Brandweer Barneveld Evaluatie Heart Safe Barneveld 2010 Versie 1 4-3-2010
Inhoud 1. Inleiding... 3 2. Begrippen... 4 3. Het AED-project... 5 4. Evaluatie... 8 5. Te evalueren onderdelen en de resultaten... 13 6. Conclusies en aanbevelingen... 14 2
1. Inleiding Begin 2008 heeft de gemeenteraad het besluit genomen, (1) de First Responder Brandweer-taak (FRB) in de kernen Zwartebroek, Kootwijkerbroek en Garderen te continueren en (2) om de ontwikkeling van een AED-netwerk op zich gaan nemen. Het AED-netwerk is complementair aan de FRB. Het opzetten van het AED-netwerk start met een pilot (3) op vier plaatsen te weten in een tweetal wijken in Barneveld en Voorthuizen en verder in de kernen De Glind en Kootwijk. Ten slotte zal in de vorm van maatwerk (4) toeristenbestemmingen (campings) gestimuleerd worden om medewerkers op te leiden voor reanimatie en bediening AED-apparatuur en de aanschaf hiervan. Dit geldt ook voor de bedrijventerreinen en de winkelgebieden Voorthuizen en Barneveld. In de meerjarenraadsagenda (MJRA) is voorzien dat in het eerste halfjaar van 2010 een evaluatie moet plaatsvinden. Middels de aanbieding van dit rapport wordt daaraan voldaan. De opzet van deze evaluatie ziet er als volgt uit. In hoofdstuk 2 wordt in het kort de essentie genoemd van het AED-project. In hoofdstuk 3 wordt de uitvoering van de te evalueren onderdelen beschreven en zal ingegaan worden op de opgedane ervaringen. Belangrijke elementen die in de evaluatie naar voren komen worden in hoofdstuk 4 genoemd. In hoofdstuk 5 worden conclusies getrokken en aanbevelingen gedaan. De evaluatie richt zich op het proces van het realiseren van het AED-netwerk. Gelet op de korte duur van de pilot en het feit dat privacybepalingen van kracht zijn, is er geen duidelijk beeld van de resultaten van de reanimaties die plaats hebben gevonden met inzet van de vrijwilligers van het AED-netwerk. Bij de beleidsvoorbereiding van het project (2008) werd als werknaam Het Heart Safe project gebruikt. In de praktijk blijkt het begrip AED-netwerk meer als werknaam gebruikt te worden. Dit gegeven is dan ook aanleiding geweest om de naam AED-netwerk verder als werknaam te gebruiken. 3
2. Begrippen AED AED-netwerk AED-kring FRB KVO Automatische Externe Defibrillator. Het gehele AED-systeem in de gemeente Barneveld. In een specifieke wijk/kern waarin een AED kast aanwezig is met daaraan gekoppeld een aantal burgerhulpverleners die kunnen reanimeren. First Responder Brandweer, een eenheid van de brandweer die na verkregen oproep via het brandweeralarmeringssysteem met een auto ter plaatse gaat voor reanimatie. Keurmerk Veilig Ondernemen (projecten winkelgebied Voorthuizen en Barneveld). 4
3. Het AED-project Het hoofddoel om te komen tot een AED-project komt voort uit het feit dat bij een hartstilstand zo spoedig mogelijk gestart moet worden met reanimatie. Wil er een kans op slagen zijn, dan moet binnen zes minuten nadat de hartstilstand plaats heeft gevonden gestart zijn met reanimatie. Dit eventueel ondersteund met behulp van een AED-apparaat. De geëigende organisatie om deze taak uit te voeren is de ambulancedienst. Deze organisatie beschikt echter niet over een netwerk waarbij binnen zes minuten een start gemaakt kan worden met de reanimatie. Door het opzetten van een First Responder Brandweer in Zwartebroek, Kootwijkerbroek en Garderen is een eerste aanzet gegeven om te komen tot een netwerk waarbij binnen zes minuten een start gemakt kan worden met reanimatie. De brandweer heeft immers een fijn netwerk van posten en is gewend om direct en snel op te kunnen treden. Om over de kernen een