DERDE ACTIEPROGRAMMA PLANNINGSDOCUMENT D Reductieprogramma volgens het stappenplan - GEMEENTE KASTERLEE -

Transcriptie

1 DERDE ACTIEPROGRAMMA PLANNINGSDOCUMENT D Reductieprogramma volgens het stappenplan - GEMEENTE KASTERLEE - 1 Deel 1: Evaluatie Evaluatie: In deel twee van het Rapporteringsdocument 2007 (tabel) is de evaluatie van het acties van het sporenbeleid opgenomen. Waar nodig wordt dit in volgend hoofdstuk aangevuld. 2 Deel 2: beschrijving en motivering van de te ondernemen acties in functie van de doelstellingen voor de verschillende sporen 2.1 Spoor 1: Sensibilisatie van de medewerker De meeste acties zijn conform het Planningsdocument B uitgevoerd (zie rapporteringsdocument 2007). De acties die een blijvend karakter hebben worden behouden. Toch wordt de nadruk niet enkel gelegd op sensibilisatie, maar vooral voor het eigen personeel op educatie. In die zin moet het personeel van de groendienst en/of milieudienst regelmatig opleidingen blijven volgen Planningsperiode : S1.1. Informeren en opleiden van groenarbeiders en medewerkers milieudienst S1.2. Opnemen van bestekvoorwaarden in lastenboeken betreffende het beheer van plantsoenen en ontwerp van verhardingen of groenzones S1.3. Communicatie met wijkagenten 2.2 Spoor 2: Risico-evaluatie van bestrijdingsmiddelen De meeste acties zijn conform het Planningdocument B uitgevoerd (zie rapporteringsdocument 2007) Voor een aantal producten is het niet langer nodig een afwijking te vragen (Casoron, Dichlonet, Vossen, Greenaway). Voor een aantal gevallen (bruine ratten, wespen, sportvelden, bestrijding Am. Vogelkers in bosbestanden) is het niet steeds mogelijk om pesticidengebruik volledig te vermijden. Deze producten zullen jaarlijks getoetst worden aan de recentste lijst met gedoogde bestrijdingsmiddelen, ( Uiteraard wordt getracht op het gebruik verder af te bouwen. Planningsperiode : Er wordt een afwijking aangevraagd voor de periode voor een aantal producten. Actie S.2.1. afwijkingsaanvraag voor gebruik van bestrijdingsmiddelen:

