High Performance Computing

Vergelijkbare documenten
High Performance Computing

Computerarchitectuur. Terugblik / discussie / oefenopgaven

Informatica aan de Universiteit Antwerpen

Introductie tot de introductie

Centrale begrippen hoofdstuk 3. Waarom multiprogramming? Vandaag. processen proces state: running, ready, blocked,... Vragen??

Cloud Computing: Met HPC in de wolken Ron Trompert


' Het tentamen is gesloten boek, dus het is niet toegestaan om het tekstboek, slides of eigen gemaakte aantekeningen te gebruiken.

Voorkennis: C, basiskennis microprocessoren (bij voorkeur ARM7 processor)

Computerarchitectuur. H&P Ch 5. Thread-Level Parallelism

Multi-core systemen. door Alexander Melchior

Inleiding Practicum Operating Systems

Computerarchitectuur. App. B. Review of Memory Hierarchy

Windows Basics. yvan vander sanden. 22 februari 2015

Op dit moment is ons gehele hosting cluster om NFS heen gebouwd waardoor zo maar overstappen geen optie is.

Flex_Rooster WERKBOEK. INTRODUCTIE iseries. Dit werkboek is eigendom van ICS opleidingen en mag niet worden meegenomen.

Computerarchitectuur. Hoofdstuk 1: Introductie

Stoomboot & de toekomst

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation

Nieuw Curriculum Bachelor Technische Informatica 2013

Meten is weten? Performance benchmark bij een geo-ict migratietraject

Belangrijkste ideeën/concepten uit OS, incl. proces

Memory Management. Virtual Memory. Eisen Memory Management. Verdelen geheugen over meerdere processen

informatica. hardware. overzicht. moederbord CPU RAM GPU architectuur (vwo)

Notulen van dinsdag 14 februari 2006

In Vlaanderen bestaat er nog geen leerlijn programmeren! Hierdoor baseren wij ons op de leerlijn die men in Nederland toepast voor basisscholen.

Monitoring & Rapportage

faculteit wiskunde en natuurwetenschappen Bijlagen bachelopleiding Informatica

College 13: Patterns (2)

ONTWERP VAN GEDISTRIBUEERDE SOFTWARE ACADEMIEJAAR STE EXAMENPERIODE, 23 JANUARI 2012, 8U30 12U00 VRAAG 1: VERDEELDE SYSTEMEN [10 MIN]

Inleiding Practicum Operating Systems

Masterclass. SharePoint 2010 in het Onderwijs

Onderwijs- en examenregeling van de masteropleiding

HOGESCHOOL ROTTERDAM / CMI

#doorbraakmetmkb #doorbraakmetbigdata. High Performance Computing, Data Science & Data Storage solutions

Hybrid Clouds for Flexible Batch Workload Processing

Cover Page. Author: Vu, Van Thieu Title: Opportunities for performance optimization of applications through code generation Issue Date:

Bijlage bacheloropleiding Informatica

HPC CLOUD INTRODUCTIE. Jan$Bot,$SURFsara$ 15$oktober$2015$

De Digitale Transformatie en de impact op IT. Capgemini Edwin Leinse

Digitale en analoge technieken

Herconfigureerbare Hardware in Ieders Bereik

Computerarchitectuur. H&P Ch 2. Memory Hierarchy Design

DB architectuur.

Programmeertechnieken Week 7

Technische Specificaties nieuwe Unix Applikaties

Informatica. VWO 5 en 6 HAVO 4 en 5

Hoe zet u virtualisatie slim in bij forensische onderzoeksomgevingen?

Quantum computing. Dirk Nuyens. dept. computerwetenschappen KULeuven.

