Vereniging Juridische Studenten Recht-Even-Redig Open Universiteit Zwolle Opgericht 14 maart 1990 Voorzitter: Gert de Leur Vijverlaan 15 7975 BW Uffelte (0521) 35 15 61 Penningmeester en Cor Scholten ledenadministratie Atlantischestraat 2 8303 VW Emmeloord (0527) 61 48 63 cor.scholten@zonnet.nl Public Relations/ Rutger Bremer Activiteitencoördinator/ Gramsbergerweg 8 Redactie Recht Op 7772 CW Hardenberg (0523) 26 78 48 Nieuw e-mailadres: rhlbremer@wanadoo.nl Algemeen bestuurslid Aslihan Ozgur Loefzij 88 1276 HN Huizen (NH) snelleyelle@wanadoo.nl Algemeen bestuurslid Janny Horring De Maten 43 7761 DK Schoonebeek
INHOUDSOPGAVE OP WELK E-MAILADRES WOONT U? 1 REDACTIONEEL 2 VAN DE VOORZITTER 4 MEDEDELING VAN HET STUDIECENTRUM 7 VERSLAG LEZING CRIMINOLOGE 8 GEZOCHT: VERS BLOED VOOR HET BESTUUR! 9 AANKOMEND: JAARVERGADERING 18 MEI 10 FINANCIEEL JAARVERSLAG VERENIGINGSJAAR 2003 12 VERSLAG DIPLOMA UITREIKING JAN WEDA 14 SENEX 15 GESLAAGD!! 17 OP WELK E-MAILADRES WOONT U? Even een mailtje sturen voor de laatste nieuwtjes. Hoe makkelijk verloopt de correspondentie via e-mail! Weinig kosten, snelle bezorging en in alle opzichten tijdbesparend. Om u op de hoogte te stellen van geplande RER-activiteiten, of om u anderszins met informatie te benaderen, wil uw vereniging graag uw e-mailadres weten. Heeft u ook een e-mailadres en heeft u deze nog niet aan de vereniging doorgegeven? Laat het ons dan weten op welk e-mailadres wij u kunnen bereiken! Stuur een mail naar cor.scholten@zonnet.nl 1
REDACTIONEEL door Rutger Bremer Mijlpalen voor Europa Er staat heel wat op stapel voor Europa in 2004. Europa krijgt er 10 nieuwe lidstaten bij, die op 1 mei formeel zullen toetreden tot de Europese Unie. Het Europees Parlement zal daardoor uitbreiden van 626 naar 732 zetels. De verkiezingen voor het Europees Parlement worden gehouden op 10 tot 13 juni en de huidige en toetredende EUlanden moeten het onderling eens worden over de Europese grondwet (Internationaal Verdrag) tijdens een Europese top op 16 en 17 juni. Tijdens deze top zal door de regeringsleiders waarschijnlijk ook een nieuwe voorzitter voor de Europese Commissie worden aangewezen, die de huidige voorzitter Romano Prodi gaat opvolgen bij het aantreden van de nieuwe Commissie op 1 november. Per 1 mei zal deze Commissie ook uitgebreid worden met 10 nieuwe eurocommissarissen, waardoor het aantal leden naar dertig zal stijgen. Op 1 november treedt het Verdrag van Nice in werking met als gevolg dat de stemweging in de Raad van Ministers drastisch wijzigt. Het totaal aantal stemmen zal oplopen tot 321 stemmen, de gekwalificeerde meerderheid wordt bereikt met 232 stemmen. Een extra voorwaarde is dat de meerderheid minstens 62 procent van de EU- bevolking vertegenwoordigt. In Nederland is een meerderheid in de Tweede Kamer ervoor om eind mei een extra top over de Europese grondwet te houden, zodat de kiezer zijn oordeel over de grondwet kan laten meewegen bij het uitbrengen van zijn stem. Het laatste nieuws is dat ook premier Blair een referendum wil gaan houden onder de Britse bevolking over de grondwet. Op 1 juli zal Nederland het voorzitterschap van de Europese Unie overnemen van Ierland. De Europese constitutie De eerste aanzet tot een Europese grondwet wordt gegeven door het Europees Parlement door de opstelling van een concept- grondwet in januari 1994. De basis van dit concept was een studie, die gemaakt is onder leiding van de Belgische christen- democraat Fernand Herman. Het ontwerp van het Europees Parlement vertoont veel overeenkomsten met het document, dat is opgesteld onder leiding van de Franse oud- president Valéry Giscard 2
