gemeente Zaanstad Uitnodiging AAN Raad DATUM 11 maart 2016 ONDERWERP Uitnodiging Babel Geachte leden van de raad c.s, Op 13 mei organiseert Stichting Babel een bezoek aan het sluizencomplex van Leidschendam, zie bijgaande uitnodiging. Hiervoor worden u (raadsleden / steunfractieleden), collegeleden en collega s van Zaanstad uitgenodigd. U kunt deze reservering alvast in de agenda noteren. Indien u zich wilt aanmelden, verzoek ik u dat vóór 2 april per mail te doen aan i.kelder@zaanstad.nl Met vriendelijke groet, Gert Grandiek
Sluizencomplex Zaandam Bezoek aan de gemeente Leidschendam op 13 mei 2016 De excursie is bedoeld als inspiratiebron voor het sluizencomplex in Zaandam. 12.30 13.00 uur verzamelen achter station Zaandam 14.00-17.00 uur toelichting en rondleiding Leischendam 18.00 uur aankomst in Zaandam Zaanstad en Amsterdam hebben in het programma ZaanIJ een programma gedefinieerd met ambities voor het realiseren van een grootstedelijk woon/werkgebied langs de oevers van Zaan en IJ. In een aantal gevallen verloopt de uitvoering daarvan nog moeizaam en zit op slot. In het kader van Wie maakt Zaanstad is door St. Babel veel aandacht besteed aan nog te ontwikkelen of te herziene visies van aan de Zaan gelegen locaties. De locatie Sluizencomplex is bij de voorbereiding van de discussieavond op 28 oktober j.l. door Babel als een urgente ontwikkellocatie in beeld gebracht. Voor het geven van een visie op deze locatie, ter introductie van de discussie, is Edzo Bindels van bureau West8 Design & Landscape, namens Babel uitgenodigd. Na verkenning van het gebied heeft Edzo Bindels, mede op basis van het door bureau West8 voor Leidschendam ontworpen Masterplan en de reeds uitgevoerde onderdelen van het plan, zijn visie gepresenteerd. Onbekend als hij was met Zaanstad, had hij gedacht dat het sluisgebied het hart van de stad zou zijn. Door zich te verdiepen in dit gebied kwam hij er achter dat er vroeger prachtige gebouwen stonden aan en bijna in de Zaan. Het oogde toen als een soort Venetië. De sluis is een monumentaal gebied waar de stad overheen is gebouwd. Het gevoel van het hart van de stad is weg. Een ander probleem is dat het gebied is doorsneden door grote drukke wegen. Zijn visie op het sluiscomplex is om het gebied weer als hart van de stad te gaan ervaren. Zoek naar de intimiteit van de historische structuur en trek de kleine straatjes door naar de sluis. Als voorbeeld vertelde hij over het ontwerp van West 8 voor een gebied in Leidschendam, waar eenzelfde situatie succesvol is aangepast. De monding van het Vliet kanaal, dat loopt van Leiden naar Delft, is omzoomd door prachtige historische gebouwen. Gebaseerd op de historische stedelijke analyse, besloot West 8 om dit unieke gebied opnieuw aan te wijzen als het centrale stadsplein en het 1
symbool van Leidschendam. Op deze manier kreeg het culturele erfgoed een nieuwe betekenis in de gemeenschap van de stad, en het genereerde ook een nieuwe impuls voor de lokale economie. Zijn advies voor het sluiscomplex in Zaandam is om de sluis weer een hart van de stad te maken. Creëer een weefsel door kleinschalige ingrepen en maak een mooie kade met terrassen. Maak een mooie kade met terrassen. 2
Leidschendam, paralellen?. Het oude hart van de stad ligt aan de kop van het winkelcentrum Ontwikkeling van de omgeving van de sluis in de Vliet Aanpassing van de verkeersstructuur bood kansen voor ontwikkeling Coalities tussen belangrijke partijen Een sterk Masterplan opgesteld voor de ( her ) ontwikkeling van West 8 design en landscape Sluizencomplex Sliedrecht Masterplan voor het centrum van Leidschendam Naar een levendig historisch centrum aan de Vliet, een centrum met wonen, werken, winkelen en recreëren. De Vliet was in de middeleeuwen een belangrijke verbinding tussen de rivieren de Oude