Stichting Register Taxateurs De Register Taxateurs DomJur 2002-144 Rechtbank Amsterdam Zaak-/rolnummer: KG 02/662 OdC Datum: 18-04-2002 Vonnis in kort geding van: 1. de stichting Stichting Register Taxateurs O.Z., gevestigd te Rotterdam, 2. [eiser 2], wonende te Rotterdam, eisers bij dagvaarding van 25 maart 2002, procureur mr. N.W. Mulder, tegen 1. de vennootschap onder firma De Register Taxateurs, gevestigd te Zwijndrecht, 2. de vennootschap onder firma De Register Makelaars, gevestigd te Zwijndrecht, 3. de vennootschap onder firma Rider Balkbrug, gevestigd te Zwijndrecht, 4. de besloten vennootschap Rider Balkbrug Beheer B.V., gevestigd te Zwijndrecht, 5. [gedaagde 5], wonende te Zwijndrecht, in persoon verschenen, 6. [gedaagde 6], wonende te Zwijndrecht, niet verschenen, gedaagden, gemachtigde gedaagden 1 tot en met 4: [gedaagde 5], Verloop van de procedure Ter terechtzitting van 9 april 2002 hebben eisers, verder onderscheidenlijk te noemen de Stichting en [eiser 2], gesteld en gevorderd overeenkomstig de in fotokopie aan dit vonnis gehechte dagvaarding, met dien verstande dat zij hun eis zonder bezwaar van gedaagden hebben vermeerderd overeenkomstig de eveneens in kopie aan dit vonnis gehechte akte vermeerdering van eis. Gedaagden 1 tot en met 5 hebben verweer gevoerd. Na verder debat hebben partijen stukken overgelegd voor vonniswijzing. Gronden van de beslissing 1. Tegen gedaagde sub 6 is verstek verleend. 2. In dit vonnis wordt uitgegaan van de volgende feiten. a. De Stichting is op 17 januari 2000 opgericht en heeft zich krachtens haar statuten tot doel gesteld de deskundigheid, vakbekwaamheid, integriteit, onafhankelijkheid en goede beroepsuitoefening van in Nederland werkzame taxateurs van onroerende zaken te bevorderen en in stand te houden, de certificering van taxateurs die voldoen aan de toelatingsvoorwaarden en de bescherming van het beroep van taxateur. De Stichting tracht deze doelstellingen onder meer te verwezenlijken door het registreren en administreren van de relevante persoonlijke gegevens van binnen Nederland werkzame taxateurs die zich hebben aangemeld ter inschrijving en voldoen aan bepaalde nader omschreven kwalificaties en het instandhouden van een of meer openbare Registers. b. De rechtsvoorganger (Adriaan Westerhof) van de Stichting heeft het collectieve woordmerk Register-Taxateur op 6 februari 1995 gedeponeerd bij het Benelux Merkenbureau en ingeschreven in het Benelux Merkenregister onder nummer 573219 voor de klassen 35 (kort gezegd commerciële taxaties en daaraan gerelateerde diensten) en 36 (kort gezegd taxaties op het gebied van verzekeringen, financiën en onroerend goed). c. De genoemde rechtsvoorganger van de Stichting heeft het collectieve woordmerk RT op 21 april 1999 gedeponeerd bij het Benelux Merkenbureau en ingeschreven in het Benelux Merkenregister onder nummer 648735, eveneens voor de klassen 35 en 36. 1
d. [eiser 2] is voornemens een Stichting Register Makelaars op te richten die tot doel zal hebben de deskundigheid, onafhankelijkheid en goede beroepsuitoefening van in Nederland werkzame makelaars te bevorderen en in stand te houden. Met het oog hierop heeft [eiser 2] het collectief merk RM Registermakelaars op 16 mei 2000 gedeponeerd bij het Benelux Merkenbureau en ingeschreven in het Benelux Merkenregister onder nummer 673388 voor de klassen 16 (drukwerken), 36 (zie onder b) en 41 (cursussen, opleidingen). e. Gedaagde sub 1 is opgericht op 17 november 2000 en houdt zich bezig met het (doen) uitvoeren van taxaties van onroerende zaken