Beschrijving toolset Netwerk/Protocol/Applicatie test Datum 11 januari 2012 Auteur Louis de Wolff Versie 1.0

Invantive 2012 Release 1 (build 44)

Onverwachte voordelen van Server Virtualisatie

Op weg naar digitale data volwassenheid. Klantcase: Roadmap naar digital data excellence

Improving parallelism for the. NEMO ocean model. Hind Shouli. NEMO ocean model

Competentie niveaus HHS TIS opleiding Werktuigbouwkunde

computerarchitectuur antwoorden

21st Century Skills - Leerdoelen van de puzzels. X2 Computational thinking - 1. Probleem (her)formuleren

Een eenvoudig algoritme om permutaties te genereren

AANVALLEN OP WES3 + LEN SPEK & HIDDE WIERINGA

Beschrijving onderwijseenheden

Curriculum Informatica 2003/04

Welkom. Analytics. Webinar Brahim Asbaa Sr. Digital Marketing Consultant

Project 4 - Centrale Bank. Rick van Vonderen TI1C

IN1805 I Operating System Concepten

MOSIX Clusters voor iedereen

Software Mobiliteit. UAMS - 6 maart Theo D'Hondt Lab voor Pogrammeerkunde Vrije Universiteit Brussel

SOFTWARE ENERGY FOOTPRINT LAB

T Titel stage/afstudeeropdracht : Toekomstvaste Applicatie Integratie - Interconnectiviteit

Tim Mallezie Architectuur van besturingssystemen: Vraag A2.

Problemen herformuleren Leerlingen drukken de probleemstelling uit in eigen woorden.

Een.NET-besturingssysteemtoolkit. Discovering Cosmos. Sijmen J. Mulder

De Parallelle Revolutie van GPU's en CPU's

Waarmaken van Leibniz s droom

Hybrid Clouds for Flexible Batch Workload Processing

Ervaringen Inkoopadministratie. Vastlegging van middagbijeenkomst op Kasteel Woerden 19 september 2013

High Availability & Disaster Recovery

HPC CLOUD INTRODUCTIE. Jan Bot, SURFsara 5 augustus 2015

Virtueel Geheugen en demand paging (1)

RAM optimaliseren: Cacheman

Het SEESCOA project; jouw user interface, altijd en overal

Uitvoeringsregeling (art W.H.W.)

Capita selecta thema Software Technologie

WAT ZIJN DE FINANCIËLE EN FUNCTIONELE BEWEEGREDENEN OM SOFTWARELICENTIES NAAR DE CLOUD TE VERPLAATSEN? POWERED BY

1 Aanvulling cosy deeltijd

DESIGN BY PERFORMANCE IS EEN SOFTWARE GEDREVEN METHODE OM DE GEBOUWDE OMGEVING TE OPTIMALISEREN. INZENDING ARC-AWARDS INNOVATIE

1 Client/Server. 2 Geschiedenis. 3 Toekomst

Nederlandse samenvatting (Dutch summary)

Duurzame escience. Bioinformatica case study. Pieter Meulenhoff, Daniël Worm, Freek Bomhof, George Huitema,

Website ontwerp. Appledag Klokhuis 29 november /29/14

OGh DBA dag. Patching met OEM Provisioning Pack. Ron van der Post. 13 september 2010

Computerarchitectuur 2016 Inleveropdracht 3: Exploiting Memory Hierarchies in Modern Systems

Real Time Monitoring & Adaptive Cyber Intelligence SBIR13C038

Integratie van verpleegoproep in het IT netwerk. 8 september 2016 Tom Van Acker Sales Manager Belgium

Uitwerking oefententamen Computerarchitectuur December 2016

OFFERTEVOORSTEL MANAGED HOSTING MAGENTO

CONTINUÏTEIT NA CALAMITEIT. Steven Adema Manuel Speksnijder

Bijlagen bacheloropleiding Kunstmatige Intelligentie

Introductie. NAV performance. Derk Jan Oelemans. Manager Development, BI en E-Business Qurius Business Solutions

From High-Level Language to language of the hardware

Scientific Computing

Transcriptie:

High Performance Computing Kristian Rietveld (krietvel@liacs.nl, kamer 138)

Groep Computer Systems High-Performance Computing Optimizing compilers (generieke codes, maar ook specifieke rekenkernels). Parallel & Distributed Processing. Optimaliseren op bestaande hardware. Embedded Systems Specifieke software mappen op specfieke hardware. Hardware synthesis. Real-time scheduling.

