Nieuwsbrief Kids & Animals Kindercentrum Voorjaar 2014
Inhoud Jongens en meisjes: verschillen zijn er... 0 Op bezoek bij de lammetjes... 4 Landen zoeken naar beleid voor het jonge kind... 5 Graag uw aandacht!... 7 RIVM: Kans op besmetting mazelen uiterst klein... 8 Wist uw dat(jes) van de peutergroep:... 10 'Gun kinderen vrij spel'... 13 Thema avond 19 maart... 15 1
Jongens en meisjes: verschillen zijn er Jongens zijn heel anders dan meisjes! Is het echt zo, of komen deze verschillen voort uit de opvoeding? De deskundigen zijn het er nog steeds niet over eens, maar er zijn ook genoeg voorstanders te vinden voor de opvatting dat jongens en meisjes wel degelijk een verschillende aanleg hebben en zich daardoor ook anders gedragen. Jongens en meisjes: moet je ze sekseneutraal benaderen, zoals hoogleraar Lies Wesseling schrijft, of moet je juist rekening houden met de verschillen? Er is niet één antwoord op deze vraag te geven. Betsy van der Grift schreef het boek 'Hoera, het is een jongen/meisje!' waarin ze alle feiten over de biologische verschillen op een rij zet en strategieën aanbiedt om met deze verschillen om te gaan. We lichten één voorbeeld uit haar boek eruit: 'Stoeien'. Wat is de uitdaging In de waarneming van vrouwelijke opvoeders zullen stoeiende jongens snel opvallen: 'Gaat dat wel goed? Gebeuren daar geen ongelukken?' Het is niet altijd makkelijk invoelbaar voor vrouwen dat stoeien voor jongens bijna nooit voor het echie is, maar hooguit een krachtmeting. Een krachtmeting kan bovendien voor jongens essentieel zijn om hun positie ten opzichte van anderen te bepalen. Een soort 'meten is weten' is het, voor de jongens onder elkaar. Bij vrouwen en meisjes gebeurt dat onderlinge meten van de rangorde zo anders, dat stoeien daardoor tot misverstanden kan leiden. Vrouwelijke opvoeders denken dat er gevochten wordt, of het stoort ze. Gevolg: zij verbieden het. Wat willen we bereiken Fysiek contact tussen jongens moet uitgevoerd kunnen worden volgens hun eigen codes, dat is belangrijk. Bovendien willen wij opvoeders de jongens leren hun kracht verantwoord in te zetten, dus elkaar of waardevolle spullen niet te beschadigen. Nog even over dat laatste: het risico op schaven of wondjes vormt voor veel jongens geen belemmering om te stoeien. Ze nemen deze 'oorlogswonden' graag op de koop toe. Als opvoeders doen we er beter aan onze 'wondvermijdingsbehoefte' niet te veel aan ze op te dringen. Elke schram is een leerervaring. 2
Wat gaan we doen Ruimte geven aan stoeien is maar ten dele een materiële kwestie. Je hoeft echt niet in elke hoek van de kamer een stoeimeter vrij te houden. Veel belangrijker is het, om te begrijpen hoe belangrijk stoeien voor de jongens onder elkaar is. Leg jezelf regels op als je jongens ziet stoeien: 1. Kijk rustig naar de jongens, gaat het er gelijkwaardig aan toe? 2. Kijk naar de directe omgeving: kan er iets kapot of dreigt er echt gevaar? 3. Laat de jongens merken dat je er bent en dat je oplet. 4. Kijk neutraal: juichen hoeft niet, maar angstig kijken is misschien ook niet nodig. 5. Rond het stoeien af als het nodig is. Markeer dat moment duidelijk. 6. Tot slot: leg direct na afloop in een korte zin uit wat je zag en geef alle 'partijen' positieve feedback. In sommige kinderopvanggroepen is besloten ruimte te maken om te stoeien, ook in materiële zin. Dat kan een belangrijk gebaar naar de jongens zijn, dat hun behoefte wordt erkend. Meer weten over dit onderwerp? Dan is het boek van Betsy van der Grift: een echte aanrader! 3
