7 dingen die je als ouder MOET weten voordat je kind begint met het slikken van methylfenidaat Keith Hoeller (Ph.D.) zegt over Ritalin het volgende: Als een ouder zijn kind zou dwingen alcohol te drinken of een kalmerend middel te nemen in de verkeerde veronderstelling dat dit de chemische onevenwichtigheid in de hersenen van het kind zou genezen, twijfelen we geen moment om dit kind bij deze ouder weg te halen. En toch worden miljoenen kinderen gedwongen, bewustzijns veranderende drugs te nemen vanuit misvatting dat depressies en andere psychische ziektes een biologische oorzaak hebben waarvoor echter geen enkel wetenschappelijk bewijs is.
Methylfenidaat als medicijn Methylfenidaat is de werkende stof in medicatie voor mensen met ADHD; er bestaan verschillende vormen methylfenidaat, waaronder Ritalin, Concerta, Equasym en Medikinet. Ritalin de meest bekende en is sinds 1956 op de markt. Eigenlijk zou de werking van een medicijn grondig onderzocht moeten worden voordat het op de markt komt; bij methylfenidaat is dit niet gebeurd. In de bijsluiter van Ritalin staat: Ritalin is een mild opwekkend middel voor het centrale zenuwstelsel. Ritalin activeert vermoedelijk de hersenstam en de cortex om een opwekkend effect te bereiken. Er is geen specifiek bewijs voor de manier waarop methylfenidaat mentale en gedragsmatige effecten op kinderen veroorzaakt, noch is er overtuigend bewijs hoe deze effecten in verhouding staan tot het centraal zenuwstelsel. 90% van de door de kinderarts voorgeschreven geneesmiddelen is onnodig en vormt een groot risico voor het kind dat ze inneemt. Elk medicijn is giftig en op zich gevaarlijk, echter wordt Ritalin sinds de 90 er jaren steeds vaker voorgeschreven. In 1999 werden in Duitsland 31 miljoen tabletten Ritalin verkocht, in 1995 waren dit er nog 0,7 miljoen; dit is een verveertigvoudiging in nog geen 5 jaar. In Amerika krijgt 40 % van de leerlingen Ritalin, waarvan 80 % jongen. De laatste schattingen geven aan dat wereldwijd meer dan zes miljoen kinderen Ritalin slikken. 2
Waarom leggen wij ons hart en onze in het helpen van kinderen? Margrit (links) Ik ben al 25 jaar kinderverpleegkundige en ik heb het gebruik van onder andere Ritalin sterk zien toenemen. Eind jaren 80 kreeg één op de honderd kinderen Ritalin toegediend; in 2006 was dit al gestegen tot 1 op de 25 kinderen. Anno 2014 wordt al aan ieder 15e kind Ritalin verstrekt. In 2006 was voor mij de maat vol en ben ik op zoek gegaan naar een succesvolle aanpak van ADHD, een aanpak zonder medicatie. Ik ben toen gestart met de opleiding orthomoleculaire geneeskunde. Als uitgangspunt hanteert de orthomoleculaire geneeswijze het credo voeding is je medicijn. Mijn ervaringen in de praktijk wijzen uit dat voeding een belangrijke factor is, maar ik verwachtte toen véél grotere gedragsveranderingen met een blijvende impact, als we ook naar het samenspel met de hersenen zouden kijken. In 2012 heb ik daarom de opleiding gevolgd tot neurofeedback therapeute. Door beide therapieën te combineren behaal ik goede, blijvende resultaten: kinderen kunnen tijdens de behandeling stoppen met hun medicatie of hoeven hier helemaal niet mee te starten. Aury (rechts) Halverwege een master opleiding in neurowetenschappen en neurobiologie, een master over het functioneren van hersenencellen en gebieden, mis ik het kunnen toepassen van de kennis die ik leer in de praktijk. Dit is dan ook mijn taak bij Braincare. Samen delen wij onze passie voor het gezonde brein en een gezonde ontwikkeling van de hersenen. Braincare Kids Margrit & Aury Elmendorp 3
7 dingen die je MOET weten voordat je kind begint met het slikken van methylfenidaat In dit E- book willen wij 7 dingen met je delen die je MOET weten voordat je kind begint met methylfenidaat. Hiermee willen wij opheldering geven over de gevaren van methylfenidaat, iets wat veel te weinig gedaan wordt. Wist jij dat: Methylfenidaat geclassificeerd wordt als harddrug (1)? Methylfenidaat de groei van de hersenen beïnvloedt (2)? Methylfenidaat de emotionele staat van je kind instabieler maakt (3)? Methylfenidaat als gevolg van bijwerkingen lichamelijke klachten kan veroorzaken (4)? Methylfenidaat slaapproblemen veroorzaakt (5)? De lange termijn gevolgen van het slikken van methylfenidaat nog niet bekend zijn (6)? Er oplopend bewijs is dat ADHD en ADD als syndromen niet bestaan (7)? Deze punten komen één voor één aan bod in dit E- book. 4
