Platform Toerisme en Recreatie Aan de voorzitters en (plv.) leden van de vaste Kamercommissies voor Economische Zaken en Landbouw Natuur en Voedselkwaliteit Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 2001 8 2500 EA DEN HAAG Briefnummer 0911 2.091/Hae/AB Den Haag 6 november 2009 Onderwerp Toerisme en Recreatie Telefoonnummer 0703490469 E-mail haerkens@vno-ncw.nl Hoogedelgestrenge dames en heren, Ter voorbereiding op het Algemeen Overleg Toerisme en Recreatie reageert het Platform Toerisme en Recreatie (PTR) van VNO-NCW & MKB-Nederland op de Recreatiebrief 'Genieten van buiten' (26419, nr. 36) van de Minister van LNV d.d. 29 juni 2009 en de van de Staatssecretaris EZ d.d. 7 september 2009 ontvangen 'voortgangsrapportage Toerismebrief ' (26419, nr. 37). Het Platform Toerisme en Recreatie van VNO-NCW & MKB Nederland (PTR) is een samenwerkingsverband van de toeristisch-recreatieve (branche)organisaties in Nederland. Het PTR behartigt de gezamenlijke belangen van ondernemers in de betrokken branches. Het PTR overlegt periodiek met (lagere) overheden, politici, ambtenaren en maatschappelijke organisaties Alvorens meer specifiek in te gaan op genoemde brieven starten we met een aantal algemene observaties: vooraf De vrijetijdsindustrie is een uitermate diverse sector. Zij omvat ondernemingen die actief zijn op het brede terrein van de vrijetijdsbesteding. Hierbij gaat het om uiteenlopende terreinen als horeca, attractieparken, recreatie, musea, theaters en sportcentra. Ook de op de zakelijke markt georiënteerde events ondernemingen zoals congressen worden tot de sector gerekend. Met uitzondering van de traditionele horeca en musea is het een nog relatief jonge en heterogene sector, die als gevolg van korte trendcycli aan voortdurende verandering onderhevig is. De bedrijvendynamiek is derhalve groot. ook zijn regelmatige piekbelastingen kenmerkend voor de sector. Leden ANVR, Club van Elf, HISWA-Vereniging. Koninklijke Horeca Nederland, Koninklijk Nederlands Vervoer, MKB-Nederland. Nederlandse Museumvereniging. Nederlandse Vereniging van LuchthavenslSchiphol. RECRON. Federatie van Podiurnverenigingen, Vereniging van Schouwburg- en Concertgebouvddirecties, W Nederland. VNO-NCW
Platform Toerisme en Recreatie Circa 80% van de bedrijvigheid in de vrijetijdsindustrie komt voor rekening van horeca, toerisme en recreatie. De overige 20% omvat cultuur en amusement. De sector staat voor 36.9 miljard omzet (3% BBP) en 397.000 banen ( 4 O h beroepsbevolking). vragen moeilijke tijde one maatregelen? De huidige crisis heeft haar invloed op de toeristisch- recreatieve vraag. Buitenlandse toeristenstromen en binnenlandse toeristische bestedingen laten afwijkende cijfers zien. Toch zijn de antwoorden op de nieuwe uitdagingen voor de toeristische sector piet fundamenteel anders dan onder 'normale' conjuncturele omstandigheden. Wel dragen de huidige omstandigheden ertoe bij dat ondernemerschap en innovatie van cruciale betekenis zijn. Omdat de uitdagingen in de huidige crisisperiode geprononceerder zijn geformuleerd is het van groot belang dat relevante overheden beleidsmatig scherper acteren. Juist in deze moeilijke economische tijden is innovatie en kwaliteitsverbetering van groot belang. PTR benadrukt dat van nieuwe investeringen en activiteiten in de sector ook de toeleveringsbedrijven profiteren zodat ook indirect een bijdrage wordt geleverd aan behoud van werkgelegenheid bij deze bedrijven. Verder zorgen de investeringen voor een verstevigde concurrentiepositie van de toeristische sector t.o.v. het buitenland. Tegen deze achtergrond wijst PTR op een tweetal cruciale actielijnen op korte termijn. 1. Het is een absolute voorwaarde tijdig te beschikken over market intelligente. Dit veronderstelt bundeling en analyse van data-stromen van publieke en private partijen. Het is een kritische succesfactor om relevante ontwikkelingen tijdig te detecteren. PTR bepleit om met verhoogde inzet bestaande kanalen te gebruiken om eenduidigheid, consistentie en ontsluiting beter te faciliteren, respectievelijk af te dwingen. 