SCHEMA NARRATIEVE ANALYSE VAN FIKTIE (2003) WEIJERS, A., GJ.OUD EN F. WESTER Aflevering 53 Ghost Town Deel III: Latente Verhaalanalyse Door: Linda van Iersel 0108677 Caroline Wessel 0127817 Docent: A. Weijers
Hoofdstuk 15: Tegenstellingen tussen en in personages Inventariseer welke tegenstellingen in de ontwikkeling van de problemen, keuzesituaties en beslissingen van de hoofdpersonages een rol spelen. Het gaat hier met name om: - de tegenstellingen tussen hoofdpersonages wat betreft kenmerken (vraag 5 en 6), drijfveren en doelstellingen (vraag 7 en 12) en problemen en keuzesituaties (vraag 9) - de eventuele tegenstellingen in de hoofdpersonages wat betreft drijfveren en doelstellingen (vraag 7 en 12) en problemen en keuzesituaties (vraag 9). Tussen hoofdpersonages Kenmerken Charlotte is een relatietype, ze heeft veel over om de relatie met Trey te behouden. Samantha daarentegen niet, in deze aflevering heeft zij een relatie met Maria. Maar van Samantha weten we dat ze nooit relaties heeft, ze heeft seks met mannen, maar ze heeft geen relaties met hen. Samantha heeft Maria van te voren laten weten dat ze niet goed is in relaties, maar dat ze het wel wou proberen met haar. Aan het einde van de aflevering loopt de relatie op een einde en is Samantha weer vrij. Drijfveren en doelstellingen Samantha s drijfveer is dat ze moeite heeft om zich te binden in een relatie. Ze is een zelfstandige vrouw, die niet graag afhankelijk is van anderen en zich ook niet graag aanpast aan anderen. Charlotte daarentegen wil ook graag onafhankelijk zijn van anderen (specifiek van Bunny). Trey is echter een uitzondering op de regel, ze heeft er totaal geen moeite mee om met hem rekening te moeten houden. Carrie vs Miranda: Carrie s drijfveer is haar schuldgevoel over hoe ze Aidan behandeld heeft in hun relatie. Miranda heeft ook een belangrijke relatie met Steve achter de rug, maar haar drijfveer is juist dat ze erkenning wilt van hem over haar rol in de relatie. Carrie beseft dat zij de boosdoener is geweest in haar relatie met Aidan. Bij Miranda en Steve, is Steve nu (even) de boosdoener, doordat hij Miranda s rol (nog) niet erkent. Problemen en keuzesituaties Charlotte s probleem is dat zij zichzelf willen kunnen zijn in haar relatie met Trey. Hiertoe moet Bunny uit de relatie verdwijnen. Samantha s probleem is dat zij zichzelf niet kan zijn in haar relatie met Maria. Samantha kan pas weer zichzelf zijn, wanneer ze de relatie loslaat. In hoofdpersonages Drijfveren en doelstellingen Carrie heeft schuldgevoelens over wat ze Aidan heeft aangedaan tijdens hun relatie. Haar schuldgevoel is haar drijfveer, maar haar doelstelling is om deze te laten verdwijnen, door de confrontatie met Aidan aan te gaan. Samantha s drijfveer is dat ze moeite heeft om zich te binden, maar toch wil ze een relatie met Maria, waarin ze zichzelf kan blijven. Omdat dit in conflict staat met elkaar, loopt de relatie stuk. 1
Charlotte wil onafhankelijk zijn van Bunny, maar heeft er totaal geen moeite mee om met Trey rekening te moeten houden. Charlotte wil autonomie, maar dit geldt alleen voor Bunny en niet voor Trey. Problemen en keuzesituaties Carrie verandert steeds van mening wat betreft haar keuzes. Zodra ze weet dat Aidan op de opening aanwezig zal zijn, zegt ze dat ze niet wil gaan, maar uiteindelijk gaat ze wel naar de opening. Samantha staat voor de keuze om voor zichzelf te kiezen of voor haar relatie met Maria. Samantha wil wel kiezen voor haar relatie met Maria, maar uiteindelijk is het voor haar belangrijker om zichzelf te kunnen zijn en moet ze kiezen voor zichzelf. Hoofdstuk 16: Algemene normen