Voorkennis: C, basiskennis microprocessoren (bij voorkeur ARM7 processor)
|
|
- Maarten van den Brink
- 6 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Real Time Operating Systems (RTOS) Voorkennis: C, basiskennis microprocessoren (bij voorkeur ARM7 processor) Kennis nodig voor: Operating systems Niveau: inleidend Diplomavoorwaarde: bachelor, schakelprogramma Opleidingsfase: derde fase en schakelprogramma Werkvorm: college Nagestreefde competenties Kennis en inzicht K1 Wetenschappelijk-disciplinaire basiskennis en inzicht bezitten Ingenieursvaardigheden (I) I1 Problemen analyseren en oplossen I2 Ontwerpen en/of ontwikkelen Generieke vaardigheden (G) G1 Informatie verwerven en verwerken G2 Communiceren met vakgenoten en niet-vakgenoten G3 Kritisch reflecteren Nagestreefde leerresultaten 1. Gevorderde toepassingsgerichte kennis, inzicht en vaardigheden hebben in het specialisme met aandacht voor de actuele ontwikkelingen van de technologie en techniek (zie voor de concrete invulling de aanvullende leerresultaten per specialisme). 2. Gevorderd, toepassingsgericht inzicht hebben in geavanceerde theorieën en - methodes voor het schematiseren en modelleren van processen of systemen en aanwending ervan bij het oplossen van problemen binnen het specialisme. 3. Schriftelijk en mondeling communiceren over het eigen vakgebied in de opleidingstaal en de voor het specialisme relevante taal of talen. 4. Over het vakgebied talig en grafisch communiceren en presenteren aan vakgenoten en aan leken.
2 Nagestreefde domeinspecifieke competenties/leerresultaten De student kent het antwoord op volgende vragen over een RTOS (real time operating system): 1. Wat is de functionaliteit van de scheduler? (multitasking, context switch, dispatcher, scheduling algoritmen) 2. Wat zijn tasks? Zijn er soorten? Wat zijn de toestanden (omschrijf!) van een taak? Wat zijn task priorities? Wat is CPU starvation? Wat is de structuur van een task? Wat is de TCB (stack!)? 3. Semaforen: wat, hoe werken ze, verschillende soorten (incl. mutex), hoe task blokkeren? 4. Wat is een mutex priority inversie? Hoe ga je dat vermijden? 5. In welke architecturen kan je semaforen (mutex) gebruiken om te synchroniseren? 6. Wat is een message queue, hoe werken ze, wat zijn de toestanden, geheugengebruik, architecturen? Wat is een mailbox? 7. Wat is een pipe, verschil met een message queue? Welke toestanden kunnen ze hebben? Welke soorten zijn er? 8. Event registers: wat zijn ze, hoe kan je ze gebruiken? 9. Wat zijn timers? Wat is een PIT? Hoe wordt deze gebruikt? 10. Bespreek memory management: heap, fragmentatie, malloc, free, memory manager, cache en virtueel geheugen. 11. Hoe ga je modulariseren? (I/O, richtlijnen) 12. Bespreek RMA en extended RMA. 13. Bespreek synchronisatie: soorten (resource en activiteit), barrier, rendez-vous, methoden en architecturen. 14. Wat is deadlock? Wanneer ontstaan ze? Wat is tijdelijke deadlock? Wat is deadlock preventie en avoidance? 15. Wat is priority inversion? Hoe ga je dit vermijden? Bovendien kent de student het antwoord op volgende vragen over besturingssystemen (operating systems) in het algemeen: 1. Toestanden van processen op een klassiek besturingssysteem. 2. Verband processen en threads 3. Welke taken laat je best door een thread uitvoeren? Wat is de functionaliteit van een thread? 4. Wat zijn de soorten threads? (user level en kernel level) Wat is het verschil? 5. Welke winst kan je halen uit het gebruik van threads op een multicore systeem? 6. Wat zijn de verschillende types scheduling, welke algoritmen kan men daarbij gebruiken? 7. Welke operaties kan je op een bestand uitvoeren? 8. Bespreek de verschillende soorten bestandsorganisaties (en toegang): sequentieel bestand, geïndexeerd sequentieel bestand, geïndexeerd bestand, gehashed bestand EVC kandidaten lezen 'de student' als 'de EVC kandidaat'.
3 Implementatie van competenties en leerresultaten De leerstof biedt de wetenschappelijke-disciplinaire basiskennis en inzichten aan. Het doel van dit vak is dat de student de basisbegrippen van real time operating systemen kent en kan toepassen. De student moet in staat zijn de (technische) literatuur in dit domein te begrijpen en zich de aangeboden kennis eigen te maken. In het bijhorende laboratorium leert de student zij kennis toe te passen om een (eenvoudig) toepassingsgericht probleem op te lossen door het ontwerpen van een (of verbeteren van een bestaand) (klein) systeem. Studiemateriaal Cursus: - Real Time Operating Systems (afdruk Powerpoint) - Real Time Concepts Naslagwerk (basis van de cursus): Real Time Concepts for Embedded systems Qing Li, Caroline Yao ISBN: Het studiemateriaal is alleen Engelstalig!
