Jaarverslag 2014 2015

Jaarverslag 2014 2015

Jaarverslag 2014-2015 www.urologiedelft.nl

2 JAARVERSLAG 2014 2015 - RDGG UROLOGIE

INHOUDSOPGAVE 1.HET REINIER DE GRAAF GASTHUIS 4 LOCATIES 2.ALGEMEEN JAAROVERZICHT 6 3.PERSONELE BEZETTING 7 UROLOGEN PLANNING NIET-PATIËNTGEBONDEN WERKZAAMHEDEN 2016 AANSPREEKPUNT PER AANDACHTSGEBIED SECRETARIAAT POLIKLINIEK ALGEMEEN TRIAGE POLIKLINIEK UROGYNAECOLOGISCH SPREEKUUR KLINIEK 4.PATIENTENZORG 22 ALGEMEEN VERRICHTINGEN GEOPENDE DOT S 5.BEREIKBAARHEID 27 JAARVERSLAG 2014 2015 - RDGG UROLOGIE 3

1.DE REINIER DE GRAAF GROEP De Reiner de Graaf Groep is een algemeen ziekenhuis met een verzorgingsgebied van ruim 300.000 inwoners van Delft, het Westland, Voorburg, Rijswijk, Pijnacker en Nootdorp. Er zijn twee locaties, het Reinier de Graaf Gasthuis in Delft en het Diaconessenhuis in Voorburg. Voorts zijn er twee buitenpoli s in Naaldwijk en in Ypenburg. De vakgroep Urologie vervult consulentschappen bij het Westerhonk. Een centrum voor zorgverlening aan mensen met een verstandelijke handicap te Monster. LOCATIES REINIER DE GRAAF GASTHUIS Reinier de Graafweg 5 2625 AD Delft Postbus 5011, 2600 GA Delft Algemeen telefoonnummer (015) 260 30 60 Telefoon polikliniek Uro (015) 260 39 43 DIACONESSENHUIS VOORBURG Fonteynenburghlaan 5 2275 CX Voorburg Postbus 998, 2270 AZ Voorburg Algemeen telefoonnummer (070) 340 11 00 Telefoon polikliniek Uro (070) 340 13 69 4 JAARVERSLAG 2014 2015 - RDGG UROLOGIE

BEHANDELCENTRUM WESTLAND Middelbroekweg 2a 2671 ME Naaldwijk Algemeen telefoonnummer (0174) 63 77 00 GEZONDHEIDSCENTRUM DE REEF Laan van Nootdorp 100-102 2496 RN Den Haag Telefonisch te bereiken via Reinier de Graaf Gasthuis (015) 260 30 60 JAARVERSLAG 2014 2015 - RDGG UROLOGIE 5

2. ALGEMEEN JAAROVERZICHT Met genoegen presenteert de vakgroep urologie van de Reinier de Graaf Groep het jaarverslag 2014-2015. Het Reinier de Graaf heeft de afgelopen jaren veel ontwikkelingen ondergaan. Het overgaan naar de nieuwbouw in Delft was een langverwachte en grote vooruitgang met ook de benodigde uitdagingen. Binnen de vakgroep urologie zijn er ook diverse ontwikkelingen geweest. In 2014 is Sarah van Loopik in de maatschap getreden. Per 1 januari 2015 zijn we overgegaan van maatschap naar vakgroep binnen de medisch specialistische coöperatie van het ziekenhuis. Daarnaast is de vakgroep is per juni 2015 uitgebreid met een extra uroloog Bart Nieuwkamer. Naast het verzorgen van de urologie in de volledige breedte is ruim aandacht besteed aan de verdere ontwikkeling van onze aandachtsgebieden. Deze aandachtsgebieden zijn: oncologie, Green Light Laser voor behandeling van klachten ten gevolge van benigne prostaat hyperplasie, urolithiasis en functionele urologie. SPEERPUNT ONCOLOGIE Op het gebied van oncologische zorg zijn diverse doelstellingen behaald. Het concept van de triage poli waarin huisartsen bij de verdenking op een urologische kwaadaardigheid patiënten aanmelden op het speciale spreekuur bij de triage verpleegkundigen is inmiddels enkele jaren bestaand en nog steeds een succes. Gemiddeld worden patiënten binnen 24 uur gezien en krijgen ze op korte termijn de volledige work-up en uitslagen onder begeleiding van een gespecialiseerde oncologie verpleegkundige. Deze opzet wordt door het hele urologische team en in sterke mate ook door de patiënten als zeer waardevol ervaren. Een mijlpaal in de oncologische zorg is dat het Reinier eind december 2015 definitief heeft besloten tot het plaatsen van een Da Vinci Robot. Deze zal in 2016 in gebruik worden genomen door diverse specialisten waaronder de urologen. We zullen starten met de operatieve behandeling van prostaatcarcinoom. SPEERPUNT GREEN LIGHT LASER De Green Light Laser wordt al sinds 2008 gebruikt door de urologen van ons ziekenhuis. Inmiddels is de nieuwste generatie XPS 180 Watt laser in ons ziekenhuis aanwezig. Hiermee zijn we in staat om ook grotere prostaten goed te behandelen. Op 9 oktober heeft de Spaanse uroloog Fernando Gómez Sancha een workshop gegeven in het Reinier de Graaf Gasthuis. Hij is een wereld vermaarde autoriteit in het gebruik van de Greenlight laser van de prostaat. SPEERPUNT UROLITHIASIS Door de aanschaf van twee digitale flexibele ureterenoscopen kunnen we in kortere tijd grotere stenen behandelen door verbetering van de beeldkwaliteit. Ook is de kwaliteit van de diagnostiek van een maligniteit in de hoge urinewegen geoptimaliseerd mede door de mogelijkheid tot Narrow Band Imaging techniek. SPEERPUNT FUNCTIONELE UROLOGIE Naast de lang bestaande samenwerking met de urogynaecologen van ons ziekenhuis is er een samenwerking met de neurologen opgestart. Hierbij zijn er onderlinge protocollen aangemaakt en is een speciaal spreekuur ontwikkeld voor MS patiënten met mictieklachten. Sarah van Loopik verricht dit spreekuur en heeft regelmatig overleg over complexe neuro-urologische problematiek. 6 JAARVERSLAG 2014 2015 - RDGG UROLOGIE