alsmede de samenwerking met derden op dit gebied. De handelsnaam DRT De Register Taxateurs is op 8 december 2000 als beeldmerk ingeschreven bij het Benelux Merkenbureau onder nummer 678646 voor de klassen 35, 36 en 41. f. Gedaagde sub 2 is opgericht op 1 januari 2001 en houdt zich bezig met het (doen) uitvoeren van werkzaamheden als makelaar onroerende zaken. De handelsnaam DRM De Register Makelaars is op 4 januari 2001 als beeldmerk ingeschreven bij het Benelux Merkenbureau onder nummer 693620 voor de klassen 35, 36 en 41. g. Gedaagde sub 3 is opgericht op 1 januari 1996 en houdt zich bezig met het uitvoeren van taxaties van onroerend goed. Zij voert sinds begin 2001 de handelsnaam De Register Taxateurs en is sinds 16 november 2000 houdster van de domeinnamen deregistertaxateurs.nl en deregistermakelaars.nl en sinds 4 oktober 2001 van de domeinnamen deregistermakelaars.info en deregistertaxateurs.info. h. Gedaagden sub 4, 5 en 6 zijn vennoten (al dan niet direct) van gedaagden sub 1 en/of 2 en/of 3. i. De Stichting heeft gedaagden eind december 2001 gesommeerd de merk- en handelsnaaminbreuk onmiddellijk te staken en gestaakt te houden, alsmede gedaagden verzocht mee te werken aan de overdracht van de genoemde domeinnamen. Gedaagden hebben tot op heden geen gevolg gegeven aan deze sommatie. 2
3. Eisers vorderen in dit geding - kort samengevat - na vermeerdering van eis diverse voorzieningen die erop zijn gericht dat gedaagden iedere merk- of handelsnaaminbreuk op de woordmerken Register-Taxateur en RT van de Stichting en op het woordmerk RM Registermakelaars van [eiser 2] alsmede het gebruik van de domeinnamen deregistertaxateurs.nl, deregistertaxateurs.info, deregistermakelaars.nl en deregistermakelaars.info staken. Voorts vorderen zij omleiding dan wel overdracht van deze domeinnamen aan de onderscheiden eisers, afgifte van alle in verband met de overdracht te voeren correspondentie en te bepalen dat het onderhavige vonnis dezelfde kracht heeft als een in wettige vorm opgemaakt akte tot overdracht van voornoemde domeinnamen. Een en ander op straffe van een dwangsom. Tenslotte vorderen eisers betaling van buitengerechtelijke kosten van 1.200,=. 4. Eisers stellen daartoe - kort samengevat - onder meer met een beroep op de artikelen 13A lid 1 sub a, b, en d BMW dat gedaagden met het gebruik en /of de registratie van de merken DRT De Register Taxateurs en DRM De Register Makelaars, de handelsnamen De Register Taxateurs en De Register Makelaars alsmede de domeinnamen deregistertaxateurs.nl, deregistermakelaars.nl, deregistermakelaars.info en deregistertaxateurs.info, inbreuk maken op de merk- en handelsnaamrechten van eisers. De aanduidingen RT, Register-Taxateur en RM Registermakelaars zijn geldige collectieve merken, welke merken de gemeenschappelijke kwaliteitskenmerken van de verschillende, bij de Stichting ingeschreven, taxateurs, onderscheiden en beogen de aanwezigheid van deze kenmerken te waarborgen. Gezien de waarborgfunctie van dergelijke collectieve merken heeft de consument extra behoefte aan een merknaam die beschrijvende informatie geeft. Bij de bepaling van het onderscheidend vermogen van collectieve merken moet derhalve rekening worden gehouden met de functie ervan, die bij keurmerken is dat de consument in staat is snel te herkennen of de desbetreffende waren of diensten gekeurd zijn. Eisers stellen verder dat slechts de onderdelen Taxateur en Makelaar beschrijvend zijn, het onderdeel Register niet, en dus ook de samenstellingen Register-Taxateur en RM Registermakelaars