4 Evaluatie Evaluatievorm: tijdens de examenperiode: schriftelijk examen Gebruik van leermateriaal tijdens het examen: gesloten boek, rekenmachine Vraagvorm: open vragen De leerstof biedt de wetenschappelijke-disciplinaire basiskennis en inzichten aan die vanzelfsprekend zal worden geëxamineerd. Vanzelfsprekend is de volledige leerinhoud te kennen voor het examen. Met het examen kan de student aantonen dat hij informatie, ideeën, problemen en oplossingen kan communiceren met de docent (als specialist) in de terminologie van het vakgebied (vb. Engelstalige vaktermen,...). Het examen is een klein wetenschappelijk rapport. De antwoorden moeten dus logisch worden opgebouwd en met orde geformuleerd zodat de student aantoont dat hij/zij op een wetenschappelijke wijze zelfstandig kan denken, redeneren en handelen (ontwerpen), een gevorderd begrip heeft van de kennis in het vakgebied en de actuele ontwikkelingen erin kan volgen. Er wordt de nodige aandacht besteed aan niet-talige communicatie: men kan veel beter antwoorden met een figuur (schakeling, blokschema, principeschema,...) en enkele begeleidende zinnen. Er moet eveneens de nodige aandacht worden besteed aan het zoveel mogelijk voorkomen van taal- en spelfouten. Alle mogelijke examenvragen zijn ter beschikking. Bij een EVC aanvraag worden andere evaluatievormen gebruikt.
5 Volgende onderwerpen verdienen speciale aandacht: Functionaliteit van de scheduler? (multitasking, context switch, dispatcher, scheduling algoritmen) Tasks? Zijn er soorten? Wat zijn de toestanden van een taak? Wat zijn task priorities? Wat is CPU starvation? Wat is de structuur van een task? Wat is de TCB (stack!)? Semaforen: wat, hoe werken ze, verschillende soorten (incl. mutex), hoe task blokkeren? Wat is een mutex priority inversie? Hoe ga je dat vermijden? Synchronisatie met semaforen (mutex) Message queue: hoe werken ze, wat zijn de toestanden, geheugengebruik, architecturen? Wat is een mailbox? Wat is een pipe, verschil met een message queue? Welke toestanden kunnen ze hebben? Welke soorten zijn er? Event registers: wat zijn ze, hoe kan je ze gebruiken? Timers? Wat is een PIT? Hoe wordt deze gebruikt? Memory management: heap, fragmentatie, malloc, free, memory manager, cache en virtueel geheugen. Hoe ga je modulariseren? (I/O, richtlijnen) RMA. Synchronisatie: soorten (resource en activiteit), barrier, rendez-vous, methoden en architecturen. Deadlock? Wanneer ontstaan ze? Wat is tijdelijke deadlock? Wat is deadlock preventie en avoidance? Priority inversion? Hoe ga je dit vermijden?
Telecommunicatie. Situering van het OPO binnen de opleiding. Voorkennis: Fysica. Kennis nodig voor: EMC (master elektronica) Niveau: verdiepend
Telecommunicatie Situering van het OPO binnen de opleiding Voorkennis: Fysica Kennis nodig voor: EMC (master elektronica) Niveau: verdiepend Diplomavoorwaarde: master Opleidingsfase: vierde fase (master)
Nadere informatieNota. Generieke leerresultaten van FIIW. 1 Genese van het document
GROEP WETENSCHAP & TECHNOLOGIE FACULTEIT INDUSTRIËLE INGENIEURSWETENSCHAPPEN W. DE CROYLAAN 6 BUS 2000 3001 HEVERLEE, BELGIË HEVERLEE 30 juli 2013 Nota Generieke leerresultaten van FIIW 1 Genese van het
Nadere informatieCompetentie-invullingsmatrix. Master of Science in de industriële wetenschappen: informatica. Academiejaar
Competentie-invullingsmatrix algemene opleidingsonderdelen masterprf Master of Science in de industriële wetenschappen: informatica Academiejaar 2015-2016 Legende: =didactische werkvormen =evaluatievormen
Nadere informatieDigitale en draadloze communicatie. Situering van het OPO binnen de opleiding. Voorkennis: datacommunicatie, telecommunicatie. Kennis nodig voor: -
Digitale en draadloze communicatie Situering van het OPO binnen de opleiding Voorkennis: datacommunicatie, telecommunicatie Kennis nodig voor: - Niveau: gespecialiseerd Diplomavoorwaarde: master Opleidingsfase:
Nadere informatieDLR Domeinspecifieke Leerresultaten (DLR) van de Master in Industriële Wetenschappen: Elektronica ICT
KULeuven Opleidingen : Master in Industriële Wetenschappen: Elektronica ICT Master in Industrial Sciences: Electronic Engineering DLR Domeinspecifieke Leerresultaten (DLR) van de Master in Industriële
Nadere informatieTI-2720 Operating System Concepten. 6 november 2012, uur. docent: H.J. Sips. Dit is een tentamen met 9 open vragen
TECHNISCHE UNIVERSITEIT DELFT Faculteit Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica Sectie Parallelle en Gedistribueerde Systemen TUDelft TI-2720 Operating System Concepten 6 november 2012, 14.00-17.00 uur.
Nadere informatieAcademiejaar 2008-2009. Programmagids. Verpleegkunde (PBA) 1eBa verpleegkunde
Academiejaar 2008-2009 Programmagids Verpleegkunde (PBA) 1eBa verpleegkunde Opleidingsonderdeel Groep Stp Semester Deeltijds (OO)Filosofie - ethiek - recht 7.0 2 (OA) Filosofie 2.0 2 1282008 2 6 Opleidingsonderdeel
Nadere informatieHoofdstuk 3: Processen: Beschrijving en Besturing. Wat is een proces? Waarom processen? Wat moet het OS ervoor doen? Is het OS zelf een proces?