d Estaing door de denktank van de Europese Conventie gedurende februari 2002 tot juli 2003. Op 18 juli 2003 overhandigde d Estaing de definitieve ontwerp- Grondwet over aan Silvio Berlusconi in Rome. De toenmalige Eu- voorzitter Italië startte vervolgens op 21 juli de procedure (art. 48 EU- verdrag), waarmee de Intergouvernementele Conferentie (IGC) werd ingesteld, die moet leiden tot de opstelling van een nieuw verdrag, dat als grondwet voor de Europese Unie gaat dienen. In het kader van de ICG zijn ministers en regeringsleiders in 2003 negen keer bijeengekomen om de definitieve tekst vast te stellen. Op 12 en 13 december 2003 mislukken in de Europese Raad de onderhandelingen over de Grondwet. Op 25 en 26 maart 2004 zijn de onderhandelingen in de Europese Raad weer hervat. Ze houden nog even de spanning erin Aangezien er nog vele knelpunten zijn blijven bestaan, is het maar de vraag of de lidstaten tijdens de komende EU-top in juni eindelijk tot definitieve overeenstemming kunnen komen. De Nederlandse bevolking zal zich in elk geval mogen uitspreken over de wenselijkheid van de Europese grondwet door middel van een raadplegend referendum. De Europese grondwet zal uiteindelijk in belangrijke mate de toekomst gaan bepalen van de Europese unie. Het is de bedoeling dat de grondwet de Europese Unie doeltreffender, transparanter en democratischer gaat maken en dat de Unie zich nog meer als één eenheid naar buiten gaat presenteren op economisch gebied en op het gebied van Europees buitenlandbeleid. Voor meer uitgebreide informatie over en de tekst van de Europese grondwet kunt u kijken op www.grondweteuropa.nl. Mijn laatste redactioneel In de volgende RechtOp zal redactioneel geschreven worden door mijn opvolger. Ik ben drie jaar bestuurslid geweest van RechtEvenRedig, waarvan twee jaar als redacteur van RechtOp, en kijk met veel plezier terug op de samenwerking met mijn medebestuursleden in deze periode. Graag tot ziens bij een lezing of excursie van RER! 3
VAN DE VOORZITTER door Gert de Leur Bestuursleden Om te beginnen heb ik prettig nieuws te melden. Er is een nieuw bestuurslid in ons midden. Het is een zij en ik zal vragen of zij zich in het volgende nummer aan u wil voorstellen. Ondanks het nieuwe bestuurslid, waar we erg blij mee zijn, doen we toch weer een beroep op jullie om je aan te melden voor een bestuursfunctie. Rutger Bremer heeft wegens drukke werkzaamheden besloten om na drie jaar te stoppen. Jammer, maar ik respecteer zijn besluit. Engels onderzoek Voor ik begin met mijn hoofdonderwerp, wil ik een stukje over een onderzoek van een Engelse universiteit plaatsen. Waar de Engelsen al niet goed in zijn. Vlgones een oznrdeeok op een Eglnese uvinretsiet mkaat het neit uit in wlkee vloogdre de ltteers in een wrood saatn, het einge wat blegnaijrk is, is dat de eretse en de ltaatse ltteer op de jiutse patals saatn. De rset van de ltteers mgoen wllikueirg gpletaast wdoren en je knut vrelvogens gwoeon lzeen wat er saatt. Dit kmot odmat we neit ekle ltteer op zcih lzeen maar het wrood als gheeel. XTC Op dit moment is de Nederlandse regering bezig om de zogenaamde Nederwiet (dit is in Nederland geteelde marihuana) te gaan verbieden. De laatste tijd wordt er weer veel aandacht besteed aan de drugs problematiek en laten we wel wezen het is een probleem, niet alleen nationaal, maar zeker internationaal. De halve wereld valt over ons heen in verband met ons gedoog beleid ter zake drugs. Nederland is ook de grootste producent van XTC pillen. We horen en lezen veel over deze harddrug. Ja, inderdaad XTC wordt onder de harddrugs gerangschikt. 4