dekkend netwerk te krijgen heeft de gemeenteraad besloten om in aanvulling op de FRB te starten met een AED-netwerk. Gekozen is voor een pilot van vier AEDkringen om eerst ervaring op te doen. Uitgangspunt is geweest dat de FRB-posten blijven en complementair zijn aan het AED-netwerk. Om in de kernen een dekkend AED-netwerk te krijgen zijn er denkbeeldige cirkels gemaakt in de kernen Barneveld, Voorthuizen, Kootwijk, Stroe, De Glind en Harselaar. Deze cirkels vormen het bereik van een in te richten AED-kring. De cirkels van een AED-kring zijn kleiner dan bij de FRB. Dit komt voort uit het feit dat de FRB-teams zich verplaatsen met een auto voorzien van optischeen geluidssignalen. Bij het AED-netwerk wordt er vanuit gegaan dat de vrijwilligers van een AEDkring zich te voet of per fiets verplaatsen. Een AED-kring bestaat uit een AED-apparaat, centraal in de cirkel opgesteld, met daaromheen een groep burgerhulpverleners die via een sms-systeem worden opgeroepen om de reanimatietaak op zich te nemen. De cirkels vormen samen een aansluitend netwerk in de genoemde kernen. De AED hangt op een locatie die bekend is bij de burgerhulpverleners in de betreffende wijk. Bij iedere kring hoort een aantal burgerhulpverleners die kan reanimeren en een AED kan bedienen. Per kring is het streven om 25-30 burgerhulpverleners beschikbaar te hebben. Dit aantal is nodig gelet op de mobiliteit van de burgerhulpverleners. De werving van voldoende burgerhulpverleners is van cruciaal belang. Ze moeten opgeleid worden en jaarlijks herhalingslessen volgen. Verder zijn de burgerhulpverleners aangesloten op het sms-meldsysteem. Dit systeem wordt door een commercieel bedrijf aangeboden en bediend vanuit de Meldkamer Ambulancezorg in Arnhem (MKA). De pilot bestaat uit het inrichten van vier posten. Het college heeft gekozen om de kernen Kootwijk en De Glind en de wijken Haarkamp (voorheen Hamburgerstraat) (Voorthuizen) en Norschoten (Barneveld) als AED-kring in te richten. De verdeling houdt in dat ervaring opgedaan wordt in zowel kleine kernen als in grotere wijken. Geografisch gezien ook kernen/wijken die niet binnen zes minuten vanuit de ambulancepost te bereiken zijn. Verder bestaat de pilot uit het stimuleren van eigenaren van recreatiebedrijven om zich aan te sluiten. Eenzelfde actie staat in de planning voor de bedrijfsterreinen Harselaar, De Valk en Briellard en de KVO winkelgebieden Voorthuizen en Barneveld. In een later stadium is de pilot uitgebreid met de kern Stroe en de wijken De Wheem-De Maat (Voorthuizen) en Rootselaar-Oost (voorheen Zuid III) (Barneveld). 5
Het technisch beheer van het project, de administratieve ondersteuning, werving vrijwilligers, opleiding en bijscholing is een taak van de brandweer. Hierbij wordt aansluiting gevonden bij de ervaringen die zijn opgedaan met First Responder Brandweer. De brandweer verzorgt in deze ook de opvang en eventuele nazorg van de burgerhulpverleners. Zie onderstaand de opzet van de kringindeling. De stand van zaken voor wat betreft het AED-netwerk is als volgt: Dekking via First Responder Brandweer Reeds ontwikkelde AEDkringen Nog te ontwikkelen gebieden kazernegebieden kernen wijken Voorthuizen wijken Barneveld wijken Voorthuizen wijken Barneveld Harselaar Recreatiegebieden Zwartebroek, Kootwijkerbroek en Garderen Kootwijk, Stroe en De Glind De Wheem, De Maat en Haarkamp Norschoten en Rootselaar-Oost Zeeheldenwijk, Componistenwijk, Blankensgoed en Centrum Centrum, De Vaarst, Veller, De Burght, De Valk, De Brielaerd, De Lors, Staatsliedenwijk en Rootselaar-West Oost en West met name Voorthuizen en Garderen Hoe werkt het De basis van het AED-netwerk is de aanwijzing van een kern of woonwijk tot AED-kring. Dit is een denkbeeldige lijn. Binnen de kring is minimaal één AED aanwezig. Ook zijn er burgerhulpverleners aanwezig (wonen en/of werken en/of tijdelijk verblijf) die opgeleid zijn om te reanimeren met gebruik van een AED. Deze burgerhulpverleners zijn bij de organisatie van het AED-netwerk geregistreerd en aangemeld in het alarmeringssysteem. 6