Op bezoek bij de lammetjes Het is lente, we hebben de afgelopen weken weer mogen genieten van het prachtige weer! De vogeltjes zijn druk in de weer om hun nesten te bouwen en de lammetjes springen vrolijk in de wei. 7 april zijn we met de baby / dreumesgroep naar de lammetjes geweest. De lammetjes bij Lyke op de boerderij! Alle kinderen in de bolderkar en dan gaan we op pad. Onderweg komen we schaapjes en paarden tegen, de kinderen zijn allemaal enthousiast! Dan zijn we bij de boerderij, de schapen en lammetjes liggen voor het hek, als we er aan komen, lopen ze allemaal weg. We kijken of het hek open kan, en ja hoor dat lukt. We gaan met de bolderkar het weiland in. De kinderen kunnen er jammer genoeg niet uit, want er is een sloot. Gelukkig is er een lammetje dat wel opgetild wil worden. De kinderen willen het lammetje aaien, een paar kindjes vinden het toch wel spannend Het was een erg leuke ochtend! Blij en voldaan komen we weer terug op de opvang. Groetjes van de baby / dreumesgroep 4
Landen zoeken naar beleid voor het jonge kind Waren het vroeger vooral de Scandinavische landen die visie en beleid helemaal hadden afgestemd op het jonge kind en hun ouders, nu proberen ook onze buurlanden manieren te vinden voor degelijk baby- en peuterbeleid. Nederland loopt hierin achter. We geven in verhouding weinig uit aan ouderschapsverlof en voorzieningen voor het jonge kind. Marilse Eerkens, psycholoog en journalist, analyseert op het online platform de Correspondent, het jonge kind-beleid van twee buurlanden. Dat Nederlandse ouders recht hebben op een relatief kort ouderschapsverlof, betekent dat zij gedwongen worden hun kinderen op jonge leeftijd naar de (formele of informele) opvang te brengen of om (gedeeltelijk) te stoppen met werken. Moeders krijgen zestien weken betaald verlof en zij kunnen 26 weken onbetaald verlof opnemen. Sinds enkele jaren hebben ouders in Duitsland en Engeland recht op twaalf tot veertien maanden betaald verlof na de geboorte van een kind. Dat is een behoorlijk groot verschil. Ouderschapsverlof Lang ouderschapsverlof is al lang niet meer alleen toebedeeld aan Scandinavische en Finse ouders. Marilse Eerkens vraagt in haar artikel aandacht voor de inhaalslag die vooral Engeland en Duitsland hebben gemaakt. In Engeland is het zwangerschapsverlof uitgebreid tot bijna één jaar. Peuters krijgen vanaf dat ze twee jaar oud zijn vijftien uur gratis opvang op een peuterspeelzaal per week. Wetenschappelijk onderzoek Volgens onderzoeker Serv Vinders baseert Engeland het beleid veel meer op wetenschappelijk onderzoek dan Nederland. De langetermijneffecten van babyopvang zijn discutabel. Dat verklaart de keuze voor een langer ouderschapsverlof. De Engelse professor Edward Melhuish, verbonden aan de universiteit van Oxford en Londen, doet onderzoek naar de effecten van peuteronderwijs. Eerkens meldt in het artikel dat de effecten gunstig 5
