10 De welvaartseffecten van het 0plitsingsvoorstel!a#envatting van +e,-./ +oor!ti23ting E2ono#i523 6n+er7oe8 9!E6: ;niver5iteit van /#5ter+a#.<E<.aar5#a en,< +e =ooi> /#5ter+a#? >@li BCCD 1 "#$%&'('#)*+(('$,-(..#&/01# 12$'#)34('#)()(&5$#*6789:;! Splitsing kost hoogst.aarschi2nli2k.elvaart56 De kosten van het h8idige.etsvoorstel zi2n in de gehanteerde splitsingsvarianten in het!""#$ %&&'#()*+,-*+."/#(",&'*0 hoger dan de baten6 Gerelateerd aan de alternatieven z8llen de kosten van splitsing de baten met zo>n!? mil2ard overtreffen6 De consea8enties van event8ele BCD-claims zi2n hierbi2 nfet meegenomen6! Get h8idige.etsvoorstel kan de.elvaart alleen vergroten in een 1"#$/(&#"2 #(",&'*03/.aarin de baten boven in de bandbreedte liggen en de kosten onderin6 De negatieve PI-post van de BCD-claims mag dan niet te hoog 8itvallen6 Jndien deze afkoopsommen meer dan! KLM mil2ard bedragenl zi2n Nlle alternatieven in Nlle M door SEO doorgerekende scenario>s Qd8s ook de optimistischer.elvaartsverlagend6! Jn het positieve scenario is er een netto.elvaartsvoordeel van circa!?-s mil2ard6 Jn het negatieve scenario bedragen de kosten van splitsing in alle gevallen bi2na! 5 mil2ard6 5 4"-5&&'$/6"7"8*,*""'7/*,/"(0,0!*#()"/9*,:/*,.0!",3/,"$$021&$",3/.00;.'&()$/",90500'$<!
"e$%l'('e)*+(('$,-(..el/01e 1o$'e)34('e)()(l5$e*6789:;*- vervolg! "e saldi *an de,aa-s./a00eli12e 2os-en en ba-en *an de 9 onder7o./-e al-erna-ie*en8 oo2 die,9- s0li-sing8 7i1n in /e-,ees- ;aars./i1nli12e s.enario nega-ie< -en o07i./-e *an /e- n=l-s.enario (de /=idige si-=a-ie ;aarbi1 de @,0le,en-a-ie- en in-er*en-ie;e- ;ord- inge*oerdab! Cle./-s in 99n *an de 9 ge*allen o*er-re<<en de ba-en de 2os-enD ;anneer alleen de ne--en *ana< 11F 2G aan HenneH ;orden o*ergedragen 9n nie- -o- s0li-sing en 0ri*a-isering ;ord- o*ergegaanb! CIJ /ee<- de res=l-a-en *an de,aa-s./a00eli12e 2os-enKba-enanalLse (MNOPA *an de C0li-sings;e- door /e- QPO nie- 2=nnen re0rod=.eren en.ons-a-eer- erns-ige la.=nes in de onderbo=;ing er*anb! "#$%&'('#)*+(('$,-(..#&/01# 12$'#)34('#)()(&5$#*6789:;*-.$&.%*,! "e kosten *etre,,en -et na-e de structure2e reorganisatiekosten5! "e risico6s van s82itsing en overdracht van de netten voor de *estaande :ross ;oarder <eases =:;<6s> vor-en een 8otentiee2 *e2angrijke @MB8ost, die de structure2e reorganisatiekosten -oge2ijk enke2e -a2en overtre,t5! Den andere @MB8ost *etre,t indirecte e,,ecten Eoa2s -i2ieuvervui2ing5 @er sa2do Eu22en deee een we2vaartsnadee2 i-82iceren5! ;aten ontstaan doorg B -eer -arktwerking o8 de groothande2s-arkt!"#!$" decentra2e o8wekking sterk toenee-t #%%& ()*!+(!", =Eie 85 H> B e,,iciintere net*eheerders5!
