Lang geleden in China De Dans van de Kraanvogel Lesbrief Primair Onderwijs 1
Beste leerkracht, De kinderen gaan naar de voorstelling De Dans van de Kraanvogel, een prachtig sprookje uit China. Wang, een arme herbergier, komt in de problemen. De klanten blijven weg. De herberg zal gesloten worden. Op het strand ontmoet hij Shu, de schelpvrouw. Zij zal zijn leven totaal veranderen. Shu schildert een prachtige kraanvogel, die tot leven komt. Als de keizer het hoort, worden de problemen levensgroot. Drie onmogelijke opdrachten zijn het gevolg. Zelfs in zijn gevangenis helpt Wang Shu. Samen weten ze de keizer te verslaan. Vrijheid is hun beloning. Ter voorbereiding op de voorstelling: Misschien kunt u iets vertellen over het oude China. Voorbeelden: over de Chinese muur; wat is een herberg?; iets over kraanvogels (in het verhaal is de kraanvogel: zwart, wit, grijs, rood bij de kop en met een gouden pluim); lampen in de vorm van lampionnen; grote schelpen (Shu is een schelpvrouw: ze verandert van een schelp in een vrouw en v.v.); iets over drakenslangen (zoals bij het Chinese Nieuwjaar) Het hoeft niet uitgebreid, maar zo kun je de kinderen in de sfeer van het verhaal brengen. Suggestie: je kunt ze ook voor de voorstelling de eerste kleurplaat laten kleuren. Dan is het wel belangrijk om niets van het verhaal te vertellen. Dan blijft dat een verrassing. In deze lesbrief staat het verhaal samengevat. Vriendelijk verzoek om het verhaal nog niet aan de kinderen te vertellen. Ook niet de samenvatting. Het is bestemd voor na de voorstelling. Fijn als u gebruik maakt van de verschillende suggesties ter verwerking. Het is uiteraard niet de bedoeling dat u alle suggesties doet, maar alleen die suggesties die u aanspreken en waar u tijd voor heeft. Veel plezier met De Dans van de Kraanvogel. Hans van Woerkom, verhalenverteller en Onno van Tongeren, muzikant 2
VERTELVOORSTELLING Verteller: Hans van Woerkom Muzikant: Onno van Tongeren De Dans van de Kraanvogel In het oude China leefde de arme herbergier Wang. Hij heeft een prachtige herberg, maar geen klanten. Op het strand spoelt een grote schelp aan. De schelp verandert in een mooie vrouw, Shu. Shu laat prachtige schilderingen zien. Ze gaat mee naar de herberg van Wang. Shu wil Wang aan klanten helpen en schildert een kraanvogel. Die wordt levend en danst! Na de dans wordt de vogel weer het schilderij. Shu blijft in de herberg. De volgende avond zijn er meer mensen in de herberg en danst de kraanvogel. Ze worden verliefd en Wang vraagt haar ten huwelijk. Ze wil wel, maar hij moet beloven dat hij niet vertelt dat ze uit de zee komt en zich kan veranderen in een schelp. Op de bruiloft geeft Wang Shu een paard. Een vriend vertelt over Shu en de keizer hoort het. Hij wil haar hebben, zet Wang gevangen en wil met Shu trouwen. Ze wil niet. Om hen beiden vrij te krijgen, moet Shu 3 onmogelijke opdrachten doen. De 1 ste opdracht wordt verteld door de dienaren Ping en Pong: De Boeng Boeng Bah is een harig monster; de BBB heeft een zilveren kistje met de lekkerste koekjes. Breng het kistje in zeven dagen hier! Wang zit achter de tralies en helpt haar toch. Shu, ga naar het dorpje Chi-Nan. Daar in de buurt woont het monster in een grot. Shu gaat te paard met koekjes. Ze vindt de grot, geeft koekjes, ziet het kistje en maakt het monster boos. Net op tijd verandert ze in een schelp. Shu kietelt hem en neemt het kistje mee. Op de 7de dag is ze terug in het paleis en de keizer eet de koekjes! De 2 de opdracht: Ping en Pong: De Cheng Cheng Chou is een groene drakenslang; de CCC heeft een leeg ei. Breng het in drie dagen hier! Wang helpt opnieuw: Ga naar het dorp Cheng Chou. De drakenslang woont bij het hemelse meer op de altijd witte berg. Weer op het paard. Shu beklimt de berg. Het is heel mistig. Plotseling twee rode lichten. Het is de CCC. De CCC heeft rode ogen en een bek met scherpe tanden. Net op tijd verandert ze in een schelp. 3