IMPLEMENTATIE EPD Inmiddels is het electronisch patiëntendossier ingeburgerd en hebben we veel aandacht besteed aan de snelle terugkoppeling middels poliklinische en klinische brieven naar huisartsen. In 2014 is de implementatie van het electronisch voorschrijfsysteem gestart. Alle recepten gaan conform ziekenhuis beleid via het EVS. PERSONELE BEZETTING Ons streven in het vorige jaarverslag om een stabiele urologen groep te garanderen is geslaagd mede met de uitbreiding naar een extra maat. Deze keuze heeft stabiliteit gegeven en wordt als erg prettig ervaren door patiënten. Ook zijn we in gesprek om de samenwerking met urologen van het HAGA verder vorm te geven. Voor 2016 ligt de uitdaging om samen met de urologen van het HAGA diverse urologische verrichtingen op de da Vinci Robot met succes te implementeren. De voorbereidingen en trainingen zijn ruimschoots aan de gang. Daarnaast zullen we aanhoudend blijven zorgdragen voor toegankelijke en goede urologische zorg. De patiënt staat centraal hierin. Door regelmatige aanpassing van de website urologiedelft.nl zullen we u op de hoogte houden van verdere ontwikkelingen binnen onze vakgroep. 3. PERSONELE BEZETTING UROLOGEN De vakgroep Urologie omvat vanaf 1 januari 2016 vijf urologen. Daarnaast is een assistent niet in opleiding werkzaam voor de urologie. UROLOGEN IN VAKGROEP P.J. Ausems, J. van der Hoeven, S.J. van Loopik, B. B. Nieuwkamer, R.E. Stuurman-Wieringa ART-ASSISTENT M. Hobijn (2014), C.Zietse (2015), R. van den Burgh (2016) JAARVERSLAG 2014 2015 - RDGG UROLOGIE 7

P.J. (PETER) AUSEMS Telefoon: (015) 260 49 62 Email: Ausems@rdgg.nl Opleiding: cluster Leiden Inschrijving MSRC: 01-03-2004 Verbonden aan Reinier de Graaf sinds 01-06-2005 Werkzaam op locaties: Delft, Voorburg Lid van: NVU, EAU Symposia/Cursus: Introductieworkshop LEAN, 2014 Yellowbelt training LEAN, 2014 AUA, 16-21 mei 2014, Orlando ICS congres, 24 okt 2014, Rio de Janeiro Jaarsymposium DUOS 2014 Maatschapsweekend, 5-6 juli 2014 AUA, 15-19 mei 2015, New Orleans Challenges in Laparoscopy & Robotics, 4-6 juni 2015, Istanboel Erus, 15-17 sept 2015, Bilbao EMUC, 12-15 nov 2015, Barcelona Medisch Leiderschap 2015 Stampottenborrel huisartsen 2015 BLS/AED training, 09 nov 2015, Delft Nevenactiviteiten: Medisch manager vakgroep Urologie Voorzitter sollicitatiecommissie medisch specialisten RdGG EPD-regiegroep Werkgroep ontslagprocedure Werkgroep medicatie-veiligheid Huisartsennascholing Schladming 2014 Aandachtsgebieden per 2016: Oncologie, Laparoscopie, Robot chirurgie Vasovasostomie Green Light Laser 8 JAARVERSLAG 2014 2015 - RDGG UROLOGIE

J. (JOHN) VAN DER HOEVEN Telefoon: (015) 260 41 60 Email: HoevenJ@rdgg.nl Opleiding: cluster Utrecht Inschrijving MSRC: 01-01-2003 Verbonden aan Reinier de Graaf sinds 01-01-2003 Werkzaam op locaties: Delft, Voorburg, Ypenburg Lid van: NVU, EAU Symposia/Cursus: ESOU, 17-19 jan 2014, Praag EAU, 11-15 apr 2014, Stockholm Yellowbelt training LEAN, 2014 Blaaskanker congres, 8 mei 2014 Maatschapsweekend, 5-6 juli 2014 Road show kwaliteitsregistratie nvu, 14 okt 2014, Leiden Duos, 12 dec 2014, Utrecht Esou, 16-18 jan 2015, Munchen Prosca, 5-7 febr 2015, Rome Oncologieavond Kievit 17 feb 2015, Wassenaar Refereeravond HAGA 13 apr 2015, Den Haag Erus, 15-17 sept 2015, Bilbao BLS/AED training, 09 nov 2015, Delft Nevenactiviteiten: Nieuwbouw vertegenwoordiger Urologie Minimaal invasieve chirurgie (MIC) Specialismen overstijgend gebruikersoverleg laparoscopie (SOG) Triagepolikliniek (Project urologische oncologie) Oncologiecommissie Lid werkgroep robot Lid van werkgroep prostaat-oncologiecentrum Publicaties: Mutaties in PIK3CA en FGFR3 correleren met een gunstige prognose na radicale cystectomie voor het spierinvasief blaascarcinoom. F.C. LELY, T.C.M. Zuiverloon, J.L. Boormans, C. Abas, I. Lurkin, H. Roshani, E. Oomens, J. v/d Hoeven, E. Boevé, E.C. Zwarthoff, NTVU, Tijdschrift voor urologie,(abstract) 2014 Aandachtsgebieden per 2016: Oncologie, Laparoscopie, Robotchirugie Algemene Urologie JAARVERSLAG 2014 2015 - RDGG UROLOGIE 9

