Protestantse Gemeente te Breda Jaarverslag 2011 1
Inhoudsopgave Jaarverslag van de Algemene Kerkenraad Voorwoord van de voorzitter 3 Het profiel van de gemeente 3 Visie op de gemeente 3 Programma van de gemeente 4 Vereniging met de Evangelisch Lutherse Gemeente 4 Pioniersplek Noorderlicht 5 Vorming & Toerusting 6 Jeugd- en Jongerenwerk 9 Archieven 9 Middelen in de gemeente: personeel 9 Werkgever: kerkenraad en colleges 9 Beroepskrachten 10 Communicatie van beleid 12 Jaarverslag van het College van Diakenen Inleiding 13 Samenstelling van het moderamen van het College van Diakenen 13 De wijkdiaconie DOS van de wijkgemeente Breda Midden-Zuid 15 De werkgroep diaconie van de wijkgemeente NoorderBeemden 15 Jaarverslag van het College van Kerkrentmeesters Voorwoord van de voorzitter 18 Verslag van de secretaris 19 Verslag van de penningmeester 20 - Toelichting op de balans en de exploitatierekening 2011 20 Controlerapport jaarrekening 2011 25 Verzekeringen 25 Ontwikkeling van het ledenbestand van de gemeente 26 Jaarverslag Kerkenraad wijkgemeente Midden-Zuid 28 Jaarverslag Kerkenraad wijkgemeente NoorderBeemden 31 Bijlage 1: De leden van de Algemene Kerkenraad en de leden van het College van Kerkrentmeesters 34 Bijlage 2: Controlerapport op de jaarrekening 2011 2
Jaarverslag van de Algemene Kerkenraad Voorwoord van de voorzitter Met genoegen presenteer ik u het jaarverslag 2011 van de Protestantse Gemeente te Breda. Hoewel elk jaar weer getracht wordt om een zo volledig mogelijk beeld te schetsen van alle werkzaamheden die in het verslagjaar verricht zijn, laat een jaarverslag toch vaak maar een fractie zien van alle inspanningen die door de vele vrijwilligers en professionals verricht zijn. Mijn dank gaat dan ook uit naar al die mensen die er weer voor gezorgd hebben dat ook in 2011 de PGB een bloeiende en actieve gemeente is geweest! Naast heel veel positieve ontwikkelingen (o.a. succes van het Noorderlicht, en ontwikkelingen bij het jeugdwerk), kunnen we onze ogen niet sluiten voor de zorgen die er ook zijn. Het krimpende ledenaantal en de daarmee samenhangende verminderde inkomsten en oplopend begrotingstekort, geven aanleiding om zorgvuldig over de toekomst van de PGB na te denken. De Algemene Kerkenraad is hier dan ook volop mee aan de slag. Gelukkig mogen we erop vertrouwen dat de Geest van God ons zal leiden en inspireren. We staan er niet alleen voor en dat maakt dat we de toekomst rustig en vol vertrouwen tegemoet kunnen zien. Olda Bode-Nuis, voorzitter van de Algemene Kerkenraad Het profiel van de gemeente De Protestantse Gemeente te Breda in haar huidige vorm is op 1 juni 2005 ontstaan toen de kerkenraden van de Hervormde Gemeente te Breda en de Gereformeerde Kerk van Breda besloten de beide Gemeenten te verenigen tot de Protestantse Gemeente te Breda. Aanvankelijk was sprake van een federatie die in 2007 geleid heeft tot een fusie. De Protestantse Gemeente te Breda kent 2 wijkgemeenten te weten NoorderBeemden en Breda Midden-Zuid. Het gemeenteleven van de Protestantse Gemeente te Breda wordt vorm gegeven rondom 3 kerkgebouwen: de Johanneskerk en de Markuskerk in Breda Midden-Zuid en de Lucaskerk in de NoorderBeemden. De fusie was het begin van een proces dat gericht is op de opbouw van de nieuwe Gemeente met als doel een vitale en levendige gemeente te vormen. Een gemeente die zijn plaats en verantwoordelijkheid neemt in de stad en in de wereld, maar ook verantwoordelijkheid kent en aandacht heeft voor de behoeften van de eigen geloofsgemeenschap! In januari 2009 heeft de Algemene Kerkenraad de beleidsnota Gericht naar Toekomst uitgebracht ter bespreking in de gemeente. In deze beleidsnota die door beide wijkgemeentes in het voorjaar van 2009 is omarmd - is de eerste aanzet gegeven voor het profiel van de gemeente zoals wij die als Protestantse Gemeente te Breda naar de toekomst toe willen vormgeven: wij willen voluit missionair zijn! Dat betekent dat wij - als Protestantse Gemeente te Breda - ervan overtuigd zijn dat de kerk er niet alleen voor de eigen geloofsgemeenschap is, maar ook voor andere mensen. Het betekent dat wij als gemeenschap oog hebben voor wat er in de stad, in ons land of in de wereld gebeurt. Dat wij daar willen zijn waar de mensen zijn! Dat wij op een eigentijdse wijze willen inspelen op de behoeften ten aanzien van geloof en spiritualiteit van alle mensen waarbij de Bijbel en het evangelie van Jezus Christus onze niet aflatende inspiratiebron is. Vanzelfsprekend is onze gemeente niet volledig te beschrijven met dit ene profiel. Naast het missionair- diaconale profiel heeft de Protestantse Gemeente te Breda ook kenmerken van het liturgische profiel (hierbij staat de viering centraal: God bouwt zijn gemeente op door het Woord dat tot ons komt; in de wekelijkse samenkomst wordt de kern van de gemeente bevestigd). Visie op de gemeente Aan het hierboven beschreven profiel van de gemeente ligt uiteraard een visie ten grondslag. In de beleidsnota Gericht naar Toekomst is de volgende visie op gemeente-zijn geformuleerd: 3
De kerk is vooral bedoeld om in de geest en in het spoor van Jezus dienstbaar, beschikbaar te zijn voor mensen binnen en buiten die kerk Het gaat er dan niet om dat je de kerk open doet om mensen binnen te krijgen, het gaat er ook niet om dat je op oude of nieuwe manieren probeert God in je eigen buurt te verkondigen. Het gaat er om dat een kerk als taak en roeping ervaart: in Christus naam te zijn waar mensen zijn. Niet zomaar, maar in zijn Naam, herkenbaar als door Hem geïnspireerd. Gewoon door present te zijn in de eigen stad, buurt. Het programma van de gemeente Kerkenraad De Protestantse Gemeente te Breda kent een Algemene Kerkenraad en 2 wijkkerkenraden: de wijkkerkenraad NoorderBeemden en de wijkkerkenraad Breda Midden-Zuid. In de Plaatselijke Regeling is vastgesteld hoe de samenstelling van de Algemene Kerkenraad hoort te zijn. De ambtsdragers worden volgens rooster door en uit de wijkkerkenraden aangewezen: Invulling vlg. Plaatselijke Regeling 2011 predikanten 2 2 ouderlingen 3 3 ouderling/kerkrentmeester 2 2 diakenen 3 1 Totaal 10 8 Daarnaast maken de voorzitter en de scriba als boventallig lid deel uit van de Algemene Kerkenraad. Beiden zijn ambtsdrager met een bijzondere opdracht. Een volledige samenstelling van de Algemene Kerkenraad blijft een punt van zorg en aandacht. Ook in 2011hebben wij de twee vacatures niet kunnen vervullen. Sinds 