TWEEDE ACTIEPROGRAMMA PLANNINGSDOCUMENT C Reductieprogramma volgens het stappenplan, tweede actieprogramma - GEMEENTE KASTERLEE - 1 Deel 1: beschrijving en motivering van de te ondernemen acties in functie van de doelstellingen voor de verschillende sporen 1.1 Werkgroep De werkgroep heeft als taak de opmaak en de uitvoering van het pesticidenreductieprogramma te begeleiden en werd opgericht bij de opmaak van het eerste actieprogramma. De werkgroep vergaderde vijfmaal om de inhoud van het tweede actieprogramma vast te leggen (11.9.2003, 21.10.2003, 25.11.2003, 13.1.2004 en 17.2.2004). De verslagen zijn opvraagbaar. De werkgroep is als volgt samengesteld: Jan Boonen (coördinator der werken), Hilde Versmissen (milieuambtenaar), Nadia Breugelmans (milieudienst) en Ivo Van Gorp (ploegleider). Afhankelijk van de behandelde onderwerpen werd de werkgroep uitgebreid met Rudie Van Hout (preventieadviseur) en/of Dirk Stijnen (hoofd Technische Dienst). De milieudienst van IOK coördineerde de opmaak van het tweede actieprogramma. In de periode zal de werkgroep regelmatig vergaderen om de uitvoering van het tweede actieprogramma op te volgen. 1.2 Opmaak van een sensibilisatieplan voor de burger (Spoor 3) Het sensibilisatieplan voor de burger werd opgemaakt voor de periode. Sommige acties zijn reeds opgestart of zullen vroeger opgestart worden (in de loop van 2004). Dit werd telkens vermeld bij de timing van de actie. Voorliggend sensibilisatieplan is rigide noch volledig; het weerspiegelt de huidige uitvoeringsfase van het pesticidenreductieprogramma 2004-2014. Bij de opmaak van het derde actieprogramma en bij de uitvoering van het eerste en tweede actieprogramma kunnen bijkomende sensibilisatie-acties uitgewerkt worden. Deze zullen vanaf 2005 via de rapportering kenbaar gemaakt worden. tabel met actoren in bijlage 1 sensibilisatieplan in bijlage 2 1.3 Afbakening van een deelproject Voor het deelproject werd gekozen voor het gebied Kasterlee-centrum, ten noorden begrensd door Groot Rees, ten oosten door Terlo, ten zuiden door de watermolen en ten westen door Groot Goor. In het proefproject komen zowel verhardingen, groen en groenstroken voor. Het gebied is representatief voor de te behandelen oppervlakken in de gemeente en beneemt ongeveer 20% van het te beheren areaal van de gemeente. In bijlage van dit actieprogramma zitten een aantal afdrukken van stafkaarten: kaart 1: overzichtskaart van de gemeente met aanduiding van het deelproject (schaal 1:10.000) kaart 2: te beheren groenzones binnen het deelproject (schaal 1:6.000) kaart 3: te beheren verhardingen binnen het deelproject (schaal 1:6.000) Tweede actieprogramma Planningsdocument C Kasterlee IOK milieudienst 1
1.4 Beheer van kruidgroei op verhardingen (Spoor 4) 1.4.1 Inventaris van de verhardingen Op de vergadering van 21.10.2003 stelde IOK een mogelijke inventarisatiemethode voor verhardingen voor aan de werkgroep. Deze methode blijkt te tijdsrovend en, indien weerhouden, gaat het ten koste van effectief terreinwerk. De meeste kleinere gemeenten, waaronder Kasterlee, hebben te weinig personeel om voldoende tijd te kunnen vrijmaken voor een gedetailleerde inventaris. De gemeente Kasterlee kiest er voor om, in plaats van een gedetailleerde inventaris, een goede inschatting te maken van alle verhardingen van de gemeente waar een onkruidbeheer gevoerd wordt. Deze oppervlakten zullen afgeleid worden uit het kaartmateriaal (deelproject) en uit reeds beschikbare gegevens over de verhardingen (een beschikbaar excel-programma met o.a. aard van de verharding: klinkers, asfalt, goot ). actie S4.1: opmaak van goede inschatting van verhardingen uitwerking: er wordt een inschatting gemaakt van het totale oppervlak aan verhardingen in de gemeente waar een onkruidbeheer (inclusief vegen) gevoerd