S.J. (SARAH) VAN LOOPIK Telefoon: (015) 260 47 16 Email: S.vanLoopik@rdgg.nl Opleiding: cluster Leiden LUMC Inschrijving MSRC: 23-04-2013 Verbonden aan Reinier de Graaf sinds 15-11-2013 Werkzaam op locaties: Delft, Voorburg, BCW Naaldwijk Lid van: NVU, EAU, International Continence Society Symposia/Cursus: EAU congres, 15 apr 2014, Stockholm AUA review, 05 juni 2014, Utrecht Maatschapsweekend, 5-6 juli 2014 Intervisietraining, 09 juli 2014, Delft Intervisietraining, 27 aug 2014, Delft Refereeravond LUMC, 01 sept 2014, Leiden Intervisietraining, 08 okt 2014, Delft ICS congres, 24 okt 2014, Rio de Janeiro Regionaal avondsymposium uro-oncologie, 17 feb 2015 EAU congres, 24 mrt 2015, Madrid EAU review, 09 apr 2015, Zeist Externe refereeravond, 07 sept 2015, Leiden Live surgery of functional urology, 10 sept 2015, Nijmegen Masterclass MCRPC, 06 okt 2015, Rhoon BLS/AED training, 09 nov 2015, Delft Nevenactiviteiten: Nascholing huisartsen, Naaldwijk Nascholing voor huisartsen in de regio verzorgd, Vlieland Feestcommissie feest afdeling Onderwijs arts assistenten kindergeneeskunde Aandachtsgebieden per 2016: Functionele urologie, Urolithiasis Algemene Urologie, Kinderurologie 10 JAARVERSLAG 2014 2015 - RDGG UROLOGIE

B.B. (BART) NIEUWKAMER Telefoon: (015) 260 41 68 Email: B.Nieuwkamer@rdgg.nl Opleiding: cluster Utrecht Inschrijving MSRC: 01-01-2015 Verbonden aan Reinier de Graaf sinds 01-01-2015 Werkzaam op locaties: Delft Lid van: NVU, EAU (FEBU) Symposia/Cursus: EPIC introductiecursus Spaarne ziekenhuis, 4 jan 2014 Spaarne ziekenhuis introductieprogramma/bls, 5 jan 2014 Refereeravond LUMC, 3 feb 2014, Leiden Refereeravond, 3 mrt 2014, Rotterdam Refereeravond HAGA, 7 apr 2014, Den Haag Refereeravond LUMC, 1 sept 2014, Leiden Refereeravond EMC, 16 okt 2014, Rotterdam EUREP, 5 sept 2014, Praag EAU written examination, 14 nov 2014 Topics Endourology Mannheim, 16 nov 2014, Mannheim Multidisciplinair avondsymposium uro oncologie, feb 2015 Refereeravond ErasmusMC, 2 mrt 2015, Rotterdam EAU congres, 24 mrt 2015, Madrid ESU course update on stonedisease, 21 mrt 2015, Madrid ESU course Prostate cancer imaging, 22 mrt 2015, Madrid Doelencongres Rotterdam, 23 apr 2015 EBU Oral examination FEBU, 6 jun 2015 Opfriscursus NVU, 5 okt 2015 BLS AED voor specialisten RdGG, 9 nov 2015, Delft Stamppottenborrel, 10 nov 2015, Delft EMUC 2015, 15 nov 2015, Barcelona Intervisietraining IFMS, 25 nov 2015, Delft Stonemanagement endourology AMC, 17 dec 2015, Amsterdam Nevenactiviteiten: EPD-EER een EPD Haga-Reinier OK-commissie RdGG Aandachtsgebieden per 2016: Urolithiasis, Algemene Urologie Oncologie, Fertiliteit JAARVERSLAG 2014 2015 - RDGG UROLOGIE 11

R.E. (ROOS) STUURMAN-WIERINGA Telefoon: (015) 260 47 76 Email: R.Stuurman@rdgg.nl Opleiding: cluster Amsterdam AMC Inschrijving MSRC: 28-11-2011 Verbonden aan Reinier de Graaf sinds 01-12-2011 Werkzaam op locaties: Delft, Voorburg, BCW Naaldwijk Lid van: NVU, EAU Endourological Society Symposia/Cursus: OLVG lustrum, 75 jaar, 24 jun 2014, Amsterdam EAU review 6 mei 2014, Utrecht NVU voorjaarsvergadering, 22-23 mei 2014, Rotterdam AUA Review, 5 jun 2014, utrecht LUTD, 11-13 jun 2014, Brussel Maatschapsweekend, 5-6 jul 2014 Masterclass m+ prostaatcarcinoom, 11 sept 2014, Rotterdam Symposium Oncologie, regioavond, 17 febr 2015, Wassenaar NVU aios onderwijs, 13 mrt 2015, Utrecht RAMP cursus 13 mrt 2015, Leiden EAU, 20-24 mrt 2015, Madrid Course diagnosis-treatment UTUC, 22 mrt 2015, Madrid Course prostate ca, 22 mrt, 2015, Madrid Refereeravond HAGA, 13 apr 2015, Den Haag NVU voorjaarsvergadering, 29 mei 2015, Den Bosch AUA review, 4 jun 2015, Utrecht Challenges in endourology, 28-30 jun, Parijs Radboud functional urology, 1 sept 2015, Nijmegen GLL user meeting, 11 nov 3015, Veenendaal BLS/AED training, 09 nov 2015, Delft Essentie leiderschap, R. Claassen 17-20 november 2015, Echteld Nevenactiviteiten 2014-2015: Redactie Urograaf, SEH aanspreekpunt, Jaarverslag, Notulen Introductiecommissie, IFMS contactpersoon, AOA onderwijs, Nieuwbouwcommissie, Anios begeleiding, Poli folders, Website 12 JAARVERSLAG 2014 2015 - RDGG UROLOGIE