2011 worden de notulen van de AK-vergaderingen gemaakt door een notulist. Hierdoor wordt de scriba in de gelegenheid gesteld om actief te participeren aan de vergaderingen. In de bijlage staan de namen vermeld van de leden van de Algemene Kerkenraad. In 2011 hebben we een nieuwe scriba gekregen, te weten Joke Gurke-Pelle. De Algemene Kerkenraad heeft in 2011 tienmaal vergaderd. De vergaderingen worden voorbereid door het moderamen van de Algemene Kerkenraad dat daartoe twee weken voor de vergadering van de Algemene Kerkenraad bijeenkomt. De samenstelling van het moderamen is in 2011 niet gewijzigd met dien verstande dat Ton van Prooijen na zijn bevestiging als gemeentepredikant zijn lidmaatschap van het moderamen heeft neergelegd in verband met zijn taakbelasting. De heer Foort Groenleer, gemeenteadviseur Kerkbeheer, heeft ook in 2011 de vergaderingen van het moderamen bijgewoond. Naast de reguliere vergaderingen heeft de AK ook in november 2011 een gemeentevergadering georganiseerd waar de gemeente gekend en gehoord is ten aanzien van de voorgenomen vereniging met de Evangelisch Lutherse Gemeente (ELG) en de voorgestelde functieformatie. Tevens is toen aan de aanwezige gemeenteleden de gelegenheid gegeven om hun zorgen en vreugden uit te spreken ten aanzien van een aantal actuele onderwerpen. Vereniging ELG en de PGB In 2010 zijn gesprekken op gang gekomen tussen de Protestantse Gemeente te Breda en de Evangelisch Lutherse Gemeente met de intentie om te komen tot een vereniging van beide gemeenten 4
tot een nieuwe protestantse gemeente. In 2011 zijn grote vorderingen gemaakt met betrekking tot het nieuwe beleidsplan en het inzichtelijk maken van de financiële situatie. Ook hebben zowel de kerkenraad van de ELG als de Algemene Kerkenraad van de PGB een voorgenomen besluit genomen ten aanzien van de vereniging, nadat de gemeente is gekend en gehoord. Het proces vereist een zeer zorgvuldig handelen en naar het zich laat aanzien zal een definitief besluit niet voor januari 2013 genomen kunnen worden. Pioniersplek Noorderlicht Spelen met geloof 2011 is voor het Missionair project Noorderlicht een bijzonder jaar geworden. Na de noodzakelijke voorbereidende inspanningen, die voor velen achter de schermen plaatsvonden, kwamen de eerste concrete activiteiten van het nieuwe project. Zo konden we ons een beeld gaan vormen, van wat er allemaal zou kunnen. Toch is er veel moois tot stand gekomen: de experimentele vieringen in de Lutherse kerk zijn begonnen, er is een werkgroep Noorderlicht gevormd die het project en de werkers ondersteunt en begeleidt. Voor de zomer werden enkele prachtige studentenprojecten afgerond, o.a. het project de Een & de Ander, dat leidde tot een prachtig beeld in een wijk van Breda. Door de inzet van vooral ds. Janneke Nijboer is het netwerk op de social media enorm uitgebreid. Uit al die contacten en berichten komen o.a. ideeën voor thema s voor de experimentele vieringen; daarnaast leidt het niet zelden tot persoonlijke en pastorale contacten. We krijgen steeds meer bekendheid, in het land en in de Protestantse Kerk in Nederland misschien nog wel meer dan in Breda. Zo was ds. Nijboer uitgenodigd om een column uit te spreken bij de presentatie van de nieuwe visienota van de PKN. In de stad hebben we meegewerkt aan aansprekende activiteiten zoals de Kerkennacht in juni. In de zomerdiensten in de Grote Kerk is ook aandacht besteed aan ons missionaire project. Medio 2011 was ook het vriendenboekje gereed, een prachtig, kleurrijk en representatief boekje, dat vertelt over het project Noorderlicht en de kernwaarden. We waren blij dat de Algemene Kerkenraad besloot om het vriendenboekje gedurende de periode van het project als vast onderdeel toe te voegen aan het welkomstpakket voor nieuw inkomende leden van de gemeente. 5
Na de zomer is de procedure gestart om een nieuwe medewerker aan te trekken. In het najaar kreeg het project de Gouden Webfish-award, de eerste prijs voor de beste christelijke website in het Nederlandse taalgebied. De jury schreef o.a.: Deze inzending buitengewoon fraai en inhoudelijk sterk is. De site is goed vormgegeven en uitnodigend, ook voor zinzoekers die hun weg nog niet gevonden hebben. De gemeente is erg creatief bezig met liturgie. Er wordt uitstekend gecommuniceerd via sociale media..ook op internet blijkt de gemeente voortreffelijk te kunnen pionieren. De site kenmerkt zich door een persoonlijk gezicht: Janneke Nijboer is duidelijk herkenbaar als degene die de site vult met waardevolle content. Dat Noorderlicht daarbij niet alleen over de eigen activiteiten spreekt, maar ook actief deelneemt aan maatschappelijk debat over ethiek en christelijk geloof acht de jury prijzenswaardig Wat de vieringen betreft, moeten we echt spreken van een pionierssituatie. We zijn met bijna letterlijk niets begonnen. En langzaam maar zeker groeit een groepje belangstellenden rond de bijeenkomsten op zaterdagmiddag. Andere punten waar we nog niet tevreden over zijn: de bekendheid in burgerlijk en kerkelijk Breda en omstreken. En we vinden ook dat de ondersteuning vanuit de plaatselijke gemeenten nog beter kan. Zowel in participatie in de werkgroep en het beleid als ook in de uitvoerende sfeer: administratie, contact, ondersteuning bij de vieringen enz. Toch zijn we al met al best tevreden over wat er allemaal van de grond gekomen is. Zeker als we bedenken, dat een deel van het jaar het project werd gedragen door één professional. Gelukkig bleek er ruimte om dhr. Simon Drost als gemeenteadviseur enige tijd aan het project te binden, voor ondersteuning en begeleiding in de vacante periode. Ondanks dat moesten er wel taken blijven liggen, want we wilden liever een paar dingen goed doen dan veel dingen half. En toch is er voldoende gerealiseerd om overtuigd te zijn van de toevoegende waarde en de potenties van het Missionaire Project Noorderlicht. Al met al een geweldig resultaat, in ogenschouw nemend dat door het vertrekt van Ton van Prooijen minder mankracht beschikbaar was. Vorming & Toerusting Op 22 maart 2011 organiseerde de commissie Vorming & Toerusting Breda Midden-Zuid/Ginneken (Bram Heringa, Wim Eland, Annemiek Quik, Martin Wagenvoorde), een bijeenkomst, passend binnen het landelijk thema 2010/2011 Vol van hoop van de Protestantse kerk in Nederland, in de Markuskerk een avond over hoop die onder leiding stond van Ton van Prooijen. O.a. aan de hand van prikkelende stellingen over hoop is... waarover volop gediscussieerd werd, werd het een spannende en leuke avond. Er waren, ondanks de vele publiciteit die eraan gegeven werd slechts een negental deelnemers, wat we toch wel wat weinig vonden. Mede daardoor besloot de commissie een andere koers in te slaan, ook al omdat een bijeenkomst in mei 2011 over Tobit (o.l.v. Rob van Uden) vanwege gebrek aan belangstelling niet door was gegaan. Het plan werd om in het vervolg twee grote bijeenkomsten te organiseren met een bekende spreker, één in het najaar en één in het voorjaar. Die bijeenkomst in het najaar is er geweest: op 19 oktober 2011 kwam de bekende econoom Lans Bovenberg naar de Markuskerk, en hield, onder zeer veel belangstelling, een prikkelende inleiding over Jezus als ware econoom, waarop door de zaal zeer enthousiast reageerde en vele vragen stelde. Kortom, een zeer boeiende en leerzame avond. 6