Maar wat is nu eigenlijk XTC? Volgens het in Utrecht gevestigde Trimbos Instituut (Netherlands Institute of Mentol Health and Addiction) is XTC een harddrug. In het Engels uitgesproken geven de letters de woordklank ecstasy, wat extase betekent. XTC is in de vorm van pillen of capsules te verkrijgen. Ze hebben verschillende vormen en kleuren en zijn veelal voorzien van een afbeelding. Vaak hebben de pillen een naam die verband houdt met de vorm of de afbeelding die erop staat, zoals bijvoorbeeld, zonnetje, alien of olifantje Wat voor stof zit er in XTC? De werkzame stof die in XTC zit is MDMA, methyleendioxymethamfetamine. MDMA heeft en dubbele werking. Enerzijds is het een stimulerend middel met een oppeppende werking en anderzijds is er een bewustzijnsveranderend effect: de waarneming wordt intenser en het gevoel van verbondenheid met anderen neemt toe. (maar pas op!!! Er worden ook pillen aangeboden waar geen MDMA in zit, maar iets wat er op lijkt of een totaal andere stof. Deze kunnen dan een geheel andere uitwerking hebben of in het geheel geen uitwerking. Deze pillen kunnen nog veel gevaarlijker zijn). Waar komt XTC vandaan? MDMA werd rond 1900 voor het eerst in een laboratorium gemaakt. In de Verenigde Staten is het in de jaren 70 af en toe experimenteel bij psychotherapie gebruikt, omdat de patiënten er opener en spraakzamer van werden. Het middel kwam daarna op de zwarte markt terecht en werd onder de naam XTC populair in discotheken. In de jaren 80 dook het middel op in Europa. Ondanks dat het in 1988 in Nederland verboden werd, is de verspreiding gigantisch toegenomen. XTC wordt in illegale laboratoriums vervaardigd en via netwerken van dealers komt het bij de gebruikers terecht. 5
Kun je XTC veilig gebruiken? Nee. Slikken van XTC is riskant, ook al is het maar voor één keer. De gebruiker weet ook niet welke stof in een pil zit en hoeveel. Kunnen ouders zien of kinderen XTC gebruiken? XTC-gebruik brengt wel bepaalde symptomen met zich mee, zoals depressiviteit, angsten of slaapstoornissen. Maar deze zijn nauwelijks waarneembaar. Het beste is om een open gesprek aan te gaan met een gebruiker om er achter te komen of hij of zij gebruikt. Is XTC verslavend? Je kunt onderscheid maken tussen geestelijke en lichamelijke afhankelijkheid. We spreken van lichamelijke afhankelijkheid, als het lichaam protesteert wanneer met gebruik wordt gestopt. (ontwenningsverschijnselen) XTC geeft geen ontwenningsverschijnselen, maar er is wel steeds meer nodig om hetzelfde effect nog te voelen. Pas na een periode van niet-slikken treedt het bewustzijnsveranderende effect weer op. Het snel na elkaar slikken van XTC pillen heeft dus geen enkele zin. Dat versterkt alleen de oppeppende werking en vergroot de kans op complicaties. Geestelijke afhankelijkheid houdt in dat de gebruiker steeds sterker naar het middel verlangt en zich eigenlijk niet meer prettig kan voelen zonder. Bij gebruik van XTC kan dat het geval zijn. Hoe gevaarlijk is XTC? Er is onderzoek gedaan naar de schadelijkheid van XTC. Vermoedelijk kan gebruik van XTC leiden tot veranderingen in de hersenen met 6
