Zeezout, een geschenk van Poseidon 1
Colofon ISBN: 978 90 8954 035 5 1e druk 2008 2008 Paul & Lilian de Graaf Exemplaren zijn te bestellen via de boekhandel, de gezondheidswinkels of rechtstreeks bij de uitgeverij: Uitgeverij Elikser B.V. Ossekop 4 Postbus 2532 8901 AA Leeuwarden Telefoon: 058-2894857 www.elikser.nl Voor contact: email: pauleli@otenet.gr Vormgeving omslag en binnenwerk: Evelien Veenstra Schilderingen: Lilian Mestabelli Fotos: Paul de Graaf (pag. 123 luchtfoto aangeboden door de Air club Messolonghi ) Illustraties & foto s aangeboden door Theodora Petanidou uit haar boek Salt in European History and Civilization pag. 26, 28, 33, 140, 151, 152. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op enige wijze dan ook, zonder voorafgaand schriftelijke toestemming van de auteur en de uitgeverij. This book may not be reproduced by print, photoprint, microfilm or any other means, without written permission from the author and the publisher.
Zeezout, een geschenk van Poseidon Lilian en Paul de Graaf 3
5
Zout is sterk verbonden met het welzijn van de geest en het lichaam, daar het de eigenschap heeft om te reinigen, te conserveren, te genezen, maar ook om te vernietigen en deze krachten werden altijd gerespecteerd sinds het begin der beschaving. 6
7
8
Inhoud Proloog 10 Wat doet zeezout in ons lichaam? 13 Is er verschil tussen zout en zeezout? 21 Het ontstaan van industriezout 25 Het ontstaan van natuurzout 31 De specificatie van natuurzout 35 Wat betekent zeezout voor onze gezondheid? 41 Is het aangeboden zeezout ook puur en natuurlijk? 61 Test het zout dat u gebruikt, het is voor uw gezondheid! 69 Therapie met solar-zeezout in de praktijk 75 Gastronomie en zeezout 89 Tips en recepten voor specifieke zeezoutproducten 95 Praktische tips voor het dagelijkse gebruik van zeezout 105 Heeft het zout nog steeds die mystieke kracht voor het welzijn van de geest? 111 Meer specifieke feiten van (zee)zout 117 Een bezoek aan de solar zeezoutwerken 121 Een foto-impressie van de solar-zeezoutwerken over het hele jaar 131 Kunst rond het natuurzout 143 Onze dank 155 Literatuur 157 9
Proloog Volgens de Helleense mythologie was zout een geschenk van Poseidon Pontokrator, de god van de zee en heerser van alles wat erin leeft. In de klassieke Helleense gemeenschap werd het zout vereerd als de Ziel van het Universum. Zout werd beschouwd als een zegen voor de mensheid. Het symboliseerde kennis, wijsheid en langdurige vriendschap. Het gebruik van zout is bekend sinds het begin van de civilisatie. Zout was niet alleen een van de belangrijkste producten voor het conserveren van voedsel, maar werd ook toegepast als een belangrijk ingrediënt voor vele gezondheidstherapieën. Hippocrates, de vader van de geneeskunde, heeft dit beschreven in zijn werken. Ook nu is zout een element is ons dagelijks bestaan en is niet weg te denken uit onze samenleving. Ook nu wordt het gebruikt bij de verwerking van voedsel, in de medicinale wereld en is bovendien een zeer belangrijk grondstof voor vele industrieën. Wat dat betreft zou men kunnen zeggen is er niet veel veranderd in de wereld. Ook weten we, net als toen, dat zout vitaal is voor het leven, daar het - zijnde een concentratie van de zee- al de mineralen en sporenelementen bevat, noodzakelijk voor de mens zowel als het dier. Een sprekend voorbeeld is de embryo, de eerste vorm van het menselijk leven, die groeit in een vloeistof met dezelfde compositie als de zee! Waarom wordt zout dan nu, in de huidige gezondheidszorg min of meer negatief behandeld en veelal beschouwd als schadelijk voor de gezondheid? Dit is toch duidelijk in contradictie met het bovenstaande feit en het gezegde: zonder zout is leven niet mogelijk. Bovendien, waarom 10