wordt. De oppervlakten van de verhardingen waar proeven opgezet worden (bijvoorbeeld manueel beheer door uitkrabben van voegen of afsteken van graszoden of proeven met alternatieve bestrijdingsmethoden) worden in meer detail geïnventariseerd. actieverantwoordelijken: Jan Boonen, Ivo Van Gorp en Nadia Breugelmans timing: 2004-2005 actie S4.2: verwerking van de ingezamelde gegevens m.b.t. verhardingen uitwerking: de ingeschatte gegevens worden verwerkt in een rekenprogramma dat IOK ter beschikking zal stellen. Hieruit kunnen voor heel de gemeente totale oppervlakten per functie/gebruik (fietspad, voetpad, goot, rijweg ), per alternatieve bestrijdingsmethode of per onkruidklasse berekend worden. actieverantwoordelijken: Jan Boonen en Nadia Breugelmans timing: 2004-2006 1.4.2 Inventaris van gepresteerde arbeidsuren In 2003 werd een proef opgezet: op bepaalde verhardingen werd onkruid enkel manueel bestreden (bijvoorbeeld door uitkrabben van voegen of afsteken van graszoden). De volgende jaren zullen er ook proeven opgezet worden rond het gebruik van alternatieve bestrijdingsmethoden (zie verder). Tijdens de looptijd van het tweede actieprogramma houdt de gemeente een logboek bij met de gepresteerde arbeidsuren voor de opgezette proeven. Het logboek wordt zo gedetailleerd mogelijk bijgehouden: per alternatieve bestrijdingsmethode en (zo mogelijk) per functie of gebruik van de verharding (fietspad, voetpad, goot...). Uit de proefresultaten kan de gemeente conclusies trekken voor heel het oppervlak van de gemeente. Er kan berekend worden hoeveel meerwerk elke alternatieve bestrijdingsmethode met zich meebrengt, hoeveel bijkomend personeel en/of hoeveel materieel vereist is om het werk te kunnen uitvoeren in heel de gemeente. actie S4.3: bijhouden van een logboek met gepresteerde arbeidsuren rond alternatieve onkruidbestrijding uitwerking: er wordt zo gedetailleerd mogelijk een logboek bijgehouden met gepresteerde arbeidsuren rond de opgezette proeven met alternatieve bestrijdingsmethoden (gegevens per methode en zo mogelijk per functie of gebruik van de verharding) actieverantwoordelijken: Jan Boonen en Ivo Van Gorp timing: actie S4.4: verwerking van het logboek uitwerking: uit de gepresteerde arbeidsuren en de oppervlaktegegevens kan men de tijdsbesteding van personeel en materiaal per oppervlakte-eenheid afleiden. Uit de ingeschatte oppervlaktegegevens voor heel de gemeente (uitgesplitst per functie/gebruik) kan men afleiden Tweede actieprogramma Planningsdocument C Kasterlee IOK milieudienst 2
hoeveel extra personeel en materieel vereist is om een alternatieve methode in te voeren in heel de gemeente. actieverantwoordelijken: Jan Boonen en Nadia Breugelmans timing: 1.4.3 Onkruidklassen Tijdens de vergadering van 11.9.2003 geeft IOK een presentatie rond onkruidklassen. Het systeem van onkruidklassen wordt ingevoerd om het meerwerk dat gepaard gaat met alternatieve onkruidbestrijding in te perken. De gemeente Kasterlee zal de verhardingen indelen in onkruidklassen en weerhoudt de methode uit het draaiboek. In het draaiboek stelt men voor om de verhardingen in het deelproject (en later in heel de gemeente) op te delen in 4 onkruidklassen gaande van klasse 1 (zeer lage tolerantie t.o.v. onkruid) tot klasse 4 (zeer hoge tolerantie t.o.v. onkruid). Bij elke onkruidklasse hoort een andere intensiteit van beheer. De gemeente zal gebruik maken van fotomateriaal om de onkruidklassen per verhardingstype (voetpad, goten, rijweg, vluchtheuvels, parkeerplaatsen) visueel voor te stellen aan het beleid en de bevolking. Fotomateriaal geniet de voorkeur boven een schriftelijke omschrijving omdat het bevattelijker is. Het fotomateriaal uit de presentatie van IOK zal hiervoor gehanteerd worden. actie S4.5: opdeling van de verhardingen in onkruidklassen