1. Methylfenidaat is geclassificeerd als harddrug Methylfenidaat is een stimulantia; stimulantia zijn middelen die het centrale zenuwstelsel stimuleren en familie zijn van de amfetamines. En, let op, de amfetamines en dus ook methylfenidaat behoren tot de Opiumwet. Dit is een Nederlandse wet die sinds 1967 amfetamines, net als cocaïne, tot de harddrugs telt; van deze harddrugs vindt de overheid dat ze een onaanvaardbaar risico met zich meebrengen voor de gezondheid. Wat is er anders aan de hersenen van een kind met ADHD of ADD? De biologische oorzaak van ADHD ligt waarschijnlijk bij problemen met de communicatie tussen verschillende hersengebieden. Signalen tussen hersencellen worden doorgegeven door chemische boodschappers, oftewel neurotransmitters. In het brein van kinderen met ADHD symptomen komen de neurotransmitters dopamine, noradrenaline en serotonine in afwijkende hoeveelheden voor. Dit gaat samen met een afwijkende functie van de prefrontaal kwabben en een verminderde anatomische organisatie van de verbindingen tussen de prefrontaal kwabben en verschillende dieper gelegen hersenkernen. De voorste hersenkwabben zijn betrokken bij veel functies die bij ADHD verstoord zijn: het langdurig behouden van aandacht, het onderdrukken van impulsen en het sturen en plannen van gedrag. 2. Het beïnvloedt de groei van de hersenen Chemisch gezien lijkt methylfenidaat erg op cocaïne, echter het effect van cocaïne op de hersenen is sneller uitgewerkt. Als methylfenidaat na ongeveer 4 uur begint uit te werken, treden er vaak symptomen als agressiviteit of extreme onrust en huilerigheid op, het zogeheten rebound effect. Onderzoek toont aan dat het gebruik van methylfenidaat fysieke veranderingen kan veroorzaken in neuronen in de beloningsgebieden, welke sterk overeenkomen met de effecten van cocaïne op het brein. Het is bekend dat zowel cocaïne als methylfenidaat structurele als biochemische effecten hebben in de hersenen, waarbij de effecten van methylfenidaat op sommige delen van de hersenen zelfs groter kunnen zijn dan de effecten van cocaïne. Tot deze effecten behoren o.a.: een afname van 20 tot 30% van de doorbloeding van de hersenen en het verminderen van zowel receptoren van zenuwcellen als verschillende neurotransmitters. Belangrijk is om in ons achterhoofd te houden dat het kinderbrein volop in ontwikkeling is; neuronale netwerken worden aangelegd en op elkaar afgestemd. En het toedienen van een psychostimulantia tijdens deze kwetsbare periode heeft zonder twijfel een effect op de ontwikkeling van een brein. 5
3. De emotionele staat van een kind wordt instabieler Onderzoek toont aan dat bij orale inname van stimulerende middelen, zoals methylfenidaat geen fysieke, maar wel een duidelijke psychische afhankelijkheid wordt veroorzaakt. Bij chronisch misbruik ontstaat gewenning met als gevolg dat je een steeds hogere dosis nodig hebt om het gewenste effect te bereiken. Verminderen of stoppen na lang gebruik leidt tot het karakteristieke afkicksyndroom. De bekende bijwerkingen van methylfenidaat op emotioneel en geestelijk vlak zijn nervositeit, zelfafwijzing, verwardheid, gespannenheid, onrust, visuele hallucinaties,waanvoorstellingen, psychosen, vreemd gedrag, projecties, traagheid, vechtlust, agressiviteit, gevoelsvervlakking, bezorgdheid, verstoorde droomfases, depressies, angst, sociaal terug getrokken, prikkelbaarheid, introvert zijn, prikkelbaarheid, gebrek aan positieve affecten en psychotische symptomen. Deze lijst is lang, tevens bemoeilijkt de psychostimulantia het psychische en geestelijke rijpingsproces van de behandelde kinderen. Ook wordt het gevoel van eigenwaarde minder, omdat kinderen niet zichzelf, maar het medicijn verantwoordelijk achten voor gedrag of schoolprestaties. Veel kinderen zijn onder invloed van methylfenidaat veel ik- gerichter, sociaal geïsoleerder en minder communicatief. 6