Publicaties: Case report: Een GIST-tumor gecombineerd met een niercelcarcinoom en oncocytoom M.M. Hobijn, J. van der Hoeven en R.E. Stuurman-Wieringa, NTVU, Tijdschrift voor Urologie oktober 2014 - nr. 6, 150-152 Penile self-mutilation preceded by bizarre delusions: two case reports. Kharbach Y, Amiroune D, Ahsaini M, Bout A, Riyach O, Stuurman- Wieringa RE, Mellas S, Tazi MF, Khallouk A, El Fassi MJ, Rammouz I, Farih MH. J Med Case Rep. 2014 Jul 7;8:246. Female urethral diverticulum: cases report and literature. Riyach O, Ahsaini M, Tazi MF, Mellas S, Stuurman-Wieringa R, Khallouk A, El Fassi MJ, Farih MH. Ann Surg Innov Res. 2014 Feb 15;8(1):1. Aandachtsgebieden per 2016: Urolithiasis, Functionele urologie, Algemene Urologie, Green Light Laser/BPH JAARVERSLAG 2014 2015 - RDGG UROLOGIE 13

PLANNING VERDELING NIET PATIËNT GEBONDEN WERKZAAMHEDEN VANAF JANUARI 2016 SPECIALIST Ausems FUNCTIE Medisch manager, Fusie gesprek coördinator, Coöperatie Robot, MT OK overleg, Secretariaat, Roosters Sollicitatiecommissie medisch specialisten RdGG van der Hoeven OK planning oncologie, Specialisten overstijgend gebruiksoverleg Prostaatcentrum, Triage polikliniek, Robot Laparoscopie commissie, Oncologiecommissie Stuurman-Wieringa Lasercommissie, website, Folder beheer, Jaarverslag, Notulen Wetenschap/bibliotheek, OK terrein overleg/chef materiaal Anios begeleiding, SEH aanspreekpunt van Loopik (Huisartsen) onderwijs, MS spreekuur, AOA aanspreekpunt Complicatiebespreking, idoc poli, Continentie verpleegkundigen Transfusiedienst/antistolling aanspreekpunt, IFMS, coöperatie Nieuwkamer OK planning: millin, URS, PNL, MT OK overleg, OK commissie Regiegroep EPD/EVS Aanspreekpunt per aandachtsgebied vanaf januari 2016 AANSPREEKPUNT John van der Hoeven Sarah van Loopik Roos Stuurman-Wieringa Bart Nieuwkamer Oncologie Functionele Urologie Kinder Urologie LUTS/BPH Urolithiasis Infertiliteit/Andrologie 14 JAARVERSLAG 2014 2015 - RDGG UROLOGIE

SECRETARIAAT UROLOGIE Marlien van der Wijden-Buitenhek, wijden@rdgg.nl Constance van der Burg-Verkijk Ellen Rutten-Beukelman Tel. (015) 260 41 13 2 e Tel. (015) 260 48 40 Fax. (015) 260 41 70 POLIKLINIEK ALGEMEEN Er zijn 12,43 FTE poliklinisch werkzaam. TRIAGE Karin van Breemen Anja Ladenberg (tevens psychologe) TEAMLEIDING Leonie Halbe (015) 260 46 61 Karen Sanderson Annelies Stroomer Monique Ammeraal Rinske Bouwer Lenie Davids Savanna Ekelmans Wil t Hart Danielle Poelenjee Patricia de Roos Marja Overmans Dorine Persoon Annemieke Vink (flex) Annet kruijl (flex) Anke Vooijs Constance vd Burg (inval kracht) Marjo v Tijl (inval kracht) Mandy Grootscholten (inval kracht) Leontine Roeleveld (inval kracht) CONTINENTIE-VERPLEEGKUNDIGEN Anja Verbaan Jolanda Wolf Alle medewerkers van de poli hebben de basis/ spoed urologie cursus gevolgd die dr. van der Hoeven heeft gegeven. Stroomdiagrammen zullen per 2016 worden gebruikt om patiënten zo goed mogelijk te woord te staan. JAARVERSLAG 2014 2015 - RDGG UROLOGIE 15

TRIAGE POLIKLINIEK Om snelle zorg te kunnen leveren worden patiënten met oncologische aandoeningen maar ook met functionele klachten persoonlijk begeleid door gespecialiseerde verpleegkundigen. Twee Triageverpleegkundigen beiden gespecialiseerd in uro-oncologie. Karin van Breemen Anja Ladenberg (tevens psychologe) DOELGROEP Alle patiënten, die verdacht worden van een urologisch oncologisch probleem. (hematurie, verhoogd PSA, afwijking echo) DOELSTELLING Doorlooptijd van het diagnostische traject van patiënten met een verdenking op een urologisch oncologisch probleem versnellen, individuele begeleiding, voorlichting en zorg voor de patiënt gedurende het hele traject van diagnostiek, behandeling en herstel. BEREIKBAARHEID Voor huisartsen: (015) 260 37 16 of triageverpleegkundige@rdgg.nl DOORLOOPTIJD Binnen 24/48 uur voor een eerste consult bij de Triageverpleegkundige en planning traject diagnostiek. Triage is aanwezig bij ieder slechtnieuws gesprek en het vaste aanspreekpunt voor de patiënt. Ze regelt vervolgens vervolgonderzoek, operatie en geeft voorlichting. SAMENWERKING De Triageverpleegkundigen werken nauw samen met de urologen. Multidisciplinaire oncologiebespreking : Dezentje, Bos (Oncologie) Egelmeer, Rademaker (Radiotherapie) 16 JAARVERSLAG 2014 2015 - RDGG UROLOGIE