2 Zapper (9170/B) - gebruik op stoepen (klinkers en dals) en parkings in dolomiet: één behandeling per groeiseizoen, eventuele nabehandeling met Round-up Round-up ultra (8504/B) - 1.op kerkhof en perkjes - 2.voor bestrijding van Amerikaanse vogelkers in bossen - eventuele nabehandeling op stoepen en parkings in dolomiet Bofix (8171/B) Gebruik door sportclubs op sportterreinen Sorkil-G graantjes (7339/B) Bestrijding bruine rat Sorkil bloc (7249/B) Rattenbestrijding in waterlopen Permas D (2683/B) Gebruik brandweer op privéterrein voor wespennesten 2.3 Spoor 3: Sensibilisatie van de burger De meeste acties zijn conform het Planningsdocument B uitgevoerd (zie rapporteringsdocument 2007). De actie S3.3: opmerkingen van burgers en geformuleerde antwoorden oplijsten en publiceren, is in de praktijk niet nuttig gebleken. Ook de enkele andere acties zijn niet meer relevant. Belangrijke knelpunten zijn de vele vooroordelen die er bestaan bij de bevolking en het feit dat de bevolking (te) weinig op de hoogte is van de risico s en de gevaren van het (ongecontroleerde) gebruik van bestrijdingsmiddelen. In de gemeente Kasterlee is er een Uniform Gemeentelijk Politiereglement samen met 6 andere gemeenten van Politie Regio Turnhout. In de volgende planperiode wordt getracht hieromtrent bepalingen in het UGP op te nemen. I.s.m. IOK organiseert de gemeente een lessenreeks rond het thema bestrijdingsmiddelen in een aantal basisscholen in de gemeente. Thema s die tijdens de les aanbod komen zijn onder andere de gevaren/risico s van het gebruik van bestrijdingsmiddelen, de voornaamste gebruikers, bio-producten, alternatieve methodes, enz Voor de uitvoeringsperiode plannen we volgende acties: S3.1 passieve sensibilisatie van de burger via informatieblad en website S3.2 actieve sensibilisatie van de burger via informatieavonden, demonstraties S3.3 verspreiding informatieve en educatieve brochures S3.4 educatie omtrent rationeel pesticidengebruik in scholen (ism IOK) S3.5 gebruik pesticiden door burgers op openbaar domein inperken (bv. via Uniform politiereglement ) 2.4 Spoor 4: Beheer verhardingen: uitbreiding van het deelproject tot volledig areaal Voor het deelproject werd gekozen voor het gebied Kasterlee-centrum, ten noorden begrensd door Groot Rees, ten oosten door Terlo, ten zuiden door de watermolen en ten westen door Groot Goor. In de praktijk werd over gans het grondgebied getracht om het pesticidengebruik te voorkomen/verminderen. Dit derde actieprogramma betekent een progressieve uitbreiding van het deelproject naar het volledig areaal. Uit het rapporteringsdocument B 2007 blijkt dat een aantal acties blijvend van aard zijn Inschatting van de verhardingen en te presteren arbeidsuren Het is duidelijk dat een verhoogde personeelsinzet noodzakelijk is. Anderzijds blijkt dat door gericht preventief onderhoud (proper houden van dode hoeken, tijdig vegen, ) veel onkruidgroei kan vermeden worden.

3 De groendienst beschikt over een overzicht van de zones (verhard en niet niet-verhard) die beheerd worden door een aannemer enerzijds, en de delen die in eigen beheer worden uitgevoerd anderzijds. Een vergaande inventarisatie is dus niet relevant. Ook naar te presteren arbeidsuren toe werd heel wat ervaring opgedaan in de vorige planperiode. Zes personen zijn continu bezig met het manueel onderhouden van de perkjes en het opkuisen van de markten. Jaarlijks wordt dit aantal tijdelijk verhoogd met 2 tijdelijke contracten tijdens de zomermaanden. Op de kerkhoven wordt de leerlingen van de school BUSO De Mast ingezet voor het schoffelen. Vanaf 2008 zijn er twee à drie personen bijkomend inzetbaar gedurende 1 dag per week, vanwege een reorganisatie in de afvalophaling. Voor de bestrijding van Am. Vogelkers in bosbestanden wordt beroep gedaan op de mina-werkers. Het project waarbij personen in het kader van een alternatieve straf ingeschakeld worden in het beheer van groenzones, wordt verder gezet. Deze personen krijgen ondermeer taken zoals het uitkrabben van voegen, enz Uiteraard is een blijvende opvolging nodig, gezien toestand kan wijzigen (aanleg nieuwe verhardingen, verwijderen van verhardingen, aankoop materieel,..). Actie Planningsperiode : S4.1: inschatting te beheren verhardingen en te presteren arbeidsuren Onkruidklassen De gemeente Kasterlee deelt de verhardingen in onkruidklassen en weerhoudt deels de methode uit het draaiboek. In het draaiboek stelt men voor om de verhardingen op te delen in 4 onkruidklassen gaande van klasse 1 (zeer lage tolerantie t.o.v. onkruid) tot klasse 4 (zeer hoge tolerantie t.o.v. onkruid). Bij elke onkruidklasse hoort een andere intensiteit van beheer. De gemeente wenst deze opdeling te vereenvoudigen naar volgende opdeling: klasse 1-2 (nultolerantie) in het centrum (woonkernen) en klasse 3-4 in de buitengebieden. Het komt er op neer dat niet elke verharding wordt gedefinieerd, maar dat zones met één bepaalde onkruidklasse worden afgebakend. De zones worden met cirkels aangeduid op kaart. Het werken met zones heeft als voordeel dat men de keuze voor een onkruidklasse gemakkelijker kan motiveren. De gemeente zal gebruik maken van fotomateriaal om de onkruidklassen per verhardingstype (voetpad, goten, rijweg, vluchtheuvels, parkeerplaatsen) visueel voor te stellen aan het beleid en de bevolking. Fotomateriaal geniet de voorkeur boven een schriftelijke omschrijving omdat het bevattelijker is. Actie Planningsperiode : S4.2: opdeling van verhardingen in onkruidklassen met bijhorende beleidsopties Alternatieve onkruidbestrijdingsmethoden op verhardingen In 2007 werd door de aannemer groenwerken 5000 m² voetpaden machinaal geborsteld bij wijze van proef. De gemeente koopt in 2008 een veeg-zuigmachine aan om in dode hoeken van voetpaden, goten,.. preventief het organisch materiaal te verwijderen zodat onkruidgroei wordt voorkomen. Bij deze machine wordt tevens een borstel aangekocht voor het vegen van voetpaden en goten (raming: euro). Actie Planningsperiode S4.3: aankoop veeg-zuigmachine met bijhorende borstel Ontwerp en aanpassen van verhardingen Een hele reeks kleine maatregelen komen naar voren uit de ervaring van de afgelopen planperiode: wortelgeleiding wordt standaard opgenomen in de bestekken gebruik grasdals. Het beheer gebeurt met een grasmachine. er worden geen kasseigoten meer aangelegd. Goten worden vaak met blokjes aangelegd of er worden prefab-betonelementen van 1 m gebruikt.