4. Het gaat hand in hand met lichamelijke klachten en bijwerkingen Er zijn artsen die ouders adviseren de bijsluiter van methylfenidaat niet te lezen om niet onnodig ongerust te worden. Echter struisvogelpolitiek is wat betreft methylfenidaat geheel misplaatst. Methylfenidaat kan al bij de eerste week van inname bijwerkingen geven. Het rijtje van bijwerkingen is erg lang en angstaanjagend. Bijwerkingen op korte termijn zijn o.a.: verminderde eetlust, buikpijn, tics, hartkloppingen, verhoogde bloeddruk, wazig tot slecht zien en de eerder genoemde emotionele problemen. Bijwerkingen op langere termijn zijn o.a.: overgevoeligheid (inclusief huiduitslag), netelroos, gewrichtspijnen, erythema exsudativum multiforme (een acute ontstane huidontsteking) met vernietiging van de bloedvaten en purpera trombocytopenica (zware bloedstolselstoornis), slechte eetlust, kriebelig gevoel, beschadiging van de hart kransslagader, nagelbijten, lethargie, gevoelig voor geluiden, angstdromen, misselijkheid, duizeligheid, hartkloppingen, hoofdpijn, dyskinesie (verstoring van de willekeurige spierbewegingen), slaperigheid, beperking in individuele creativiteit, inperken in spontaniteit, bloeddruk- en polsveranderingen (zowel hoger als lager), tachycardie (sterk versnelde hartkloppingen), angina pectris (verkrampte aanvallen van extreme hartpijnen), polsarythemie, buikpijn, extreem gewichtsverlies, psychose en in sommige gevallen hersenbloeding met flinke complicaties, en zelfs een dodelijke afloop. Bovendien kan methylfenidaat bij kinderen het syndroom van Gilles de la Tourette (neurologische aandoening op motorische stoornis met extreme tics) veroorzaken, ook zonder familie geschiedenis. Vaak zie je bij dit syndroom het gebruik van scheldwoorden en vloeken. Vroeger had in Amerika 1 op de 200.000 kinderen het syndroom van Gilles de la Tourette nu; sinds methylfenidaat op grote schaal wordt voorgeschreven is dit 1 op de 200. Alleen al een slechte eetlust als bijwerking heeft behoorlijke consequenties voor het kind. Het kind loopt een tekort op aan macronutriënten (koolhydraten, eiwitten en vetten) en micronutriënten (vitaminen, mineralen, en sporen elementen). De vitale organen, de spieren en de hersenen krijgen niet voldoende brandstof en dus ook geen energie. Een verontruste situatie voor de gezondheid van het kind, zeker omdat het gebruik van methylfenidaat vaak gepaard gaat met slaapproblemen. 7
5. Het gaat vaak gepaard met slaapproblemen Slaapproblemen zijn een veelvoorkomende bijwerking en slaapproblemen op zichzelf hebben verrijkende gevolgen voor de ontwikkeling van een kind. Methylfenidaat is zoals al eerder besproken een stimulantia, dit stimulerend effect zorgt ervoor dat de slapeloosheid bevordert wordt. Bekend is dat gebruik op lange termijn juist vaak leidt tot slaperigheid. Tijdens de slaap maak je het groeihormoon prolactine aan. Dit groeihormoon zorgt voor de groei van spieren en ledematen, maar ook voor vernieuwing van cellen. Methylfenidaat remt de aanmaak van dit groeihormoon af, waardoor kinderen blijven achter in groei. Ook maak je tijdens de slaap het hormoon cytokine aan dat dient om je te wapenen tegen infecties en ziektes. Een gebrekkige nachtrust maakt dat je immuunsysteem moeilijker recupereert en op lange termijn dus verzwakt. Een verzwakte weerstand maakt je sneller vatbaar voor ziektes, aandoeningen en infecties. Kinderen die chronisch te weinig slapen zijn vaak onrustig overdag en makkelijker vatbaar voor ongelukkige gevoelens zoals somberheid, moedeloosheid en zelfs depressie. 6. Lange termijn gevolgen zijn nog niet bekend De lange termijn gevolgen en dan spreken we over de gevolgen die optreden na jaren van gebruik zijn totaal onbekend betreffende methylfenidaat. Wat doet met het maagdarmkanaal, de nieren en lever? Het wordt steeds duidelijker hoe brein, immuunsysteem en darm met elkaar verbonden zijn; de darmen, worden niet voor niets bij de orthomoleculaire artsen het tweede brein genoemd. Wel weten we dat bij langdurig gebruik het hersenweefsel van kinderen wordt aangetast. De hersenen van kinderen zijn volop in ontwikkeling; deze aantasting kan tot een ontwikkelingsachterstand leiden. Veel onderzoekers spreken dan ook hun bezorgdheid uit over de lange termijn effecten van methylfenidaat op de gezondheid van een kind. 8