Verder organiseerde Martin Wagenvoorde, samen met Marlies Schulz in het seizoen 2011/2012 zes bijeenkomsten over markante vrouwen in kerkgeschiedenis en theologie, telkens op een donderdagmiddag van 14.00-16.00 uur. De eerste drie keer bijeenkomsten vonden in 2011 plaats in de Evangelisch Lutherse Kerk (de volgende drie middagen zullen in 2012 in de Johanneskerk plaatsvinden). Het aantal deelnemers tot nog toe was ongeveer hetzelfde als bij de bijeenkomsten in 2009/10 over Maarten Luther en in 2010/11 over Johannes Calvijn, namelijk een zestal deelnemers met verschillende kerkelijke achtergronden. Jeugd- en Jongerenwerk Jeugd en Jongerenwerk in Breda Midden-Zuid Algemeen De activiteiten voor kinderen en tieners vallen onder verantwoordelijkheid van de wijkkerkenraden. In Breda Midden-Zuid gaat het om 2 kerkelijke gemeenschappen, van de Markuskerk en de Johanneskerk. Crèche en Kindernevendiensten in beide kerken worden vanuit de wijkraden voor die kerken georganiseerd. Bovenwijks wordt er voor de tienerkerk en de basiscatechisatie structureel samengewerkt met de Protestantse Kerk Ginneken. Er is een beleidsplan opgesteld voor het jeugd- en jongerenwerk waarbij ook is samengewerkt met de PKN Ginneken. Ook op ander terrein groeit de samenwerking met de wijkgemeente NoorderBeemden. Op bovengemeentelijk niveau groeit samenwerking, vooral gestimuleerd door de classicale activiteiten van JOP (Jeugdwerk PKN). Bovenwijks jeugdwerk De tienerkerk trok een wisselende groep tieners, variërend van 3 tot 10 tieners. Het afgelopen jaar is voor het eerst met een programma gewerkt en kregen de tieners vooraf een herinnering per mail. Ook is er meer met internet en met PowerPoint presentaties gewerkt. Gestart is met het inschakelen van jongeren bij onderwerpen. Zowel het internet gebruik als de verhalen door jongeren werken positief In 2011 is een beleidsplan opgesteld ten behoeve van de Wijkkerkenraad. Geconstateerd wordt dat er weinig jeugd in de kerk is. Ook de belangstelling van de middengroep (25-50 jarigen) is gering. Blijkbaar spreekt de kerk hun onvoldoende aan. In een verdiepingsdag van de Wijkkerkenraad Midden-Zuid zijn in november 2011 hierover twee afspraken gemaakt. Ten eerste trachten om met NoorderBeemden een jeugdwerker (0,5 fte) aan te stellen om het jeugdwerk in Breda een nieuwe impuls te geven. Dit heeft geresulteerd in aanstelling van een jeugdwerker door de AK na de zomer 2012. Ten tweede het benaderen van de groep 25-50 jarigen, veelal ouders van kinderen. Hiervoor heeft de Wijkkerkenraad Midden-Zuid plannen ontwikkeld die na de zomer van 2012 uitgevoerd zullen worden. Bovenwijks jongerenwerk In het hierboven genoemde beleidsplan wordt voorgesteld een bovenwijkse jongerenwerker aan te stellen. Inmiddels is besloten een studentenpastor aan te stellen. Bovenwijkse samenwerking in het jongerenwerk en het opzetten van structurele samenwerking met de Hbo-instellingen in Breda zijn belangrijke uitdagingen voor de toekomst, want de studentenpopulatie van Breda woont verspreid over Breda en waarschijnlijk ook in Prinsenbeek. 7
Publiciteit Voor jongeren vanaf 18 jaar is er een jongerenpagina op de website van de Protestantse Gemeente te Breda. Het is lastig deze pagina actueel te houden en een voldoend aanbod aan activiteiten aan te bieden. In S Amen is er een pagina voor de Jeugd. Nieuw ingekomenen die aangeven S Amen te willen ontvangen, krijgen dit toegestuurd. Twee keer wordt een brief gestuurd aan alle gemeenteleden tot 29 jaar, ter vervanging van het maandblad S Amen met daarin, naast contactgegevens, aandacht voor o.a. de jazzviering op Hemelvaartsdag en de Europese Taizé-ontmoeting in december. Jeugd- en Jongerenwerk in de NoorderBeemden Algemeen In de NoorderBeemden vallen alle jeugdactiviteiten onder de paraplu van de werkgroep Jeugd. Deze werkgroep coördineert de activiteiten en is aanspreekpunt voor de verschillende groepen die met de jeugd werken. De werkgroep Dit seizoen is de werkgroep jeugd weer op sterkte en zijn de activiteiten voortvarend opgepakt. Zo zijn de leeftijdscategorieën verdeeld onder de werkgroepleden leeftijden 0-4, 5-12, 13-16 en ouder dan 16, daarnaast zijn de bovenwijkse contacten en de vertegenwoordiging naar de wijkkerkenraad geregeld. Door de werkgroep is dit jaar een jeugdbeleidsplan geschreven, waarin de koers voor de komende 4 jaar wordt bepaald. Om de onderlinge samenhang in het jeugdwerk te bevorderen is gestart met een tweewekelijkse jeugdbrief het Lucasjeugdbericht. Dit is met Pasen gestart en heel positief ontvangen. Leeftijdsgroep 0-4 Tijdens de kerkdiensten is er altijd crèche; deze wordt verzorgd door twee leiders. Op dit moment zijn er slechts weinig kinderen in deze leeftijd, waardoor het geregeld voorkomt dat er maar op 1 of 2 kinderen hoeft te worden gepast. Leeftijdsgroep 5-12 Tijdens de kerkdiensten is er altijd aandacht voor de kinderen. De kinderen gaan na een gesprekje in de kerk naar de kindernevendienst. De kinderen gaan in twee groepen uiteen, waarbij er gemiddeld 20 kinderen deelnemen. Er zijn een kern van vaste leiding met een poule van invalkrachten. De bezetting van de vaste kern blijft een bron van zorg. Tevens is er voor deze leeftijdscategorie van 9-12 een vrijdagavondclub de Fido Dido. Deze club heeft als doelstelling om ook op informele wijze een band tussen de kinderen te creëren. Deze club wordt door ca. 10 kinderen bezocht. Het seizoen werd afgesloten met een GPS-tocht in Culemborg, die samen met de Lux Factory werd gelopen. In enkele blokken van 4 weken is voor deze groep basiscatechese georganiseerd. Hier werd gemiddeld door 7 kinderen aan deelgenomen. Voor ouders met jonge kinderen is een gespreksgroep gestart, waar allerlei vragen aan de orde komen. Deze groep bestaat uit een zevental ouderparen. Leeftijdsgroep 13-16 Voor deze leeftijdsgroep is dit jaar de jongerennevendienst georganiseerd. Dit jaar is gewerkt aan de hand van het boekje Meet and Greet, waarin ontmoetingen met figuren uit de bijbel zijn vertaald naar deze tijd. Verder is er ook zeer actief gewerkt aan de voorbereiding van de jeugddiensten. 8