Hoofdstuk 3: Processen: Beschrijving en Besturing Wat is een proces? Waarom processen? Wat moet het OS ervoor doen? Is het OS zelf een proces? 1 Wat is een proces? Een proces is een programma in uitvoering
Nadere informatieFase 2-formulier voor ECTS-fiche opleidingsonderdeel
Fase 2-formulier voor ECTS-fiche opleidingsonderdeel Gebruik dit formulier voor de omschrijving van elk opleidingsonderdeel dat nog moet ingevoerd worden of dat grondig aangepast wordt. Gebruik voor een
Nadere informatieICT Infrastructuren: Processen en Threads. 18 november 2013 David N. Jansen
ICT Infrastructuren: Processen en Threads 18 november 2013 David N. Jansen Datum en Ajd van werkcollege na overleg met de aanwezigen: donderdag 8:45 10:30 Leerdoel voor vandaag. Stallings hoofdst 2 4 Hoofddoelen
Nadere informatieBijlage V. Bij het advies van de Commissie NLQF EQF. Tabel vergelijking NLQF-niveaus 5 t/m 8 en Dublin descriptoren.
Bijlage V Bij het advies van de Commissie NLQF EQF Tabel vergelijking NLQF-niveaus 5 t/m 8 en. Tabel ter vergelijking NLQF niveaus 5 t/m 8 en Dublindescriptoren NLQF Niveau 5 Context Een onbekende, wisselende
Nadere informatieSemester 1 Studietijd (uren) Lestijden (60')
Master in de IW: Kunststofverwerking College & TB Semester 1 Studietijd (uren) Lestijden (60') Contacturen Stpt Coll. TB ZW Totaal ECTS Fiche per. 1 per. 2 (6 wkn) (6 wkn) Reologie* 3 24 6 50 80 ELM 7402
Nadere informatieTI-2720 Operating System Concepten. 21 januari 2013, uur. docent: H.J. Sips. Dit is een tentamen met 9 open vragen
TECHNISCHE UNIVERSITEIT DELFT Faculteit EWI, Afdeling SCT Sectie Parallelle en Gedistribueerde Systemen Ty Delft TI-2720 Operating System Concepten 21 januari 2013, 14.00-17.00 uur. docent: H.J. Sips Dit
Nadere informatieTim Mallezie Architectuur van besturingssystemen: Vraag A2.
Procesbeheer: kenmerken van moderne besturingssystemen. 1. Bespreek de (drie) meest typische kenmerken van moderne besturingssystemen. 2. In hoeverre beantwoorden UNIX, Linux en Windows NT hieraan? Geef
Nadere informatieFase 2-formulier voor ECTS-fiche opleidingsonderdeel
Fase 2-formulier voor ECTS-fiche opleidingsonderdeel Gebruik dit formulier voor de omschrijving van elk opleidingsonderdeel dat nog moet ingevoerd worden of dat grondig aangepast wordt. Gebruik voor een
Nadere informatieDe Raad van Bestuur van de VLUHR stelde via schriftelijke procedure van 1 juni 2012 volgende domeinspecifieke leerresultatenkaders vast:
De Raad van Bestuur van de VLUHR stelde via schriftelijke procedure van 1 juni 2012 volgende domeinspecifieke leerresultatenkaders vast: - bachelor ir. (bachelor Burgerlijk enieur en bachelor Bio-enieur),
Nadere informatieLeerresultaten van FIIW Master in de biowetenschappen: land- en tuinbouwkunde (OLR)
FACULTEIT INDUSTRIËLE INGENIEURSWETENSCHAPPEN DECANAAT W. DE CROYLAAN 56 GEBOUW E BUS 2203 3001 HEVERLEE, BELGIË HEVERLEE 6 oktober 2016 Nota Leerresultaten van FIIW Master in de biowetenschappen: land-
Nadere informatieStudiewijzer Diversiteit
1 Thomas More Kempen Studiewijzer Studiewijzer Diversiteit OPO-verantwoordelijke: Annelies Demessemaeker Docenten: Eline Bernaerts en Annelies Demessemaeker CAMPUS Vorselaar Domein Lerarenopleiding Bachelor
Nadere informatieAcademiejaar Programmagids. Sociaal werk (PBA) 2eBa sociaal werk
Academiejaar 2008-2009 Programmagids Sociaal werk (PBA) 2eBa sociaal werk Opleidingsonderdeel Groep Stp Semester Deeltijds (OO)Filosoferen, Religie, Zingeving en Levensbeschouwing 5.0 2 (OA) Filosoferen
Nadere informatieHigh Performance Computing
High Performance Computing Kristian Rietveld (krietvel@liacs.nl, kamer 138) Groep Computer Systems High-Performance Computing Optimizing compilers (generieke codes, maar ook specifieke rekenkernels). Parallel
Nadere informatie1=2720/2725 Operating System Concepten
TECHNISCHE UNIVERSITEIT DELFT Faculteit EWI, Afdeling SCT 1 1 1=2720/2725 Operating System Concepten ^ november 2013, 14.00-17.00 uur. docent: H.J. Sips Dit is een tentamen met 9 open vragen Opgave Punten
Nadere informatieCentrale begrippen hoofdstuk 3. Waarom multiprogramming? Vandaag. processen proces state: running, ready, blocked,... Vragen??