Rijn en de Maas. Tegenwoordig is de Vliet een kanaal dat loopt van Leiden via Voorschoten, Leidschendam- Voorburg, Rijswijk en Delft Naar Rotterdam. Het plangebied omvat het historisch centrum van Leidschendam, tussen de Vliet en het Sluisplein, de Oude Trambaan, de Schoorlaan en de Plaspoelkade. De bouw van 550 nieuwbouwwoningen zorgt voor meer afwisseling in verschillende prijsklassen. Het winkelaanbod wordt met de oplevering van de ruimtes aan het Damplein en de Sluisstraat steeds meer uitgebreid met zowel winkels, restaurants en culturele voorzieningen. Het hart van Leidschendam ontwikkelt zich tot een levendig historisch centrum. Gebied rond de sluis als uitgangspunt De sluis dateert van 1885 en biedt ruimte aan schepen tot 60 meter. In het stedenbouwkundig plan is het gebied rond de sluis het uitgangspunt. Door de ligging aan de Vliet, de uit de 17e eeuw daterende sluis en de prachtige historische pandjes is dit een unieke plek. 3
Het plein rond de sluis wordt ingericht als voetgangersgebied. Aan de Sluiskant en op het Sluisplein komen vooral cafés en restaurants met terrassen aan het water. Passantenhaven Op meerdere locaties rondom de sluis zijn aanlegplekken voor bootjes, waar waterrecreanten hun bootjes kunnen aanmeren voor een verblijf in het centrum. Boten mogen hier max. 3 x 24 uur aanleggen. Tevens is er een wachtplaatsvoorziening waar men kan wachten op het openen van de sluizen. De sfeer van een Hollands waterstadje Met de bouw van nieuwe panden worden gaten in de bebouwing opgevuld en ontstaan aaneengesloten gevelwanden. In aansluiting op de bebouwing rond de sluis zijn ook de nieuw te bouwen panden als duidelijk aparte eenheden herkenbaar. Per deelgebied zijn er karakteristieke verschillen in bijvoorbeeld de grootte van de panden. Het meest traditionele beeld zal bij de sluis te vinden zijn. Verder van de sluis af kunnen de ontwerpen iets minder traditioneel zijn, maar overal zal de sfeer van een Hollands waterstadje heersen. 4
Babel brengt het belang van de sluizen in Zaandam onder de aandacht bij het slot van MAAK- Zaanstad Robert Leferink vz. St. Babel werd, tijdens de slot bijeenkomst MAAK. Zaanstad, door Jacqueline van de Sande over de ervaringen van Babel in de afgelopen maanden geïnterviewd. Daarbij zoomde hij vooral in op het debat over De Sluizen en de aanpak die volgens deskundigen nodig is om van de oude historische kern van de stad een Zaans icoon van te maken. Een aanpak die ook model kan staan bij andere belangrijke gebiedsontwikkelingen in de stad. En zo werken aan een kwalitatief hoogwaardige stad die van toegevoegde waarde is in de Metropool Amsterdam. Samenvattend: de opdracht voor de stad Sluizen ook een icoon voor de Zaanstreek Een kloppend hart voor ontmoeting en toerisme, schakelpunt met de Zaanse Schans Pak die Kans De Sluizen De Klauwershoek, omgeving Peperstraat, De Burcht en de Zuiddijk zullen daardoor een eigen sterke positie krijgen, aansluitend aan het winkelcentrum. De Sluizen leveren toegevoegde waarde aan de aantrekkelijkheid van de stad en de verbinding van het oosten met het westen. Ingrepen Versmal de huidige infrastructuur die een resultaat is van de ingrepen uit de jaren 60 Investeer in openbare ruimte en verblijfskwaliteit in aansluiting op het horecagebied aan de Dam. Benut de Oostzijderkerk als ontmoetingsplaats:een bijzondere publieke ruimte Niet alleen faciliteren! Bij deze impressie van de Nieuwe Sluis mag het niet blijven!(bron Provincie NH) Neem het initiatief en maak een uitdagende, inspirerende en ambitieuze visie die partijen verbindt en sturend werkt. Het gebied heeft actieve en verbindende supervisie nodig Vorm (nieuwe) coalities met marktpartijen, Amsterdam, Provincie Noord Holland en lokale ondernemers en zo mogelijk andere partijen. Zaans architectuurplatform 5