De start van het inzetten van het AED-netwerk is in handen van de Meldkamer Ambulancezorg (MKA). Zodra de ambulancedienst een melding ontvangt waarbij de kwalificatie reeanimatie wordt gegeven zal de dienstdoende centralist van de ambulancedienst het systeem activeren door middel van de invoer van postcode-informatie. Deze informatie wordt via internet verzonden aan een commercieel bedrijf die de informatie omzet in een sms-melding. Burgerhulpverleners die een registratie hebben op maximaal 500 meter hemelsbreed van de locatie waar hulp nodig is, krijgen het sms-bericht. Zij krijgen het verzoek om ter plaatse te gaan. Enkele burgerhulpverleners krijgen het verzoek om eerst de AED te halen. Bij de reanimatie is binnen het AED-netwerk de afspraak gemaakt dat een beperkt aantal burgerhulpverleners bij een melding ingezet kan worden. Alle burgerhulpverleners die aan het meldcriterium voldoen worden via het sms-bericht op de hoogte gebracht. Ter plaatse zal pas blijken hoeveel burgerhulpverleners daadwerkelijk zijn opgekomen. De eerst aankomende burgerhulpverleners houden zich met de reanimatie bezig. De overigen gaan weer huiswaarts. Zodra het ambulanceteam aanwezig is, wordt het AED-team ondersteunend aan het ambulanceteam. Van hun inzet maken de burgerhulpverleners melding bij de brandweerorganisatie. Alle burgerhulpverleners beschikken over een gebruikershandleiding. 7
4. Evaluatie Het doel van de evaluatie is om na te gaan of de ingezette werkwijzen aan de verwachtingen voldoen en welke lessen eventueel getrokken kunnen worden. De volgende elementen maken deel uit van de evaluatie: a. Aanbesteding koop AED-apparatuur en cursussen/herhalingslessen De aankoop van AED-apparatuur is verlopen volgens gemeentelijke richtlijnen bij aanbesteding en inkoop. Hoewel er geen verplichting is voor de wijze van inkoop cursussen/herhalingslessen is ook hier de gemeentelijke richtlijn voor aanbesteding en inkoop gevolgd. In beide gevallen zijn mogelijke aanbieders schriftelijk op de hoogte gebracht van de processen. MAI (gevestigd op de Harselaar) kwam in beide trajecten als beste aanbieder naar voren. b. FRB versus AED-netwerk Het besluit van de gemeenteraad van begin 2008 houdt in dat de drie FRB-posten (Zwartebroek, Kootwijkerbroek en Garderen) gehandhaafd blijven en dat de overige kernen/wijken opgenomen worden in het AED-netwerk. FRB en AED-netwerk zijn ten opzichte van elkaar aanvullend. Daarbij wordt door de FRB gebruik gemaakt van een grotere actieradius omdat men zich met een brandweervoertuig verplaatst. Tot op dit moment wordt de FRB naast het AED-netwerk in de gehele gemeente nog ingezet. Dit houdt dus in dat er sprake is van dubbele oproepen. Technisch is dit alarmeringstechnisch nog niet te voorkomen. Zodra het AED-netwerk volledig is, zal opnieuw bekeken worden hoe deze dubbele oproepen uit te sluiten zijn. c. Wijkindeling AED-netwerk en systeem van alarmering sms-bericht Bij de ontwikkeling van het beleidsplan is uitgegaan van een kern/wijkindeling door middel van het maken van kringen. Bij de kleine kernen wordt daarbij vanuit het centrum gerekend met het maken van een cirkel. Bij wijken wordt gekeken om de cirkel