TRIAGE PATIËNTEN 2011 (%) 2012 (%) 2013 (%) 2014 (%) 2015(%) DIAGNOSE HEMATURIE 2011: 251 2012: 273 2013: 293 2014: 230 2015: 226 49,3 19,9 13,2 8,5 6,5 2,5 49,8 24,0 9,3 11 4,8 1,1 51,0 25,1 10,4 10,2 3,1 0,2 50,9 26,3 13 6,8 2,9 0,1 51,2 28,7 11,6 7,0 1,4 0,1 Blaas/ pyelumtumor Nierstenen Prostaatbloeding Geen oorzaak Gynaecologisch Niercysten VERHOOGD PSA 2011: 305 2012: 360 2013: 399 2014: 271 2015: 295 49,7 34,3 16,0 52,0 25,8 12,2 58,3 39,7 2,0 55,5 35,2 9,3 57,4 33,9 8,9 Prostaatcarcinoom BPH Prostatitis VERDENKING NIERTUMOR 2011: 34 2012: 32 97,0 3,0 98,0 2,0 98,0 2,0 99 1,0 98 2,0 Niercelcarcinoom Benigne tumor 2013: 31 2014: 27 2015: 25 VERDENKING TESTISCARCINOOM 2011:17 2012: 15 2013: 19 2014: 15 91,0 6,0 3,0 94,0 5,0 1,0 97,0 3,0 0,0 98 2,0 0,0 98,5 1,5 0,0 Testiscarcinoom Lymfoom testis Epididymitis (niet geopereerd) 2015: 21 DIAGNOSTIEK MET DOORLOOPTIJDEN HEMATURIE: (lab, urine, CT-IVP, cystoscopie) Gemiddelde diagnostiek binnen 6 werkdagen uitslag bij de uroloog. AFWIJKING ECHO NIER (Binnen 36 uur CT abdomen/x thorax) Gemiddeld binnen 4 werkdagen uitslag bij de uroloog. VERHOOGD PSA (z.n lab, urine, botscan (PSA>20, PBX) Gemiddeld binnen 6 werkdagen uitslag bij de uroloog JAARVERSLAG 2014 2015 - RDGG UROLOGIE 17

UROGYNAECOLOGISCHE SPREEKUUR Binnen het RdGG zijn 2 continentieverpleegkundigen werkzaam. Anja Verbaan werkt 20 uur per week en Jolanda van den Berg 26 uur per week. WERKZAAMHEDEN De werkzaamheden zijn voornamelijk in Delft, op de poliklinieken gynaecologie en urologie. Een dagdeel in de week is er in Voorburg op de polikliniek urologie een uro/gyn spreekuur. Aanleren CIC na order uroloog of gynaecoloog of na volgen protocol Follow-up na aanleren CIC Begeleiden van klinische TWOC-patienten en uitzetten beleid mbv protocol Gecompliceerde katheterwissels Inbrengen CAD in de kliniek na order arts Adviesgesprekken incontinentiemateriaal/cic/ voor-nadelen van diverse behandelopties Een overzicht van de werkzaamheden: PATIËNTENCONTACTEN: 2 dagdelen per week participeren de continentieverpleegkundigen binnen het gecombineerde urologisch en gynaecologisch spreekuur Sinds medio september 2015 is het urodynamisch onderzoek voor het uro/gyn spreekuur overgedragen aan de verpleegkundigen binnnen de polikliniek urologie 2 dagdelen per week behandelen van nieuwe PTNS patiënten telefonisch bereikbaar voor vragen, advies en/of problemen van: patiënten, afdelingsverpleegkundigen, polikliniek personeel, (huis- en verpleeghuis-)artsen, wijkverpleegkundigen etc. Verwerken/behandelen/afhandelen orders artsen OVERIGE WERKZAAMHEDEN Zorg dragen voor protocollering die hoort bij de kerntaken van continentieverpleegkundige Zorg dragen voor aanwezigheid juiste hulpmiddelen organisatie breed zoals katheters etc. Zo ook de zgn startpakketten op de diverse afdelingen De continentieverpleegkundige onderhoudt contacten met de industrie en blijft op de hoogte van nieuwe materialen en medicamenten De continentieverpleegkundige zorgt voor deskundigheidsbevordering aan de diverse verpleegafdelingen, poliklinieken maar ook aan leerling-verpleegkundigen Toetsten van de voorbehouden handelingen katheterwissel, supra pubische katheter wissels en PTNS 18 JAARVERSLAG 2014 2015 - RDGG UROLOGIE

PATIËNTENCONTACTEN 2012 2013 2014 2015 Urogyn EC DIAC 155 121 184 Urogyn EC Delft 205 209 209 Urogyn UDO 120 41 393 425 Inco EC 64 66 51 65 HC 57 79 48 51 TC 1.389 1.633 2.367 2.443 Klinische pt 47 71 133 94 CIC 28 39 104 90 PTNS 530 334 253 302 Intercollegiaal C 72 186 96 Administratieve handeling 622 561 630 452 Catheteriseren 75 79 106 145 DESKUNDIGHEIDSBEVORDERING AAN DERDEN DOELGROEP ONDERWERP MAAND Klinische les op kraamafdeling 2 Z CIC/residu en retentie februari/april Scholing en toetsing dagbehandeling PTNS juni/juli Scholing dagbehandeling TWOC september Klinische les DHV CIC/ residu en retentie november EIGEN DESKUNDIGHEIDSBEVORDERING SOORT MAAND BLS/ AED Anja Rekentoets Anja Katheterisatie man VBH Katheterisatie vrouw VBH PTNS VBH Ronde tafelgesprek implementatie richtlijnen vanuit de EAUN. Anja Ronde tafelgesprek wijziging vergoeding vanuit de zorgverzekeraars. april juli maart november OVERLEGVORMEN SOORT OVERLEG MAAND RIF (Anja en Jolanda) BFT overleg ( Anja en Jolanda) Overleg aandachtsvelders continentie materiaal Overleg en advies binnen het project Preventie van katheter gerelateerde urineweginfecties. februari/juni maart meerdere malen JAARVERSLAG 2014 2015 - RDGG UROLOGIE 19