4 in de ontwerpen wordt rekening gehouden met afgeronde hoeken en met onderhoudsvriendelijke vluchtheuvels (aangelegd in asfalt) tussen de kasseien wordt gebruik gemaakt van split (fijne granietkeitjes) in de lastenboeken wordt opgenomen dat de voeg tussen huis en weg moet opgevoegd worden. In de praktijk gebeurt dit meestal met stabilisé. zo mogelijk aanbreng van demonteerbare paaltjes. Deze worden bij het maaien van de bermen, gedemonteerd. Schampblokken worden in beton ingegoten. Zo zijn ze onderhoudsvrij. op plaatsen waar banken komen, wordt een platform in beton gegoten. De bank wordt los op het platform geplaatst. Op deze manier wordt de plaats onder de bank onderhoudsvrij. bomen in de mate van het mogelijke inplanten in een plantstrook rekening houden met de soortkeuze, het aantal bomen en de locatie (beperking van schade aan verhardingen en hinder aan omwonenden) bij de aanplant van bomen; eerder kiezen voor bomen in pleintjes i.p.v. laanbomen in straten Het is belangrijk dat bij het aanleggen van verhardingen door derden tevens wordt rekening gehouden met het latere onderhoud. Dit dient duidelijk gemaakt te worden in bestekken. Sinds een aantal jaren worden goten driemaal per jaar geveegd door een aannemer. Dit volstaat om de meeste straten onkruidvrij te houden. Door de aankoop van een zuig-veegcombinatie met bijhorende borstel zal het preventief onderhoud (vnl. dode hoeken) sterk kunnen worden verbeterd en de manuele manuren zullen ingezet worden over heel de gemeente. De geplande acties lijken vrij algemeen. Bij de jaarlijkse rapportage zal de invulling van deze acties worden weergegeven. Acties Planningsperiode : S4.4: bij ontwerp van verhardingen rekening houden met later beheer S4.5: implementatie duurzaam beheer verharde oppervlakten in bestekken S4.6: preventief onderhoud verhardingen 2.5 Spoor 5 :Beheer van groenzones: uitbreiding van het deelproject tot volledig areaal Voor het deelproject werd gekozen voor het gebied Kasterlee-centrum, ten noorden begrensd door Groot Rees, ten oosten door Terlo, ten zuiden door de watermolen en ten westen door Groot Goor. In de praktijk werd over gans het grondgebied getracht om het pesticidengebruik te voorkomen/verminderen. Dit derde actieprogramma betekent een progressieve uitbreiding van het deelproject naar het volledig areaal. Uit het rapporteringsdocument B 2007 blijkt dat een aantal acties blijvend van aard zijn Inschatting van groenzones en te presteren arbeidsuren Het is duidelijk dat een verhoogde personeelsinzet noodzakelijk is. Anderzijds blijkt dat door gericht preventief onderhoud (tijdig maaien distels en netels, ) veel onkruidgroei kan vermeden worden. De groendienst beschikt over een overzicht van de zones die beheerd worden door een aannemer enerzijds, en de delen die in eigen beheer worden uitgevoerd anderzijds. Een vergaande inventarisatie is dus niet relevant. Ook naar te presteren arbeidsuren toe werd heel wat ervaring opgedaan in de vorige planperiode. Zie ook Uiteraard is een blijvende opvolging nodig, gezien toestand kan wijzigen.