zo te leggen dat de grootste dekking wordt gekregen in de wijk met een minimum aantal cirkels. Zie hiervoor de tekening in de bijlage. De gedachte hierbij is dat een melding ergens uit de cirkel moet komen. De locatie in de cirkel is daarbij verder niet van belang. De cirkels staan vast. Het bedrijf dat de sms-alarmeringen doet, werkt vanuit een andere optiek. De locatie van de melding wordt fictief aangemerkt als een stip. Vanuit deze stip wordt vervolgens een denkbeeldige cirkel getrokken. Alle vrijwilligers in deze cirkel krijgen een sms-alarm en indien zich in deze cirkel een AED-apparaat bevindt, wordt de aansturing dusdanig dat vrijwilligers worden verzocht om dit apparaat mee te nemen. De cirkel is hier dus steeds anders. De kringen van het AED-netwerk zijn qua opzet verschillend van de manier van werken van het bedrijf dat de alarmering verzorgt. Beide systemen werken vanuit verschillende invalshoeken. In de meeste gevallen geeft dit geen problemen. Bij continuering van het project zal in overleg met het bedrijf dat de alarmeringen verzorgt gekeken worden naar oplossingen. d. Communicatie Bij de opbouw van een AED-netwerk is communicatie van groot belang. Communicatie moet gericht zijn op werving van vrijwilligers en het informeren van de wijkbewoners dat het AEDnetwerk mogelijk actief wordt in hun wijk. Zie hiervoor verder onder het kopje werving vrijwilligers. 8
Om alle betrokkenen bij het AED-netwerk op de hoogte te houden van de ontwikkelingen wordt gemeentebreed een nieuwsbrief verspreid. De verschijningsdatum is onregelmatig en afhankelijk van de situatie of er iets te melden valt. Niet betrokken personen kunnen informatie krijgen via de gemeentelijke website, lokale media en voorlichtingsactiviteiten brandweer waarbij het netwerk onder de aandacht wordt gebracht. De verschijning van het informatiebulletin wordt als waardevol beschouwd. Het is immers een middel om met de vrijwilligers van het netwerk en andere betrokkenen te communiceren en mededelingen te doen die van belang zijn. Zodra het netwerk gemeentedekkend is zal de verschijningsdatum een meer regelmatig karakter moeten krijgen. Algemene voorlichting via website, media en voorlichtingsactiviteiten brandweer zullen in de toekomst blijvend plaats moeten vinden om het netwerk onder de aandacht van de bevolking te blijven houden. e. Werving burgerhulpverleners Na bepaling van het gebied waar de AED-kring komt (kern of wijk) wordt gestart met de werving van vrijwilligers. Het betreffende wijkplatform wordt hierbij gevraagd om medewerking. Doel van de participatie is om draagvlak en ondersteuning voor het project in de betreffende wijk/kern. De resultaten van deze wijze van participatie zijn verschillend. We treffen wijkplatforms die zeer enthousiast zijn en staan te dringen om samen het initiatief te nemen. Hier wordt dankbaar op ingespeeld. Dank en waardering voor deze vorm van participatie vindt plaats. Maar ook komt het voor dat na herhaalde verzoeken er geen reactie komt. De werving van burgerhulpverleners wordt dan zonder het wijkplatform gestalte gegeven. In één geval, waarbij totaal geen reactie kwam, is afgezien van realisatie van een AED-cirkel. Er is voor een andere wijk gekozen. Middels een huis-aan-huis circulaire en via (wijkplatform-)kranten worden belangstellende bewoners opgeroepen om op een informatie avond te komen. Hier worden zij geïnformeerd over de plannen en wordt inzicht gegeven over de wijze van opleiding, oefening, enz. Personen kunnen zich op de informatieavond opgeven of later een aanmeldingsformulier naar de brandweer sturen. De informatiebijeenkomsten