Regelmaat, voorspelbaarheid en prikkelreductie bij baby's Informatie voor ouders/opvoeders
In deze folder vindt u informatie over hoe u uw baby kunt ondersteunen bij het ontwikkelen van een goed en regelmatig patroon in wakker zijn en slapen. Door gewenning aan bepaalde patronen komt uw baby toe aan de eigen slaapbehoefte. Een uitgeruste baby drinkt bovendien beter, huilt aanzienlijk minder en beweegt rustiger en gerichter. Door regelmaat, voorspelbaarheid en prikkelreductie kunt u dit stimuleren. Voorspelbaarheid Voorspelbaarheid ontstaat door de combinatie van regelmaat en eenduidigheid. Met eenduidigheid bedoelen wij dezelfde gebeurtenissen op dezelfde plek. Bijvoorbeeld slapen op dezelfde (rustige) plaats in hetzelfde bed. Ook spelen gebeurt op dezelfde plaats. Het liefst in de box. Met regelmaat wordt een vaste volgorde bedoeld. Geen regelmaat op de klok, maar een regelmaat die uitgaat van opeenvolgende gebeurtenissen. Herhaling van gebeurtenissen geeft herkenning, waardoor uw kind in een vertrouwd ritme komt. Volg de adviezen ten aanzien van regelmaat en eenduidigheid voor één tot twee weken strikt op. Dit is nodig om de vicieuze cirkel van veel huilen en weinig slapen te doorbreken. Bij een succesvolle aanpak kunt u na 3 tot 4 weken flexibeler gebruik maken van de adviezen. Rust en regelmaat overdag Het is belangrijk dat activiteiten elkaar steeds op dezelfde wijze opvolgen. Hanteer een vast patroon van: Wakker worden. Geven van borst- of flesvoeding. Verschonen van uw baby voor, tijdens of na de voeding. Samen spelen, nog even lekker knuffelen/contact maken (praten) met de baby op schoot. Alleen spelen: op een vaste plaats (vanaf 4-8 weken). Het liefst in de box. Leg uw kind bij de eerste tekenen van vermoeidheid wakker in bed. Eerste tekenen van vermoeidheid De eerste tekenen van vermoeidheid zijn: bleek worden gapen in de ogen wrijven jengelen drukker worden wegkijken l Informatie voor ouders / verzorgers 2
Slaap-, waak- en voedingsritme van baby s In het schema hieronder staan gemiddelde slaap-, waak- en voedingsritmes van baby s beschreven. De wakkere tijd is inclusief de voedingstijd. Leeftijd Duur wakkere tijd per keer in minuten Duur slaapjes per keer in uur 0 2 weken 30 45 2-3 6-8 2 6 weken 45 60 2-3 6-8 7 12 weken 60-75 2-3 5-6 3 5 maanden 1,5 uur 2 5 Aantal voedingen per etmaal De voedingsmomenten van uw kind zijn bepalend voor dit ritme. Overdag kan de voeding plaatsvinden met een minimale tussentijd van twee uur en een maximale tussentijd van vier uur (gerekend vanaf het begin van de vorige voeding). Hongersignalen Hoe herkent u hongersignalen? Uw baby geeft op verschillende manieren aan dat hij of zij honger heeft. Dat kan door: smakgeluidjes te maken te sabbelen op de handjes met de tong de lipjes likken zuigbewegingen te maken met de tong zoekbewegingen te maken met het hoofdje Kans van slagen Vergroot de kans van slagen door: Bewust voor deze aanpak te kiezen. Een weloverwogen besluit tot veranderen maak standvastig. Houd een eenduidige regelmaat aan. Blijf consequent. Accepteer in slaap huilen (met name de eerste twee dagen en dan in afnemende mate) als een manier van loslaten in de overgang naar het op eigen kracht in slaap vallen. Een kookwekker kan de eerste twee dagen een hulpmiddel zijn voor het objectief meten van de tijdsduur van het in slaap huilen. Dit lijkt vaak langer dan het in werkelijkheid is. l Informatie voor ouders / verzorgers 3
Het bed Kies een rustige slaapplek. Laat uw baby op dezelfde plaats en in hetzelfde bedje slapen. Leg de baby altijd op de rug te slapen. Dek de baby tot en met de schouders toe. Maak het bed kort op, dat wil zeggen de voeten bij het voeteneind (zie ook folder Veilig slapen van Consument en Veiligheid). Gebruik een laken met wollen, dunne fleece of een katoenen deken van ruim formaat. Stop het laken en de deken stevig in tot onder de matras. Leg geen speelgoed in bed. Hang geen mobiel boven het bed. Een kleine lapjesknuffel en/of muziekdoosje is toegestaan. Draai het muziekdoosje éénmaal op. Gebruik een vlak passende matras in de wieg of het ledikantje. Slaapkleding Zorg dat uw kindje het lekker warm heeft. Trek uw kindje sokjes aan, zorg voor warme voeten Gebruik een trappelzak op maat. Zorg voor toegedekte schouders. Temperatuur van de slaapkamer Een slaapkamertemperatuur van 15-18 C is warm genoeg. Zet in principe geen verwarming aan op de babykamer. En laat zo mogelijk het raam op een kiertje. Let wel, voor pasgeborenen en voor kinderen met astma (cara) gelden andere richtlijnen. Tips bij ontroostbare huiluurtjes Huiluurtjes komen vaak aan het eind van de dag voor. Wij adviseren u dan uw baby te dragen in de draagdoek of te gaan wandelen met de kinderwagen. Doe dit echter maar één keer per dag om de regelmaat niet te zeer te onderbreken. Uitstapjes Handhaaf het ritme door niet te veel op een dag te ondernemen. Leg uw kindje in het eigen bedje te slapen tijdens de vastgestelde slaaptijden. Ontvang visite liever thuis dan dat u op visite gaat. Probeer dit met name vol te houden tijdens de eerste twee weken van de nieuwe aanpak. Prikkelreductie Voormijd een te veel aan prikkels door: Een televisie en/of radio die aanstaat. Het gebruik van een wipstoel of maxi cosi buiten de voedingsmomenten. l Informatie voor ouders / verzorgers 4
Het voortdurend vermaken van kinderen. Door het gebruik van mechanisch aangedreven speelgoed. Door het gebruik van de babytrapeze of babygym voor een kind jonger dan drie maanden. Wij adviseren u deze pas vanaf een leeftijd vanaf drie maanden te gebruiken. Vragen? Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen? Schroom niet en neem contact op met uw jeugdverpleegkundige van Zuyderland Jeugdgezondheidszorg. l Informatie voor ouders / verzorgers 5
Bereikbaarheid Zuyderland JGZ is bereikbaar via het centrale nummer van Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG), telefoonnummer:046 850 6910 Websites www.zuyderland.nl www.cjg-wm.nl 2254 10-2015