Vragen?? Vandaag Hoofdstuk 4: threads (tentamenstof : 4.1 t/m 4.2) Kleine Opgaven 4.1 (niet alleen ja of nee, ook waarom!) en 4.4 inleveren maandag Centrale begrippen hoofdstuk 3 processen proces state:
Nadere informatieKwaliteitsvol evalueren
Kwaliteitsvol evalueren Studiedag peer review van het toetsgebeuren, 31/5/2013 Dirk Van Landeghem Inleiding Kwaliteitsvol onderwijs vereist kwaliteitsvol evalueren Evaluatie = multidimensioneel en complex
Nadere informatieECTS-fiche. Graduaat Maatschappelijk Werk Structuurgericht werken. Lestijden. Ingeschatte totale studiebelasting (in uren) 1 Mogelijkheid tot
ECTS-fiche Opzet van de ECTS-fiche is om een uitgebreid overzicht te krijgen van de invulling en opbouw van de module. Er bestaat slechts één ECTS-fiche voor elke module. 1. Identificatie Opleiding Module
Nadere informatieOpleiding Master in de industriële wetenschappen: bouwkunde. Competenties en gedragsindicatoren
Opleiding Master in de industriële wetenschappen: bouwkunde Competenties en gedragsindicatoren IW&T De competenties werden uitgeschreven in een meer begrijpbare taal. Vervolgens werden daar uit een beperkt
Nadere informatieCommunicatie- en organisatietechnieken MODULECODE STUDIEPUNTEN 3 VRIJSTELLING MOGELIJK ja. D1 D2 D3 D5 D6 D7 MS Word, Visio e.a.
ECTS fiche Module info OPLEIDING STUDIEGEBIED AFDELING MODULE Handelswetenschappen en bedrijfskunde HBO Informatica MODULENAAM Communicatie- en organisatietechnieken MODULECODE A3 STUDIEPUNTEN 3 VRIJSTELLING
Nadere informatieAcademiejaar Programmagids. Vroedkunde (PBA) 1eBa Vroedkunde
Academiejaar 2008-2009 Programmagids Vroedkunde (PBA) 1eBa Vroedkunde Opleidingsonderdeel Groep Stp Semester Deeltijds (OO)Filosofie - ethiek - recht 7.0 2 (OA) Filosofie 2.0 2 1282008 2 6 Opleidingsonderdeel
Nadere informatieSoftware Ontwikkeling
Overzicht Bachelor Software Ontwikkeling Voorbereiding Visitatie ZAP vergadering donderdag 7/2/2008 2/15 Situatie Inleiding 6sp Klassiek ex-cathedra basisvak Oberon-2 Basisprincipes programmeren Inhoud
Nadere informatieBijlage V. Bij het advies van de Commissie NLQF EQF. Tabel vergelijking NLQF-niveaus 5 t/m 8 en Dublin descriptoren.
Bijlage V Bij het advies van de Commissie NLQF EQF Tabel vergelijking NLQF-niveaus 5 t/m 8 en. Tabel ter vergelijking NLQF niveaus 5 t/m 8 en Dublindescriptoren NLQF Niveau 5 Context Een onbekende, wisselende
Nadere informatieComputerarchitectuur en netwerken 4 Processen en Threads
Computerarchitectuur en netwerken 4 Processen en Threads Lennart Herlaar 19 september 2016 Inhoud Scheduling scheduler prioriteiten real-time scheduling Processen ouder-kind processen Unix: fork en exec
Nadere informatie' Het tentamen is gesloten boek, dus het is niet toegestaan om het tekstboek, slides of eigen gemaakte aantekeningen te gebruiken.
Tentamen Operating Systems Dinsdag 14 juni 2016,10:00-13:00 Examinator: dr. K. F. D. Rietveld ' Het tentamen is gesloten boek, dus het is niet toegestaan om het tekstboek, slides of eigen gemaakte aantekeningen
Nadere informatieJAAR 1 semester 1 Blok 1 Blok 2. (her)toetsing Griekse grammatica en
BIJLAGE 1 Toetsplan Bacheloropleiding Taal en Cultuur 2014-2015 JAAR 1 semester 1 Blok 1 Blok 2 week 1-7 colleges week 8/9/10, 20 week 11-16, 19 colleges week 21/22, 30 Griekse grammatica en LQG010P05
Nadere informatieUitwerking Tentamen Operating Systems Maandag 15 juni 2015 P1 P2 P3 P4 P5 P1 P3 P5 P4 P2 P1 P3 P5 P3. Opgave 1
Uitwerking Tentamen Operating Systems Maandag 15 juni 2015 Belangrijk: de gegeven antwoorden vormen één mogelijke uitwerking van het tentamen. Echter zijn er bij vele vragen meerdere correcte antwoorden
Nadere informatieToets In2305-ii Embedded Programming Dinsdag 28 November 2006, 15:45-16:30
Toets In2305-ii Embedded Programming Dinsdag 28 November 2006, 15:45-16:30 Teneinde misverstanden over de syntactische geldigheid van code fragmenten in dit tentamen te voorkomen, zal altijd worden gesproken
Nadere informatieWindows Basics. yvan vander sanden. 22 februari 2015
Windows Basics yvan vander sanden 22 februari 2015 Windows is nog altijd een veel gebruikt operating system. Als technicus moet je bekend zijn met het Windows operating system om gebruikers te kunnen helpen,
Nadere informatieGelijktijdigheid: Wederzijdse Uitsluiting & Synchronisatie Concurrency: Mutual Exclusion & Synchonization (5e ed: 5.1-5.2, Appendix A.
Gelijktijdigheid: Wederzijdse Uitsluiting & Synchronisatie Concurrency: Mutual Exclusion & Synchonization (5e ed: 51-52, Appendix A1) Processes zijn meestal niet onafhankelijk Bijvoorbeeld: 2 processen
Nadere informatieEVC-Beroeps-Overstijgende-Competentiestandaard niveau 1
EVC-Beroeps-Overstijgende-Competentiestandaard niveau 1 Context: Een herkenbare leef- en werkomgeving Bezit basale/algemene kennis van eenvoudige feiten en ideeën gerelateerd aan een beroep of kennisdomein.