worden in het algemeen redelijk tot zeer goed bezocht. Tijdens de bijeenkomsten blijken velen de noodzaak voor het AED-netwerk te ondersteunen en melden zich aan. Daar waar onvoldoende respons is, worden aanvullende acties ondernomen. Het gaat hier dan om inschakeling van mond-tot-mond reclame, werving door wijkbewoners die op de informatieavond aanwezig zijn en wijkplatforms (indien er sprake is van participatie). Eventueel wordt via de media een herhaalde oproep geplaatst. In twee gevallen is de werving ondersteund middels een presentatie-demonstratie van de brandweer. In zowel Kootwijk als Stroe is tijdens een presentatie/demonstratie van de brandweer voorlichting gegeven over het AED-netwerk. Voorlichting en werving door presentatie/demonstratie van de brandweer is een succesvol instrument gebleken. In zowel Kootwijk als Stroe hebben veel vrijwilligers zich opgegeven. Na afronding van de gehele campagne bleken in Stroe ruim veertig personen zich als vrijwilliger te hebben gemeld. f. Alarmering vrijwilligers De burgerhulpverleners, aangesloten in de kring waar de reanimatie moet plaatsvinden, krijgen een sms-bericht met daarin opgenomen de locatie waar de reanimatie plaats moet vinden en/of een bericht waar de AED gehaald moet worden. De oproep voor een inzet moet 9
afkomen van de ambulancedienst, de Meldkamer Ambulancezorg (MKA). De oproep wordt gestart met het verzenden van een bericht aan het bedrijf die de sms-dienst ondersteunt. Deze oproep moet in alle gevallen dat er een melding komt voor reanimatie in de regio Hulpverlening Gelderland Midden worden verzonden. Het bedrijf dat de sms-dienst ondersteunt, zet de melding om in een bericht speciaal gericht op de burgerhulpverleners die een registratie hebben op maximaal 500 m van de plaats waar reanimatiehulp gevraagd wordt. Indien een AED op maximaal 300 m van een van de aangesloten burgerhulpverleners gevonden wordt, wordt dit eveneens in de sms-oproep meegenomen. De ervaring leert dat in de pilot af en toe door de MKA verzuimd wordt om de melding voor reanimatie door te geven aan het bedrijf die de sms-dienst ondersteunt. Dit betekent dat de burgerhulpverleners in die gevallen geen oproep ontvangen voor reanimatie. De MKA is hier diverse malen op gewezen. g. Ophangpunten en bereikbaarheid AED-kasten Bij de keuze voor een juiste ophangplek van het AED-apparaat wordt een aantal criteria aangehouden. In de eerste plaats wordt gekeken naar een centrale plaats in de AED-kring. Dat moet een plek te zijn bij een vrij toegankelijke locatie. Er moet een aansluiting te realiseren zijn op het elektriciteitsnetwerk. Ten slotte wordt gekeken of de ophangplek zo is te situeren is dat hij niet te opzichtig hangt in verband met kans op diefstal/vernieling. De AED hangt in een vrij toegankelijke kast die een luid signaal geeft op het moment dat de AED uit de kast wordt gehaald. Het zoeken van een locatie die aan de gestelde uitgangspunten voldoet, heeft tot op heden geen problemen gegeven. In alle gevallen vragen we één of meerdere vrijwilligers in de wijk om een oogje in het zeil te houden. Er zijn tot op heden geen gevallen van diefstal/vernieling geweest. h. Aansturing project, administratieve en technische ondersteuning door brandweerorganisatie De totale uitvoering van het project is neergelegd bij de brandweer. Hiervoor is destijds gekozen vanwege de koppeling met het FRB-netwerk. De ervaringen en de expertise bij de brandweer worden benut bij de ontwikkeling en onderhoud van het netwerk. Het werk kan in de volgende delen worden gesplitst: a. Beleidsvorming en uitvoering. b. Bestuurlijke