PROJECTEN 2015 HAP Westland voorzien van startpakketten CAD Medireva Project terugdringen katheter gerelateerde urineweginfecties Opstellen protocol en begeleiding nieuwe patiënten categorie Klinische catheterverwijdering DOELEN 2016 De functie continentieverpleegkundige terugbrengen naar de kerntaken Telefonisch spreekuur starten Participeren in het prostaatcentrum Participeren in nieuwe opzet uro-gyn spreekuur Protocollering overdragen naar polikliniek Verbeterplan om poli-katheterspreekuur leger te krijgen, 1.5 lijnszorg? Aandachtsvelders scholing via CAS Reinier de Graaf wbt katheters organisatiebreed Elke week vindt in Delft het spreekuur plaats op donderdag en in Voorburg om de week op dinsdag er is altijd een uroloog en een gynaecoloog bij het spreekuur aanwezig. Voor een afspraak in Delft of Voorburg belt u van maandag tot en met vrijdag van 08.30 tot 17.00 uur via telefoon (015) 260 42 07. De urologen die aan dit spreekuur deelnemen zijn R.E. Stuurman (Voorburg-Delft), S.J. van Loopik (Voorburg-Delft) De gynaecologen die dit spreekuur verzorgen zijn A.L. Milani (Voorburg), F.C. Siemens (Delft), D.A. van Rumpt (Delft) 20 JAARVERSLAG 2014 2015 - RDGG UROLOGIE

KLINIEK TEAMLEIDING 3 ZUID Annelies Principaal (015) 260 47 65 Kirsten Remijn (015) 260 36 13 Afdeling 4J (015) 260 34 20 Afdeling AOA (015) 260 35 10 Dagbehandeling 4E (015) 260 34 80 4J KLEIN SNIJDEND WAARONDER UROLOGIE/ORTHOPEDIE Sinds de verhuizing heeft een herverdeling van de diverse specialismen plaatsgevonden. Voor de urologie betekent dit een samenvoeging met orthopedie en de diverse kleine snijders waaronder (plastische chirurgie, kaakchirurgie, gynaecologie). Dit is met name voor de verpleging een grote verandering. De spoedopnames worden opgenomen op de Acute Opname Afdeling waar ze tot 48 uur kunnen blijven waarna ontslag dan wel overplaatsing naar 4J. Patiënten waar een operatie in dagbehandeling plaatsvindt alsmede catheter ontwenning liggen op de aparte dagbehandelingsafdeling: 4E De personele bezetting op de klinische afdeling 4J omvat 43 personeelsleden inclusief HBO-leerlingen, MBO-leerlingen en stagiaires. De meeste leerlingen zijn studenten van de opleiding tot topklinisch verpleegkundige van de Reiner de Graaf Groep zelf die 2 1/2 jaar duurt. Deze opleiding zal na de diplomering van de laatste lichting niet meer voortbestaan. Bijscholingen: nieuwe medewerkers hebben de urologie cursus gevolgd intern of extern stoma cursus gevolgd De werkeenheid 4J heeft 38 bedden, waarvan 24 bedden gedeeld worden door de klein snijdende vakken. Van deze bedden zijn er 4 extra zorgbedden beschikbaar voor patiënten die post-operatief epidurale pijnbestrijding nodig hebben en waarvoor apparatuur noodzakelijk is om een aantal lichaamsfuncties continue te kunnen meten. JAARVERSLAG 2014 2015 - RDGG UROLOGIE 21

4. PATIËNTENZORG ALGEMEEN A+ B SEGMENT 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Opnames 1.100 1.107 1.127 1.111 1.032 1.127 1.162 Verpleegdagen 4.560 4.836 4.432 4.344 3.912 4.477 4.309 Ligduur 4,1 4,4 3,9 3,9 3,79 4 4 Dagbehandeling < 2uur 909 773 Dagbehandeling (zwaar) 1040 1007 979 1162 1111 538 524 Cytostatica verstrekkingen 250 180 187 271 304 147 163 EPB (A+B segment) 7.142 7.282 nb 7.148 nb nb nb EPD (A segment) 5.938 6.200 6.144 nb nb nb nb EPB 4.457 4.303 Herhaal bezoeken (A+B) 14.824 14.490 nb 14.006 15.775 11.253 12.810 Totaal poli bezoeken 21.966 21.772 21.239 21.154 21.068 15.710 17.113 Nb: Door de overgang naar een nieuwe versie van chipsoft kunnen er per 1-10-2011 geen epb s van het B-segment meer berekend worden. Dagbehandeling wordt vanaf 2014 onderverdeeld in dagbehandeling en dagbehandeling < 2 uur. OPERATIEVE VERRICHTINGEN De onderstaande tabel is een weergave van de voornaamste diagnostische en operatieve verrichtingen. NIEREN 2010 2011 2012 2013 2014 2015 36087 Percutane nefrostomie 4 0 1 0 0 1 36085 Nephrostomie en dilatatie van het kanaal + niersteenverw 8 9 8 2 3 6 36036 Nephrectomie maligne niertumoren, abdominaal 9 6 4 3 2 3 36040 Nephrectomie 8 1 1 1 2 2 36042 36051 36047 Nephrectomie + totale ureterectomie via aparte incisie Endosc nephrectomie + tot ureterectomie via aparte incisie 5 3 2 4 1 8 3 8 0 3 1 4 36050 Endosc nephrectomie + tot ureterectomie via aparte incisie 36037 36046 Laparoscopische nephrectomie voor maligne niertumoren 11 29 24 18 22 8 URETER 2010 2011 2012 2013 2014 2015 39172 Ureterorenoscopie, inclusief eventuele proefexcisie(s) 59 71 81 88 145 146 36192 Endovesicale uretersteenbehandeling mbv instr (steenvanger) 37 21 56 49 111 87 36170 39161 36202 Retrograde endoscopische plaatsing stent (endoprothese) Operatief verwijderen van een of meerdere corpora aliena 127 1 147 1 151 0 168 1 160 2 202 0 36152 Ureterimplantatie in blaas 3 3 5 3 8 6 36131 Implanteren 1 of beide ureteren in geisoleerd darmsegment 2 0 3 2 2 1 36195 36197 Ureteroperatie 2 1 1 0 2 3 39164 Retrograde pyelografie nb nb nb nb 126 126 36133 Transuretero ureterostomie 0 0 0 0 0 1 22 JAARVERSLAG 2014 2015 - RDGG UROLOGIE

