BIJZONDER PROCESDOEL 4: Eerbied voor de natuur Eerste leerjaar B Mijn plichtsbesef Beroepsvoorbereidend leerjaar Mijn plichtsbesef * Microniveau: - het huis waarin ik leef is een microbiotoop - de betekenis van het huis waarin ik leef - aantal bewoners - indeling van het huis en faciliteiten - de stoep - de tuin - gezond zijn / ziekte en ziek zijn * Mesoniveau: - het groen in de buurt: - het speelplein - het park - de straat - de school: - groen op de speelplaats - de netheid van de speelplaats - het bos: - de lokale groene long - de directe hulpmiddelen: - afvalsorteerders: - glasbol - containerpark - dieren: - traditionele huisdieren - het houden van exotische huisdieren - dierenmishandeling - ze staan te kijk: - de dierentuin * Mesoniveau: - mijn omgeving: - de atmosfeer: - luchtverontreiniging: - het gat in de ozonlaag - bodemverontreiniging: - gebruik / misbruik: intensiviteit - pesticiden - het bos: - houtverkwisting - het bos staat steeds vaker in de weg - het regenwoud
- het circus - bedreigde dieren: - bij ons - het dierenasiel - jagen * vb. toepassingsgebied: - water: - misbruik en overvloed - het water uit de thuiskraan - de beek, de rivier in de buurt - het zwembad - dieren: - bedreigde diersoorten: elders - gebruik en misbruik: - pluimvee, wild - veemarkt en slachterij - cosmetica - bontmantels en co - biodiversiteit: een verscheidenheid aan leefvormen -milieuvandalisme - gezond /ziek zijn: levensomstandigheden in de buurt * vb. toepassingsgebied: - afval: de afvalberg: - gevaarlijk en gewoon afval - dumpen - het afval thuis - zwerfvuil kom je dus overal tegen
De natuur heeft waarde 1ste leerjaar 2de graad * Op zich - haar schoonheid - haar harmonie - haar variatie aan geuren en kleuren - haar biologische diversiteit: de natuurlijke rijkdom aan flora en fauna - haar natuurlijk kapitaal - haar onvoorspelbaarheid - haar eindeloze variatie aan vormen - haar eindeloze creativiteit - haar bewonderswaardige overlevingskracht en aanpassingsvermogen - we hebben GEEN tweede aarde! De gevaren die zijn, de gevaren die dreigen: milieurisico s * Wij verbruiken, gebruiken en misbruiken de natuur - klimaatsverandering - ontbossing - vervuiling van de oceanen - bodemdegradatie - zure regen - broeikaseffect De groene longen verliezen steeds sneller hun kleur * Het bos bij ons moet wijken - woningbouw: - men bouwt maar op rondom mij - recreatie- en pretparken - onverantwoorde houtkap van het lokale bos - sociale ongelijkheid: men koopt natuur rondom zich:een De natuur heeft waarde 2 de leerjaar 2de graad * Voor levende wezens: wij maken deel uit van de natuur - wij krijgen de kans ten volle van haar waarde op zich te genieten - haar natuurlijk kapitaal is voor ons van kapitaal belang : - de bodemvruchtbaarheid: - voedselvoorziening - fauna en flora - hout - zuurstof - water - natuurlijke hulpbronnen (grondstoffen) erts, kolen, aardolie, gas, wind - we hebben GEEN tweede aarde! De gevaren die zijn, de gevaren die dreigen: milieurisico s * Wij verbruiken, gebruiken en misbruiken de natuur - bedreigde planten- en diersoorten - handel in bedreigde diersoorten - uitgestorven planten en diersoorten - consumptie: - niet-duurzame manier van produceren en consumeren - wij zijn verslaafd aan energie (fossiele brandstoffen) - stereotoren, walkman, gsm, TV- kijken De groene longen verliezen steeds sneller hun kleur * Ontbossing in de slanden - zwerflandbouw - houtkap - lokale bevolking: reden: armoede => landbouw: roofbouw - buitenland: commerciële houtkap: reden: gigantische winsten - platbranden
geldkwestie - onteigening en verkaveling - roofbouw * De wereld is één lichaam - het verdwijnen van tropische bossen is nefast voor de gehele mensheid - zuurstofbehoefte kent geen grenzen - zij vervullen een essentiële functie in het wereldklimaat * De wereld is één lichaam - het verdwijnen van tropische bossen is nefast voor de gehele mensheid - de specificiteit van de inheemse volkeren: - zij leven in, met en van het woud - buiten het woud zijn ze voorgoed ontheemd * voorbeeld toepassingsgebied: - Dayaks in Maleisië - Pygmeeën in Midden-Afrika - Yanomani in het amazonegebied - talloze medicijnen worden vervaardigd uit grondstoffen aldaar Water * Het kostbaarste goed op aarde - water is levensnoodzakelijk - de grootste vervuilers: industrie, bemesting, afvaldumping - water vervult een groot aantal functies - de kwaliteit van het grondwater gaat achteruit - een rivier stopt niet aan een grens, watervervuiling ook niet - lozen en dumpen van olie en gif in zee - het verbranden van gevaarlijke stoffen op zee
1 ste leerjaar 3 de graad 2 de leerjaar 3 de graad 3 de leerjaar 3 de graad * De natuur heeft waarde op zich - de mens als deel van de natuur * De bodem - biologische landbouw - voor- en nadelen - principe van de vervuiler betaalt - afvalproblematiek - transport van giftig afval * Milieu en - steden en megasteden - luchtvervuiling - daklozen: bij ons en slan-den: andere redenen, andere oorzaken - vernietigingswapens - soorten oorlogsvoering - geboortebeperking * Milieu en consumptie - commerciële houtkap - overconsumptie * De natuur heeft waarde op zich - de mens boven de natuur - oneerbiedig gedrag * De bodem - biologische landbouw - productie, kostprijs, prijs en gezondheidswaarde - schone energie - afvalproblematiek - export van giftig afval: s-landen als vuilnisbelt * Milieu en - steden en megasteden - criminaliteit - sloppenwijken, ghetto s - landmijnen - aardschade - internationale migraties - eco-vluchtelingen * Milieu en consumptie - commerciële houtkap - milieuheffingen - internationale milieuverdragen: waar staan we? - traditionele sekserollen in landbouwgemeenschappen - massatransport en mobiliteitsproblemen