verantwoording en management. c. Inrichting van een AED-kring middels voorlichting in de wijk/kern, plaatsing AED, opleiding en voorlichting burgerhulpverleners en aansluiting op alarmeringsnetwerk. d. Per kring onderhoud AED, oefening burgerhulpverleners en aanvulling/werving burgerhulpverleners in de bestaande kringen, administratieve verwerking, contacten burgerhulpverleners, bedrijfsopvang burgerhulpverleners en beheer. e. Algemene taken instandhouding netwerk, voorlichting en informatie, contacten leveranciers, ketenpartners, enz. Bij de start van de pilot van het netwerk is uitgegaan van twee vormen van tijdsbesteding ten behoeve van het project. Het betreft het starten van de pilot (a), het inrichten van AEDkringen(c) en het instand houden van het gehele systeem (b, d en e). Voor de inrichting van de AED-kringen is een beroep gedaan op een extern bureau ter ondersteuning en uitvoering. De overige taken worden bij de brandweer intern opgepakt. In de praktijk blijkt dat er onvoldoende ondersteuningscapaciteit is om vragen van burgerhulpverleners, mutaties in het systeem, communicatie, enz. uit te voeren. Dit komt voort uit situatie dat er onvoldoende tijd beschikbaar is. 10
Het starten van de pilot en het opzetten van het systeem heeft veel tijd gevraagd. Inzet van een extern bureau was onontkoombaar. Dit heeft goed gewerkt. Het onderhouden en in standhouden van het systeem vraagt voor de omvang van de pilot te veel werk. De uitvoering van de werkzaamheden wordt door middel van knip- en plakwerk uitgevoerd. Het plafond is bereikt. Hierdoor is de realisatie van AED-kringen op bedrijfsterreinen en KVO winkelgebieden Voorthuizen en Barneveld op een laag pitje gezet. Bij verdere realisatie van het netwerk moet de ondersteuning meegroeien. i. Samenwerking netwerk met participatie burgers, recreatiebedrijven, winkelgebieden, bedrijfsterreinen en gebouweigenaren Het huidige gerealiseerde AED-netwerk komt voort uit het door de gemeenteraad vastgesteld beleidsplan. Indien besloten wordt tot verdere voortgang van het netwerk, zal ook op basis van dat plan (evt. door de gemeenteraad bijgesteld) gewerkt worden. De achterliggende periode zijn er meermalen verzoeken geweest om over te gaan tot beschikbaarstelling en/of financiering van AED s op andere locaties dan in het plan genoemd. Het gaat dan met name om verzoeken van particulieren, verenigingen en gebouweigenaren. Hier is niet op ingegaan. In een aantal situaties hebben particulieren, verenigingen en gebouweigenaren zelf het initiatief genomen om een AED aan te schaffen en vrijwilligers op te leiden. Daarbij heeft men na realisatie van het eigen initiatief samenwerking gezocht met het AED-netwerk waarbij de initiatiefnemers hun AED en hun vrijwilligers ten behoeve van het netwerk beschikbaar hebben gesteld. Onder voorwaarde dat de AED in de openbare ruimte dient te hangen en een wezenlijke bijdrage levert voor het netwerk is de samenwerking gestalte gegeven middels aansluiting van de AED en de opgeleide vrijwilligers in het AED-netwerk. Zij worden vanuit het AED-netwerk gealarmeerd. De initiatiefnemers krijgen indien gewenst vanuit het project een beschermkast om zo de AED in de openbare ruimte op te hangen. Voor de recreatiebedrijven in de gemeente is een voorlichtingsbijeenkomst gehouden. Er is uitleg gegeven over het systeem en de mogelijkheid tot samenwerking. Het uitgangspunt voor samenwerking is dat de AED in de openbare ruimte moet hangen en dat het een bijdrage moet zijn voor het netwerk. De samenwerking houdt in dat recreatiebedrijven zelf een AED aanschaffen en personeel/vrijwilligers