Ook voor deze leeftijdsgroep is catechese georganiseerd in blokken van 4 weken. Dit werkt prettig, al is het aantal deelnemers ook hier gelet op het potentieel niet groot; er doen gemiddeld ca. 6 kinderen aan mee. Tevens kunnen de jongeren ook deelnemen aan de Lux Factory, een informeel samen zijn, waarbij verschillende activiteiten ondernomen zijn, zoals gezamenlijk voetbal kijken, film kijken samen met de jongeren van Prinsenbeek, af en toe naar een gamecenter, schaatsen etc. Er is een zeer hechte band, zeker bij de wat oudere jongeren. Jeugddiensten Dit jaar zijn er 3 jeugddiensten georganiseerd. In het najaar is een jeugddienst georganiseerd n.a.v. de film Pay it Forward. Als aftrap werd gezamenlijk naar de film gekeken en de volgende ochtend werd deze film nagesproken. Gedurende een aantal diensten hebben we elkaar complimentjes gegeven en nagedacht wat we voor de anderen kunnen betekenen. Aan deze dienst is de actie Schoenendoos gekoppeld. In mei is door de jongeren van Prinsenbeek, aangevuld met de jongeren uit de Lucaskerk, een dienst georganiseerd met als thema Wordtwakker@noorderbeemden.nl. Een zeer geslaagde jeugddienst, waarbij de jongeren elkaar over de streep hebben getrokken. In juni is een Happytaria georganiseerd een brunchdienst -, waarbij de opbrengst bestemd was voor stichting De Opkikker. Zowel de dienst als de organisatie van de brunch is door de jongeren gedaan en het was een feest om zo de kerk binnen te komen en vooral de lekkere geur van pannenkoeken en wentelteefjes te ruiken. Over het algemeen werd er door ca. 10 jongeren deelgenomen aan deze activiteiten. Leeftijdsgroep 16 jaar en ouder Er zijn voorzichtige contacten met de jongeren van 16-18. Door agendaperikelen is het nog niet gelukt om een gezamenlijke afspraak te maken. Dit zit nog in het vat. Bovenwijks Op bovenwijks niveau hebben er verschillende activiteiten plaats gevonden. Vanuit de gewestelijke activiteiten van het JOP is er meer contact met andere wijkgemeenten. Als uitvloeisel hiervan zijn er nadere contacten ontstaan tussen Midden Zuid, Prinsenbeek en onze gemeente. Dit heeft geresulteerd in de werving van een jeugdwerker i.s.m. Midden Zuid en in samenwerking met Prinsenbeek met als resultaat een gezamenlijke jeugddienst. Conclusie We mogen terugzien op een zeer actief jaar voor de jeugd, waarbij veel vrijwilligers zich weer hebben ingezet voor het creëren van een fijne plek voor de jeugd van onze kerk. Archieven Het archiefbeheer kreeg in 2011 nadere aandacht. Met name vond een inventarisatie plaats van mogelijke hiaten en vond overleg plaats met de scribae van de Algemene Kerkenraad en het College van Diakenen over de mogelijke opzet van een centraal digitaal archief. Voor dit laatste moeten nog passende faciliteiten worden gevonden en regels voor toegang worden vastgesteld. Middelen in de gemeente: personeel Bij het programma horen middelen welke nodig zijn voor de uitvoering zoals personeel, financiën en gebouwen. In dit hoofdstuk wordt ingegaan op het onderdeel personeel. De andere middelen vallen onder het jaarverslag van het College van Kerkrentmeesters. Werkgever: kerkenraad en colleges De Algemene Kerkenraad geeft leiding aan het leven en werken van de gemeente en draagt zorg voor de vermogensrechtelijke aangelegenheden van niet diaconale aard van de gemeente, die ook rechtspersoonlijkheid bezit. De kerkenraad heeft daarmee als taak het beleid van de gemeente te formuleren, inclusief het personeelsbeleid. De Algemene Kerkenraad heeft een deel van haar taken gedelegeerd aan de wijkkerkenraden. 9
Het College van Kerkrentmeesters krijgt van de Algemene Kerkenraad de verzorging van de vermogensrechtelijke aangelegenheden toevertrouwd. Het College van Kerkrentmeesters is verantwoordelijk voor financiën, personeel en geldwerving. Bovendien heeft het als taak het beheer van gebouwen en de archieven. Het College van Kerkrentmeesters draagt zorg voor vermogensrechterlijke en arbeidsvoorwaardelijke aangelegenheden en bijbehorende regelingen, verplichtingen en vergunningen. Zij moet ervoor zorgen dat de Protestantse Gemeente te Breda als werkgever op al deze terreinen aan de wettelijke verplichtingen voldoet. Het gaat om zaken als arbeidsomstandigheden, ziekteverzuim en re-integratie, zorgverzekeringen, pensioenregelingen, schade en ongevallenverzekeringen, horecavergunningen etc. Beroepskrachten De kerk kan niet functioneren zonder beroepskrachten zoals predikanten, kerkelijk werkers, organisten, kosters en specialisten op het gebied van financiële en ledenadministratie. Beroepskrachten bieden de kerk de deskundigheid die nodig is voor het goed functioneren van de kerk als organisatie. De kosten van beroepskrachten zijn ook verreweg de belangrijkste kostenpost zoals blijkt uit het verslag van het College van Kerkrentmeesters. De kosten voor predikanten en kosters vormen ruim 60% van de totale kosten. Predikanten In het jaar 2011 bestaat het team van predikanten uit: ds. M. Schulz, gemeentepredikant Ev. Luth. Kerk Breda ds. A. Heringa, gemeentepredikant ds. M. Wagenvoorde, gemeentepredikant ds. J. Nijboer, predikant voor missionair werk en kerkvernieuwing ds. T. van Prooijen, predikant voor missionair werk en studentenpastoraat. Het predikantenteam kwam in het afgelopen jaar maandelijks bijeen, bij toerbeurt in één van de werkplekken van de collega s. De sfeer in de bijeenkomsten is goed en open. Omdat de collega s al geruime tijd samenwerken en omdat ze enkele keren als team in retraite gingen, zijn ieders gaven en eigenaardigheden wel ongeveer bekend. Ze zijn ook open en constructief bespreekbaar. Dat maakt gesprekken soms heel indringend. En bij alle verschil van personen en visies is er voortdurend een geest van collegialiteit en solidariteit te merken. Naarmate het jaar verliep werd duidelijker dat