niet. Deze aanduidingen zijn ook niet de gebruikelijke wijze van aanduiding van de diensten van een taxateur of makelaar. Indien geoordeeld wordt dat geen sprake is van geldige collectieve merken, stellen eisers voorts dat de aanduidingen Register-Taxateur en RM Registermakelaars door het intensieve gebruik dat er van is en wordt gemaakt, als merken zijn ingeburgerd, en dat er dus om die reden reeds sprake is van geldige collectieve merken. Het gebruik door gedaagden van voornoemde merken, handelsnamen en domeinnamen is ook anderszins onrechtmatig, aldus eisers. Bij het in aanmerking komende publiek ontstaat namelijk het gevaar van verwarring, inhoudende het gevaar van associatie met de merken, handelsnamen en domeinnamen van eisers. Gedaagden misleiden immers zonder geldige reden het publiek omtrent de aard en hoedanigheid van hun diensten en doen afbreuk aan het onderscheidend vermogen van de merken van eisers. Er wordt met de bewuste aanduidingen ten onrechte de indruk gewekt dat gedaagden zijn ingeschreven in een register voor taxateurs en makelaars. Voorts ontnemen gedaagden met de registratie vin de omstreden domeinnamen eisers zonder geldige reden de mogelijkheid om zelf die domeinnamen te registreren. Ten gevolge van de merkinbreuk, de handelsnaaminbreuk en het onrechtmatig handelen van gedaagden lijden eisers schade althans dreigen zij schade te lijden. Eisers houden gedaagden aansprakelijk voor deze schade. Daarnaast hebben eisers (advocaten)kosten moeten maker ter vaststelling van schade en aansprakelijkheid, alsmede kosten ter verkrijging van een voldoening buiten rechte. Deze kosten komen ingevolge artikel 6:96 lid 2 sub b en c als vermogensschade voor vergoeding in aanmerking, aldus tot slot eisers. 5. Gedaagden voeren ter afwering aan dat de door eisers gebruikte merken De Register Taxateurs en RM Registermakelaars onvoldoende onderscheidend vermogen hebben om 3
voor bescherming in aanmerking te komen. Deze aanduidingen zijn louter beschrijvend. Verder voeren gedaagden aan dat zij de handelsnamen DRT De Register Taxateurs en DRM De Register Makelaars in de praktijk uitsluitend gebruiken in combinatie met opvallende beeldmerken, zodat het onderscheid tussen de handelsnamen van eisers en gedaagden voldoende duidelijk is althans geen verwarring oplevert. Overigens is niet gebleken dat daadwerkelijk verwarring bij het publiek is opgetreden, aldus gedaagden. Gedaagden zijn bovendien alleen actief in de regio Zwijndrecht. Gedaagden betwisten verder dat door de registratie en gebruik van hun handelsnamen het publiek wordt misleid omtrent de aard en de hoedanigheid van de diensten van gedaagden. Zij hebben de gebruikte merken en handelsnamen te goeder trouw gedeponeerd en ingeschreven, een en ander op advies van de Kamer van Koophandel en het Benelux Merkenbureau, aldus tot slot gedaagden. 6. Het verweer van gedaagden, dat geen sprake is van geldige merken, wordt verworpen. De door eisers gedeponeerde merken zijn collectieve merken. Bij dergelijke merken gelden vooralsnog minder hoge eisen wat betreft het onderscheidend vermogen dan bij individuele merken om voor bescherming in aanmerking te komen. Dergelijke collectieve merken beogen namelijk waren die afkomstig zijn uit verschillende ondernemingen te onderscheiden naar bepaalde, vooraf vastgestelde, gemeenschappelijke kenmerken en aldus de aanwezigheid van deze kenmerken te waarborgen. Dit in tegenstelling tot een individueel merk dat in eerste instantie dient om waren of diensten te individualiseren. Daarmee heeft een collectief