uitwerking: de verhardingen in het deelproject en in heel de gemeente worden opgedeeld in 4 onkruidklassen, volgens de indeling in het draaiboek. De gemeente zal zones met één bepaalde onkruidklasse afbakenen. De zones worden met cirkels aangeduid op kaart. Het werken met zones heeft als voordeel dat men de keuze voor een onkruidklasse gemakkelijker kan motiveren. actieverantwoordelijken: Nadia Breugelmans, Jan Boonen en Ivo Van Gorp timing: 2004-2005 actie S4.6: opmaak en goedkeuring van beleidsnota rond indeling van deelproject in onkruidklassen uitwerking: er wordt een beleidsnota opgemaakt met beeldmateriaal van de 4 onkruidklassen en de voorgestelde indeling van het deelproject in onkruidklassen. Deze beleidsnota wordt bekrachtigd door het schepencollege. Nadien wordt de indeling van het deelproject in onkruidklassen bekend gemaakt aan de bevolking, o.a. via de website. actieverantwoordelijke: Nadia Breugelmans timing: 2004 1.4.4 Alternatieve onkruidbestrijdingsmethoden op verhardingen actie S4.7: uitwisselen van ervaringen rond alternatieve onkruidbestrijdingsmethoden met andere gemeenten uitwerking: in een vergadering met andere gemeenten zullen ervaringen uitgewisseld worden m.b.t. het gebruik van alternatieve onkruidbestrijdingsmethoden actieverantwoordelijken: Jan Boonen, Ivo Van Gorp timing: actie S4.8: uittesten van alternatieve onkruidbestrijdingsmethoden uitwerking: alternatieve onkruidbestrijdingsmethoden zijn duur in aankoop. Het is aangewezen om ze uit te testen vooraleer ze aan te kopen. De gemeente zal onderzoeken op welke wijze er proeven kunnen opgezet worden met alternatieve onkruidbestrijdingsmiddelen: door de proef uit te besteden aan een aannemer, door materiaal te huren of door het ontlenen van materiaal (en personeel) van naburige gemeenten. De gemeente herhaalt de proef meerdere malen om het optimaal rendement te bepalen. De gepresteerde uren worden bijgehouden zodat er kan geëxtrapoleerd worden naar heel het oppervlak van de gemeente. De gemeente houdt bij het opzetten van de proeven rekening met het arbeidsveiligheidsaspect en contacteert indien nodig de preventie-adviseur. Bij de uitvoering van de proeven wordt uitgemaakt of er met andere factoren Tweede actieprogramma Planningsdocument C Kasterlee IOK milieudienst 3
rekening moet gehouden worden zoals bijvoorbeeld het afsluiten van parkeerterreinen bij het vegen, borstelen of branden. De gemeente zal bekijken in hoeverre alternatieve onkruidbestrijdingsmethoden kunnen aangekocht worden tezamen met buurgemeenten. De proeven worden over een periode van meerdere jaren herhaald om weerseffecten uit te schakelen. actieverantwoordelijken: Jan Boonen, Ivo Van Gorp timing: actie S4.9: invoeren van alternatieve bestrijdingsmethoden uitwerking: na het uittesten van verschillende alternatieve bestrijdingsmethoden wordt er in de begroting een budget voorzien voor de aankoop of het huren van alternatieve technieken of voor het uitbesteden ervan aan een aannemer actieverantwoordelijken: Dirk Stijnen, Nadia Breugelmans, Jan Boonen, Ivo Van Gorp timing: 1.5 Ontwerp en aanpassen van verhardingen reeds uitgevoerde acties: wortelgeleiding wordt standaard opgenomen in de bestekken op enkele plaatsen werden grasdals gebruikt (o.a. parking aan containerpark) met een goed resultaat. Het beheer gebeurt met een grasmachine. er worden geen kasseigoten meer aangelegd. Goten worden vaak met blokjes aangelegd of er worden prefab-betonelementen van 1 m gebruikt. 