zijn, zelfs nog als kinderen al 14 jaar oud zijn. Dit onderzoek is dan ook dé aanleiding voor de gratis uren peuteronderwijs in Engeland. Band ouder en kind In Duitsland was het schrikbarend lage geboortecijfer (1,4 tegen 1,75 in Nederland) één van de redenen om te investeren in een goede verlofregeling voor ouders. Hoewel dat cijfer tot nu toe nog niet omhoog is gegaan, wil 'de Duitse overheid wel de mogelijkheid bieden voor ouders om in alle rust en zonder geldzorgen een goede band op te bouwen', aldus Eerkens in het artikel. Peuterplannen Asscher De peuterplannen van minister Asscher om de versnippering van opvangvoorzieningen voor peuters aan te pakken, is misschien een begin van een Nederlandse visie voor het jonge kind. De stapjes zijn klein, maar er is voor het eerst wel sprake van beweging. Maar er valt niet te ontkennen dat er in Nederland nog altijd vaker een economische aanleiding is om te investeren in voorzieningen voor het jonge kind dan een pedagogische. Volgens Eerkens wordt er in andere landen meer vanuit een visie gehandeld waarbij de ontwikkeling en het welbevinden van het kind centraal staat. Nog geen paradijs Dat het ideale beleid voor het jonge kind niet van het ene op het andere moment is uitgerold, bewijzen de kleine tegenslagen die Engeland en Duitsland ondervinden. Eerkens: 'Zo heeft Duitsland nog veel moeite om ouders na die veertien maanden verlof een goede kinderopvangplaats te bieden.' In Engeland is kinderopvang extreem duur. Ouders zijn gemiddeld een kwart van hun inkomen hieraan kwijt. In Nederland is dit 10 procent. Volgens Eerkens is het te vroeg om de twee buurlanden een paradijs op aarde te noemen voor jonge kinderen, maar kan Nederland wel een voorbeeld nemen aan de manier waarop beide landen hun visie hebben ontwikkeld. 6
Graag uw aandacht! Beste ouders wilt u eraan denken dat: - u een extra vest meeneemt, voor het buitenspelen. - u de snelheid aanpast zodra u het erf oprijdt! - u kleding, overals en laarzen merkt - u het hek sluit zowel bij aankomst als bij het weggaan! Ambassadeurs gevraagd!! De vraag naar kinderopvang daalde landelijk vanaf 2011. Zo niet bij K&A, 2011 was een jaar waarin we vele nieuwe kinderen en ouders mochten verwelkomen. Dit betekent voor het jaar 2015 dat deze grote groep kinderen 4 jaar wordt en grotendeels afscheid neemt van K&A! Dit jaar en ook volgend jaar zouden we graag nieuwe kinderen verwelkomen bij K&A! Natuurlijk zijn we actief aan het reclame maken door het plaatsen van advertenties, het actueel houden van de website en onze facebookpagina. Dit heeft natuurlijk effect, alleen onze allerbeste reclame is de mond tot mond reclame door U als ouders! 7
RIVM: Kans op besmetting mazelen uiterst klein Het is niet nodig om ongevaccineerde kinderen uit het kinderdagverblijf te weren. Dit zegt het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) in Trouw. De kans dat een nietgevaccineerd kind andere kinderen besmet met mazelen is 'uiterst klein'. Het Landelijk Centrum Hygiëne en Veiligheid van het RIVM heeft de gezondheidsrisico's voor 0 tot 4-jarigen in kaart gebracht. Van een grote hoeveelheid besmettelijke ziekten is aangegeven of deze een reden zijn voor een kinderdagverblijf of gastouder om een kind te weren. Mazelen is daar niet één van. Een enkele ziekte zoals buiktyfus is wel een reden om een kind op de kinderopvang te weigeren. Discussie Er woedt een flinke discussie in de branche over het toelaten dan wel weigeren van kinderen die niet zijn ingeënt. Veel kinderopvangorganisaties vragen ouders bij de aanmelding of hun kind is ingeënt of niet, maar ze verbinden er geen conclusies aan. Tot nu toe is er geen verhaal bekend van een kinderdagverblijf of gastouder die om die reden een