5 Actie Planningsperiode : S5.1: inschatting te beheren groenzones en te presteren arbeidsuren Ontwerp en beheer van groenzones Het beheer in groenzones gebeurt machinaal waar mogelijk (vb. bosmaaier, maaimachine,..) en manueel. De herinrichting kerkhof Kasterlee is gepland in Een aantal bomen zullen verwijderd worden zodat de dolomietpaadjes in de zon komen te liggen en plaatselijk zullen een aantal (weinig betreden) dolomietpaadjes vervangen worden door beton met een klinkerprint. Er wordt naar gestreefd om distels manueel te bestrijden en terug te dringen door vlak voor de bloei te maaien en dit regelmatig te herhalen. Enkel in uitzonderlijke gevallen (achterstallig onderhoud, personeelsgebrek) zullen distels chemisch bestreden worden, bij voorkeur met Round-up en in tweede orde met Bofix. Hiervoor wordt een afwijkingsaanvraag ingediend (zie hoger). Het aanplanten van éénjarigen vraagt veel tijd en wordt dus beperkt tot dorpscentra en toeristisch interessante locaties. Het effect van het inzaaien van traaggroeiend gras moet geëvalueerd worden. Indien dit rendabel is, dient dit te worden veralgemeend bij aanleg van nieuwe zones, of heraanleg van bestaande zones. Bij het (her)ontwerp van groenzones moet voldoende aandacht gaan naar het toekomstig beheer. Waar relevant moeten de nodige bepalingen in de bestekken worden opgenomen. Aandachtspunten: -de afboording gazon-verharding op dezelfde hoogte leggen als de gazon zodat de grasmaaier er gewoon over kan rijden -plantdichtheid voldoende hoog zijn, zodat het plantvak voldoende snel dichtgroeit. Dit verhinderd onkruidgroei. -de keuze van het grasmengsel afstemmen op het toekomstig gebruik -opteren voor een boomspiegel van min. 1,5 m doorsnede -bomen in de mate van het mogelijke inplanten in een plantstrook -houtige vegetatie: soorten kiezen afhankelijk van het bodemtype, de voedselrijkdom van de bodem en het zonlicht, eventueel na advies van de boomkweker. Plantafstanden respecteren zodat de planten volledig kunnen uitgroeien en nadien snoeiwerk kan voorkomen worden. De geplande acties lijken vrij algemeen. Bij de jaarlijkse rapportage zal de invulling van deze acties worden weergegeven. Acties Planningsperiode : S5.2: opvolging onderhoud van groenzones S5.3: opvolging onderhoud van probleemonkruiden S5.4: opvolging onderhoud van kerkhoven S5.5: opvolging grasvelden voor spel en sport S5.6: bij het ontwerp van groenzones en perken rekening houden met het latere beheer S5.7: opvolging beheer van éénjarigen S5.8: opvolging beheer bestaande graslanden S5.9: aandachtspunten bij aanplant van bomen en houtige vegetaties