80% van opstaande kanten tussen goten en voet/fietspaden hebben een helling tussen 45 en 90 in de ontwerpen wordt rekening gehouden met afgeronde hoeken en met onderhoudsvriendelijke vluchtheuvels (aangelegd in asfalt) tussen de kasseien wordt gebruik gemaakt van split (fijne granietkeitjes) in de lastenboeken wordt opgenomen dat de voeg tussen huis en weg moet opgevoegd worden. In de praktijk gebeurt dit meestal met stabilisé. op de Zevendonksesteenweg werden demonteerbare paaltjes aangebracht. Deze worden jaarlijks, bij het maaien van de bermen, gedemonteerd. tegenwoordig worden schampblokken in beton ingegoten. Zo zijn ze onderhoudsvrij op plaatsen waar banken komen, wordt een platform in beton gegoten. De bank wordt los op het platform geplaatst. Op deze manier wordt de plaats onder de bank onderhoudsvrij. actie S4.10: bij het ontwerp van verhardingen rekening houden met het latere beheer uitwerking: IOK geeft een presentatie aan de werkgroep met goede en slechte voorbeelden (vergadering 21.10.2003). Er zal aan de ontwerper van verhardingen een checklist met aandachtspunten voor het latere onderhoud meegegeven worden. Aan de ontwerper wordt gevraagd om na opmaak van het ontwerp de genomen maatregelen naar het latere onkruidbeheer op te sommen in een verslag. uitvoerder: Dirk Stijnen timing: vanaf 2004 actie S4.11: aanpassen van bestaande verhardingen met knelpunten voor een bestrijdingsmiddelenvrij beheer uitwerking: verhardingen met knelpunten voor een bestrijdingsmiddelenvrij beheer zullen, in de mate van het mogelijke, aangepast worden om ze toegankelijker te maken voor alternatieve technieken. Zo zal er in de toekomst meer aandacht besteed worden aan obstakels en verkeersborden. actieverantwoordelijke: Dirk Stijnen timing: vanaf 2004 actie S4.12: coördinatievergaderingen tussen verschillende diensten bij opmaak van bestekken Tweede actieprogramma Planningsdocument C Kasterlee IOK milieudienst 4
uitwerking: organiseren van coördinatievergaderingen tussen technische dienst, groendienst, milieudienst en dienst openbare werken waarop inhoud van bestekken voor ontwerp/aanpassing van verhardingen besproken wordt actieverantwoordelijke: Dirk Stijnen, Hilde Versmissen, Nadia Breugelmans, Jan Boonen, Ivo Van Gorp timing: vanaf 2004 actie S4.13: preventief schoonhouden van verhardingen uitwerking: momenteel worden goten driemaal per jaar geveegd door een aannemer. Dit volstaat om de meeste straten onkruidvrij te houden. Voor straten waar dit niet volstaat (en tot op heden nog chemische bestrijdingsmiddelen ingezet worden) zal er bijkomend geveegd worden (manueel) door het gemeentepersoneel. De gemeente evalueert hoe ze dit kan inpassen in haar werkschema. Bij de omringende gemeenten wordt gepeild naar hun ervaringen met veeg-zuigmachines. actieverantwoordelijken: Jan Boonen, Ivo Van Gorp timing: vanaf 2005 1.6 Beheer van groenzones (Spoor 5) 1.6.1 Inventaris van groenzones en gepresteerde arbeidsuren De gemeente Kasterlee is geen voorstander van een gedetailleerde, tijdsrovende inventarisatie van de groenzones en groentypes (aanvankelijk in het deelproject, later uitgebreid naar heel het oppervlak van de gemeente) omdat dit ten kosten van terreinwerk met onmiddellijk resultaat gaat. Het ontbreekt kleinere gemeenten, waaronder Kasterlee, aan mankracht om voldoende tijd vrij te maken voor de opmaak van een dergelijke gedetailleerde inventaris. De gemeente Kasterlee opteert er voor om in plaats van de opmaak van een gedetailleerde inventaris en een logboek, informatie te halen uit de werkverslagen die de coördinator der werken dagelijks per persoon opmaakt. actie S5.1: opmaak van kaartmateriaal van de groenzones uitwerking: de verschillende te beheren groenzones in het deelproject worden aangeduid op een stafkaart (schaal 1:6.000) en genummerd. In de legende worden de groenzones benoemd en wordt aangegeven welke groentypes in de groenzone voorkomen. De kaart wordt meegestuurd met het tweede actieprogramma. actieverantwoordelijken: Nadia Breugelmans timing: 2003-2004 actie S5.2: evaluatie van arbeidsbesteding bij omschakeling naar