merk een waarborgfunctie. Hoewel gedaagden kan worden toegegeven dat voornoemde merken in zekere mate beschrijvend zijn, bezitten zij als collectieve merken voldoende onderscheidend vermogen. De consument moet in staat zijn snel -te herkennen of de -desbetreffende waren of diensten volgens de maatstaven van de desbetreffende organisatie gekeurd zijn en heeft dan ook extra behoefte aan een merknaam die in dit opzicht beschrijvende informatie heeft. Het voorgaande leidt tot de conclusie dat de collectieve merken Register-Taxateur en RM Registermakelaars voldoende onderscheidend vermogen hebben om als merken te kunnen dienen. 7. Voorshands is voldoende aannemelijk dat gedaagden met het gebruik en/of de regi- stratie van de aanduidingen DRT De Register Taxateurs en DRM De Register Make- laars, de handelsnamen De Register Taxateurs en De Register Makelaars alsmede de domeinnamen deregistertaxateurs.nl, deregistertaxateurs,iilfo, deregistermakelaars-ni en deregistermakelaars.info, inbreuk maken op de merken RT en Register-Taxateur van de Stichting en op het merk RM Registermakelaars van [eiser 2]. Zelfs indien hier niet kan worden gesproken van gebruik van het merk door gedaagden zoals dit door de merkhouder is gedeponeerd voor identieke waren of diensten (hetgeen kan worden betwijfeld aangezien gedaagden beeldmerken hebben gedeponeerd), moet vooralsnog tot de conclusie worden gekomen dat in ieder geval sprake is van gebruik in de zin van artikel 13A lid 1 sub b BMW. De door gedaagden gebruikte merken, handelsnamen en domeinnamen worden namelijk zonder geldige reden in het economisch verkeer gebruikt. Aansluiting zoeken bij de stichting Nederlands Register van Vastgoed Taxateurs (NRVT), van welke stichting gedaagden sub 5 en 6 inmiddels lid zijn, levert geen zelfstandig recht op van het gebruik van het merk van de Stichting, maar is aan te merken als een gebruik in het economisch verkeer door gedaagden als bedoeld in laatstgenoemde wettelijke bepaling. Niet aannemelijk is dat gedaagden op onaanvaardbare wijze gefrustreerd zouden worden in hun bedrijfsvoering, indien hen het recht op het gebruik van voornoemde aanduidingen wordt ontzegd. Zij kunnen immers verwijzen naar hun lidmaatschap. Voorts is vooralsnog voldoende aannemelijk dat sprake is van een met het merk overeenstemmend teken. De bestanddelen Register en.taxateur dan wel Makelaar(s) zijn immers dominerende bestanddelen en identiek. De door partijen gebruikte toevoegingen (DRT en DRM door gedaagden en RM door eisers) laten onverlet dat de totaalindrukken die door de merken worden opgeroepen, auditief, visueel of begripsmatig zodanige gelijkenis 4
vertonen dat reeds daardoor de mogelijkheid bestaat dat bij iemand die met het teken wordt geconfronteerd verwarring omtrent de herkomst van de diensten wordt gewekt. Verder geldt dat gedaagden niet hebben betwist dat sprake is van soortgelijke diensten of waren. De indruk kan daardoor bestaan dat gedaagden gelieerd zijn aan eisers dan wel behoren tot de taxateurs en makelaars die zijn ingeschreven in het Register. Zelfs indien de verwarring - zoals gedaagden aanvoeren - zich zou beperken tot Zwijndrecht en omgeving, is dat op zich zelf geen reden voor de Stichting om deze verwarring te laten voortduren. De merkenrechten van eisers strekken zich immers uit tot de Benelux. Voorts kan het argument van gedaagden, dat de Kamer van Koophandel en het Benelux Merkenbureau zouden zijn geraadpleegd, hen niet baten. Deze instanties hebben immers geen zeggenschap over het al dan niet onderscheidende