Nadere informatieECTS-fiche. 1. Identificatie. Module. Lestijden 60
ECTS-fiche 1. Identificatie Opleiding Marketing Module Management & Organisatie Code C2 Lestijden 60 Studiepunten n.v.t. Ingeschatte totale studiebelasting (in uren) 1 Mogelijkheid tot JA aanvragen vrijstelling
Nadere informatieCPU scheduling : introductie
CPU scheduling : introductie CPU scheduling nodig bij multiprogrammering doel: een zo hoog mogelijke CPU-bezetting, bij tevreden gebruikers proces bestaat uit afwisselend CPU-bursts en I/O-bursts lengte
Nadere informatieHet begrip 'Proces' Proces-toestand
Het begrip 'Proces' Een proces is de uitvoering van een programma Bij een proces hoort een programma (de code) Program Counter (Instructiewijzer) stack data (data sectie) twee of meer processen kunnen
Nadere informatieWaarmaken van Leibniz s droom
Waarmaken van Leibniz s droom Artificiële intelligentie Communicatie & internet Operating system Economie Computatietheorie & Software Efficiënt productieproces Hardware architectuur Electronica: relais
Nadere informatieECTS-fiche. 1. Identificatie. Module. Lestijden 160
ECTS-fiche 1. Identificatie Opleiding Marketing Module Algemene Marketing Code A5 Lestijden 160 Studiepunten n.v.t. Ingeschatte totale studiebelasting (in uren) 1 Mogelijkheid tot JA aanvragen vrijstelling
Nadere informatieAcademiejaar Programmagids. Sociaal werk (PBA) 1eBa sociaal werk
Academiejaar 2008-2009 Programmagids Sociaal werk (PBA) 1eBa sociaal werk Opleidingsonderdeel Groep Stp Semester Deeltijds (OO)Filosoferen 4.0 1of2 (OA) Filosoferen 4.0 1of2 1282008 2 5 Opleidingsonderdeel
Nadere informatieBelangrijkste ideeën/concepten uit OS, incl. proces
Operating System Overview (Hfst 2) Wat is een OS? Wat was een OS? Evolutie van OS. OS als virtuele machine OS als beheerder van hulpbronnen (resources) Belangrijkste ideeën/concepten uit OS, incl. proces
Nadere informatieCompetentie-invullingsmatrix
Competentie-invullingsmatrix algemene opleidingsonderdelen masterprf Master of Science in de industriële wetenschappen: landmeten Academiejaar 2015-2016 Legende: =didactische werkvormen =evaluatievormen
Nadere informatieOnderwijs- en examenregeling geldig vanaf 1 September 2010
Onderwijs- en examenregeling geldig vanaf 1 September 2010 Opleidingsspecifiek deel Masteropleiding: Talen en culturen van Japan Deze Onderwijs- en examenregeling is opgesteld overeenkomstig artikel 7.13
Nadere informatieContext. Instroom. 1 Een herkenbare leef- en werkomgeving. 2 Een herkenbare leef- en werkomgeving. 3 Een herkenbare, wisselende leef- en werkomgeving.
Context Een bekende, stabiele leef- en leeromgeving. 1 Een herkenbare leef- en werkomgeving. 2 Een herkenbare leef- en werkomgeving. 3 Een herkenbare, wisselende leef- en werkomgeving. 4 Een herkenbare,
Nadere informatieGender en interculturaliteit
ECTS-fiche: Gender en interculturaliteit Opleiding: Afstudeerrichting: Opleidingsonderdeel: Studiepunten (ECTS): 3 Taal: Plichtvak/keuzevak: Lerarenopleiding/ BA en MA Pedagogische wetenschappen Niet relevant
Nadere informatieComputerarchitectuur en netwerken Toets 1 4 okt
11.00 13.00 De open vragen moet je beantwoorden op tentamenpapier. De multiple-choice antwoorden moet je op het vragenblad invullen in de rechtervakjes en dat blad inleveren. Schrijf je naam, studentnummer
Nadere informatieExamen besturingssystemen
Examen besturingssystemen Dinsdag 6 januari 2009, 14u00 Prof. Koen De Bosschere Richting: Naam: Belangrijk 1. Vergeet niet uw naam te vermelden. 2. Schrijf de antwoorden in de daarvoor voorziene ruimte.
Nadere informatieCurriculum mapping als wegwijzer voor docent en opleiding
Curriculum mapping als wegwijzer voor docent en opleiding Nicole Totté Ann Pittomvils Dienst Onderwijsprofessionalisering en ondersteuning KU Leuven 14 september Samenhang Hoe helder verwoorden wat de
Nadere informatieTECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica
TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica Examen Operating Systemen (2R230) op vrijdag 26 augustus 2005, 14.00-17.00 uur. Het tentamen bestaat uit drie delen die apart worden
Nadere informatieFase 2-formulier voor ECTS-fiche opleidingsonderdeel
Fase 2-formulier voor ECTS-fiche opleidingsonderdeel Gebruik dit formulier voor de omschrijving van elk opleidingsonderdeel dat nog moet ingevoerd worden of dat grondig aangepast wordt. Gebruik voor een
Nadere informatieCompetentie-invullingsmatrix
Competentie-invullingsmatrix masterprf Master of Science in de wiskunde Academiejaar 2016-2017 Legende: W=didactische werkvormen E=evaluatievormen Competentie in één of meerdere wetenschappen Wetenschappelijke
Nadere informatieFase 2-formulier voor ECTS-fiche opleidingsonderdeel
Fase 2-formulier voor ECTS-fiche opleidingsonderdeel Gebruik dit formulier voor de omschrijving van elk opleidingsonderdeel dat nog moet ingevoerd worden of dat grondig aangepast wordt. Gebruik voor een
Nadere informatieJe kunt een vrijstelling alleen bekomen op basis van eerder verworven competenties. Je moet dat via een attest of diploma kunnen aantonen.