manueel onkruidbeheer uitwerking: in plaats van een tijdsrovende inventaris en logboek bij te houden, opteert de gemeente ervoor om de arbeidsbehoefte te evalueren via de werkverslagen die de coördinator der werken dagelijks invult per persoon. De werkverslagen zullen aangevuld worden met bestrijdingsmiddelen en hoeveelheden die gebruikt worden. Jaarlijks zal geëvalueerd worden waar en waarom er in bepaalde groenzones nog onkruidbestrijdingsmiddelen gebruikt werden en hoe dit in de toekomst kan vermeden worden. actieverantwoordelijken: Jan Boonen timing: 1.6.2 Aangepast beheer van bestaande groenzones actie S5.3: manueel onderhoud van groenzones uitwerking: groenzones in het deelproject manueel onderhouden door te wieden, te hakken of te schoffelen actieverantwoordelijke: Ivo Van Gorp Tweede actieprogramma Planningsdocument C Kasterlee IOK milieudienst 5
timing: actie S5.4: onderhoud van probleemonkruiden zonder bestrijdingsmiddelen uitwerking: er naar streven om distels manueel te bestrijden en terug te dringen door vlak voor de bloei te maaien en dit regelmatig te herhalen. Enkel in uitzonderlijke gevallen (achterstallig onderhoud, personeelsgebrek) zullen distels chemisch bestreden worden, bij voorkeur met Round-up en in tweede orde met Bofix. Hiervoor wordt een afwijkingsaanvraag ingediend. Amerikaanse vogelkers terugdringen door te rooien of te ringen of mechanisch-chemisch te verwijderen (Bosdecreet) actieverantwoordelijke: Ivo Van Gorp, Jan Boonen timing: actie S5.5: onderhoud van kerkhoven zonder bestrijdingsmiddelen uitwerking: in het deelproject volledig omschakelen naar een manueel onderhoud van de plantsoenen en gazons van het kerkhof o.a. door gebruik te maken van bosmaaier en mulchmaaier en mede door beroep te doen op BUSO De Mast. actieverantwoordelijke: Ivo Van Gorp timing: opmaak van een politiereglement dat het gebruik van bestrijdingsmiddelen door particulieren op openbaar domein verbiedt actieverantwoordelijke: Hilde Versmissen timing: actie S5.6: grasvelden voor spel en sport uitwerking: voor sportvelden die beheerd worden door sportclubs het gebruik van bestrijdingsmiddelen met een aanvaardbare POCER-indicator, gedogen actieverantwoordelijke: Ivo Van Gorp, Jan Boonen timing: opdrijven van communicatie met sportclubs en jeugdverenigingen rond pesticidenreductie via de sportraad en de jeugdraad actieverantwoordelijke: Nadia Breugelmans timing: 1.6.3 Ontwerp van nieuwe groenzones en aanpassen van bestaande groenzones actie S5.7: bij het ontwerp van groen rekening houden met het latere beheer uitwerking: via een powerpointpresentatie aan de werkgroep worden aandachtspunten meegegeven aan de hand van goede en slechte voorbeelden timing: 13.1.2004 in het lastenboek bestekvoorwaarden opnemen voor de invulling van groenzones (in woonzones). Indien van toepassing via het lastenboek aan de externe ontwerper opleggen om een beheersplan voor de groenzones op te maken waarin beschreven wordt hoe er de eerste jaren (tot de overdracht aan de gemeente) moet beheerd worden zonder gebruik van bestrijdingsmiddelen. actieverantwoordelijke: Dirk Stijnen timing: 2004 en verder in de groenzones zorgen voor een gesloten beplanting en een gelaagde begroeiing nastreven actieverantwoordelijke: Jan Boonen, Ivo Van Gorp timing: 2004 en verder Tweede actieprogramma Planningsdocument C Kasterlee IOK milieudienst 6