en/of inbreukmakende karakter van merken. Daarbij komt dat gedaagden hebben erkend dat uit het onderzoek van het Benelux Merkenbureau het merk Register-Taxateur wel degelijk naar voren is gekomen. Desalniettemin hebben gedaagden besloten om het merk DRT De Register Taxateurs, de handelsnaam De Register Taxateur en de domeinnamen deregistertaxateurs.nl en deregistertaxateurs.nl te gaan gebruiken. Daarmee hebben zij het risico genomen dat zij inbreuk zouden kunnen maken op de merkrechten van derden, onder wie eisers. Met betrekking tot het gebruik van gedaagden van voornoemde domeinnamen komt daarbij dat, nu gedaagden de merken van eisers als domeinnamen hebben geregistreerd, eisers die zelf niet kunnen exploiteren, terwijl van een geldige reden voor dit gebruik niet is gebleken. 8. Op grond van het voorgaande is de vordering, zoals geformuleerd in de akte vermeerdering van eis onder 1 en 2, als volgt toewijsbaar. 9. Nu de voorziening reeds op merkenrechtelijke grondslag toewijsbaar is, kunnen de overige grondslagen - inbreuk op de handelsnaam en onrechtmatige daad - in dit geding onbesproken blijven. 10. Teneinde executieproblemen te voorkomen zullen eisers gemachtigd worden om dit vonnis in de plaats te stellen van de wilsverklaring van gedaagde sub 3 met betrekking tot de bevelen onder 3, 4 en 5 van het dictum. In zoverre hebben eisers geen belang bij de gevraagde dwangsommen, aangezien zij zelf zorg kunnen dragen voor de gevorderde en toegewezen overschrijving van de desbetreffende domeinnamen. 11. Voorshands is voldoende aannemelijk dat eisers buitengerechtelijke kosten hebben gemaakt. Gelet op de door eisers overgelegde specificatie van deze kosten is voorshands voldoende aannemelijk dat in een bodemprocedure terzake hiervan een bedrag van 1.200,= zal worden toegewezen. Een voorschot ter hoogte van dit bedrag is derhalve toewijsbaar. 12. Na te noemen termijnen komen redelijk voor. 13. De gevorderde dwangsommen - voorzover eisers daarbij wel belang hebben - worden als volgt gematigd en gemaximeerd. 14. De termijn als bedoeld in artikel 50 lid 6 van de Agreement on Trade-related As- pects if Intellectual Property Righths zal worden gesteld op drie maanden na deze uitspraak. 15. De vordering komt jegens gedaagde sub 6 niet onrechtmatig of ongegrond voor, en is onder dezelfde voorwaarden als jegens de overige gedaagden, jegens gedaagde sub 6 toewijsbaar. 16. Het bedrag tot voldoening waarvan gedaagden zullen worden veroordeeld geldt als voorschot ter nadere verrekening met hetgeen zij ten gronde zullen blijken verschuldigd te zijn. 17. Gedaagden worden als de in het ongelijk gestelde partij veroordeeld in de proceskosten. 5
Beslissing in kort geding De voorzieningenrechter: 1. Beveelt gedaagden sub 1, 3, 4, 5 en 6 om binnen zeven dagen na berekening van dit vonnis ieder gebruik en/of registratie van de woorden (D)RT en/of Register Taxateur(s) of enig ander met het woordmerk en/of de (handels)naam van de Stichting overeenstemmend teken, als merk of naam, te staken en gestaakt te houden, waaronder begrepen het staken en gestaakt houden van het gebruik en/of de registratie van het merk DRT De Register Taxateurs, de handelsnaam de Register Taxateurs en de domeinnamen deregistertaxateurs.nl en deregistertaxateurs.info, alsmede het gebruik en/of de registratie van ieder merk, (handels)naam en/of domeinnaam met daarin de aanduiding RT en/of Register Taxateur en/of een daarmee overeenstemmend teken. 