of andere zoekmethode op internet.