STUDIEFICHE CVO DE AVONDSCHOOL Opleiding Netwerken Module Communicatie- en organisatietechnieken Plaats van de module in de opleiding: De cursist krijgt de vereiste communicatieve en organisatorische vaardigheden
Nadere informatieNota. Generieke leerresultaten van FIIW. 1 Genese van het document. 30 juli 2013
GROEP WETENSCHAP & TECHNOLOGIE FACULTEIT INDUSTRIËLE INGENIEURSWETENSCHAPPEN W. DE CROYLAAN 6 BUS 2000 3001 HEVERLEE, BELGIË HEVERLEE 30 juli 2013 Nota Generieke leerresultaten van FIIW 1 Genese van het
Nadere informatieAcademiejaar 2008-2009. Programmagids. Ergotherapie (PBA) 3eBa ergotherapie
Academiejaar 2008-2009 Programmagids Ergotherapie (PBA) 3eBa ergotherapie Opleidingsonderdeel Groep Stp Semester Deeltijds (OO)Maatschappelijke vorming 4.0 1+2 Deeltijds (OA) Filosofie 0.0 2 Deeltijds
Nadere informatieExamenprogramma natuur, leven en technologie vwo
Examenprogramma natuur, leven en technologie vwo Het eindexamen Het eindexamen bestaat uit het schoolexamen. Het examenprogramma bestaat uit de volgende domeinen: Domein A Vaardigheden Domein B Fundament
Nadere informatieRECEPTIE- EN HOTELHUISHOUDING
ECTS-FICHE MODULE RECEPTIE- EN HOTELHUISHOUDING Afstudeerrichting: Hotel- en Cateringmanagement Code: MHB 004 Academiejaar: vanaf 2015-2016 Type: Kernmodule Niveau: Gespecialiseerd Periode binnen het modeltraject:
Nadere informatieVragenlijst deelnemers Vlaams Lerend Netwerk STEM SO
Vragenlijst deelnemers Vlaams Lerend Netwerk STEM SO 1. Persoonlijke gegevens Naam school:.. Provincie school: o Antwerpen o Limburg o Oost- Vlaanderen o Vlaams- Brabant o West- Vlaanderen Wat is je functie?
Nadere informatieNationaal Kenniscentrum EVC: EVC-Competentiestandaard
Erkenning voor NKC EVC-Competentiestandaard Het Nationaal Kenniscentrum EVC biedt erkende EVC-Aanbieders de mogelijkheid een erkenning aan te vragen voor het mogen uitvoeren van EVC-procedures gebaseerd
Nadere informatieJuridische kennis en professionele vaardigheden
Eindtermen Bachelor Rechtsgeleerdheid master rechtsgeleerdheid De bachelor heeft kennis van en inzicht in het geldende recht alsmede recht met elkaar verbonden zijn. De bachelor is in staat om vanuit het
Nadere informatiePR V1. Beroepscompetentie- profiel RBCZ therapeuten
PR 180724 V1 Beroepscompetentie- profiel Afgeleid van de niveaubepaling NLQF, niveau 6 heeft RBCZ kerncompetenties benoemd voor de complementair/alternatief therapeut. Als uitgangspunt zijn de algemene
Nadere informatieConclusies over semaforen
Conclusies over semaforen gebruik semaforen is subtiel signal & wait operaties, en access van shared data, op allerlei plekken in de code Kan dit niet handiger? Dwz: zijn er geen betere abstracties? Ja:
Nadere informatieHandreiking toelichting bij descriptoren NLQF
Handreiking toelichting bij descriptoren NLQF CONTEXT Context Instroom Een bekende, stabiele leef- en leeromgeving. 1 Een herkenbare leef- en werkomgeving. Tussen niveau 1 en 2 is geen verschil in context;
Nadere informatieschakel TW ELO curriculum master industriële wetenschappen.xls
schakel TW ELO sem 1 sem 2 Schakel ELO Algemene vakken Fysica (schakelprogramma) 1,5 0,5 0 5 Fysica 1,5 2 2 Fysica oef. 0,5 Wiskunde (schakelprogramma) 1 2 0 6 Wiskunde 1 1 1 Wiskunde oef. 2 2 2 Wiskunde
Nadere informatieToetsplan Bacheloropleiding Informatiekunde 2014-2015
Toetsplan Bacheloropleiding 2014-2015 BA 1 IK Blok 1 Blok 2 Blok 3 Blok 4 7 collegewekeweken 3 toetsweken 7 college- 2 blok 1 weken blok 2 weken blok 3 toetsweken blok 4 opdrachten schr. tent. schr. tent.
Nadere informatieHBO5 Informatica Netwerkbeheer (90 studiepunten) Het schematiseren van probleemstellingen. met zelfgedefinieerde klassen werken.