High Performance Computing Een computersysteem heeft een eindige set resources. Processing power, geheugen, disk space... Hoe zorgen we ervoor dat we het maximale eruit halen wat erin zit?

Waar optimaliseren? CPU: Zo weinig mogelijk stalls / idle. Maximize cache hits, striding, prefetching,... Memory: Bandwidth, space,... Disk: Seek time, bandwidth,... Interconnect/network Bandwidth, latency,... GPGPU: Parallelism, coalescing, bank conflicts, overlap compute/transfer.

High Performance Computing Onze missie is het onderzoeken, analyseren en optimaliseren van computer- en softwaresystemen. Hieruit volgen nieuwe technieken. We laten zien dat deze technieken effectief zijn.

Gebieden In wat voor gebieden zijn we actief? Optimizing Compilers. Sparse matrix computations. Parallel & distributed computing. Database systems & data integration. Hardware / experimentatieplatformen DAS clusters: DAS4, DAS3. LGM: cluster van GPUs. Leiden Zipper.

Vakken Vakken gerelateerd aan onze groep: Computer Architectuur Compiler Constructie Operating Systems Netwerken Advanced Compilers and Architectures Parallel Programming

Concreet voorbeeld Bij computationele mechanica worden zeer veel stelsels van vergelijkingen opgelost (lineaire algebra). De CPU besteedt veel tijd in een klein aantal loops. Kunnen we ervoor zorgen dat deze loops in minder tijd kunnen worden uitgevoerd?

Concreet voorbeeld (2) Enige opties: Data in goede volgorde in geheugen plaatsen. Zorgen dat data die niet wordt gebruikt niet in de CPU cache terecht komt. Loop anders organiseren zodat data in de cache kan worden hergebruikt. Loop opsplitsen en in parallel draaien....

Concreet voorbeeld (3) Uit het optimaliseren van zulke rekenkernels volgen nieuwe technieken. Deze kunnen in een generieke compiler worden geimplementeerd. Effect van deze optimalisatie op andere codes?

Projecten

Opzet Deel theorie. Academische literatuur. Technische documentatie/specificatie. Deel implementatie. Deel experimentatie.

Projectgebieden Parallel & Distributed Computing Optimizing Compilers (gcc, LLVM/Clang) Optimalisaties Programmatransformatie Compiler Plug-ins Code generatie Operating Systems Computernetwerken

Projectvoorstel Op het moment onderzoeken wij een raamwerk voor het afleiden en aanpassen van algoritmen met compilertransformaties. Hierdoor ontstaan er vele varianten van algoritmen. Het is nodig inzicht te krijgen welke varianten wel en niet efficient zijn.

Projectvoorstel (2) Parallellisatie & benchmarking van simpele algoritmen. Denk aan: matrix algebra, sorteren, graafalgoritmen als Dijkstra. Ofwel distribueren op cluster, of paralleliseren op CPU/GPU. (Of beide?)

Projectvoorstel (3) Kan gebeuren op verschillende niveaus, je kan kiezen wat je het interessants vindt: Syteemniveau: low-level transformaties om de code te optimaliseren; algoritme zelf verandert eigenlijk niet. Algoritmisch niveau: transformaties die het algoritme licht aanpssen (bijv. stappen algoritme op andere manier uitvoeren). Fundamenteel niveau: transformaties in het specificatieraamwerk, waar nog geen code wordt gegenereerd.

Projectvoorstel (4) Verwachte vaardigheden: Programmeervaardigheden en abstract denken afhankelijk van niveau. Systeemniveau: veel programmeervaardigheid, weinig abstract denken. Fundamenteel niveau: weinig programmeervaardigheid, veel abstract denken.

Projectvoorstel (5) Opzet project: Deel theorie: omschrijving transformaties. Deel implementatie. Deel experimentatie & conclusies trekken. Keuze algoritme & abstractieniveau in overleg.

Andere Projecten Andere projecten ook mogelijk; eigen ideeen zijn welkom! Als je dit een interessante vakgebied lijkt, kom eens langs om te praten.

Bedankt voor jullie aandacht! Interesse? E-mail: krietvel@liacs.nl Of kom langs in kamer 138.