Deel 2. Supranationale instellingen na 1945: op weg naar wereldvrede? Supranationalisme is een manier waarop verschillende politieke gemeenschappen, verschillende staten, met elkaar samenwerken. Bevoegdheden van de nationale staten worden nu overgedragen naar een autoriteit die boven de nationale staten staat. Aangezien beslissingen op supranationaal niveau soms bij meerderheid genomen worden, kan het gebeuren dat een lidstaat in een supranationale unie door de andere lidstaten gedwongen wordt een bepaalde beslissing door te voeren, dus de supranationale unie zaken aan de lidstaten kan opleggen. Het komt er dus op neer dat een staat zich onderwerpt aan internationaal gezag, maar de eigen zelfstandigheid ook behoudt. 6. De Europese Unie De wereldvrede kan slechts worden bewaard door inspanning van alle positieve krachten welke hem tegen de dreigende gevaren kunnen beschermen. De bijdrage tot de beschaving welke door een georganiseerd en levend Europa kan worden geleverd, is onmisbaar voor de handhaving van vreedzame betrekkingen. De vereniging van Europa kan niet ineens worden verwezenlijkt noch door een allesomvattende schepping tot stand worden gebracht: het verenigd Europa zal moeten worden opgebouwd door middel van concrete verwezenlijkingen, waarbij een feitelijke solidariteit als uitgangspunt zal moeten worden genomen. Voor de vereniging van de Europese volkeren is het noodzakelijk, dat de eeuwenoude tegenstelling tussen Frankrijk en Duitsland wordt overbrugd: de ondernomen actie dient in de eerste plaats Frankrijk en Duitsland nader tot elkaar te brengen. Met het oog hierop stelt de Franse regering voor, onmiddellijk de actie te concentreren op een punt van beperkte strekking doch van beslissende betekenis. De Franse regering stelt voor de gehele Frans-Duitse productie van kolen en staal te plaatsen onder een gemeenschappelijke Hoge Autoriteit, in een organisatie welke openstaat voor deelname van de andere landen van Europa. Door de samenvoeging van de kolen- en staalproductie zullen onmiddellijk de gemeenschappelijke grondslagen voor de economische ontwikkeling, de eerste fase van de Europese volkerengemeenschap, worden gelegd en zal er een wending optreden in het lot van deze gewesten welke lange tijd oorlogswapens hebben moeten vervaardigen waarvan zij zelf regelmatig het slachtoffer zijn geweest. De solidariteit van de productie welke aldus tot stand zal komen, zal tot gevolg hebben, dat een oorlog tussen Frankrijk en Duitsland niet alleen ondenkbaar doch ook materieel onmogelijk wordt. De oprichting van deze machtige productie-eenheid, welke zal openstaan voor alle landen die zich daarbij willen aansluiten. Uit: R. Schuman, De Schumanverklaring, 09/05/1950. 2014-2015 Cursus geschiedenis 6TSO Pagina 47
Resultaat: EGKS (1951) Herbert Block, Now we are citizens of Europe, 25/03/1951. 2014-2015 Cursus geschiedenis 6TSO Pagina 48
Artikel 1 Bij dit Verdrag richten de HOGE VERDRAGSLUITENDE PARTIJEN tezamen een EURO- PESE ECONOMISCHE GEMEENSCHAP op. Artikel 2 De Gemeenschap heeft tot taak, door het instellen van een gemeenschappelijke markt en door het geleidelijk nader tot elkaar brengen van het economisch beleid van de lidstaten, de bevordering van de harmonische ontwikkeling van de economische activiteit binnen de gehele Gemeenschap, een gestage en evenwichtige expansie, een grotere stabiliteit, een toenemende verbetering van de levensstandaard en nauwere betrekkingen tussen de in de Gemeenschap verenigde Staten te bewerkstelligen. Artikel 3 Ten einde de in het voorgaand artikel genoemde doelstellingen te bereiken omvat de activiteit van de Gemeenschap onder de voorwaarden en volgens het ritme in dit Verdrag voorzien: de afschaffing tussen de lidstaten van de douanerechten en de kwantitatieve beperkingen bij in- en uitvoer van goederen ( ), de invoering van een gemeenschappelijk douanetarief en van een gemeenschappelijke handelspolitiek ten opzichte van derde Staten, de verwijdering tussen de lidstaten van hinderpalen voor het vrije verkeer van personen, diensten en kapitaal, het tot stand brengen van een gemeenschappelijk beleid op het gebied van de landbouw het tot stand brengen van een gemeenschappelijk beleid op het gebied van het vervoer, de invoering van een regime waardoor wordt gewaarborgd dat de mededinging binnen de gemeenschappelijke markt niet wordt vervalst, het toepassen van procedures welke het mogelijk maken het economisch beleid van de lidstaten te coördineren en de verstoring van het evenwicht in hun betalingsbalans tegen te gaan. het nader tot elkaar brengen van de nationale wetgevingen in de mate dat voor de werking van de gemeenschappelijke markt noodzakelijk is, de vorming van een Europees Sociaal Fonds, ten einde de werkgelegenheid voor de werknemers te verbeteren en bij te dragen lot de verhoging van hun levensstandaard, de oprichting van een Europese Investeringsbank bestemd om de economische groei van de Gemeenschap te vergemakkelijken door het aanboren van nieuwe hulpbronnen, Uit: Verdrag tot oprichting van de Europese Economische Gemeenschap, 1957. Fritz Behrendt, One, two, three, 17/02/1957. 2014-2015 Cursus geschiedenis 6TSO Pagina 49