werd het zout in de oude culturen beschouwd als een zegen voor het lichaam en de geest? Praten we misschien over een ander soort zout? Wat is er veranderd in al die jaren dat het zout nu slecht zou zijn voor de gezondheid? Wat verstaan we eigenlijk onder zout? Is zout hetzelfde als zeezout? Deze vragen hebben in feite geleid tot ons onderzoek van zeezout in al zijn aspecten, om te ontdekken wat zout of zeezout betekent voor de gezondheid. We wilden niet alleen de geschiedenis leren kennen, maar ook meer weten over het zo belangrijke praktische gebruik in ons dagelijks leven. Zout was in het verleden en zal ook in de toekomst een deel zijn van ons leven! Paul & Lilian de Graaf 11
De mysterieuze wereld van het natuurzout. 12
Wat doet zeezout in ons lichaam? In feite is dit het belangrijkste om te weten als basis voor het begrip gezondheid. Zoals gezegd in de proloog, de zee bevat alle mineralen die wij nodig hebben om goed te kunnen functioneren en dit wordt al bewezen bij het begin van het leven, de embryo. Het natuurlijke zeezout, als een rechtstreekse compositie van de zee, moet dus belangrijk zijn na de geboorte bij het actuele leven zelf. Om een duidelijk beeld te geven van wat dat nu inhoudt gaan wij eerst de samenstelling van het zeezout bekijken en wat de mineralen in het lichaam doen. Het hoofdbestanddeel van zeezout is zoals iedereen zal weten natrium en chloride circa 98%. Daarna hebben we, circa 2%, de zogenaamde vijf hoofdmineralen calcium, kalium, magnesium, fosfor en zwavel en verder de zogenaamde sporenelementen chroom, fluor, ijzer, jodium, silicon, kobalt, mangaan, selenium, aluminium, zink en nog vele andere, totaal circa tachtig stuks. Het is algemeen bekend en bevestigd door de medische wetenschap, dat het functioneren van het menselijke en dierlijke organisme zonder bovengenoemde mineralen en sporenelementen onmogelijk is, sterker nog: zonder deze is leven niet mogelijk! Als we deze stelling goed op ons in laten werken moeten we ons toch nog beter gaan realiseren hoe belangrijk deze mineralen zijn voor ons leven en onze gezondheid! Een ding staat vast en ook dat zal elke dokter bevestigen, we hebben van nature een vaste hoeveelheid zout en 13
mineralen in ons lichaam. Ongeveer 200 gram (0.28% van het lichaamsgewicht, www.saltinstitute.org), verspreid over het hele lichaam, bloed, beendergestel, cellen, hersenen, organen, in feite overal. Dit is een niet geringe hoeveelheid. Als we dit op een weegschaal leggen, zien we pas wat dit inhoudt. Het bewijst wel degelijk de noodzakelijkheid voor het functioneren van ons organisme en moet daarom ook dagelijks op peil gehouden worden, daar zout verloren gaat door het uitscheiden van onder andere urine, zweet, tranen en de aanmaak van nieuwe cellen. Zout werkt echter niet als de verbinding natriumchloride in ons lichaam, maar als de twee gescheiden mineralen natrium en chloride. Elk heeft zijn eigen functie in het totale organisme en dat geldt ook voor al de andere mineralen en sporenelementen. Natrium (Na) werkt hoofdzakelijk voor het in balans houden van het vochtsysteem in de cellen, dit in samenwerking met kalium, maar bevordert ook een goede spier- en zenuwwerking. Chloride (Cl) speelt een belangrijke rol bij de spijsvertering door de aanmaak van zoutzuur, is behulpzaam bij het eliminatieproces, met andere woorden de stoelgang, maar helpt ook bij de ademhaling, het formeren van gezond haar en tanden. Kalium, naast het uiterst belangrijke werk in de vochtbalans van de celstructuur, wordt kalium ook beschouwd als het hersenmineraal, daar het helpt de zuurstof naar de hersenen te brengen en natuurlijk is het belangrijk in de bloeddrukregulatie. 14
Calcium is cruciaal voor ons beendergestel en de groei daarvan, maar is ook behulpzaam bij het stollen van het bloed, zenuwimpulsoverdracht, de regeling van de hartslag. In samenwerking met andere mineralen, kalium en magnesium, helpt het bij de regulatie van bloeddruk en cholesterolgehalte. Magnesium wordt ook het zenuwmineraal genoemd, als balanshouder van het zenuwgestel, maar is ook weer in tal van processen in het hele lichaam aanwezig, van de werking van DNA tot het vrijmaken van energie, door het helpen afbreken van de voedingsstoffen van de cellen Fosfor is na calcium, waar het mee samenwerkt, het meest voorkomende mineraal in ons lichaam. Het is onmisbaar voor de groei en voor