6 3 Deel 3: samenvattende tabel (acties uit deel 2 groeperen in tabel) Sporen 1 Doelstellingen Acties Tijdschema Geraamd budget 2 Spoor 1: sensibilisatie van de medewerker Gemotiveerd en deskundig personeel S1.1. Informeren en opleiden van groenarbeiders en medewerkers milieudienst S1.2. Opnemen van bestekvoorwaarden in lastenboeken betreffende het beheer van plantsoenen en ontwerp van verhardingen of groenzones S1.3. Communicatie met wijkagenten Spoor 2: risico-evaluatie van bestrijdingsmiddelen Spoor 3: sensibilisatie van de burger Verantwoord gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen Burgers aanvaarden de consequenties van een nieuw beheer, ook in eigen tuin S2.1: afwijking voor bepaalde chemische onkruidbestrijdingsmiddelen 2008 S3.1 passieve sensibilisatie van de burger via informatieblad en website S3.2 actieve sensibilisatie van de burger via informatieavonden, demonstraties S3.3 verspreiding informatieve en educatieve brochures S3.4 educatie omtrent rationeel pesticidengebruik in scholen (ism IOK) S3.5 gebruik pesticiden door burgers op openbaar domein inperken (bv. via Uniform politiereglement ) 1 Mogelijk komen niet alle sporen aan bod, ofwel omdat ze niet van toepassing zijn in de gemeente, ofwel omdat er geen substantiële wijzigingen zijn in de voortgang van spoor 1 en 2 (eerste actieprogramma). 2 De budgetten worden jaarlijks vastgelegd via de begroting. Derde actieprogramma Planningsdocument D Kasterlee 6

7 Sporen 3 Doelstellingen Acties Tijdschema Geraamd budget 4 Spoor 4: beheer van kruidgroei op verhardingen Spoor 5: beheer van groenzones Inzicht verwerven in het te beheren proefgebied: te beheren oppervlakken en tijdsbesteding Opdeling van verhardingen in onkruidklassen met verschillende beheersintensiteit om onkruidbeheer betaalbaar te houden Invoeren van alternatieve bestrijdingsmethoden Rekening houden met latere onkruidbeheer bij ontwerpen van verhardingen of aanpassen van bestaande verhardingen Preventief onderhoud om onkruidgroei tegen te gaan Inzicht verwerven in de te beheren oppervlakken en tijdsbesteding S4.1: inschatting te beheren verhardingen en te presteren arbeidsuren. S4.2: opdeling van verhardingen in onkruidklassen met bijhorende beleidsopties 2008 S4.3: aankoop veeg-zuigmachine met bijhorende borstel 2008 S4.4: bij ontwerp van verhardingen rekening houden met later beheer S4.5: implementatie duurzaam beheer verharde oppervlakten in bestekken S4.6.: preventief onderhoud verhardingen S5.1: inschatting te beheren groenzones en te presteren arbeidsuren Aangepast beheer van bestaande groenzones Rekening houden met het latere onkruidbeheer bij ontwerpen van groenzones of aanpassen van bestaande groenzones. S5.2: opvolging onderhoud van groenzones S5.3: opvolging onderhoud van probleemonkruiden S5.4: opvolging onderhoud van kerkhoven S5.5: opvolging grasvelden voor spel en sport S5.6: bij het ontwerp van groenzones en perken rekening houden met het latere beheer S5.7: opvolging beheer van éénjarigen S5.8: opvolging beheer bestaande graslanden S5.9: aandachtspunten bij aanplant van bomen en houtige vegetaties vanaf Mogelijk komen niet alle sporen aan bod, ofwel omdat ze niet van toepassing zijn in de gemeente, ofwel omdat er geen substantiële wijzigingen zijn in de voortgang van spoor 1 en 2 (eerste actieprogramma). 4 De budgetten worden jaarlijks vastgelegd via de begroting. Derde actieprogramma Planningsdocument D Kasterlee 7

8