en waarden Analyseer de expliciet geuite c.q. geïnfereerde waarden en normen die invloed hebben op het verloop van het verhaal en kijk of (een deel van) deze samengevoegd kunnen tot een of meerdere algemene normen c.q. waarden. Zoals we al in hoofdstuk 14 hebben gesteld is er een overkoepelende moraal in dit verhaal, namelijk dat je altijd je autonomie moet waarborgen, door zaken die met andere mensen te maken hebben, af te handelen. Carrie voelt zich schuldig tegenover haar ex Aidan en is erg onzeker over hem. Door het probleem aan te pakken, kan ze weer proberen haar eigen leven leiden zonder zich druk te maken over anderen, en dan vooral over Aidan. Ze wil de waarde autonomie wel nastreven, door zaken uit het verleden achter zich te laten, maar slaagt hier echter niet in. Miranda wil erkenning van Steve, dat zij belangrijk is geweest voor de oprichting van de bar. Zij laat zich beïnvloeden doordat ze die erkenning wil. Als Steve inderdaad toegeeft dat zij hem heeft aangespoord een eigen bar te openen, kan ze weer loslaten. Voor Samantha is onafhankelijk zijn van anderen een belangrijke waarde. Ze wil kunnen doen en laten wat zij wil. Ze weet echter dat het hebben van een relatie betekent dat je je ook aan moet passen aan anderen. Voor ze aan een relatie begon, heeft ze dus al aan Maria duidelijk gemaakt dat ze geen type voor een relatie is. Ze heeft een tijdje geprobeerd opzij te zetten wat voor haar belangrijk is, namelijk haar onbeperkte vrijheid, maar uiteindelijk wil ze haar vrijheid toch terug. Charlotte wil haar autonomie waarborgen door Bunny op afstand te houden. Bunny beperkt Charlotte in haar doen en laten door overal haar stempel op te drukken. Charlotte gaat de confrontatie met Bunny aan, maar dit lost haar probleem niet direct op. Uiteindelijk lost het probleem zichzelf op, wanneer Bunny tegen de lamp loopt door haar eigen bemoeienissen. Hoofdstuk 17: Samenhang tussen waarden en tegenstellingen Geef aan of de normen en waarden die invloed hebben op het verloop van het verhaal, samenhangen met de tegenstellingen die in de verhaallijnen een rol spelen. Kijk daarbij naar welke nastrevenswaardige waarden een rol spelen en welke bedreigingen (bijvoorbeeld andere conflicterende waarden) in het verhaal geschetst worden. 2
De tegenstellingen die in de verhaallijnen naar voren komen maken duidelijk dat autonomie op verschillende manieren verkregen kan worden. Voor ieder persoon is autonomie op een andere manier van belang. Een relatie brengt verplichtingen met zich mee, maar dit hoeft niet te betekenen dat je autonomie volledig verdwijnt. Charlotte kan helemaal zichzelf zijn in haar relatie met Trey, zolang Bunny niet aanwezig is, terwijl Samantha zich heel erg in haar vrijheid beperkt voelt door haar vriendin. Autonomie betekent voor Samantha vrijheid in haar hele doen en laten en dus compleet zichzelf kunnen zijn. Hoofdstuk 18: De levensles Formuleer in één zin de levensles(sen) van de episode. De levensles die in deze aflevering centraal staat is dat je altijd je zaken moet afhandelen en je problemen moet confronteren. Over het algemeen lossen dingen niet zichzelf op, dus moet je zelf de eerste stap zetten. Het lijkt wel alsof de problemen van Miranda en Charlotte zichzelf oplossen, maar ze nemen wel de eerste stap. Charlotte confronteert Bunny, ook al wordt het gewenste resultaat niet direct bereikt. En Miranda gaat naar de opening, ook al voelt ze zich er niet helemaal makkelijk bij. Als ze niet naar de opening was gegaan, had Steve ook niet de kans gehad om haar te bedanken. Hoofdstuk 19: Binaire oppositie(s) per verhaallijn Abstraheer vanuit