Shu komt tevoorschijn, zoekt en vindt 3 eieren: even groot, even zwaar. Uit de twee eieren die ze meeneemt komt steeds een drakenslangetje. De grote drakenslang let niet meer op Shu, die het 3 de ei meeneemt. Als ze terug is, gooit de keizer het ei stuk en het ei is leeg! De 3 de opdracht: Ping en Pong: Zoek een zak vol Geluk! Breng het in één dag hier. Wang weet geen oplossing. Shu ook niet. De volgende dag heeft Wang een idee en Shu krijgt nog één uur extra van de keizer. Ze rijdt te paard naar huis, haalt wat op en komt net op tijd. Met het penseel en een gouden inktpotje schildert Shu een paradijsvogel. Die zingt prachtig en gaat op het hoofd van de keizer zitten. Zelfs de keizer lacht. Wang en Shu komen vrij. In de herberg vertellen Wang en Shu het verhaal over hun belevenissen. Essentie: Liefde overwint het kwade. Shu houdt zoveel van de gevangen Wang, dat ze drie onmogelijke opdrachten probeert uit te voeren. Wang geeft haar steeds goede ideeën. Zo zijn ze samen de keizer net de baas. Subthema: De verandering van de keizer. Als de keizer zichzelf in de spiegel ziet, begint hij te lachen. Hij kan gelukkig om zichzelf lachen en wordt een stuk vriendelijker. Verwerkingssuggesties: 1. Tekenen: Maak een leuke tekening van bijvoorbeeld: a. Wang ontmoet Shu op het strand b. De dansende kraanvogel in de herberg c. Wang trouwt met Shu op het plein d. Shu bij de Boeng Boeng Bah e. Shu bij de Cheng Cheng Chou f. De paradijsvogel op het hoofd van de keizer 4
1.2. Tekenen: De kinderen tekenen het verhaal van De Dans van de Kraanvogel in een stripverhaal. Dat kan b.v. in 5 of 7 plaatjes. Idee: Laat ze een korte toelichting geven. Laat ze vertellen wat hij/zij het mooiste moment uit het verhaal vond. 2. Schilderen: Zie 1 of verzin een andere opdracht. 3. Toneel: Speel het verhaal na met de kinderen. 4. Drama: De leerkracht vertelt het verhaal na en de kinderen spelen alle rollen: nu ben je Shu, nu ben je Wang, nu ben je de kraanvogel, een klant, de Chinese keizer, Ping, Pong, de Boeng Boeng Bah, de Cheng Cheng Chou, de paradijsvogel. Ook is het mogelijk het verhaal met de helft van de groep te spelen, de andere helft te laten kijken en dit vervolgens weer om te wisselen. 5. Gesprek: * Wie heeft nog een vraag over het verhaal? * Wat vond je het leukste, spannendste, gekste enz.? * Hoe kwam het dat Wang zo weinig klanten had? * Hoe hielp Shu Wang? Wat gebeurde er? * Waarom wilde de keizer met Shu trouwen? * Waarom ging Shu toch de drie opdrachten doen? * Hoe loste ze de eerste opdracht op? * Hoe loste ze de tweede opdracht op? * Wat was de oplossing van Wang bij opdracht 3? * Wat gebeurde toen de paradijsvogel levend werd? 5.2. Vraaggesprek: Elke leerling mag 1 of 2 vragen verzinnen die ze aan aan één van de hoofdpersonen willen stellen. Verdeel de klas in groepjes van 2 leerlingen. De ene leerling stelt de vragen en de ander leeft zich in de hoofdpersoon/monster/drakenslang in en beantwoordt de vragen. Wissel dit af. Of: De leerkracht leeft zich in de hoofdpersoon in en kinderen stellen vragen; of één van de ll. leeft zich in en de anderen stellen vragen. 6. Vertellen: Laat de ll. het verhaal of een stukje van het verhaal navertellen. Wat weet je nog van het verhaal? Wat heb je onthouden? 5
7. Handenarbeid: Er zijn vele mogelijkheden om dit verhaal creatief te verwerken. Shu op het strand. De herberg van Wang. De dansende kraanvogel. Het monster. De drakenslang. De paradijsvogel. Het paleis van de keizer. Ping en Pong. Scheuren, knippen, plakken. Of met papiermaché. Misschien kun je maskers maken en er mee spelen (toneel): Maskers van de Boeng Boeng Bah en de Cheng Cheng Chou Nog enkele leuke verwerkingen: Elfje maken Een Elfje is een simpel gedicht dat uit vijf regels bestaat en in totaal elf woorden heeft. Een eenvoudige structuur: elke regel heeft een vaststaand aantal woorden per regel. Een voorbeeld: Shu de schelpvrouw schildert een kraanvogel die tot leven komt: dansend! (1 woord) (2 woorden) (3 woorden) (4 woorden) (1 woord) Associëren Vraag de kinderen eens alle woorden op te schrijven (of te zeggen) die te maken hebben met het verhaal De Dans van de Kraanvogel. Laat de kinderen alle woorden opschrijven in een ballon of doe dat zelf als leerkracht. Schrijf alle woorden op het bord. Maak een top zeven! Een Zak vol Geluk op jouw manier De paradijsvogel schilderen was een mooie oplossing. Verzin in een groepje van twee of drie kinderen zelf een antwoord op de vraag van de keizer: Breng mij een zak vol geluk! Wat zou jij naar de keizer brengen? Maak van jouw/jullie oplossing drie tableaus vivants. Belangrijk om eerst goed uit te leggen wat een tableau vivant is. Deze opdracht is niet eenvoudig. Misschien m.b.v. een paar kinderen laten zien wat een tableau vivant is. Als het te moeilijk is, kun je ook één tableau vivant van de oplossing laten maken. Veel plezier met de verwerkingen! 6
7
8