Slijtage van het netvlies Maculadegeneratie (MD) Deze folder geeft u informatie over de diagnose maculadegeneratie (MD). Dit wordt in de volksmond ook wel slijtage van het netvlies genoemd. De diagnose Achter in het oog ligt het netvlies. Het netvlies dient als scherm waarop beelden worden geprojecteerd, net zoals dat gebeurt bij een fototoestel. Het middelpunt van het netvlies heet de macula of gele vlek. In de macula bevinden zich kegeltjes. Dit zijn lichtgevoelige cellen waardoor wij kleur en details kunnen waarnemen. De macula zorgt ervoor dat u in het centrale gedeelte van uw gezichtsvermogen scherp kunt zien, waardoor u bijvoorbeeld kunt lezen of iemands gezicht kunt herkennen. Het overige deel van het netvlies zorgt voor het perifere zien (zijzicht), waardoor u bijvoorbeeld nergens tegenaan loopt. Maculadegeneratie (MD) is een ingrijpende oogaandoening waarbij het gezichtsvermogen in het centrale scherpe zien achteruit gaat. De oorzaak hiervan is het afsterven van de kegeltjes in de macula. Het zijzicht blijft in de meeste gevallen gespaard, zodat u in staat blijft om zelfstandig de weg in huis en daar buiten te vinden. Er bestaan twee vormen: droge MD en natte MD : - Droge MD (maculadegeneratie) is een slijtageproces waarbij afval in het netvlies opstapelt gedurende het leven en de macula langzaam afsterft. - Natte MD is een slijtageproces waarbij tevens nieuwe bloedvaten in de macula beginnen te groeien. Deze bloedvaten lekken en veroorzaken vochtopstapeling en bloedingen in de macula. Meestal treedt MD niet aan beide ogen tegelijk op. Dat betekent dat er nog enkele jaren een goed gezichtsvermogen kan zijn. Wanneer het gezichtsvermogen wel achteruitgaat in beide ogen, worden dagelijkse dingen die voorheen vanzelfsprekend waren, zoals lezen en autorijden, steeds moeilijker. Havenziekenhuis en Instituut voor Tropische Ziekten B.V. is een dochteronderneming van
Het netvlies Klachten In de beginfase van de aandoening zijn er geen of weinig klachten. De afwijkingen worden dan meestal bij toeval ontdekt bij een oogcontrole. In een verder gevorderd stadium kunnen twee soorten klachten ontstaan: Wazige vlek of verminderd zien Op de plek waarop u uw blik richt, neemt u een wazige, doffe of donkere vlek waar. Deze vlek reist voortdurend met uw blik mee, het is dus niet mogelijk om naast de vlek te kijken. Tevens ziet u minder gedetailleerd. Hierdoor kunt u mensen niet meer herkennen aan hun gezicht. Ook lezen wordt moeilijk, omdat letters van een woord lijken te ontbreken. Het wazig zien kan niet met een normale bril verholpen worden. Deze klachten passen over het algemeen bij droge MD. Vervormd zien Soms is vervorming van het beeld het eerste dat u merkt. Lijnen lopen niet meer recht, maar hebben een vreemde kronkel. U ziet bijvoorbeeld een deuk of een hobbel in een deurpost of lantaarnpaal. Of u ziet verwrongen gezichten. In een verder gevorderd stadium ziet u de wereld als in een soort lachspiegel. Deze klachten passen over het algemeen bij natte MD. Vooronderzoeken www.havenziekenhuis.nl - 2 van 5 - Inleiding