STUDIEFICHE CVO DE AVONDSCHOOL Opleiding HBO5 Informatica Netwerkbeheer (90 studiepunten) Module A1 Basiskennis (4 studiepunten) Plaats van de module in de opleiding: In deze module wordt de basiskennis
Nadere informatieOpleidingsspecifiek deel bij de OER Bacheloropleiding Natuurwetenschap en Innovatiemanagement Undergraduate School Geosciences
Opleidingsspecifiek deel bij de OER 2016-2017 Bacheloropleiding Natuurwetenschap en Innovatiemanagement Undergraduate School Geosciences art. 2.1 Toelating 1. Naast de in de wet genoemde diploma s die
Nadere informatieHigh Performance Computing
High Performance Computing Kristian Rietveld (krietvel@liacs.nl, kamer 138) Groep Computer Systems - Embedded systems - Specifieke software mappen op specfieke hardware. - Hardware synthesis. - Real-time
Nadere informatieSTUDIEWIJZER PRACTICAL REVERSE ENGINEERING AND MALWARE ANALYSIS BACHELOR IN DE TOEGEPASTE INFORM ATICA SEMESTER 4 ACADEMIEJAAR
Practical Reverse Engineering and Malware Analysis BACHELOR IN DE TOEGEPASTE INFORM ATICA SEMESTER 4 ACADEMIEJAAR 2016-2017 LECTOREN PARCIFAL AERTSSEN EN TIJL DENEUT STUDIEWIJZER PRACTICAL REVERSE ENGINEERING
Nadere informatieOnderwijs- en examenregeling geldig vanaf 1 September 2010
Onderwijs- en examenregeling geldig vanaf 1 September 2010 Opleidingsspecifiek deel Masteropleiding: Italiaanse taal en cultuur Deze Onderwijs- en examenregeling is opgesteld overeenkomstig artikel 7.13
Nadere informatieThema 1: Het leren (bevorderen) 19
I nhoud Voorwoord 5 Inleiding 15 Thema 1: Het leren (bevorderen) 19 1 Het leerproces van studenten 21 1.1 Waarom het leerproces van studenten? 21 1.2 Het leerproces volgens Biggs 22 1.3 Leeractiviteiten
Nadere informatieLANDSEXAMEN VWO Het examenprogramma Het examenprogramma voor het commissie-examen Wiskunde D bestaat uit de volgende (sub)domeinen:
LANDSEXAMEN VWO 2019-2020 Examenprogramma WISKUNDE D (V.W.O. ) 1 Het eindexamen Wiskunde D kent slechts het commissie-examen. Er is voor wiskunde D dus geen centraal schriftelijk examen. Het commissie-examen
Nadere informatieIN1805 I Operating System Concepten
IN1805 I Operating System Concepten Hoofdstuk 12: Mass-storage structure 9-1 Secondary storage (1) voornamelijk disks kleinst leesbare eenheid: sector plaats van een sector volledig bepaald door: drive
Nadere informatieOnderwijseenheid INLMIC Inleiding microcontrollers
Studiebelasting: 3 CP Kwartaal: EQ1.1, EQ3D.1 Verantwoordelijke docenten: J.E.J. op den Brouw, B. Kuiper Opbouw onderwijseenheid. OEdeel kwt sbu theo pract proj toetswijze bs INLMIC-co1 1 42 14 Meerkeuze
Nadere informatieExamenprogramma natuur, leven en technologie vwo vanaf schooljaar 2014-2015
Examenprogramma NLT vwo Het eindexamen Het eindexamen bestaat uit het schoolexamen. Het examenprogramma bestaat uit de volgende domeinen: Domein A Vaardigheden Domein B Exacte wetenschappen en technologie
Nadere informatieTECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica
TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica Deel-tentamen Operating Systemen (2IN05) op vrijdag 5 oktober 2007, 9.00-10.30 uur. Het tentamen bestaat uit twee delen die apart worden
Nadere informatieExamenprogramma bedrijfseconomie en ondernemerschap havo
Examenprogramma bedrijfseconomie en ondernemerschap havo 27 MEI 2014 CONCEPT - VOORLOPIG Het eindexamen Het eindexamen bestaat uit het centraal examen en het schoolexamen. Het examenprogramma bestaat uit
Nadere informatieLANDSEXAMEN VWO Het examenprogramma Het examenprogramma voor het commissie-examen Wiskunde D bestaat uit de volgende (sub)domeinen:
LANDSEXAMEN VWO 2017-2018 Examenprogramma WISKUNDE D (V.W.O. ) (nieuw programma) 1 Het eindexamen Wiskunde D kent slechts het commissie-examen. Er is voor wiskunde D dus geen centraal schriftelijk examen.
Nadere informatieIn aanvulling op bovenstaande voorwaarden gelden de volgende aanvullende toelatingsvoorwaarden per track:
Opleidingsspecifieke deel OER, 2017-2018 De opleiding Kunst- en cultuurwetenschappen Arts and Culture bestaat uit de programma s: Gender Studies (see English EER) Arts & Society (voorheen Kunstbeleid en
Nadere informatieOpleiding. Orthopedagogie. Code + officiële benaming van de module. E2 Samenwerkingsvaardigheden 2. Academiejaar 2015-2016. Semester.