SEO over CPB (1): lacunes in MKBA SEO constateert ernstige lacunes in de MKBA van het CBP. Dit is met name van belang omdat deze MKBA een belangrijke rol speelde in het positieve oordeel van de commissie-kist over de argumentatie van de minister van EZ inzake de Splitsingswet. Het CPB bekeek slechts een beperkt aantal beleidsmogelijkheden. Het CPB neemt aan dat de baten van marktwerking direct ontstaan, terwijl die normaliter pas na een periode van aanpassing en investering gerealiseerd worden (zie Bijlage II). Het CPB heeft het effect van onzekere aannames op de uitkomsten niet expliciet gemaakt: - er is niet met scenario s gewerkt - er is geen gevoeligheidsanalyse uitgevoerd. Het CPB heeft zich niet aan geldende regels voor kosten/batenanalyses gehouden. Vooral afwijkingen in de gehanteerde tijdshorizon en discontovoet leiden tot onjuiste uitkomsten. 5 SEO over CPB (2): resultaten niet reproduceerbaar De resultaten van de MKBA van het CPB zijn niet reproduceerbaar. SEO komt op basis van de aannames en cijfers van het CPB tot andere resultaten. - Een negatief welvaartseffect van splitsing van! 112 miljoen i.p.v. het niet nader gekwantificeerde positieve welvaartseffect dat het CPB constateert. - Een positief welvaartseffect van ongeveer! 1 miljard bij een toenemend belang van decentrale opwekking is in de SEO herberekening lager:! 822 miljoen. De veronderstelling door het CPB dat decentrale opwekking een sterk toenemend belang zal nemen, kent grote onzekerheden. - Het is zeer onzeker of splitsing in de praktijk leidt tot meer investeringen in decentrale opwekkingscapaciteit. - Het is niet duidelijk of eventuele extra capaciteit leidt tot meer prijsconcurrentie op de groothandelsmarkt. 6
EO-advies t.a.v. huidig wetsvoorstel Behalve bij het alternatief waarin de netten van 110 kv en hoger aan TenneT worden overgedragen, is in alle andere 8 alternatieven bij het meest waarschijnlijke scenario sprake van welvaartsverlies. Omdat het positieve scenario sterk leunt op aannames uit één rapport (KEMA), adviseert SEO de plannen ten aanzien van splitsing en het creëren van een vette netbeheerder uit te stellen en over bijvoorbeeld 5 jaar te onderzoeken of het saldo van de kosten en baten anders uitpakt. 7 SEO-analyse (1): beschouwde beleidsalternatieven SEO komt op basis van eigen aannames in een transparante analyse tot een eigen inschatting van de welvaartseffecten. Men heeft 9 beleidsalternatieven doorgerekend (zie Bijlage I) op basis van variaties in de volgende elementen. A. De vette netbeheerder, waarbij de netbeheerder meer taken zelf uitvoert (volgens het voorstel van Dte op het gebied van investeringsbeleid, financiële administratie, bedrijfsvoering, contractmanagement, het vaststellen van ontwerpen bij nieuw aan te leggen netwerken, onderhoud en vernieuwing,het beheer van informatiestromen en informatiesystemen), plus in de toekomst kleine aanscherpingen van regelgeving. B. Overdracht van netten van de 110 kv en hoger aan TenneT. C. Verschillende mate van privatisering (van leverings-, productie- en netbedrijven): geheel, gedeeltelijk (49%) of niet. D. Juridische of eigendomssplitsing. 8
SEO-analyse (2): gehanteerde scenario s en effecten SEO zet de effecten van de 9 alternatieven af tegen een nul-scenario, de huidige situatie waarbij de Implementatie- en Interventiewet wordt ingevoerd. Deze waaier van beleidsalternatieven maakt het mogelijk onderscheid te maken tussen effecten van eigendomssplitsing en effecten die onafhankelijk daarvan optreden. Voor ieder effect worden 3 scenario s onderscheiden. - Waarschijnlijk: de meest waarschijnlijke kosten en baten. - Positief (optimistisch): de kosten zijn lager en/of de baten zijn hoger. - Negatief (pessimistisch): de kosten zijn hoger en/of de baten zijn lager. 9 Bijlage I: Saldo kosten/baten SEO-MKBA Beleidsalternatief Saldo kosten/baten (mld. Euro) 1. De term Akkoord verwijst naar een situatie met een vette netbeheerder, met slechts juridische splitsing i.p.v. eigendomssplitsing (overeenkomend met het door de minister afgeslagen akkoord tussen DGE-EZ en EEND). 2. Het door de Tweede Kamer aangenomen wetsvoorstel komt overeen met alternatief G of I, afhankelijk van de gekozen mate van privatisering. Zowel de aandeelhouders als de minister van EZ kunnen privatisering overigens tegenhouden. 10
Bijlage II: Tijdpad voor monetarisering van kosten/baten van effecten De effecten met een * zijn in het waarschijnlijke scenario op! 0 gezet. De markering ** betekent dat het effect ieder jaar toeneemt met 1/(aantal jaren) maal de maximale omvang van het effect. 11 Bijlage III: Betrouwbaarheid SEO-analyse De meeste effecten zijn onzeker. Hiermee is rekening gehouden door een negatief, een waarschijnlijk en een positief scenario per alternatief te hanteren. Uit de gevoeligheidsanalyse blijkt dat de SEO-MKBA robuust is, omdat de meeste aannames zonder gevolgen voor de conclusie kunnen worden veranderd. SEO voerde gevoeligheidsanalyses uit op: - de tijdshorizon - de discontovoet - de omvang van de structurele reorganisatiekosten - de mate waarin synergie-effecten optreden - de mate waarin het belang van decentrale opwekking toeneemt - de realisatietermijn van baten - verandering van de energie-efficiëntie - de mate van efficiëntiegroei - de omvang van de afkoopsommen met betrekking tot CBL s. 12
Bijlage IV: NRC Handelsblad d.d. 5 juli 2006 over SEO-analyse 13 Bijlage IV: NRC Handelsblad d.d. 5 juli 2006 over SEO-analyse - vervolg 14