2014-2015 Cursus geschiedenis 6TSO Pagina 50 0 B.-H. M. K. 400 Kosovo Montenegro Bosnië-Herzegovina 800 km ATLANTISCHE OCEAAN kandidaatlidstaat (2014) 2013 2007 2004 1995 1990 1986 1981 1973 1957 Portugal Spanje Ierland IJsland België Nederland Tsjechië Slovakije Polen Oekraïne Moldavië WitRusland Litouwen Letland Estland Italië Malta Bulgarije M. K. Macedonië Albanië Griekenland B.-H. Zwitser- Oostenrijk Hongarije Roemenië land Slovenië Kroatië Servië Duitsland Denemarken Middellandse Zee Frankrijk Luxemburg Verenigd Koninkrijk Noordzee Noorwegen Zweden Finland Cyprus Turkije Zwarte Zee Rusland
In 1993 legde de Europese Raad in Kopenhagen de criteria voor de toetreding tot de EU vast. 1. Politiek criterium: de aanwezigheid van stabiele instellingen die de democratie, de rechtstaat, de rechten van de mens, de eerbiediging van minderheden en hun bescherming waarborgen. 2. Economisch criterium: het voorhanden zijn van een levensvatbare markteconomie en het vermogen het hoofd te kunnen bieden aan de concurrentiedruk van de vrije markt in de Europese Unie. 3. Criterium van de overname van het acquis communautiare : het vermogen en de bereidheid van het kandidaat-land om alle reeds gemaakte wetten en afspraken in de EU over te nemen. 2014-2015 Cursus geschiedenis 6TSO Pagina 51
Wolfgang Horsch, juni 2010. 2014-2015 Cursus geschiedenis 6TSO Pagina 52
Nobelprijs voor de Vrede voor Europese Unie De Nobelprijs voor de Vrede is dit jaar toegekend aan de Europese Unie. Het Nobelcomité looft de EU omdat ze vrede gebracht heeft op een continent dat traditioneel verscheurd werd door oorlogen. Het Nobelcomité looft het voorbeeld van de Europese eenmaking en wees naar het succes van zes decennia vrede, verzoening, democratie en mensenrechten die "Europa hebben omgevormd van een continent van oorlog naar een continent van vrede". De voorzitter van het comité Thorbjörn Jagland (links) verwees naar de talrijke oorlogen van de voorbije eeuwen en in het bijzonder naar de drie grote Duits-Franse conflicten. Die werden overbrugd door de oprichting van Europese organisaties die uiteindelijk uitgemond zijn in de huidige Europese Unie. Concreet is het comité onder de indruk van de manier waarop Frankrijk en Duitsland zich na hun eeuwenoude vijandschap konden verzoenen. Als de volgende grote stap vooruit wordt de integratie van Spanje en Portugal als voormalige dictaturen in een democratisch Europa beschouwd en nadien de rol van de EU in de integratie van de voormalige communistische landen in Oost-Europa na de val van het IJzeren Gordijn. Ook verwees de voorzitter naar de burgeroorlog in ex-joegoslavië en het proces dat nu in gang is gezet om Kroatië, Montenegro, Servië en andere voormalige aartsvijanden uit dat conflict op de Balkan samen te brengen in de EU. Een laatste opvallende opmerking was dat de EU "op een vredevolle wijze de huidige diepe crisis in de eurozone kan beheersen". Toch was er een waarschuwing tegen extreem nationalisme. Tenslotte hoopt het Nobelcomité dat het voorbeeld van de EU nagevolgd kan worden in andere delen van de wereld. Die wortels van de EU gaan terug tot de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal uit 1951 die Frankrijk en West-Duitsland bijeenbracht en waarbij de Benelux en Italië zich aansloten. In '57 werd de eenmaking utigebreid met de Europese Gemeenschap die sinds 1992 de Europese Unie is geworden met 27 lidstaten en veel meer bevoegdheden inzake justitie, buitenlands beleid en veiligheid. De Nobelprijs voor de Vrede is een van de originele Nobelprijzen en de enige die wordt toegekend door een Noors en niet door een Zweeds comité. Dat comité wordt verkozen door het Noorse parlement.de prijs bedraagt 930.000 euro. Opvallend was dat de Noorse publieke omroep vanochtend als eerste gelekt heeft wie de Nobelprijs zou krijgen. Het is zeer uitzonderlijk dat dat gebeurt. Onbekend, Nobelprijs voor de Vrede voor de Europese Unie, DeRedactie.be, http://deredactie.be/cm/ vrtnieuws/buitenland/1.1454088, vrijdag 12/10/2012, geconsulteerd op 1/11/2014. 2014-2015 Cursus geschiedenis 6TSO Pagina 53