Opleiding Orthopedagogie Code + officiële benaming van de module E2 Samenwerkingsvaardigheden 2 Academiejaar 2015-2016 Semester 1 Studieomvang 3 studiepunten Totale studietijd 60 Aantal lestijden 40 Aandeel
Nadere informatieIntroductie tot de introductie
Introductie tot de introductie Operating Systems, voorjaar 2017 Context Waarom Operating Systems bestuderen? Context (2) Wat kunnen we met een computersysteem zonder software? Context (3) Wat kunnen we
Nadere informatieInleiding Practicum Operating Systems
Inleiding Practicum Operating Systems Mattias Holm & Kristian Rietveld Doel - In komende 3 practica zullen we gaan werken met een custom OS. - Kort introduceren van: - Hardware. - Kernel. - Tools. - De
Nadere informatieAcademiejaar Programmagids. Voorbereiding. VP ABA communicatiewetenschappen naar MaJ
Academiejaar 2007-2008 Programmagids Voorbereiding VP ABA communicatiewetenschappen naar MaJ Opleidingsonderdeel Groep Stp. Semester Deeltijds Tekstwetenschap II Algemene vorming 3 1 / Reviseren en formuleren
Nadere informatieExamenprogramma bedrijfseconomie en ondernemerschap vwo
Examenprogramma bedrijfseconomie en ondernemerschap vwo 27 MEI 2014 CONCEPT - VOORLOPIG Het eindexamen Het eindexamen bestaat uit het centraal examen en het schoolexamen. Het examenprogramma bestaat uit
Nadere informatieReal-Time Systems (RTSYST)
Real-Time Systems (RTSYST) Week 2 Process/Thread states ready running Wait for I/O or I/O or completion blocked / sleeping Scheduler = deel van OS dat de toestanden van processen/threads bepaald. OS gebruikt
Nadere informatieBijlage III Bij het advies van de Commissie NLQF EQF Beschrijving leerresultaten van gereguleerde kwalificaties
Bijlage III Bij het advies van de Commissie NLQF EQF Beschrijving leerresultaten van gereguleerde kwalificaties Beschrijvingen in leerresultaten van de diploma s de door het Ministerie van OCW gereguleerde
Nadere informatieOnderzoekscompetenties in het onderwijs
Onderzoekscompetenties in het onderwijs 1 Lerarendag, 30 april 2008 Faculteit Wetenschappen K.U.Leuven Conclusie Greet Langie Campus Nayer Hogeschool voor Wetenschap & Kunst Onderzoekscompetenties in het
Nadere informatieExamenprogramma natuur, leven en technologie havo
Examenprogramma natuur, leven en technologie havo Het eindexamen (februari 2007) Het eindexamen bestaat uit het schoolexamen. Het examenprogramma bestaat uit de volgende domeinen: Domein A Vaardigheden
Nadere informatieDOMEINBESCHRIJVING 27 MEI 2014 VOORLOPIG CONCEPT
DOMEINBESCHRIJVING 27 MEI 2014 VOORLOPIG CONCEPT 1 VOORSTEL NIEUW DOMEIN A VAARDIGHEDEN 1.1 Doel en inhoud Dit domein omvat algemene en vakspecifieke vaardigheden die verkaveld zijn in de subdomeinen A1
Nadere informatieInhoud introductie. Introductie tot de cursus
Inhoud introductie Introductie tot de cursus 1 Functie en plaats van de cursus 7 2 Inhoud van de cursus 7 2.1 Voorkennis 7 2.2 Leerdoelen 8 2.3 Inhoud van de cursus 8 3 Opbouw van de cursus 10 3.1 Leermiddelen
Nadere informatieNatuurwetenschappelijke, wiskundige en technische vaardigheden (bètaprofielniveau)
BIJLAGE 1 Examenprogramma NLT havo Het eindexamen Het eindexamen bestaat uit het schoolexamen. Het examenprogramma bestaat uit de volgende domeinen: Domein A Vaardigheden Domein B Exacte wetenschappen
Nadere informatieFase 2-formulier voor ECTS-fiche opleidingsonderdeel
Fase 2-formulier voor ECTS-fiche opleidingsonderdeel Gebruik dit formulier voor de omschrijving van elk opleidingsonderdeel dat nog moet ingevoerd worden of dat grondig aangepast wordt. Gebruik voor een
Nadere informatieOpleiding / programma: Neerlandistiek/ Nederlandse Literatuur en Cultuur (voorheen Nederlandse letterkunde)
Opleidingsspecifieke deel OER, 2017-2018 Opleiding / programma: Neerlandistiek/ Nederlandse Literatuur en Cultuur (voorheen Nederlandse letterkunde) Artikel Tekst 2.1 Toelatingseisen opleiding Sinds 1
Nadere informatieslides3.pdf April 15, 2002 1
Wat is een Operating System? CSN CS3 OS structuur en File management Standaard verzameling software voor een computer Besturing/beheer van de computer Gemak voor schrijvers van programma s Standaarden
Nadere informatieTim Mallezie Architectuur van besturingssystemen: Vraag A4.
Procesbeheer: creatie en wisselen van processen. a) Verduidelijk het begrip PCB. b) Uit welke opeenvolgende stappen bestaat de creatie van een nieuw proces? c) Hoe worden in UNIX en Linux nieuwe processen
Nadere informatieNota. Leerresultaten van FIIW. Master in de industriële wetenschappen: chemie (OLR) Kennis en inzicht (MK)
FACULTEIT INDUSTRIËLE INGENIEURSWETENSCHAPPEN DECANAAT W. DE CROYLAAN 56 GEBOUW E BUS 2203 3001 HEVERLEE, BELGIË HEVERLEE 22 december 2015 Nota Leerresultaten van FIIW Master in de industriële wetenschappen:
Nadere informatieCommunicatieve vaardigheden Ac 1
Communicatieve vaardigheden Ac 1 HIK Hoger Instituut der Kempen Afdeling Graduaat Maatschappelijk Werk Academiejaar 2008-2009 Els Boven en Lize Vandereycken Module: A Sociaal werk Ac1 Communicatieve vaardigheden
Nadere informatie