aantasting van het geheugen, de concentratie en de stemming (depressiviteit) Het gevaar neemt toe naarmate men meer en vaker gebruikt. Het is niet uit te sluiten dat ook eenmalig gebruik al tot zo n effect op de hersenen leidt. Ook is het nog onduidelijk welke invloed XTC heeft in combinatie met andere middelen. XTC maakt overmoedig en kan het coördinatievermogen aantasten. Wie XTC gebruikt, voelt geen vermoeidheid en kan b.v. uren achter elkaar dansen. Als het dan ook nog vochtig en warm is en er onvoldoende gedronken wordt (fris of water) bestaat het risico dat het lichaam oververhit raakt en uitdroogt. Het gevolg kan zijn dat de spieren en sommige organen, zoals de nieren, niet meer werken. Oververhitting is (levens)gevaarlijk en moeilijk te behandelen. In kringen van mensen die gedurende langere perioden of regelmatig XTC gebruiken wordt melding gemaakt van grotere vatbaarheid voor infecties. Natuurlijk kunnen er nog wel meer complicaties optreden. Wat zegt de wet? Er worden twee soorten drugs onderscheiden. Minder riskante, zoals marihuana en hasj, worden softdrugs genoemd. Drugs met een veel groter risico zoals heroïne, cocaïne en speed heten harddrugs. Ook XTC wordt onder de harddrugs gerekend. Het produceren en bezitten van harddrugs is strafbaar. MEDEDELING VAN HET STUDIECENTRUM Het studiecentrum Zwolle heeft van de heer Katuin twee jaargangen van het Nederlands Juristenblad gekregen. Liefhebbers van het Nederlands Juristenblad kunnen nummers hiervan afhalen bij de balie van het studiecentrum. 7
VERSLAG LEZING CRIMINOLOGE door Rutger Bremer Op 24 maart gaf criminologe/ sociologe drs. P. Meesters een lezing voor Recht Even Redig. Er waren ongeveer twintig aanwezigen op deze boeiende lezing afgekomen. Natuurlijk stemt deze hoge opkomst het bestuur tot grote tevredenheid. Hopelijk mag RER vanaf nu op dergelijke hoge opkomsten rekenen. Een kijkje in de keuken van de politie Drs. Meesters is werkzaam bij de politie. Zij maakt voor hen o.a. criminaliteitsanalyses en daderprofielen. Daarnaast geeft zij enkele keren per jaar gastcolleges aan de VU in Amsterdam. Momenteel is zij vanuit haar huidige functie bij het programma Aanpak Bedrijfsvoering Informatiehuishouding en Opleiding (ABRIO) bezig met de politie (en deels OM) om binnen de politie een vernieuwingslag te maken. Dit betreft onder meer het project Informatie Gestuurde Opsporing (IGO). Het project houdt in dat de politie door het beter vergaderen van informatie over de buitenwereld haar interne processen, waaronder opsporing, beter kan aansturen. Een zeer belangrijk onderdeel binnen het project IGO is criminaliteitsanalyse. Tijdens haar lezing ging drs. Meesters nader in op bovenstaande zaken. Verandering is een moeizaam proces Uit haar lezing blijkt dat het niet altijd even eenvoudig is om veranderingen in de politieorganisatie door te voeren. Zij bracht tijdens de lezing deze moeizame processen in beeld. Tijdens de lezing gaf de spreekster de aanwezigen ruime gelegenheid tot het stellen van vragen en daarvan werd gretig gebruik gemaakt. De aanwezigen mochten zelf een paar simpele criminaliteitsanalyses doen, zodat zij zich daarvan een betere voorstelling konden maken. Helaas bleek dat drs. Meesters op deze avond te weinig tijd tot haar beschikking had om alles te verduidelijken. De koffiepauze schoot er met algemene instemming dan ook bij in. Aan het eind van de lezing konden allen materiaal mee naar huis nemen, dat door middel van tekeningen duidelijk aangeeft hoe de informatiegestuurde opsporing in zijn werk gaat. Al met al hebben de deelnemers een interessante en genoeglijke avond beleefd en zijn zij hopelijk met enig inzicht in het reilen en zeilen binnen de politieorganisatie naar huis gegaan. 8