de inventarisatie bij vraag 15 en de analyses bij punt 16 en 17 en 18 naar een algemener, abstracter niveau van waardentegenstellingen: de binaire oppositie(s). Zoek via 'trial and error' naar de best passende oppositie(s) per verhaallijn en onderbouw dit vanuit je verhaalanalyse en je analyse van de personages. Verhaallijn A: Carrie Verleden negeren verleden confronteren Aan de ene kant wil Carrie niet herinnerd worden aan wat ze in het verleden Aidan heeft aangedaan. Aan de andere kant wordt het tijd om met Aidan de confrontatie aan te gaan. Verhaallijn B: Miranda Jaloezie blij zijn voor een ander Miranda wil blij zijn voor Steve, dat alles goed lijkt te gaan in zijn leven. Hij heeft een nieuwe vriendin en gaat zijn eigen bar openen. Tegelijkertijd is ze jaloers op hem. Hij heeft een spannend nieuw leven en haar leven is nog steeds precies hetzelfde. Verhaallijn C: Samantha Vrijheid relatie Samantha is heel erg gesteld op haar vrijheid. Ze moet zichzelf kunnen zijn en geen rekening te hoeven houden met anderen. Samantha heeft (bijna) nooit een relatie, het is voor haar dan ook een hele omschakeling om een relatie met iemand te hebben. Ze merkt dan ook dat ze veel van zichzelf moet opgeven. 3
Heteroseksueel homoseksueel Samantha is altijd een heteroseksuele vrouw geweest. Voor het eerst heeft ze een homoseksuele ervaring. Met deze vrouw heeft ze een relatie, een tweede wat voor haar niet gewoon is. Verhaallijn D: Charlotte Autonomie aanpassing/afhankelijkheid Charlotte wil dat haar relatie met Trey autonoom is, onafhankelijk van anderen. Bunny heeft echter een grote invloed op Trey, automatisch is Bunny dan ook aanwezig in het leven van Charlotte. Juist deze aanpassing aan Bunny staat hun autonomie in de weg. Hoofdstuk 20: Algemene binaire oppositie Zet de gevonden binaire opposities van meerdere geanalyseerde verhaallijnen van een aflevering op een rij en probeer via 'trial and error' of er één of meerdere gezamenlijke noemers te vinden zijn in de vorm van algemene binaire oppositie voor alle verhaallijnen. NB. Dit is niet altijd mogelijk. De binaire opposities op een rijtje: Verleden negeren verleden confronteren Jaloezie blij zijn voor een ander Vrijheid relatie Heteroseksueel homoseksueel Autonomie aanpassing/afhankelijkheid Onder een noemer vallen: vrijheid relatie en autonomie aanpassing/afhankelijkheid Deze gaan beide over afhankelijk zijn van iemand of onafhankelijk zijn (autonoom). Oftewel de algemene binaire oppositie is hier: afhankelijkheid versus onafhankelijkheid (autonomie). Hoofdstuk 21: Samenhang binaire opposities Is er een samenhang tussen de gevonden binaire opposities? Bijvoorbeeld de relatie tussen "macht/onmacht" bij James Bond staat in direct verband met de oppositie "ratio/emotie". Emotie gaat gepaard met verlies van macht, macht is het resultaat van rationeel handelen. De binaire oppositie afhankelijkheid onafhankelijkheid staat weer in relatie tot de binaire oppositie verleden negeren verleden confronteren. Als je niet de confrontatie aangaat met je verleden, dan blijf je hier altijd afhankelijk van. Afhankelijkheid gaat dus gepaard met het verleden negeren, onafhankelijkheid ontstaat door het confronteren van je verleden. Hetzelfde geldt voor de binaire oppositie jaloezie blij zijn voor een ander. Wanneer je jaloers bent op een ander, maak je jezelf afhankelijk van deze persoon. Als je blij kan zijn voor een ander en je over jaloezie heen kan stappen, dan ben je (op dit gebied) niet afhankelijk van deze persoon. Afhankelijkheid gaat dus gepaard met jaloezie, onafhankelijkheid ontstaat door blij te kunnen zijn voor anderen. 4