Voor het stellen van de diagnose is een aantal vooronderzoeken nodig: - Bepalen van de gezichtsscherpte (letterkaart lezen), - Onderzoek van het oog door de oogarts, - Maken van netvliesfoto s met contrastvloeistof (FAG) en zonder contrastvloeistof (OCT). Als het nodig is, vinden er nog aanvullende onderzoeken plaats. Over het algemeen zijn de onderzoeken niet pijnlijk en is alleen verwijding van de pupil door middel van druppels nodig zijn. Het duurt 20 tot 30 minuten voor de druppels werken. Door deze druppels ziet u wazig. Het is daarom noodzakelijk dat u voor deze onderzoeken een begeleider meeneemt naar het Havenziekenhuis. De behandeling De behandelmogelijkheden zijn afhankelijk van het type MD dat u heeft. Bij natte MD is behandeling met injecties in het oog, photodynamische therapie en/of soms ook chirurgie mogelijk. Uw oogarts bepaalt welke de optimale behandelvorm is. Er is aangetoond dat bepaalde voedingsstoffen nodig zijn om de macula goed te laten functioneren. Als één van de ogen is aangetast door MD, kan het voldoende innemen van die voedingsstoffen het slijtageproces in het andere oog vertragen. Deze voedingstoffen vinden we in een goede gevarieerde voeding en ook in voedingssupplementen. Uw oogarts kan u hierover informatie verschaffen. Ondersteuning en begeleiding Naast uw behandeling in het Havenziekenhuis, zijn er ook gespecialiseerde organisaties waar u terecht kunt voor deskundig advies, optische hulpmiddelen en praktische trainingen ten behoeve van uw herstel. Het uitgangspunt is onafhankelijkheid en zelfstandigheid. Wij vinden het belangrijk dat u op de hoogte bent van het bestaan van deze mogelijkheden, zodat u hier al in een vroeg stadium gebruik van kunt maken. Het Havenziekenhuis en Het Oogziekenhuis Rotterdam werken nauw samen met: - MD Vereniging, telefoonnummer 030-298 07 07 of www.mdvereniging.nl - Ergra Low Vision, telefoonnummer 070-311 40 70 of www. ikwilbeterzien.nl - Koninklijke Visio, telefoonnummer 088-585 97 00 of www.visio.org www.havenziekenhuis.nl - 3 van 5 - Inleiding
- Bartiméus, telefoonnummer 0900-77 888 99 of www.bartimeus.nl Meer informatie Als u vragen heeft over uw (vervolg)afspraken, dan kunt u contact opnemen met de Oogpoli van het Havenziekenhuis, telefoonnummer 010-404 36 08 (maandag, woensdag, donderdag en vrijdag). Heeft u nog vragen over de diagnose of behandeling, dan kunt u contact opnemen met de poli-ok, van maandag tot en met donderdag tussen 8.30 en 12.00 uur op het telefoonnummer 010-401 77 32. www.havenziekenhuis.nl - 4 van 5 - Inleiding
Wat is uw mening? Het Havenziekenhuis wil haar patiënten goede zorg mét persoonlijke aandacht bieden. Als u tevreden bent over onze zorg, dan horen we het graag. Maar ook ideeën voor verbetering van onze zorg en service zijn van harte welkom. U kunt uw suggesties doorgeven via onze website www.havenziekenhuis.nl bij 'patiënten' of uw mening delen via www.zorgkaartnederland.nl Vragen Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen, dan kunt u deze stellen aan uw medisch specialist via ons algemene telefoonnnummer 010-404 33 00. Afspraak afzeggen of wijzigen Bent u onverwacht verhinderd? Laat u dit dan zo spoedig mogelijk aan ons weten. Een andere patiënt kan dan wellicht eerder worden geholpen. Vertrouwelijke omgang met uw gegevens Het Havenziekenhuis is wettelijk verplicht gegevens over uw gezondheid en uw behandeling vast te leggen in een digitaal (medisch) dossier. Wat dit precies inhoudt, staat omschreven op onze website en in de folder Vertrouwelijke omgang met uw gegevens. Meer informatie Voor meer informatie kunt u kijken op www.havenziekenhuis.nl. Deze folder is met de grootste zorg samengesteld. Het betreft algemene informatie waaraan geen rechten kunnen worden ontleend. Havenziekenhuis 123109 OOG/16/04/Folder slijtage netvlies POSTADRES Postbus 70031 3000 LN Rotterdam www.havenziekenhuis.nl Telefoon & fax 010-404 33 00 010-412 15 17 HOOFDLOCATIE buitenpolikliniek krimpen Haringvliet 2 Patrijzenstraat 59 Rotterdam Krimpen aan den IJssel - 5 van 5 - Slijtage van het netvlies