GEZOCHT: VERS BLOED VOOR HET BESTUUR! Wees gerust, uw bestuur heeft geen vampierachtige trekjes ontwikkeld, maar zoekt slechts nieuwe bestuursleden om het huidige bestuur te versterken. Besturen zit (aankomende) juristen in het bloed. In het RER-bestuur komen bij de aankomende jaarvergadering in april of mei weer bestuursfuncties vacant. Heeft u interesse? Reageer dan snel! Ja, wij weten het. U heeft twee drukke banen, of drie jaar achterstand bij de studie en anders wel vier opgroeiende kinderen. Laat dit u er echter niet van weerhouden om eens te informeren naar de inhoud van een bestuursfunctie bij uw vereniging RechtEvenRedig! Wat hebben wij u te bieden? Als bestuurslid kunt u natuurlijk allereerst ervaring opdoen met het besturen van een gezellige vereniging. U heeft inspraak in het reilen en zeilen van uw vereniging, en als bestuurslid hoeft u uw organisatietalent en creativiteit niet onder stoelen of banken te steken. U kunt door het (mede) organiseren van bijvoorbeeld lezingen en excursies een bijdrage leveren aan de algemene ontwikkeling, de studie en ervaringen van uzelf en die van andere RER-leden. Daarnaast komt u door het (mede) organiseren van de activiteiten vaak in contact met allerlei interessante mensen. Natuurlijk staat een bestuursfunctie ook altijd heel mooi op uw cv. De bestuursfunctie is (gelukkig) onbezoldigd, zodat niemand u kan betichten van egoïstische, financiële motieven bij het aanvaarden ervan! Wat verwachten wij van u? Indien u deel uitmaakt van het bestuur van RechtEvenRedig, wordt er van u verwacht dat u aanwezig bent bij de bestuursvergaderingen. Het bestuur vergadert gemiddeld zes keer per jaar. Daarnaast vragen wij uw medewerking bij het organiseren van informatieve - en niet te vergeten gezellige - activiteiten. 9
En als ik interesse heb? Dan laat u dat ons natuurlijk zo snel mogelijk weten! Tijdens de jaarvergadering in april zal (middels stemming) een keuze worden gemaakt uit de beschikbare kandidaten. Contact Voor meer informatie en om u op te geven kunt u vrijblijvend contact opnemen met één van de bestuursleden. Onze persoonsinformatie staat op de eerste pagina van RechtOp. Wij hopen op uw belangstelling!! Met vriendelijke groet, Het bestuur van RechtEvenRedig AANKOMEND: JAARVERGADERING 18 MEI Het is weer tijd voor de jaarvergadering van uw studentenvereniging. Deze jaarvergadering biedt u als lid een uitgelezen kans om een kijkje in de keuken van uw vereniging te nemen. Tijdens de jaarvergadering zal het bestuur zich verantwoorden over haar werkzaamheden in het afgelopen verenigingsjaar. Ook worden er bestuursverkiezingen gehouden. Wij hopen op uw komst! Datum : dinsdag 18 mei Tijd : 20.00 uur Waar : het studiecentrum van Zwolle Aanmelden voor deze jaarvergadering? Stuur een e-mail met vermelding van uw naam, studentnummer en telefoonnummer naar zwolle.stc@ou.nl of bel het studiecentrum: 038 465 8333. 10
Agenda jaarvergadering dinsdag 18 mei 1. Welkom en opening; 2. Ingekomen stukken en mededelingen; 3. Notulen jaarvergadering 15 mei 2003; 4. Verslag secretaris; 5. Verslag penningmeester; 6. Verslag kascommissie; 7. Décharge penningmeester en verkiezingen nieuwe kascommissie; 8. Behandeling ingekomen stukken; 9. Bestuursverkiezingen; 10. Rondvraag; 11. Open discussie over activiteiten; 12. Afsluiting en borrel 11
FINANCIEEL JAARVERSLAG VERENIGINGSJAAR 2003 Jaarrekening 2003 Ontvangsten Uitgaven Contributies 1.468.00 Recht Op 103.49 Van Plusrekening 167.97 Bestuurskosten 176.85 Credit rente Rabo bank 0.26 Kst. Jaarvergader. 65.95 Credit rente Intn. sparen 100.55 Repr./activiteiten 55.00 Adm.kosten 24.50 Saldo 125.97 KvK 29.78 Debet rente 0.78 Afrek. Bet.verkeer 0.73 Bankkosten 0.42 Symp. 2003 1.405.25 -------------- ---------- 1.862.75 1.862.75 Het saldo van de zakelijke girorekening 6234645 bedroeg per 31-12-03 2.337.75 * 31-12-02 1.158.86 Verschil + 1.178.89 12