kind weigerde. Kwetsbaar Baby's jonger dan 14 maanden zijn kwetsbaar omdat zij nog niet ingeënt worden. In de Haagse opvang van Estro is een baby waarschijnlijk in contact gekomen met een kind van de bso dat niet is ingeënt tegen mazelen. Zowel de ouders als de medewerkers van de kinderopvang zijn zich rot geschrokken. Volgens de moeder van de inmiddels weer herstelde baby, liepen medewerkers 'huilend rond'. Spoed vaccinatie Het RIVM vindt dat kinderdagverblijven en gastouders moeten weten welke kinderen gevaccineerd zijn en welke niet. Als zich dan een ziektegeval voordoet, kunnen nietbeschermde kinderen alsnog met spoed worden gevaccineerd. Dit adviseert het RIVM in Trouw. In het geval van Den Haag had dit niet geholpen omdat kinderen jonger dan 14 maanden niet ingeënt mogen worden tegen mazelen. 8
Wel of niet weigeren? De Belangenvereniging voor Ouders in de Kinderopvang (BOinK) vindt het belangrijk dat de branche onderzoekt hoe kinderen die niet zijn ingeënt een zo klein mogelijk gevaar zijn voor (jonge) kinderen en daar afspraken over maakt. Gjalt Jellesma: 'Het recht van ouders om hun kind niet in te enten, weegt even zwaar als het recht van ouders die hun kind willen beschermen.' 9
Wist uw dat(jes) van de peutergroep: We de afgelopen tijd heel wat feestje hebben gevierd, de volgende kinderen zijn de afgelopen periode jarig geweest: Gerlof, Ilonka, Sjoerd, Nick en Tristan, Femme, Dautsen en Sanne Nog van Harte Gefeliciteerd met jullie verjaardag. Ook hebben we de afgelopen tijd afscheid genomen van een aantal kinderen omdat ze naar de basisschool gingen of gestopt zijn: Cas, Daniel,Thieme, Alie-janneke en Jesse En hebben we nieuwe kinderen mogen verwelkomen op de peutergroep, veel speelplezier: Jamaima, Lotte, Gerlof, Fardau, Ellen-rins, We de afgelopen tijd alweer volop in de zandbak te vinden zijn, hier zit weer nieuw zand in en daar wordt volop gebruik van gemaakt. Wanneer Heidi een spelletje doet met de peuters over waar de dieren die zij opnoemt wonen, op de boerderij of in de dierentuin? Benne dan wel weet waar de apen wonen: bij Monkey town Ze volgens Jisse (BSO) in Afrika geen vaatwasser hebben, want daar is alles oud.. De jongens van de peutergroep veel met de lego aan het bouwen zijn en vooral vliegtuigen maken is populair. We op de peutergroep altijd volop liedjes aan het zingen zijn, vooral het liedje van de brandweer is favoriet (zodat er thuis ook geoefend kan worden) 10
Liedje: De Brandweer Daar komt (naam kind) met de brandweer wagen, Woei woei woei, wat een brandweerman (of brandweervrouw) Tingelingeling kijkt daar komt hij (of zij) aan. Met de ladder en de slang, (naam kind) is helemaal niet bang. En blussen maar. (met de vinger alles nat spuiten) 11
Liedje: De Olifant (met gebaren) Jongens, meisjes aan de kant, Want daar komt een olifant Grote poten, grote oren, En een lange slurf van voren. Jongens, meisjes aan de kant Want daar komt een olifant Het liedje van de olifant kun je ook zingen over een babyolifant en dan zingen wij heel zachtjes. Jongens, meisjes aan de kant, Want daar komt een babyolifant. Kleine pootjes, kleine oren, En een kleine slurf van voren. Jongens, meisjes aan de kant, Want daar komt een babyolifant. 12