opleiden voor reanimatie en bediening van de AED. Zij worden door het netwerk opgenomen in het systeem. Zo nodig wordt een beschermkast beschikbaar gesteld. Het traject met de recreatiebedrijven loopt nog. Op de eerste uitnodiging was de respons laag. Vervolgbijeenkomsten zijn nodig. Via de KVO-trajecten lopen nog contacten voor realisatie van AED-kringen in de winkelgebieden van Voorthuizen en Barneveld. Het samenbrengen van middenstand, overige bedrijven en instellingen met burgers vraagt de nodige coördinatie en afstemming. In het verdere vervolg van het project moet hier invulling aan worden gegeven. Gelet op de situatie dat de beheersbaarheid in organisatorische zin van de pilot de grenzen heeft bereikt staat dit proces op een laag pitje. Dit geldt ook voor de samenwerking ten behoeve van de bedrijventerreinen. In de oorspronkelijke gedachte zou ook het bedrijfsterrein de Harselaar meegenomen moeten worden in de pilot. De vraag die zich hier tijdens de voorbereiding om te komen tot een AEDkring op zowel het westelijk deel als het oostelijk deel opwierp was hoe ga je zoiets organiseren. Op de Harselaar is nl. de situatie overdag geheel anders dan s nachts. Overdag zijn er veel personen aanwezig. s Nachts een zeer beperkt aantal waarbij het de vraag is of deze gelet op hun werkzaamheden inzetbaar zijn voor taken buiten het eigen bedrijf. Dit betekent feitelijk dat er twee systemen naast elkaar moeten lopen. Verder blijkt dat vele bedrijven inmiddels een eigen AED hebben aangeschaft en personeel hebben opgeleid. De insteek is nu om te bekijken of een gelijkwaardig systeem kan worden ontwikkeld als die met de recreatiebedrijven. 11
Het AED-netwerk is primair bedoeld voor de openbare ruimte. Hier wordt de verdere realisatie op afgestemd. Samenwerking met derden kan plaatsvinden. Hierbij moeten de bovengenoemde uitgangspunten worden aangehouden. Voor beheer en organisatie moet ruimte gecreëerd worden om het project verder uit te bouwen. j. Inzetten AED-netwerk bij reanimatie Uit de cijfers van de FRB kunnen we opmaken dat er tussen de dertig en veertig keer per jaar een reanimatie in de gemeente plaatsvindt waarbij normaliter een verzoek tot ondersteuning via de FRB of het AED-netwerk zal plaatsvinden. De inzetten van de FRB worden geregistreerd door de brandweer. Voor de inzetten van het AED-netwerk is nog geen eensluidend systeem. Er zijn privacybepalingen die een informatie-uitwisseling tegenhouden. We zijn daarbij afhankelijk van de meldingen van de burgerhulpverleners. Uit deze meldingen kunnen we het beeld halen dat er in de bestaande AED-kringen meldingen zijn geweest. Daarbij is sprake van reanimaties die niet gelukt zijn, maar ook weten we dat er wel reanimaties geslaagd zijn. Onderzoek moet plaatsvinden met als doel een sluitend systeem te krijgen van registratie alarmeringen en de resultaten van de reanimatie. k. Kosten In het beleidsplan is een begroting opgenomen. Het gaat om kosten per AED-kring en algemene kosten voor uitvoering van het project. Gebleken is dat de kosten voor aanschaf en installatie van de AED lager uitvallen. Ook de kosten voor alarmering via het sms-systeem zijn nihil omdat de meldkamer van Hulpverlening Gelderland Midden deze kosten regiobreed draagt. Verantwoording van de kosten vindt plaats via de gemeenterekening. Het lager uitvallen van de kosten heeft de basis gevormd voor het besluit om voor nog een aantal kernen/wijken een AED-kring op te zetten. In het voorstel hoe verder te gaan met het AED-netwerk is een bijgestelde begroting opgenomen op basis van de huidige ervaringen. 12