ds. Van Prooijen wel eens de opvolger van ds. Heringa in de Markuskerk zou kunnen worden. Rond de zomer eindigden zijn activiteiten voor het project Noorderlicht. Dat maakt de positie van ds. Nijboer eenzamer en haar taak een heel stuk zwaarder. Ds. Wagenvoorde bereikte in mei de leeftijd om met emeritaat te kunnen gaan, maar zijn verzoek om nog door te gaan zijn werk in de gemeente, werd door de wijkkerkenraad gehonoreerd: 1 jaar voor 100% en daarna 1 jaar voor 50%. Ds. Heringa nam in oktober afscheid van de wijkgemeente en ds. Van Prooijen werd aangewezen als waarnemer in de vacante periode. Al die veranderingen en de gevolgen ervan waren terugkerende onderwerpen van gesprek in het team van predikanten. Regelmatig bleken verschillen in beleving en interpretatie, maar die gingen niet ten koste van collegialiteit en respect en samenwerking. In het Noorderlicht krijgt ds. Nijboer tijdelijk assistentie van gemeenteconsulent Simon Drost en dat scheelt een hoop; zowel voor begeleiding en coaching als voor het werk. In november wordt bekend dat zij en het project Noorderlicht de gouden Webfish-award krijgen. Voor ds. Nijboer, het project en de PGB een mooie opsteker! In het team constateren we dat het project Noorderlicht in de plaatselijke wijkgemeenten toch niet het enthousiasme en het draagvlak oproepen die we graag hadden gezien. En van samenwerking 10
of integratie met de wijkgemeenten is eigenlijk nog geen sprake. Zo blijft het project meer een pioniersplaats dan goed is. De beoogde fusie tussen de ELG en de PGB komt ook ter sprake en daarbij ook de inzet van ds. Schulz op Luthers en Protestants erf. Ds Schulz informeert het team over de mogelijkheden en verplichtingen van het nieuwe systeem van permanente educatie. In onze gesprekken wordt gaandeweg duidelijker dat het functioneren als team van professionals (en ook de daarbij horende verwachtingen) erg afhangen van het organisatiemodel van de plaatselijke gemeente. De keuze voor 3 of 4 kerkgebouwen met elk een eigen bestuursorgaan leidt al gauw tot een focus op de eigen gemeenschap. Dan blijven predikanten veel eerder generalisten dan dat ze zich als specialisten profileren en taken onder elkaar verdelen. Op dit punt zijn de eerste contacten met AK en moderamen begonnen en die zullen ongetwijfeld een vervolg krijgen. In de wijkgemeente Midden-Zuid proberen de collega s Van Prooijen en Wagenvoorde een plan uit te werken voor een situatie waarin voor de wijkgemeente nog maar 1,2 fte (0,7 en 0,5) beschikbaar is. Nadenken en werken aan een dergelijk plan roept indringende vragen en dilemma s op, voor hen in de eerste plaats, maar ook voor hun collega s. In november is de wervingsprocedure begonnen voor een nieuwe medewerker in het project Noorderlicht. Gelet op het feit dat het een Hbo er zal worden, en rekening houdend met de komst van een studentenpastor en een jeugdwerker, bezint het team zich ook op de te verwachten nieuwe samenstelling. Kerkelijk medewerkers *Kerkmusici Een kerkmusicus(organist of dirigent van de cantorij) geeft leiding aan de gemeentezang en draagt zorg voor de muzikale vormgeving van de eredienst. De kerkmusicus heeft een professionele opleiding genoten aan het conservatorium of volgde als amateur cursussen op het gebied van kerkmuziek. Op grond van gevolgde opleidingen ontvangt de musicus van de kerk een bevoegdheidsverklaring voor een van de drie niveaus voor orgel of cantoraat. In onze kerkgebouwen speelden in 2011 de volgende organisten: Markuskerk : Henk Jan van de Meeberg (afscheid 18-12-2011), Jan Smaling, Wibo Wagenaar Johanneskerk : Graham Kennett Lucaskerk : Daan Boertien, Hans Dingemans, Koos van Harmelen, Frits Kok Grote Kerk : Vacature. Eind 2011 is opdracht gegeven aan de selectie commissie 2008/2009 voor opvolging Jaap Hillen te komen tot een nieuwe voordracht. *Kosters De koster is verantwoordelijk voor het beheer van het kerkgebouw in het algemeen en voor de gang van zaken tijdens de kerkdiensten in het bijzonder. In onze gemeente zijn twee kosters in vaste dienst. Het betreft Kees Smaling die voor 24 uur werkzaam is in de Markuskerk en Harm van Wijk die voor 12 uur werkzaam is in de Johanneskerk. De Lucaskerk heeft enkele schoonmakers die op uurbasis worden betaald. De zorg voor de gang van zaken tijdens de kerkdienst is in handen van vrijwilligers. 11
Communicatie van beleid Na goedkeuring van het Communicatieplan Protestantse Gemeente Breda is de werkgroep begonnen met: 1) Inventariseren communicatiekanalen en communicatie middelen 2a) Poging tot Inventarisatie activiteiten (evenementen) van de verschillende gemeenschappen rond de verschillende kerkgebouwen van Protestants Breda en Ginneken 2b) Mogelijkheden tot afstemmen evenementen 3) Opstellen draaiboek communicatie 12
Het jaarverslag van het College van Diakenen Inleiding In dit jaarverslag een samenvatting van de samenstelling en activiteiten van: Het moderamen van het College van Diakenen. De Wijkdiaconie DOS van de wijkgemeente Breda Midden-Zuid (BMZ). De Werkgroep Diaconaat van de wijkgemeente NoorderBeemden (NB). De diakenen zijn georganiseerd in de twee wijkdiaconieën: Wijkdiaconie DOS en Werkgroep Diaconaat NoorderBeemden. De meeste diaconale activiteiten worden in de wijkdiaconie geïnitieerd en uitgevoerd. Het moderamen van het College van Diakenen beheert het diaconale vermogen, houdt zich bezig met wijkdiaconie overstijgende onderwerpen en onderhoudt de contacten met de Algemene Kerkenraad. De leden van het moderamen van het College van Diakenen zijn wijkdiaken of diaken met speciale opdracht. Het moderamen van College van Diakenen. 2011 Jan 2012 Voorzitter Henrieke de Bruin (BMZ) Henrieke de Bruin (BMZ) Secretaris Ernst Walet (NB) Ernst Walet (NB) Penningmeester Uli Bondzio (BMZ) Uli Bondzio (BMZ) Vertegenwoordiging wijkdiaconie DOS (BMZ) Vertegenwoordiging Werkgroep Diaconaat NB* Vertegenwoordiger naar AK Henk Zwaan (BMZ) dec. 2011 gestopt Ernst Walet (NB) Henrieke de Bruin (BMZ) Peter Vermeiden (BMZ) Ernst Walet (NB) Henrieke de Bruin (BMZ) *De Werkgroep Diaconaat NB is niet direct vertegenwoordigd in de Centrale Diaconie maar heeft een contactpersoon. Het moderamen heeft in 2011 6 keer regulier vergaderd. De volgende zaken zijn aan bod gekomen in 2011: Het schrijven van een hoofdstuk in het nieuwe beleidsplan van de PGB (2012-2016). 'De Eén en de Ander in Breda, studentenproject van Ton van Prooijen. Het behandelen van de voorstellen van de Goede Doelen Commissie met een budget van EUR 10.000,= per jaar. Jaarrekeningen 2006-2009, 2006-2008 afgerond. Begroting 2012. Zorgen om de Teakhout investeringen. Waarde bepaling van investeringen in gebouwen en gronden. Ondersteuning (financieel) van de diverse doelen. Contacten met HIP. Organiseren van een najaarscollecte voor de diaconie (brief en acceptgiro). Veranderingen in het collecterooster. 13