'Gun kinderen vrij spel' Ouders en andere opvoeders moeten hun kinderen veel meer zelf laten aanmodderen, vindt de Amerikaanse psycholoog Peter Gray. In zijn nieuwe boek 'Free te learn' wijst hij opvoeders op het belang van vrij spelen. De Nederlandse pedagoog Sieneke Goorhuis en psycholoog Louise Berkhout zijn het roerend met Gray eens. Ook in de kinderopvang komt het voor dat pedagogisch medewerkers het spel teveel invullen, bijvoorbeeld door steeds suggesties te doen wat een kind kan gaan doen. Of door bijvoorbeeld zelf mee te gaan spelen. Maar door je afzijdig te houden, kunnen kinderen veel meer zelf ontdekken en zo belangrijke eigenschappen en vaardigheden ontwikkelen. De wereld ontdekken Dagblad Trouw besteedt uitgebreid aandacht aan de visie van Gray. Onder andere door Nederlandse pedagogen/psychologen te vragen of zij zich ook zorgen maken om vrije speelmogelijkheden van kinderen. 'We ontnemen kinderen de kans om zichzelf en de wereld te ontdekken', zegt hoogleraar pedagogiek en lector Early Childhood Sieneke Goorhuis bijvoorbeeld. 'Kinderen hebben vrij spel nodig om hun innerlijke kompas te ontwikkelen.' Empathie Kinderen leren ontzettend veel als ze zelf moeten ontdekken. Bijvoorbeeld op sociaal gebied. Kinderen corrigeren elkaar. 'Door je afzijdig te houden, geef je kinderen meer kans hun empathisch vermogen te ontwikkelen. Ze weten dat vriendjes zomaar kunnen afhaken als er geen ouder is die ingrijpt.' Ouders Psychologe Louise Berkhout observeerde voor haar onderzoek het vrije spel van kinderen in bijna vijftig kleuterklassen. Zij zag dat volwassenen de neiging hebben zich met het spel van kinderen te bemoeien. Zeker ouders kunnen het niet laten zich te bemoeien. 'Ze zien spel als iets waar kinderen van moeten leren, bijvoorbeeld 'hoeveel blokken heb je gestapeld?', of ze denken dat ze kinderen moeten vermaken.'. 13
Intensief spelen Dat kinderen niet in staat zijn om zich te vermaken, is een misvatting, weet Berkhout. 'Bij de één duurt het langer dan bij de ander, maar geen kind blijft met de armen over elkaar zitten. Hoe meer kinderen zich onbespied wanen, hoe intensiever ze spelen. Dat kunnen ze uren volhouden. Maar zodra een volwassene zich ermee bemoeit, is het afgelopen.' Risico's Kinderen vrij spel gunnen, gaat wat Berkhout betreft om vertrouwen. Kinderen die in de gaten worden gehouden, doen uit zichzelf minder gevaarlijke dingen, weet zij. En als ze zich in de nesten werken, moet je het ze gunnen om daar zelf weer uit te komen. 'Risico's nemen is niet perse slecht.' 14
Thema avond 19 maart Opvoeden zonder straffen en belonen Woensdagavond 19 maart kwamen een vijftiental ouders naar K&A om de thema avond; Opvoeden zonder straffen en belonen, bij te wonen. Aan de hand van een power point presentatie hebben we geprobeerd om samen te kijken op welke wijze straffen en belonen een rol speelt in de opvoeding. Hier volgen een aantal onderwerpen waarover gesproken is: - Waarom is opvoeden (soms zo)moeilijk - Onze taak als ouder/opvoeder - Hoe reageren we op onacceptabel gedrag - Positief reageren op negatief gedrag is moeilijk Omdat het een grote groep was, was het helaas niet mogelijk om op alle individuele vragen/ opmerkingen diep in te gaan. Opvoeden zonder straffen en belonen Voor mij aanleiding om een volgende keer de groep op te splitsen, zodat individuele vragen uitgebreider besproken en behandeld kunnen worden. Op die manier is de kans ook groter dat er meer interactie is tussen de ouders onderling. Al met al een geslaagde avond. En ik zie u graag een volgende keer! 15