2. Een tweede belangrijke actielijn is het van overheidswege bewaken van een soepele toegang tot financieringsbronnen voor de sector teneinde invulling te kunnen geven aan ondernemende en innovatieve initiatieven en projecten. evomgever en be De maatschappelijke betekenis van de vrijetijdsindustrie gaat verder dan de belangen van betrokken bedrijven In een individualiserende samenleving biedt de sector mogelijkheden voor socialisatie en integratie. Daarnaast speelt de vrijetijdsindustrie een stevige rol in de aantrekkingskracht van de stad, maar ook in de vitaliteit van het platteland. De vrijetijdsindustrie drukt meer en meer haar stempel op de vormgeving van binnensteden, het beheer van het buitengebied en de ontwikkeling van de zones tussen stad en land. Vooralsnog is het toerisme, recreatie, horeca belang gebrekkig ingevuld waar het gebiedsgerichte ontwikkelingen betreft. Kansen blijven onbenut om door middel van vormen van coproductie en een gemeenschappelijk geborgde gebiedskwaliteit meer winst uit vrije tijd en toerisme te halen. De sector vraagt om een passend ruimtelijk ontwikkelingskader waarbij naast aandacht voor groene en blauwe functies ook aandacht is voor rode. PTR bepleit een krachtige samenhang tussen de driehoek rood, blauw en groen. De nieuwe realiteit stelt andere eisen aan de overheid: De rijksoverheid als proactieve ontwikkelingspartner van de commercieel opererende vrijetijdsindustrie. PTR is van mening dat deze publieke inspanning is gerechtvaardigd gegeven de bovengemiddelde maatschappelijke betekenis van het cluster. PTR zal het initiatief nemen binnen afzienbare termijn zelf met een visie te komen met name op de onderdelen binnen genoemde driehoek waarin deze ontbreekt. Leden ANVR, Club van Elf. HISWA-Vereniging, Koninklijke Horeca Nederland, Koninklijk Nederlands Vervoer, MKB-Nederland. Nederlandse Museumvereniging. Nederlandse Vereniging van LuchthavenslSchiphol. RECRON, Federalie van Podiurnverenigingen. Vereniging van Schouwburg- en Concertgebouwdirecties. VW Nederland, VNO-NCW
Platform Toerisme en Recreatie vrije tijd en toerisme niet (h)erkend als samen strategisch cluster De vrijetijdsindustrie is een potentiële groeisector. De eisen die consumenten aan hun vrijetijdsbesteding stellen, worden hoger. Dit vraagt om verdergaande professionalisering van het aanbod. Denken vanuit de klantbehoefte is hierbij van doors1aggever;d b~!?r,g. Mede doordat het merendeels om voor publiek toegankelijke bedrijven gaat, moet de sector voldoen aan een veelheid aan regelgeving en vergunningen. leder vervelend incident lokt prompt weer nieuwe generieke maatregelen uit. Daarbij bestaat veelal weinig samenhang tussen de diverse regelingen, waardoor meer dan eens sprake is van een tegengestelde werking. Hierbij stelt de handhaving door verschillende instanties met ieder hun eigen inzichten en prioriteiten, ondernemers steeds voor problemen. Het framework aan lokale, regionale en nationale regelgeving is uitzonderlijk complex en belastend voor de potentiële ontwikkelingen in het toeristisch-recreatieve domein. Het PTR is verheugd over de recente deregulerings- inspanningen van rijkswege middels de pilot 'toerisme en recreatie' tot ingrijpende verbeteringsslagen te komen. Uiteindelijk is de proof of the pudding in the eating. De vrijetijdsindustrie heeft momenteel te maken met zes verschillende departementen. Van de rijksoverheid wordt verwacht dat de verkokering wordt doorbroken. Om te komen tot een effectief overheidsbeleid blijft versterking van de onderlinge afstemming dringend noodzakelijk. PTR zal het rijk hierin kritisch (blijven) volgen. Het is aan de leden van de Tweede Kamer het kabinet te wijzen op haar bijzondere verantwoordelijkheid de potentiële kansen van de vrijetijds-industrie beter te matchen met een gestroomlijnd en effectief rijksbeleid: Een beleid dat voortaan de vele onderdelen van het cluster ten volle betrekt. Het herhaaldelijk gesignaleerde gemis aan samenhang bij de verschillende actoren van overheidsbeleid legt een te zware wissel op de toeristisch - recreatieve sector. Bijgevoegd ontvangt u separate reacties op de van de Minister van LNV d.d. 29 juni 2009 ontvangen Recreatiebrief 'Genieten van buiten' (26419, nr. 36) en de van de Staatssecretaris EZ d.d. 7 september 2009 ontvangen 'voortgangsrapportage Toerismebrief ' ( 2641 9, nr. 37). Wij verzoeken u beleefd onze reactie (en bijlages) mee te nemen in uw beraadslagingen. Voor zover deze reactie aanvullende toelichting behoeft ben ik desgevraagd graag beschikbaar. Hoogachtend, Th.G.P.M. Ruijs voorzitter Leden ANVR. Club van Elf. HISWA-Vereniging, Koninklijke Horeca Nederland. Koninklijk Nederlands Vervoer. MKB-Nederland, Nederlandse Museumvereniging, Nederlandse Vereniging van LuchlhavenslSchiphol. RECRON. Federatie van Podiurnverenigingen. Vereniging van Schouwburg- en Concertgebouwd~recties, VW Nederland, VNO-NCW