BLAAS 2010 2011 2012 2013 2014 2015 36201 36261 Transurethraal verwijderen van een 83 75 70 62 50 47 of meer corpora aliena.(blaassteen) 36210 Supra Pubische catheter aanleggen 239 199 161 172 155 51 36220 Endovesicale electrocoagulatie of lasercoagulatie 11 12 14 13 10 7 36221 Transurethrale proefexcisie uit de blaaswand 17 18 26 22 14 10 36222 Transurethrale resectie blaashals/sphincter externus 10 8 11 8 0 2 36223 Transurethrale resectie >=1 grote papil./maligne tumoren 210 242 251 283 244 281 36234 36230 Diverticulectomie blaaswand 1 0 0 0 0 1 36237 Operatieve behandeling van een blaasruptuur (open) 10 8 4 1 1 5 36240 Endoscopische partiële cystectomie 3 1 2 0 1 2 36252 Totale cystectomie + urinedeviatie dmv implant >=1 ureteren 18 18 20 8 11 18 39887 Blaasspoeling 570 440 548 767 697 505 39888 Intravesicale chemo-/immunotherapie 307 311 644 829 766 475 39860 Chromocystoscopie 3.069 3.009 3.094 3.458 3.243 3.271 URETHRA 36411 Meatotomie. 5 6 1 5 2 2 36420 Operatie van een of meerdere urethradivertikels 1 1 2 0 0 3 2010 2011 2012 2013 2014 2015 36495 36408 Urethrotomia interna blind volgens Otis 9 7 7 7 9 14 36496 Urethrotomia interna a-vue, bijvoorbeeld volgens Sachse 35 34 25 32 12 18 36498 Urethrectomie 0 1 1 2 0 1 37313 Excisie para urethrale cyste 0 0 0 0 1 0 PENIS 2010 2011 2012 2013 2014 2015 36800 Circumcisie 121 123 77 36 75 78 36802 Frenulumplastiek van de penis 40 36 82 102 49 62 36801 Verwijdingsplastiek praeputium 1 4 4 2 2 3 36803 Dorsale klieving (dorsal slit) voorhuid 1 1 4 1 2 3 36849 Correctie van de penis-curvatuur bij morbus peyroni 12 10 1 4 5 4 PROSTAAT 2010 2011 2012 2013 2014 2015 36581 Prostaatbiopsie voor histologisch onderzoek 588 554 441 431 358 501 39489 Transrectale echografie prostaat (TRUS) 1.659 1.370 1.046 1.306 1.049 1.215 36520 Transurethrale prostaatresectie 143 170 102 106 75 84 36530 Fotoselectieve vaporisatie prostaat (PVP) mbv KTP-laser 86 51 56 71 75 58 36550 Enucleatie van het prostaatadenoom (open) 15 4 8 16 10 6 36557 Operatie prostaat tbv radiotherapie 67 61 64 50 40 34 36529 Coagulatie prostaat 0 0 0 0 2 0 JAARVERSLAG 2014 2015 - RDGG UROLOGIE 23

INCONTINENTIE 2010 2011 2012 2013 2014 2015 39885 PTNS 634 870 682 720 521 408 37346 Anti incontinentie chirurgie: midurethrale sling (TVT/TVTO) 3 26 11 7 11 12 36264 36460 Beh incontinentie met BOTOX intravesicaal 23 28 30 15 9 19 39446 36461 Bulkamid 0 0 0 0 0 1 SCROTUM 2010 2011 2012 2013 2014 2015 36610 Hydro- of spermatocele operatie 52 51 65 42 41 40 35700 Hernia inguinalis 2 0 2 1 1 0 36620 Varicocele operatie 5 4 1 5 3 1 36638 36650 36651 Orchiectomie, scrotaal Orchiectomie, inguinaal 10 20 1 31 2 22 7 20 2 30 13 19 36670 Orchidopexie 28 30 21 32 39 27 36690 Implantatie testisprothese 0 1 3 3 2 4 36721 Sterilisatie door middel van vasectomie 392 367 316 283 453 570 36750 Epididymectomie 6 0 0 0 1 0 36763 Reconstructie van een vas deferens na vasectomie 10 8 9 15 12 8 36792 Excisie spermagranuloom 1 2 3 0 0 1 36680 Testisbiopsie 0 0 0 0 2 1 LYMFEKLIEREN 2010 2011 2012 2013 2014 2015 33721/2 33741 Stagerings lymfadenectomie van het kleine bekken 45 56 72 43 38 62 OVERIG 2010 2011 2012 2013 2014 2015 36194 Extracorporale schokgolf behandeling (ESWL) urinewegstenen 167 185 114 119 155 155 35512 Proeflaparotomie 5 2 0 0 0 1 35740 Operatief herstel hernia cicatricialis 3 1 2 1 1 0 35582 Diagnostische laparoscopie 0 0 0 0 1 0 36846 Saphenaplastiek 0 0 0 0 0 1 37410 Condylomata Accuminata 0 0 0 0 1 2 30700 Bijnier open 0 0 0 0 2 0 24 JAARVERSLAG 2014 2015 - RDGG UROLOGIE