De plannen voor 2012: Het aantrekken van de banden met instanties als het Annahuis, HIP en HIBO ter bevordering van het diaconale netwerk rond individuele hulpvragen. De najaarscollecte diaconie (brief met acceptgiro). Jaarrekeningen 2009-2011 afronden. Het op orde krijgen van het vermogensbeheer van de diaconie. Goede Doelen Commissie activiteiten 2012. Kennismaken met de diaconie van de Evangelisch Lutherse Gemeente Breda ter voorbereiding op de fusie. Begroting 2013. De Wijkdiaconie DOS van de wijkgemeente Breda Midden-Zuid (BMZ) De wijkdiaconie DOS, heeft in 2011 diverse activiteiten uitgevoerd. Erediensten De diakenen leveren hun bijdrage aan de Erediensten in de Johanneskerk, de Markuskerk, de ziekenhuizen en in de (zomer)diensten in de Grote Kerk. Financiën In 2011 had de wijkdiaconie een bedrag van ruim 21.000,- te besteden. Dit bestond uit een vast bedrag per kwartaal dat vanuit het moderamen van de Diaconie beschikbaar wordt gesteld en een extra bijdrage van 2.500,- vanuit het moderamen. Ook het verjaardagsfonds heeft de kas van DOS met een bijdrage ondersteund. De jaarrekening en balans over 2011 zijn begin 2012 door de penningmeester, Henk Zwaan aangeleverd aan het moderamen van de diaconie. Het totaal aan uitgaven ligt ongeveer 4.000,- lager dan in 2010, omdat de reserves in dat jaar opgemaakt zijn. De wijkdiaconie houdt geen vermogen aan. Een overschot aan het einde van het jaar wordt teruggegeven aan het moderamen. Vergaderingen In 2011 heeft de DOS-diaconie vijf maal vergaderd, afwisselend in de Johanneskerk en de Markuskerk. Onze diaconie bestaat op dit moment uit 11 diakenen. We zijn erg blij dat het ook in 2011 gelukt is om een nieuwe diaken te vinden. Leon Geschiere heeft zich bereid verklaard om vanuit de Johanneskerk opnieuw diaken te worden. Hij is in een feestelijke dienst, begin 2012 herbevestigd als diaken. Een aantal diakenen is gestart met een 2 e of 3 e termijn als ambtsdrager. In onze vergaderingen worden we ondersteund door een notulist, Dineke Snijders. Activiteiten De grootste zorg van de diaconie op financieel gebied lag, net als in voorgaande jaren bij de ondersteuning aan particulieren. In 2011 gaven we ruim 15.000,- hieraan uit. Daarnaast regelden we praktische ondersteuning aan diverse mensen in Breda. Ieder jaar geven we rond de Kerst aan een aantal personen die dit goed kunnen gebruiken een financiële bijdrage als kerstpakket. Een aantal gezinnen met kinderen krijgt rond Sinterklaas een ondersteunende bijdrage, om toch in de decembermaand iets extra s te kunnen doen. Contacten met maatschappelijke en kerkelijke organisaties Vanuit de diaconie hebben we regelmatige contacten met de volgende maatschappelijke en kerkelijke organisaties: ZWO Diaconale contactgroep Breda Wismar Arad 14
Het Annahuis De Kerstherberg Werkgroep gehandicapten Zuid-West Brabant NEO Voedselbank Herberg Vluchtbed De Kleine Hoeve Na de diensten vragen we regelmatig om aandacht voor schrijfacties voor (politieke) gevangen of minderheden, daarbij maken we gebruik van de gegevens die Amnesty International publiceert. Publiciteit Vanuit de Gemeente werd gevraagd om meer publiciteit vanuit DOS. Henk Zwaan en anderen hebben in Kerkgroet en S amen met regelmaat bericht over de activiteiten van de Diaconie, zodat wij ook in de gemeente zichtbaar zijn. De reacties hierop zijn positief. Afsluiting Voor 2012 gaan we op de zoveel mogelijk op de huidige voet verder. Onze uitdaging ligt ook voor het komend jaar in het onderhouden van onze contacten en het uitbreiden van ons netwerk in de samenleving. De bemensing van de DOS is redelijk op orde. In een goede sfeer en met enthousiasme zetten wij ons in als levende dienaren van Gods woord in Breda. De Werkgroep Diaconaat van de wijkgemeente NoorderBeemden (NB) Inleiding Dit verslag omvat een korte evaluatie van de belangrijkste activiteiten en ontwikkelingen binnen de diaconie van de wijkgemeente NoorderBeemden. De verantwoording over de begroting 2011 van de diaconie wijkgemeente diaconie is al separaat gedaan via de penningmeester en is daarom geen onderdeel van dit verslag. Wijzigingen werkgroep In het seizoen 2011-2012 nam een aantal diaken afscheid en konden we ook nieuwe diakenen verwelkomen. Kora van Dorst, Otto Meijer en Harm-Jan Loggers namen afscheid eind 2011. Jopie Snelleman en Connie Kapteijn zijn gestart als nieuwe diakenen in 2011. De andere diakenen uit de werkgroep zijn: Cocky van Poppel (tevens secretaris) Mark Michels Sander van Doorn (voorzitter) Daarnaast is er een aantal zondagse diakenen die alleen de erediensten meedoen: Gre Westerhout Dick de Man De werkgroep heeft om goed op sterkte te zijn voor alle taken (inclusief beleidsintensivering op de taken armoede en jeugdiaconaat vanaf medio 2012) nog 1 diaken extra nodig. 15
Evaluatie belangrijkste activiteiten Armoede Vakanties uitkeringsgerechtigden We organiseerden vakanties voor uitkeringsrechtigden. Dit is de afgelopen jaren toenemend problematisch. De stichting via welke deze vakanties verlopen, heeft een beperkt aantal plaatsen, welke vaak niet matchen met de vraag (te weinig plaatsen tijdens schoolvakanties voor gezinnen met kinderen). De overweging is te zoeken naar alternatieven zodat we beter aan de vragen kunnen voldoen. Kerstattenties Dit jaar werden er kerstpakketten verstrekt aan mensen met weinig bestedingsmogelijkheden. Het aantal adressen loopt terug. Dit vraagt meer contact in de wijk en met pastoraat voor adressen die deze pakketten wel kunnen gebruiken maar bij de diaconie niet bekend zijn. Noodhulp Er werd een aantal maal financiële noodhulp verstrekt. Er is aandacht nodig voor systematischer beleid zowel wat betreft vindplaatsen van armoede als in procedurele zin (wanneer wel/geen hulp, welke voorwaarden). Algemeen De diaconie heeft moeite met het vinden van vindplaatsen van armoede. We willen hier actiever en creatiever in zijn. Dit vraagt om intensivering van armoedebeleid, dit wordt een beleidsvoornemen voor 2012 en volgend. Dit