actie S5.8: beheer van éénjarigen uitwerking: beperken van het aantal éénjarigen om tijd uit te sparen, behalve in dorpskernen actieverantwoordelijke: Ivo Van Gorp timing: actie S5.9: aanpassen van bestaande graslanden uitwerking: bij nieuw aan te leggen grasland voor intensief beheer de keuze van het grasmengsel afstemmen op het toekomstig gebruik (gebeurt reeds) onderzoek op welke grasperken de beschikbare mulchmaaiers in de toekomst zullen ingezet worden zodat hier niet hoeft gemest te worden de afboording gazon-verharding op dezelfde hoogte leggen als de gazon zodat de grasmaaier er gewoon over kan rijden (gebeurt reeds) actieverantwoordelijken: Ivo Van Gorp timing: actie S5.10: bij aanplant van bomen rekening houden met een aantal aandachtspunten aandachtspunten: rekening houden met de soortkeuze, het aantal bomen en de locatie (beperking van schade aan verhardingen en hinder aan omwonenden) bij de aanplant van bomen; eerder kiezen voor bomen in pleintjes i.p.v. laanbomen in straten zorgen voor voldoende doorwortelbaar volume opteren voor een boomspiegel van min. 1,5 m doorsnede boomspiegels bij voorkeur beplanten bomen in de mate van het mogelijke inplanten in een plantstrook actieverantwoordelijke: Ivo Van Gorp timing: 2003-2008 actie S5.11: bij de aanplant van houtige vegetatie rekening houden met soortkeuze uitwerking: soorten kiezen afhankelijk van het bodemtype, de voedselrijkdom van de bodem en het zonlicht, eventueel na advies van de boomkweker. Plantafstanden respecteren zodat de planten volledig kunnen uitgroeien en nadien snoeiwerk kan voorkomen worden. actieverantwoordelijke: Ivo Van Gorp timing: 2003-2008 1.7 Risico-evaluatie van bestrijdingsmiddelen (Spoor 2) actie S2.1: er wordt voor de periode een bijkomende afwijking aangevraagd voor volgende onkruidbestrijdingsmiddelen: Vossen 1 Greenaway 1 Round-up ultra (8504/B) voor de bestrijding van distels (enkel in uitzonderlijke gevallen: zie actie S5.4) Bofix (8171/B) voor de bestrijding van distels (enkel in uitzonderlijke gevallen en enkel indien Round-up ultra niet effectief blijkt: zie actie S5.4) 1 Deze producten zullen enkel gebruikt worden na gunstig advies van arbeidsgeneesheer en preventie-adviseur. Tweede actieprogramma Planningsdocument C Kasterlee IOK milieudienst 7
2 Deel 2: samenvattende tabel (acties uit deel 1 groeperen in tabel) Sporen 2 Doelstellingen Acties Tijdschema Geraamd budget 3 Spoor 1: sensibilisatie van de medewerker Spoor 2: risico-evaluatie van bestrijdingsmiddelen Spoor 3: sensibilisatie van de burger Verantwoord gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen Burgers aanvaarden de consequenties van een nieuw beheer Milieuraad als bondgenoot bij het informeren rond pesticidenreductie Burgers gebruiken zelf ook geen bestrijdingsmiddelen meer in eigen huis en tuin Politie als bondgenoot om te bemiddelen, mensen te overtuigen en kennis uit te dragen S2.1: bijkomende afwijking voor bepaalde chemische onkruidbestrijdingsmiddelen S3.1: kenbaar maken van pesticidenreductieprogramma S3.2: opmaak van een folder rond de gemeentelijke situatie S3.3: opmerkingen van burgers en geformuleerde antwoorden oplijsten en publiceren op website S3.5: kenbaar maken van de indeling van het deelproject in onkruidklassen aan de bevolking S3.4: voorstelling van de onkruidklassen en indeling van het deelproject in onkruidklassen en adviesvraag aan de milieuraad S3.6: publiceren van artikels op de website rond het gebruik van bestrijdingsmiddelen in de siertuin, moestuin en in en om het huis S3.7: Opmaak van een informerende folder en/of verspreiding van bestaande folders en affiches S3.8: in samenwerking met de bibliothecaris een informatiehoekje maken in de bibliotheek S3.9: verbod op het gebruik van bestrijdingsmiddelen door de burger op openbaar domein opnemen in een politiereglement S3.10: regelmatig informeren van de verantwoordelijke van de politiezone i.v.m. pesticidenreductie S3.11: afspraken maken met wijkagenten m.b.t. doorgeven van klachten en toezicht op gebruik van bestrijdingsmiddelen door burgers op openbare verhardingen of groen 2003-2008 2006 2006-2007 2004 2004 2 Mogelijk komen niet alle sporen aan bod, ofwel omdat ze niet van toepassing zijn in de gemeente, ofwel omdat er geen substantiële wijzigingen zijn in de voortgang van spoor 1 en 2 (eerste actieprogramma). 3 De budgetten worden jaarlijks vastgelegd via de begroting. Tweede actieprogramma Planningsdocument C Kasterlee IOK milieudienst 8