5. Te evalueren onderdelen en de resultaten Uit de evaluatiepunten in hoofdstuk 3 komt naar voren dat het algemene beeld over het proces van realisatie van het AED-netwerk positief is. Zaken die prominent in beeld komen zijn: a. Tot op dit moment wordt de FRB naast het AED-netwerk in de gehele gemeente nog ingezet. Zodra het AED-netwerk volledig is, zal opnieuw bekeken worden hoe deze dubbele oproepen uit te sluiten zijn. De systemen moeten elkaar aanvullen en niet overlappen. b. De kringen van het AED-netwerk zijn qua opzet verschillend van de manier van werken van het bedrijf dat de alarmering verzorgt. De beide systemen werken vanuit verschillende invalshoeken. In de meeste gevallen geeft dit geen problemen. Bij continuering van het project zal in overleg met het bedrijf dat de alarmeringen verzorgd keken worden naar oplossingen. c. De verschijning van het informatiebulletin wordt als waardevol beschouwd. Alle zaken het netwerk betreffende komen naar voren. Zodra het netwerk gemeentedekkend is zal de verschijningsdatum een meer regelmatig karakter moeten krijgen. Algemene voorlichting zal in de toekomst blijvend plaats moeten vinden om het netwerk onder de aandacht van de bevolking te houden. d. De wijze van het benaderen van de burgerhulpverleners is verschillend. Omgevingsfactoren en betrokkenheid zijn mede bepalend voor de aanpak. Er is min of meer sprake van maatwerk. Werving in combinatie met een brandweeractie blijkt succesvol te zijn. e. De ervaring leert dat in de pilot af en toe door de MKA verzuimd wordt om de melding voor reanimatie door te geven aan het bedrijf die de sms-dienst ondersteunt. Dit betekent dat de burgerhulpverleners in die gevallen geen oproep ontvangen voor reanimatie. De MKA is hier diverse malen op gewezen. f. Inzet van een extern bureau was voor het opzetten van het netwerk in verband met de benodigde tijdsbesteding onontkoombaar Het starten van de pilot en het opzetten van het systeem heeft veel tijd gevraagd. Inzet van een extern bureau was onontkoombaar en heeft goed gewerkt. Het onderhouden en in standhouden van het systeem vraagt voor de omvang van de pilot te veel werk. De uitvoering van de werkzaamheden wordt door middel van knip- en plakwerk uitgevoerd. Het plafond is bereikt. Hierdoor is de realisatie van AED-kringen op bedrijfsterreinen en KVO winkelgebieden Voorthuizen en Barneveld op een laag pitje gezet. Bij continuering en/of verdere realisatie van het netwerk moet de ondersteuning meegroeien. g. Het AED-netwerk is primair bedoeld voor de openbare ruimte. De basis van deze werkwijze komt voort uit het vastgesteld beleidsplan. De gemeente neemt hier vanuit haar taak als verantwoordelijke in de openbare ruimte een taak. Samenwerking met derden kan plaatsvinden, maar moet dan in de afweging gezien worden als maatwerk. h. Onderzoek naar de wijze van registratie van reanimaties moet plaatsvinden met als doel een sluitend systeem te krijgen waarbij er inzicht is in het aantal inzetten en resultaten van het netwerk. 13
6. Conclusies en aanbevelingen Als belangrijkste conclusie komt uit de evaluatie van de pilot naar voren dat de opbouw en organisatie het netwerk voldoen aan de uitgangspunten en verwachtingen. Wel moet het geheel op een aantal punten bijgesteld worden maar dit is niet van essentiële invloed op het AEDnetwerk zelf. Waar de pilot gestart is met als doel om te kijken of het systeem opgezet kan worden is de conclusie gelet op de ervaringen dat dit juist is. Het gehele netwerk zoals in het beleidsplan van 2008 genoemd en door de raad vastgesteld kan dan ook gecontinueerd worden. Hiervoor kan een voorstel worden gemaakt. 14