Het saldo van de Rabo Verenigingspakket rekening 39.66.63.885 bedroeg per 31-12-03 236.82 31-12-02 236.98 Verschil - 0.16 Het saldo van de Rabo Internet spaarrekening 10.17.804907 bedroeg per 31-12-03 2.486.97 rente 2003 + 100.55 symposium - 1.405.25 31-12-02 3.791.67 totaal - 1.304.70 Verschil - 1.304.70 Begroting voor het verenigingsjaar 2003 Ontvangsten Uitgaven Contributie 90 x 16.00 1.440.00 Recht Op 250.00 Rente 135.00 Bestuurskosten 300.00 Activiteiten 200.00 Adm.kosten 125.00 Representatie 110.00 KvK 40.00 Reservering 550.00 ------------ ---------- 1.575.00 1.575.00 13
Concept begroting voor het verenigingsjaar 2004 Ontvangsten Uitgaven Contributies 70 x 16.00 1.120.00 Recht Op 250.00 Rente 130.00 Bestuurskstn. 250.00 14 Repres./activ. 350.00 Adm.kosten 100.00 KvK 40.00 Afrek.bet.verkeer 5.00 Bankkosten 5.00 Reservering 250.00 ------------ ---------- 1.250.00 1.250.00 * begin 2004 2000.00 overgeboekt naar Rabo Internet spaarrekening VERSLAG DIPLOMA UITREIKING JAN WEDA door Rutger Bremer Op maandag 16 februari werd in het studiecentrum van Zwolle op feestelijke wijze de bul uitgereikt aan oud-bestuurslid Jan Weda. Natuurlijk kon RER daarbij niet ontbreken. Na een korte toespraak door een bestuurslid van RER kreeg Jan namens de vereniging een goede fles wijn overhandigd. Ou-docent Eduard ter Horst die Jan eveneens toesprak, complimenteerde Jan nog met zijn zeer heldere schrijfwijze. Voor velen die zich Jan nog herinneren uit de tijd dat hij nog redacteur was van RechtOp, zal dat geen nieuws zijn. Na afloop van de uitreiking waren er in het studiecentrum lekkere hapjes en drankjes voor de aanwezigen. Jan vanaf deze plaats nogmaals van harte gefeliciteerd met je bul. Foto s van de uitreiking kunt u overigens vinden op de website van studiecentrum Zwolle: http://www.ou.nl/info-alg-sczwolle/huldiging-2004-02/index.htm.
SENEX Inhalen verboden Verkeersongelukken met alle persoonlijke, materiele en juridische gevolgen zijn van alle tijden. Ook het te hard rijden, gevaarlijk inhalen en het in de file staan zijn niet alleen kwalen van onze tijd, zoals blijkt uit de casus die in de zomer van 1515 van start ging. Jan Jacobszoon was een 'waghenair', wiens broodwinning bestond uit het vervoeren van personen over de weg van Haarlem naar Amsterdam en terug. Er moet een Haarlemse ordonnantie van 1520 geweest zijn, waarvan slechts bekend is, dat 'waegenaers en scheepluyden om vragt die zij aannemen niet moeten loten'. Kennelijk bestond er nog geen verdeling van de vervoerscapaciteit. Pas in 1608 is er een Amsterdamse ordonnantie 'op de wagenaers op Haerlem', die de concurrentie reguleert, de tarieven bepaalt en een maximum van 8 personen per wagen vaststelt. Via het Spaarne, IJ, of via de Haarlemmermeer, was Amsterdam per schip bereikbaar, maar de snelste verbinding tussen Haarlem en Amsterdam liep over de weg via Penningsveer en de dijk langs het IJ via Sloterdijk. De 'pont oft schouw' waarvan alle 'coopluden van Haerlem tot Amsterdamme' heen en terug bij Penningsveer gebruik moesten maken, zorgde vooral op marktdagen voor lange wachttijden, hetgeen 'grooten schade ende achterdeele' opleverde. Daarom werd die bottleneck in 1521 opgeheven door het leggen van een dam. Pas in 1631 werd octrooi verleend tot het graven van de Amsterdamse trekvaart en het maken van een weg, waarlangs als derde