het onderhoud en herstelproces van het gehele lichaam, onder andere de cellen, het weefsel, de tanden en botten en ook nog bij de bevordering van een regelmatige hartslag. Zwavel helpt om huid, haar en nagels gezond te houden. Het wordt ook genoemd als het zuiveringsmineraal, daar het helpt bij de ontgiftiging van de lever, bestrijding van infecties, maar het assisteert ook bij het goede functioneren van de hersenen. Bovengenoemde mineralen zijn de zogenaamde hoofdmineralen waarvan wij dagelijks een aanvulling nodig hebben voor een goede gezondheid. Zoals we zien is het een zeer gecompliceerde huishouding, die we gelukkig aan ons lichaam over kunnen laten voor de juiste werking. Echter we moeten natuurlijk wel een beetje meewerken en de juiste voeding in de juiste hoeveelheid tot ons nemen 15
om dit oneindig gecompliceerde proces goed te laten verlopen. Naast de hoofdmineralen hebben we nog eens vijftig andere mineralen in ons lichaam, de sporenelementen. Hoewel in minuscule hoeveelheden aanwezig, toch van het hoogste belang in ons totale functiesysteem, want zonder deze kunnen er vele soorten ziekten ontstaan! Jodium, zeer bekend voor de goede werking van de schildklier. Het verbrandt overtollig vet, bevordert een evenwichtige stofwisseling, stimuleert de groei en helpt bij het vrijmaken van energie. Kobalt helpt bij de synthese van insuline en andere enzymen, belangrijk bij het bloedarmoedeprobleem. Koper helpt bij de vorming van hemoglobine en bij het absorberen van ijzer en vitamine C. Te veel kan giftig zijn, te weinig kan tot bloedarmoede leiden. Chroom is ook zo n mineraal, dat een uiterst belangrijke rol vervult bij de preventie van diabetes. Het bevordert de groei, verlaagt het cholesterolgehalte en beschermt tegen hoge bloeddruk en aderverkalking. Fluor in zijn natuurlijke staat versterkt tanden, botten en weefsels. IJzer speelt, net als koper, een sleutelrol bij de aanmaak van hemoglobine, het zuurstofdragende bestanddeel van het bloed, speciaal belangrijk in de groeiperiode van kinderen en voor vrouwen in hun menstruatieperiode. 16
Mangaan is behulpzaam bij het efficiënt functioneren van de cellen, maar is ook aanwezig bij vele andere functies, zoals de synthese van cholesterol, de stofwisseling van bloedsuiker en vetten, het vrijmaken van de schildklierhormoon en de aanmaak van botten en weefsels. Selenium, ook weer zo n mineraal met een grote hoeveelheid functies bij het helpen van het lichaam tegen vrije radicalen, is een belangrijke antioxidant, helpt bij de aanmaak van witte bloedlichaampjes, waakt voor bescherming van de huid tegen uv-straling, tegen roos en haaruitval, helpt het gezichtsvermogen maar heeft ook een ontstekingsremmende werking en verlicht artritis. Zeer belangrijk is de hulp bij het goed functioneren van de mannelijke geslachtsorganen en voorkomen van impotentie. Zink speelt als geen ander sporenelement zo n belangrijke functie en is onmisbaar voor het voortplantingssysteem, voor behoud van lichaamsweefsels en het afweersysteem. Het wordt gevonden in de hersenen, ogen, hart, longen, milt, de huid, tanden, haar en nog veel meer plaatsen in het lichaam. Dit helende mineraal versnelt het genezingsproces en helpt het cholesterolgehalte te verlagen, een zwak libido te intensiveren, de voortplantingsorganen te verbeteren en prostaatproblemen te voorkomen. Het ligt niet in onze bedoeling uitgebreid in te gaan op alle functies en de werking van de mineralen. Noch willen wij hier een opsomming geven van de oneindige rij van alle ziekten en gebreken, die kunnen voorkomen indien niet of te weinig van deze elementen aanwezig zijn. Een ieder voor zich kan het leren uit de aanwezige literatuur wat de ongeloofl ijke, schrikbarende gevolgen zijn. 17
Wij willen uw aandacht voor uw eigen belang, voor uw eigen gezondheid. Wij willen met nadruk aantonen, hoe belangrijk het is om de juiste producten te vinden en te gebruiken met de natuurlijke mineralen. Zeezout in zijn natuurlijke vorm is zo n product! 18
De witte maagdelijke wereld van het solar-zeezout. 19
20