vraagt o.a. meer benutten bestaande maatschappelijke netwerken&organisaties, meer samenwerking pastoraat etc. In mei 2012 is er een themavergadering over armoede in de werkgroep diaconie NoorderBeemden waarvoor ook het pastoraat is uitgenodigd. Ouderen- en gehandicaptenzorg Kerktaxi De mensen uit Noord werden naar tevredenheid vervoerd. Een enkele keer met afwijkende diensten ging een rit mis, dit waren incidenten. Er is sinds begin 2011 een vastcontactpersoon uit Noord die meereist met de taxi en de verbindende persoon is met de diaken die het vervoer coördineert. Op initiatief van de kerkenraad (KK en AK) is begin 2012 een evaluatie gestart in gesprek met de mensen van Noord over hoe verder met het vervoer in de toekomst. Vakantieweek voor ouderen (en geestelijk/lichamelijk gehandicapten) De vakantieweek in Doorn was in 2011 wederom een groot succes. Meerdere, oudere gemeenteleden gingen mee en genoten volop. CD-opnamen erediensten Er zijn af en toe mensen die de dienst op CD krijgen. Het gaat helaas geregeld mis met de opname. Dit is steeds wel met facilitair/kosters gecommuniceerd. Probleem is technisch van aard (opname vereist speciaal soort audio-cd die niet altijd aanwezig is). Kerstattentie 70+ Er werd onder alle 70-plussers in de NoorderBeemden een kerstattentie verstrekt (een kerstkaart met groet en een boekje, dit jaar het vriendenboekje van het Noorderlicht). 16
Erediensten Maaltijd van de Heer In 2011 is voor het tweede jaar (start in 2010) de vereenvoudigde wijze van de viering van de MvdH uitgevoerd (1 uitdeelploeg in plaats van 2). Het is tevens in de KK geëvalueerd. Er is volop tevredenheid over de wijze van vieren in de KK en in de gemeente (veel positieve reacties). Het brengt veel meer rust tijdens de MvdH. De vereenvoudigde wijze van vieren is daarmee structureel geworden. Overig (roosters, jaarlijks collecterooster, assisteren bij diensten in ziekenhuizen) Geen bijzonderheden. Zending&werelddiaconaat Dit verloopt via Bep Koldenhof (lid ZWO). Hier is eenmaal overleg mee gevoerd en afgesproken dat de communicatie tussen ZWO en diaconie via de secretaris verloopt. Projecten werden afgestemd op elkaar (o.a. collecte Lotjeshuis). Er is geen diaken van de wijkgemeente NoorderBeemden die zitting heeft in het ZWO, vandaar deze constructie. Vredesweek&Pasen Er vond een vastenmaaltijd plaats, organisatie samen met de werkgroep Leren&Ontmoeten. Er is altijd voldoende belangstelling, een gewaardeerde activiteit in de 40-dagen tijd. Tevens is voor het tweede jaar de schrijfactie voor gevangen in Nederland gehouden in de 40- dagen tijd. Amnesty International De schrijfactie vond plaats o.l.v. de diaconie. Adoptiekinderen Tijdens de kerst is gecollecteerd voor de twee adoptiekinderen van de Lucaskerk. De opbrengst was voldoende voor een jaar steun. We gaan - gezien de leeftijd van de adoptiekinderen (18+) - onderzoeken of verdere steun nog noodzakelijk is en we mogelijk andere kinderen kunnen adopteren. Jeugd De verbinding met jeugd is nog te zwak. We zouden meer activiteiten (in kader jeugddiaconaat) samen kunnen doen. Dit is een beleidsvoornemen voor 2012 en volgende jaren om dit nadrukkelijk te intensiveren. De eerste actie is gelijk al gedaan: in 2013 gezamenlijk project in de 40-dagentijd. Vluchtelingenwerk Dit heeft weinig aandacht gekregen afgelopen jaar (en voorgaande jaren). Lokaal lijkt er weinig behoefte aan support te zijn. Dit vraagt om een evaluatie. Mogelijk is een verschuiving, herprioritering naar meer aandacht voor illegalen noodzakelijk. 17
Jaarverslag van het College van Kerkrentmeesters Voorwoord van de voorzitter Het boekjaar 2011 was wederom een moeilijk financieel jaar. De exploitatierekening sloot met een tekort van 84.000. weliswaar lager dan het tekort in 2010 maar wel 15.000 hoger dan het gebudgetteerde tekort. Het hogere tekort werd vooral veroorzaakt door hogere uitgaven voor pastoraat samenhangend met de vervroegde uittreding van Ds. Heringa en de kosten voor ons kerkblad S amen die niet geheel gedekt werden door vrijwillige bijdragen. De baten lagen iets boven het begrote niveau en de belangrijkste baten component Bijdragen uit Levend Geld lag bijna op het begrote niveau en zelfs iets hoger dan in 2010. Dat stemt tot grote dankbaarheid. Het verloop van de vrijwillige bijdragen over de afgelopen 6 jaar geeft het volgende beeld: 2006 311.000,- 2007 321.000,- 2008 320.000,- 2009 318.000,- 2010 299.000,- 2011 301.000,- Het vermogen( reserves + fondsen ) van de Protestantse Gemeente bleef op peil dank zij de instroom van enkele bijzondere fondsen zoals blijkt uit onderstaand verslag van de penningmeester. Per saldo is er nog steeds sprake van een vermogen van 2 mln. exclusief de stille reserves in ons onroerend goed. Zoals bekend heeft de Algemene Kerkenraad, na de gemeente gekend en gehoord te hebben een meerjarenbegroting goedgekeurd die een tekort laat zien van gem. 50.000. per jaar voor de jaren 2012 t/m 2015. Omdat wij uiteindelijk de tering naar de nering moeten zetten is tevens afgesproken dat er een commissie van wijze mensen zal worden ingesteld die antwoord moet geven op de vraag wat voor gemeente wij na 2015 willen zijn en wat de consequenties zijn van deze keuze voor de functieformatie( predikanten, kerkelijk medewerkers en kosters) en voor de kerkgebouwen. De ontwikkeling van de exploitatierekening over het eerste halfjaar 2012 baart zorgen en de eerste uitkomsten van de geconsolideerde( Protestantse Gemeente te Breda en de Evangelisch Lutherse Gemeente) meerjaren exploitatierekening nopen ons om ons opnieuw te buigen over deze cijfers want sterk oplopende tekorten zijn onaanvaardbaar. In 2011 is intensief gewerkt aan de voorbereiding van de vereniging met de Evangelisch Lutherse Gemeente. De kerkrentmeester Kees Temme, die onroerend goed in zijn portefeuille heeft, maakte deel uit van de bouwcommissie die zich heeft gebogen over de restauratie/verbouwing van de Evangelisch Lutherse Kerk en de voorzitter van het CvK was voorzitter van de financiële commissie die zorg moest dragen voor de fondsenwerving. Onlangs hebben beide commissies een definitief voorstel voor de restauratie/bouwplannen en de financiering van deze plannen voorgelegd aan de beide Colleges van Kerkrentmeesters, de Algemene Kerkenraad van de PGB en de kerkenraad van de ELG. De totale investering is begroot op 670.000, er is aan subsidie een bedrag toegezegd van 514.000 en beide gemeenten dragen samen 140.000 bij zodat er sprake is van een zeer beperkt tekort, dat wij in de aanbesteding hopen te verdienen omdat aannemers op dit moment zeer scherp inschrijven. Wij hopen eerdaags het groene licht te krijgen voor de aanbesteding. 18