7. Er is oplopend bewijs dat ADHD en ADD geen aandoeningen zijn ADHD en ADD zijn een cluster van symptomen, waarbij bepaalde symptomen bij bepaalde kinderen in meer of mindere mate voorkomen. Voor de symptomen is echter geen eenduidige oorzaak aan te tonen. Uit veel recentelijke studies blijkt dat er geen bewijs is dat ADHD en ADD valide aandoeningen of ziektebeelden zijn. De kinderen die wij bestempelen met ADHD en ADD vertegenwoordigen misschien gewoon een uiteinde van een normaal ontwikkelingspatroon. De Amerikaanse neuroloog, Richard Saul is er na 50 jaar dienst van overtuigd dat ADHD niet bestaat. Ook heeft de ontdekker van ADHD, de psychiater Leon Eisenberg op zijn sterfbed toegegeven dat ADHD in feite een fictieve ziekte is. Genieën, als Einstein en Churchill presteerden in hun kindertijd slecht op school. De eigenschappen die wij nu zien als aandacht- en concentratieproblemen, leermoeilijkheden en hyperactiviteit, hoorden toen gewoon bij het kind- zijn. En wat zou het voor de genialiteit van vele genieën betekent hebben als ze tijdens hun kindertijd een pilletje gekregen zouden hebben dat de groei van hun hersenen aantast? Misschien dat wij hen nu niet zouden kennen. Wat wij als leer- of gedragsproblemen zien kan vanuit een ander perspectief een bijzondere creatieve uiting van intelligentie betekenen. Wij zien kinderen als ziek, geven ze een stempel met ADHD of ADD en denken dat een pilletje de oplossing is, maar doen wij onze kinderen hier niet mee tekort? Kinderen zijn onze toekomst. Zij willen onvoorwaardelijk geaccepteerd en geliefd worden, ook, of juist wanneer zij onaangepast gedrag vertonen. 9
Samenvatting Veel hyperactieve kinderen worden met methylfenidaat behandeld. Methylfenidaat is een omstreden medicijn waarvan het gebruik kan leiden tot blijvende schade aan de gezondheid waaronder verminderde weerstand, groei achterstand en depressiviteit. Tevens wordt de groei van de hersenen belemmerd en het risico op blijvende stoornissen in de hersenen is daarom groot. Methylfenidaat is een sterk verslavend middel dat bij gebruik op lange termijn onder andere prikkelbaarheid en hyperactiviteit veroorzaakt. Ironisch genoeg juist de problemen die dit medicijn zou moeten genezen. Aan de slag De symptomen die bij ADHD en ADD voorkomen zijn ondanks bovengenoemde redenen niet minder echt en werken tevens vaak belemmerend bij het dagelijks functioneren. Dit moet zeker niet genegeerd worden; wij zijn er echter van overtuigd dat methylfenidaat de oplossing niet is. Hopelijk ben je het ondertussen met ons eens. Alleen het aanpassen van de levensstijl kan een positief effect hebben op de symptomen, belangrijk zijn onder andere gezonder eten, meer bewegen en beter slapen. Daarnaast zijn er een aantal alternatieven voor de aandacht- concentratie problemen van je kind; bepaalde diëten, suppletie, neurofeedback en pedagogische ondersteuning. Uiteraard kan er ook gekozen worden voor een combinatie van deze opties. Maak vandaag de ommekeer voor je kind, neem het heft in eigen hand, onderzoek welke oplossing bij jou en je kind past en ga hiermee aan de slag. Geef je kind de zorg waar het recht op heeft. Heeft dit E- book jou niet overtuigd over de schadelijkheid van methylfenidaat? Lees dan één van de ondertussen 20 door professionals uitgebrachte boeken die methylfenidaat onder de loep nemen. Wil je meer weten over Braincare s aanpak voor kinderen? Kom dan vrijblijvend langs voor advies: het inloopspreekuur is op dinsdag van 17.00 tot 19.00 uur. Weet je dat je erachter wilt komen wat er aan de hand is in het brein van je kind? Bel nu en maak direct een afspraak: 0164 722 908 De eerste meting (QEEG) is gehaal GRATIS voor kinderen t/m 18 jaar. Voor verdere informatie zie:. 10