2. Beveelt gedaagden sub 2, 3, 4, 5 en 6 om binnen zeven dagen na berekening van dit vonnis ieder gebruik en/of registratie van de woorden (D)RM en/of Register Makelaar(s). of enig ander met het woordmerk en/of de (handels)naam van [eiser 2] overeenstemmend teken, als merk of naam, te staken en gestaakt te houden, waaronder begrepen het staken en gestaakt houden van het gebruik en/of de registratie van het merk DRM De Register Makelaars, de handelsnaam de Register Makelaars en de domeinnamen deregisterinakelaars.nl en deregistermakelaars.info, alsmede het gebruik en/of de registratie van ieder merk, (handels)naam en/of domeinnaam met daarin de aanduiding RM en/of Register Makelaar en/of een daarmee overeenstemmend teken. 3. Beveelt gedaagden sub 1, 3, 4, 5 en 6 om binnen zeven dagen na betekening van dit vonnis zorg te dragen voor al hetgeen hunnerzijds nodig is teneinde te bewerkstelligen dat de domeinnamen deregistertaxateurs.nl en deregistertaxateurs.info worden omgeleid naar het internetadres van de Stichting, één en ander in afwachting van het effectueren van de overdracht van voornoemde domeinnamen aan de Stichting. 4. Beveelt gedaagden om binnen zeven dagen na berekening van dit vonnis zorg te dragen voor al hetgeen hunnerzijds nodig is om de domeinnamen deregistertaxateurs.nl en deregistertaxateurs.info, en alle andere domeinnamen, ten name van (een der) gedaagden, met daarin de aanduiding RT en/of Register Taxateur en/of een daarmee overeenstemmend teken, op de daartoe geëigende wijze aan de Stichting over te dragen. 5. Beveelt gedaagden om binnen zeven dagen na berekening van dit vonnis zorg te dragen voor al hetgeen hunnerzijds nodig is om de domeinnamen deregistermakelaars.nl en deregistermakelaars.info, en alle andere domeinnamen, ten name van (een der) gedaagden, met daarin de aanduiding RM en/of Register Makelaar en/of een daarmee overeenstemmend teken, op de daartoe geëigende wijze aan [eiser 2] over te dragen. 6. Beveelt gedaagden om van alle in verband met de bevelen onder 3, 4 en 5 te voeren correspondentie, e-mailberichten daaronder begrepen, binnen twee dagen na de ontvangst dan wel de verzending daarvan een afschrift te doen toekomen aan de advocaat van eiseressen mr N.W. Mulder. 7. Bepaalt dat ieder der gedaagden een dwangsom van 250,= aan eisers is verschuldigd, voor iedere overtreding van de hiervoor onder 1, 2, en 6 gegeven geboden, met een maximum van 10.000,= per gedaagde. 8. Machtigt eisers om, indien gedaagde sub 3 nalaat binnen twee weken na berekening van dit vonnis aan het onder 4 en 5 van dit dictum gegeven bevel te voldoen, dit vonnis in de plaats te stellen van de wilsverklaring van gedaagde sub 3. 9. Veroordeelt gedaagden hoofdelijk om aan eisers te voldoen 1.200,= aan buitengerechtelijke incassokosten, vermeerderd met de wettelijke rente daarover vanaf 25 maart 2002 tot aan de dag van voldoening. 10. Bepaalt de termijn als bedoeld in artikel 50 lid 6 van het Agreement on Trade-related Aspects 6
if Intellectual Property Righths (TRIPS), op drie maanden na heden. 11. Veroordeelt gedaagden hoofdelijk in de kosten van dit geding, tot heden aan de zijde van eisers begroot op 270,56 aan verschotten, waaronder 193,= wegens vastrecht en op 703,= aan salaris procureur. 12. Verklaart dit vonnis tot zover uitvoerbaar bij voorraad. 13. Wijst het meer of anders gevorderde af Gewezen door mr. R. Orobio de Castro, vice-président van de rechtbank te Amsterdam, en uitgesproken ter openbare terechtzitting van donderdag 18 april 2002, in tegenwoor- digheid van de griffier. Met bronvermelding is overname toegestaan. Aansprakelijkheid wordt niet aanvaard. 7