Sporen 4 Doelstellingen Acties Tijdschema Geraamd budget 5 Spoor 4: beheer van kruidgroei op verhardingen Spoor 5: beheer van groenzones Inzicht verwerven in het te beheren proefgebied: te beheren oppervlakken en tijdsbesteding Opdeling van verhardingen in onkruidklassen met verschillende beheersintensiteit om onkruidbeheer betaalbaar te houden Uittesten, evalueren in invoeren van alternatieve bestrijdingsmethoden Rekening houden met latere onkruidbeheer bij ontwerpen van verhardingen of aanpassen van bestaande verhardingen Preventief onderhoud om onkruidgroei tegen te gaan Inzicht verwerven in het te beheren proefgebied: te beheren oppervlakken en tijdsbesteding Aangepast beheer van bestaande groenzones Rekening houden met het latere onkruidbeheer bij ontwerpen van groenzones of aanpassen van bestaande groenzones S4.1: opmaak van goede inschatting van verhardingen S4.2: verwerking van de ingezamelde gegevens m.b.t. verhardingen S4.3: bijhouden van een logboek met gepresteerde arbeidsuren rond alternatieve onkruidbestrijding S4.4: verwerking van het logboek S4.5: opdeling van de verhardingen in onkruidklassen S4.6: opmaak en goedkeuring van beleidsnota rond indeling van deelproject in onkruidklassen S4.7: uitwisselen van ervaringen rond alternatieve onkruidbestrijdingsmethoden met andere gemeenten S4.8: uittesten van alternatieve onkruidbestrijdingsmethoden S4.9: invoeren van alternatieve bestrijdingsmethoden S4.10: bij het ontwerp van verhardingen rekening houden met het latere beheer S4.11: aanpassen van bestaande verhardingen met knelpunten voor een bestrijdingsmiddelenvrij beheer S4.12: coördinatievergaderingen tussen verschillende diensten bij opmaak van bestekken 2004-2005 2004-2006 2003-2004 2004 vanaf 2004 vanaf 2004 vanaf 2004 S4.13: preventief schoonhouden van verhardingen vanaf 2005 S5.1: opmaak van kaartmateriaal van de groenzones S5.2: evaluatie van arbeidsbesteding bij omschakeling naar manueel onkruidbeheer S5.3: manueel onderhoud van groenzones S5.4: onderhoud van probleemonkruiden zonder bestrijdingsmiddelen S5.5: onderhoud van kerkhoven zonder bestrijdingsmiddelen S5.6: grasvelden voor spel en sport S5.7: bij het ontwerp van groen rekening houden met het latere beheer S5.8: beheer van éénjarigen S5.9: aanpassen van bestaande graslanden S5.10: aandachtspunten bij aanplant van bomen S5.11: bij de aanplant van houtige vegetatie rekening houden met soortkeuze 2003-2004 vanaf 2004 2003-2008 2003-2008 4 Mogelijk komen niet alle sporen aan bod, ofwel omdat ze niet van toepassing zijn in de gemeente, ofwel omdat er geen substantiële wijzigingen zijn in de voortgang van spoor 1 en 2 (eerste actieprogramma). 5 De budgetten worden jaarlijks vastgelegd via de begroting. Tweede actieprogramma Planningsdocument C Kasterlee IOK milieudienst 9
3 Deel 3: Inventaris 2003 Chemisch beheer Niet-chemisch beheer (bv. brander, bodembedekkers edm) Opmerkingen Weersomstandigheden Oppervlakte Nr Productnaam Erkenning Nr. Hoeveel heid (kg, l) toepassing Verhardingen -open -halfopen -gesloten -goten Groenzones -onbedekte grond 66.670 m² vh 120.000lm 42.070 m² 125 135 G14 125 Round-up ultra Zapper Canyon ////////////////////// Casoron GR Round-up ultra 8504/B 9170/B 9153/B 5312/B 8504/B 2.1l 30 liter 4l 88.5 kg 17.6l rugsproeier tractor/sproeier rugsproeier granules rugsproeier -uitbreiding proef met grasdals:parking Jeka -voegen op kerkhof manueel uitkrassen -manueel vegen en zand verwijderen in de dorpskernen (goten, verhardingen) -politiereglement hoofdstuk XXX art 26 verplicht de burgers stoepen en bermen te onderhouden -2x handmatig of machinaal onderhoud kerkhof Kasterlee door leerlingen van het bijzonder onderwijs De Mast. -verhakseld hout als mulchlaag droge zomerperiode droge zomerperiode gras(excl. Sportveld) -kruidige vegetatie -houtige vegetatie -sportvelden 52.965 m² 0.5ha 35 G16 G53 125 35 Bofix Dichlonet Ronstar GR Round-up ultra Bofix 8171/B 9096/B 7973/B 8504/B 8171/B 5 liter 155 kg 25 kg 7l 3 liter rugsproeier granules granules insmeren vogelkers tractor -afsteken graszoden langs fietspad Tielenstwg.