Verslag van de secretaris Personeel / financiële administratie Onze financieel administrateur Martijn Hamers besloot zijn werk per 31 dec. 2011 te stoppen. Na verkenning van diverse mogelijkheden is besloten de financiële administratie onder te brengen bij Krijgsman Advies BV. Predikanten Ds. A. Heringa heeft in onderling overleg besloten om per 1 oktober 2011 met vervroegd emeritaat te gaan. Samenstelling van het College van Kerkrentmeesters Afscheid werd genomen van de heer Quik, penningmeester, de heer Hospers, speciaal belast met LRP en de heer Schoeters, kerkrentmeester namens ELG. Versterking kregen wij van Jan Noordermeer, kerkrentmeester voor de Johanneskerk, Pieter Flach als penningmeester, en zowel Jochen Dijkshoorn als Hans-Bas Val kerkrentmeesters van de Evangelisch Lutherse Gemeente. Stichtingen De protestantse gemeente te Breda heeft uit het verleden meer en minder intensieve contacten met een aantal stichtingen, die deels door haar rechtsvoorgangers zijn opgericht voor de uitvoering van specifieke taken. Het college van kerkrentmeesters had in 2011 contacten met een aantal van deze stichtingen: Stichting behoud Markuskerk Met deze stichting is er een structureel contact: voorzitter en secretaris van het college van kerkrentmeesters, vervullen ook deze functies in de Stichting behoud Markuskerk. Stichting Johanneskerk De toezegging van deze stichting gedaan in 2010 om m.i.v. 1 mei 2011 0,5 fte predikant voor de Johanneskerk te financieren werd geëffectueerd. Stichting t Arm kinderhuys en weeshuis der Kercken te Breda. Met het college van regenten vond in het voorjaar een oriënterend overleg met een delegatie van het college van kerkrentmeesters en zijn afspraken gemaakt voor een regelmatiger overleg. Stichting Protestantse begraafplaats Zuilen Met deze stichting vonden slechts informele contacten plaats, mondeling en per mail. Eind dec. 2011 vernam het CvK van een bod op registergoederen van deze stichting, juridisch eigendom van de Protestantse Gemeente te Breda. Stappen werden gezet voor overleg in 2012. Stichting Grote Kerk, Stichting vrienden van het orgel Grote Kerk en Stichting orgelconcerten Met deze stichtingen vond overleg plaats om te komen tot nieuwe afspraken die zouden moeten leiden tot een vruchtbare start en samenwerking met een nieuwe organist die door de PGB ten behoeve van de Grote Kerk zou worden benoemd. Gebouwen In 2011 werd deed Princendreef BV een bod op de Johanneskerk. Dit bod leidde tot uitgebreide discussies en verzoeken om advies aan o.a. het Regionaal College voor Beleid en Beheer van Noord Brabant en Limburg. Besluitvorming werd uitgesteld. Binnen het kader van de voorgenomen vereniging met de Evangelisch Lutherse Gemeente te Breda e.o. werd veel tijd en energie besteed aan het maken van plannen voor de restauratie en verbouwing en de financiering daarvan. 19
Vergaderingen Plenaire vergaderingen vonden 9 x maal plaats. Het moderamen vergaderde eveneens 9x onder andere ter voorbereiding van de plenaire vergaderingen. Verslag van de penningmeester Toelichting op de balans en de exploitatierekening 2011 Algemeen Het exploitatieresultaat over 2011 was -84.002, waar een verlies van 68.910 was begroot. De belangrijkste verschillen zijn: 2.080 hogere lasten kerkelijke gebouwen, een optelsom van mee- en tegenvallers, waarbij vooral de onderhoudskosten hoger uitvielen dan begroot. 12.528 meer pastoraatkosten veroorzaakt door hogere eenmalige lasten en minder bijdragen van derden in het project Noorderlicht. De hoger eenmalige kosten worden in de toekomst gecompenseerd door structureel lagere kosten. De lagere eenmalige bijdragen van derden zullen naar verwachting ook in 2012 een negatief effect hebben. 10.042 lagere lasten voor de kerkdiensten dan verwacht, waarbij nog niet kan worden vastgesteld of dit tijdelijk dan wel structureel is. 16.882 meer kosten voor beheer en administratie dan de begroting voorzag. Dat werd (naast wat kleinere plussen en minnen) grotendeels veroorzaakt doordat onder deze post in werkelijkheid 21.172 ( 1.997 meer dan in 2010) als kosten voor S amen is opgenomen. De begroting ging er echter vanuit dat S amen noch kosten noch opbrengsten zou hebben. De opbrengsten van S amen zijn vermeld onder overige opbrengsten. 3.504 lager dan begrote beleggingsopbrengsten. Het belang in aandelen is in 2011 gereduceerd en obligaties werden afgelost. Hierdoor namen de opbrengsten uit deze beleggingen af. Omdat de toegenomen belegde liquiditeiten slechts een lage rente opleverden, compenseerde dat de lagere opbrengsten uit aandelen en obligaties niet. 7.999 meer Overige opbrengsten dan verwacht. De opbrengsten van S amen waren in werkelijkheid 14.899, terwijl de begroting geen specifieke opbrengsten had voorzien. Omdat S amen in 2010 4.720 heeft opgebracht, is de in 2011 gehouden actie succesvol geweest. Per saldo was S amen echter een kostenpost van ruim 6.000 in 2011. Daarom zoeken de redactie en het College van Kerkrentmeester gezamenlijk naar mogelijkheden om dit bedrag te verkleinen. Doordat de overige Overige opbrengsten lager waren dan verwacht, kwam uiteindelijk het verschil uit op de genoemde 7.999. 3.245 lager dan verwachte bijdragen uit levend geld. De collecteopbrengsten en giften bleven ongeveer 5.000 achter, de vaste vrijwillige bijdragen vielen echter zo n 2.000 gunstiger uit en waren ook hoger dan in 2010. De reserves, het zichtbare vermogen, van de Protestantse Gemeente te Breda zijn ultimo 2011 1.811.864 en daarmee 94.489 lager dan ultimo 2010. In 2011 zijn echter het Restauratiefonds en het Fonds Algemeen Christelijke Doelen aan de reserves toegevoegd. Voor een juiste vermogensvergelijking moeten deze toevoegingen worden geëlimineerd en is het zichtbare vermogen afgenomen met 134.019 t.o.v. 2010. Dat komt uiteraard doordat het exploitatietekort van 84.002 van de reserves is afgeboekt. De andere reden is de waardedaling van de beleggingen. Dat laatste is in een jaar met financiële en monetaire crises, ondanks een conservatieve beleggingsstrategie, niet verwonderlijk. Het vermogen is nog steeds substantieel, maar het is duidelijk dat dalingen van het vermogen zo- 20