GEOPENDE DBC S 2010 2011 2012 2013 2014 2015 09 ICC 111 110 141 201 168 202 10 (bij)niertumor 198 235 264 277 219 309 11 Niersteen 353 357 490 420 362 571 12 Nierontsteking/abces 53 33 36 43 45 44 13 Niertrauma 16 10 8 20 10 11 14 UPJ stenose 25 28 32 51 47 44 15 Overige nierpathologie 98 86 89 116 64 72 18 Hydronefrose overig 71 60 81 105 92 106 19 Congenitale nierpathologie 2 0 6 9 3 10 20 Uretertumor 15 14 39 32 15 48 21 Uretersteen 255 287 331 352 349 499 23 Vesico-ureterale reflux 2 2 0 4 1 4 24 Ureterobstructie overig 4 14 11 16 8 14 28 Overige ureterpathologie 16 6 20 31 27 34 29 Congenitale ureterpathologie 1 1 0 2 0 0 30 Blaastumor 834 895 911 998 891 1.348 31 Blaassteen/corp.alienum 43 31 48 60 51 80 32 Blaasinfectie 709 612 839 873 632 1.052 33 A-(hypo-)contractiele blaas 164 140 154 240 232 320 34 Stress-incontinentie/prolaps 279 347 484 431 210 303 35 Urge-incontinentie/OAB 619 641 494 611 575 936 36 Enuresis nocturna 21 5 6 9 8 24 37 Neurogene blaas 72 74 133 138 118 220 38 Dysfunctional voiding 175 149 216 359 170 290 39 Congenitale blaaspathologie 1 0 0 2 0 0 40 Prostaatcarcinoom 1.248 1.326 1.804 2.068 1.896 2.657 41 BPH/BH obstructie 2.377 2.374 2.607 2.698 2.071 3.529 42 Prostaatontsteking/abces 428 318 311 249 180 283 43 Prostatodynie/CPPS 37 38 87 109 51 81 44 Overige prostaatpathologie 75 51 1 1 3 10 48 Prostaatcarcinoom (orchidect) 2 2 0 2 0 0 50 Peniscarcinoom 2 5 13 16 3 6 52 Balanitis 23 6 29 29 13 37 53 Peyronie/kromstand 39 32 49 58 27 41 54 Impotentie/sexuele dysfunctie 80 67 149 198 66 132 56 Hypospadie 4 9 9 8 5 7 58 Overige penispathologie 43 39 68 47 36 21 59 Congenitale penispathologie 3 0 1 0 0 1 60 Testistumor 20 32 42 19 28 35 61 Torsio testis 19 13 31 34 22 30 62 Ontsteking testis/epididymis 207 133 183 164 111 187 63 Maldescens/retractiele testis 55 45 52 82 53 85 64 Varicocele 55 47 69 87 49 48 JAARVERSLAG 2014 2015 - RDGG UROLOGIE 25

vervolg 2010 2011 2012 2013 2014 2015 65 Hydro/spermatocele 119 142 226 192 132 211 66 Vasectomieverzoek 745 634 609 693 279 453 67 Liesbreuk/hydroce communicans 18 15 25 19 11 14 68 Overige (intra)scrotumpathol 76 55 100 78 84 81 70 Urethratumor 1 2 1 1 2 4 71 Urethrastrictuur 115 112 128 131 78 131 72 Urethraruptuur/trauma 3 3 0 0 3 2 74 urethrasteen 0 0 0 0 3 1 75 Urethra(meatus) stenose/carunc 26 25 53 61 40 48 76 Overige urethrapathologie 23 6 19 28 10 13 77 Urethradivertikel 0 3 8 3 8 6 82 Interstitiele cystitis 24 13 16 21 13 23 83 Overige blaaspathologie 239 183 19 28 60 81 85 Blaasextrofie 0 0 0 0 2 4 93 Infertiliteit 40 23 61 174 111 115 94 Phimosis/phrenulum 254 248 485 446 304 427 95 Circumcisieverzoek 6 3 7 5 1 1 96 Spijtoptant na sterilisatie 14 21 10 30 18 17 97 Hernia cicatricialis 1 0 3 0 0 0 98 Divers urologische diagnose(n) 56 68 169 184 99 120 99 Geen urologische diagnose 171 192 296 419 277 207 10.785 10.422 12.573 13.782 10.446 15.690 26 JAARVERSLAG 2014 2015 - RDGG UROLOGIE

5.BEREIKBAARHEID WWW.UROLOGIEDELFT.NL ALGEMEEN Locatie Delft, Reinier de Graaf Gasthuis (015) 260 30 60 Voorburg, Diaconessenhuis (070) 340 11 00 Naaldwijk, Behandelcentrum Westland (0174) 63 77 00 Ypenburg, De Reef (015) 270 68 00 SECRETARIAAT Locatie Delft, Reinier de Graaf Gasthuis (015) 260 41 13 (015) 260 48 40 Fax. (015) 260 41 70 POLIKLINIEK UROLOGIE DELFT Afspraken (08.00-16.30) (015) 260 39 43 Polikliniek Urologie Delft (015) 260 39 43 Fax delft (015) 260 38 28 Continentie verpleegkundigen (015) 260 36 02 continentieverpleegkundige@rdgg.nl Triage verpleegkundigen (015) 260 37 16 triageverpleegkundige@rdgg.nl BUITENPOLIKLINIEK Voorburg (070) 340 13 69 Fax Voorburg (070) 340 13 32 Pieper assistente Voorburg 1175 Ypenburg de Reef (015) 270 68 01 Polikliniek Naaldwijk (0174) 63 77 03 Fax Naaldwijk (0174) 63 77 36 KLINIEK DELFT Afdeling 4J (015) 260 34 20 Afdeling AOA (015) 260 35 10 Dagbehandeling 4E (015) 260 34 80 JAARVERSLAG 2014 2015 - RDGG UROLOGIE 27

28 JAARVERSLAG 2014 2015 - RDGG UROLOGIE