-Gierlebaan -schoffelen in plantvakken -In bloembakken wordt manueel onkruid verwijderd en geen product gebruikt Tweede actieprogramma Planningsdocument C Kasterlee IOK milieudienst 10
Chemisch beheer Niet-chemisch beheer (bv. brander, bodembedekkers edm) Opmerkingen Weersomstandigheden Oppervlakte Nr Productnaam Erkenning Nr. Hoeveel heid (kg, l) toepassing Ziekten en plagen -wespennesten 6 privé 200 Permas d 2683/B 25 kg -353x interventie brandweer -insecten / rupsen -vliegjes 7 privé Ratten privé gebouwen G56 G55 ////////////////////// Baygon blauw Sorkil G (25gr) Sorkilbloc (100gr) 7339/B 7249/B 0kg 2x 400ml 300kg 100kg -3x interventie brandweer spuitbus graantjes bloc Anderen Vossen M22404 5 liter Inspuiten monumenten Verbranden v/d kolonie processierupsen -plaatsen van fuiken (waterlopen) -extra aankoop 10 mollenklemmen 6 Voor de bestrijding van wespen werden grotere hoeveelheden Permas d gebruikt in 2003 t.o.v. 2002. Dit is te wijten aan de droge, warme zomer. Van de overige bestrijdingsmiddelen is het verbruik in 2003 gedaald t.o.v. 2002. 7 Voornamelijk gebruikt voor de bestrijding van vliegjes op Petunia s in bloembakken o.w.v. droge, warme zomer. Tweede actieprogramma Planningsdocument C Kasterlee IOK milieudienst 11
4 Deel 4: rapportering van uitvoering eerste actieprogramma Sensibilisatie-actie 5: opvolgen van vormingsaanbod in de werkgroep pesticidenreductie het vormingsaanbod van het VVOG, PCLT en VELT werd opgelijst (infomap IOK) en aan de werkgroep toegelicht op de vergadering van 11.9.2003 in 2003 werden in de gemeente Kasterlee volgende opleidingen gevolgd rond pesticidenreductie: 6.2.2003 Opleiding Sport en Groen Ivo Van Gorp Paul Driesen 26.2.2003 Decreet houdende vermindering Nadia Breugelmans van het gebruik van bestrijdingsmiddelen 18.3.2003 Verantwoord gebruik van Ivo Van Gorp gewasbeschermingsmiddelen Stefaan Breugelmans op openbaar domein Paul Driesen Rudy Driesen Geert Van Gansen 27.5.2003 Alternatieve technieken voor Ivo Van Gorp onkruidbestrijding op verhardingen Francis Van Doninck in het openbaar domein 20.11.2003 Opmaak van bestekken en Jan Boonen leveringen inzake openbaar groen actie 6: uitgevoerde acties in 2003 ter vermindering van pesticidengebruik het kerkhof van Lichtaart werd verschillende keren manueel beheerd door De Mast. Het kerkhof van Kasterlee werd door De Mast eenmaal manueel beheerd. er werd meer aandacht besteed aan een correcte dosering er werd lokaal meer gewerkt met een rugsproeier i.p.v. standaard met een tractor netels werden op verschillende plaatsen gemaaid (fietspad van Kerkstraat, Kloosterstraat, speelterrein Breemakkers, langs fietspad Kerkstraat, onder banken van Achterlee, zijstraatje Den Broek Hof, Natuurwandelpad Bosvriendje, Eigenaarsstraat, Neteoevers Kasterlee, sportvelden Lichtaart) distels werden op verschillende plaatsen manueel verwijderd door te maaien (gracht Haverland, zijstraatje Den Broek Hof, Biezenveld, sportvelden Lichtaart, Neteoevers Kasterlee) op sommige plaatsen werd het onkruid manueel verwijderd (Snepkeshof, speelpleintje Eigenaarsstraat, Ark van Noë te Lichtaart, Heemerf Kasterlee, Molenspoor Lichtaart, Rozenwijk Tielen, sportvelden Lichtaart) Tweede actieprogramma Planningsdocument C Kasterlee IOK milieudienst 12