weg de Hollandsche IJzeren Spoorweg Maatschappij in 1839 de eerste trein in Nederland liet rijden. Terug naar de zonnige dag in 1515. Lysbeth Meynaertsdochter was een zakenvrouw, zij zat zogezegd in de lakenhandel. Daarom ook wilde zij naar Amsterdam om daar in te kopen voor haar 'neeringe van cramerien'. Tegen Jan Jacobz. sprak zij amicaal 'gebueren, ik wille met U rijden', waarop hij antwoordde 'ick ben tevreden'. Wij komen er nog op terug. Allereerst hetgeen gebeurde met de kar die op de zandweg reed naar Amsterdam. Bij een inhaalmanoeuvre raakte de wagen uit zijn evenwicht en tuimelde van de dijk in de sloot. Onze Lysbeth was er ernstig aan toe; arm gebroken en 'alle haer gebeenten aen deen zijde lam gevallen'. Na een half jaar bedlegerig te zijn geweest, had zij 'eenen lammen arm behouden'. Al die tijd had zij 'huer winkel 15
nyet en hadden mogen bewaren, noch die coopmanschappen hantieren ende exerceren'. Door haar verlamming heeft haar man iemand moeten inhuren 'om huer te cleeden'. Totale kosten 200 philippus gulden. Oorzaak van het ongeluk was volgens Lysbeth het roekeloos rijden van de vervoerder, die dan ook voor de schepenen van Haarlem tot betaling werd aangesproken. Schepenen wezen niet meer dan'die somme van vier Rijnssche gulden voir meesterloon'(de dokterskosten) toe. Lysbeth - dat wil zeggen haar echtgenoot - gaat in beroep naar het Hof van Holland, dat de vervoerder veroordeelt alle schade die Lysbeth 'geleden hadde int ommewerpen van den wagen, bij den gedaichde mit zijnen grooten schulde ende petulancie gedaen' te vergoeden. De vervoerder gaat naar de Grote Raad, die bij sententie van 19 juni 1518 het vonnis van het Hof vernietigt en de Haarlemse uitspraak in ere herstelt, 'als duechdelijck, goet ende wel gegeven'. Wat heeft die zeer geleerde heren bewogen de vervoerder de hand boven het hoofd te houden? Wat was er eigenlijk precies afgesproken? Was er een prijs overeengekomen en een vervoerscontrakt tot stand gekomen? Blijkbaar hebben goede advocaten onze wagenaar nog eens de feiten precies laten opsommen. Want niet alleen zegt hij nu, dat er niet over geld is gesproken en hij 'noch oick geen loon oft vracht van huer ontfinck', bovendien blijkt Lysbeth mede schuldig aan het ongeluk. Rijdend achter een andere wagen, zouden de reizigers - met onze Lysbeth voorop - tegen de voerman hebben geroepen: 'rijdt voirbij, dat wij uyt 't stof waeren', waarop zij allen in de diepte in het stof moesten bijten. Dat een vervoersbedrijf iemand voor niets laat meerijden ligt niet voor de hand, maar Jan Jacobsz - hij was zijn eigen ondernemer - kan best voor de charme van Lysbeth gezwicht zijn. Het geeft ook te denken dat een beroeps-wagenaar zich door haar opzwepende taal tot zo'n gevaarlijke inhaalmanoeuvre liet verleiden. Een niet te vergoelijken fout. Maar Lysbeth verliest door haar opmerkingen het recht hoog van de toren te blazen. Beiden waren schuldig. Terecht werd de uitspraak van het Hof vernietigd en werd Jan Jacobs, conform het schepenvonnis, veroordeeld de dokterskosten te betalen. F.Senex 16
GESLAAGD!! H.H. BEUMER bestuursrecht 03-01 G. BOERS inleiding internationaal recht 10-03 R.H.L. BREMER inleiding Nederlandse economie 20-03 A.J.E.C. V/D EIJNDEN milieurecht 20-01 M.S.D. FABER basisrecht 19-01 R.L.E.M HARTMAN milieurecht 20-01 A.J. KLARENBERG inleiding privaatrecht 21-01 M.N. KROES belastingrecht 20-01 M.M. V/D MADE burgerlijk procesrecht 28-01 D. SCHEPERS rechtsfilosofie 25-03 A.C. SNEEVLIET juridische vaardigheden 2 15-02 A. DE VRIES inleiding privaatrecht 13-03 17