Dag van de BOA Ondermijning en de rol van toezicht en handhaving 27 mei 2019 Arjen Gerritsen Burgemeester van Almelo
Introductie en welkom - Arjen Gerritsen - Burgemeester van Almelo Portefeuille Openbare Orde en Veiligheid, Handhaving - Regionaal Portefeuillehouder Ondermijning Twente 2
Wat is ondermijnende criminaliteit Vermenging bovenwereld en onderwereld Fundamentele aantasting rechtstaat en integriteit van de (lokale) overheid Breed scala van criminele fenomenen met een ondermijnende werking op de samenleving Wortels in de lokale samenleving en ontwrichting legale structuren en sectoren. 3
Enig doel is geld Ondermijning is zichtbaar en onzichtbaar (Hidden Impact Crimes) Het speelt zich af in het dagelijks leven, zowel binnen als buiten. Voorbeelden: witwassen van crimineel verkregen geld, malafide transacties met vastgoed, illegale drugsproductie- en markten, ronselen van kwetsbare personen voor mensenhandel, illegale prostitutie, drugslabs en hennepteelt in woonwijken. Fraude met zorggelden. Enz. Het vindt te allen tijde in georganiseerd verband plaats en het heeft als enig en exclusief oogmerk zowel mogelijk geld te verdienen. 4
Contra ondermijning oftewel de integrale aanpak van ondermijnende criminaliteit Essentieel: - Een georganiseerde overheid - Samenwerking veiligheidspartners (RIEC) - Informatiedeling convenanten) - Signalering - Opsporing en vervolging (strafrechtelijk en fiscaal) - Bestuurlijk instrumentarium - Handhaving en toezicht - Barrières maken (weerbaarheid) - Afpakken 5
Een georganiseerde overheid tegen georganiseerde criminaliteit (veelkoppig monster) Hoe doen we dat? - Leg ondermijnende activiteiten bloot en draag direct zorg voor (bevoegde) opvolging of doormelding - De juiste informatie moet op de juiste plaats komen - Pak de voedingsbodem voor ondermijnende criminaliteit op wijkniveau aan. - De maatschappelijke opgave is groot om Nederland een stuk minder aantrekkelijk te maken voor ondermijnende criminaliteit. Krachten bundelen. - Vergt een brede langjarige gezamenlijke inspanning op landelijk, regionaal en lokaal niveau. Investeer in handhaving. 7
De rol van de BOA in het veiligheidsdomein - Belangrijke rol weggelegd bij de aanpak van ondermijning - Geen pseudo politie of gemeentepolitie, maar gemeentelijke handhavers met eigen bevoegdheden en taakinvulling - Goede back up van politie te allen tijde essentieel Kortom: - Om handhaving succesvol te laten zijn moet je het veiligheidsdomein breed zien en handhavers in die context inzetten; zie de volgende infographic voor een breder perspectief op veiligheid.. 8
De rol van de BOA bij de integrale aanpak van ondermijning - Deelname van handhavers (BOA s) aan de integrale aanpak is zeer belangrijk - BOA s zijn namens de gemeente zichtbaar op straat en treden op om buurten veilig en leefbaar te houden en te maken - Handhaving leefbaarheid en openbare veiligheid is breder dan optreden tegen verkeerd aangeboden afval, fout parkeren en fietsen verwijderen en overlast situaties - De rol van de BOA is zich aan het ontwikkelen, zie de visie van de VNG hierover in het rapport Handhaving sterk in de Openbare Ruimte: omdat de burger dat van ons verwacht. 11
Veranderende rol van de BOA Wat moet er veranderen in de rol van de BOA t.a.v. de traditionele taken om ondermijning hard aan te pakken? - BOA s signaleren naast hun reguliere domein taken ook overige misstanden in de wijk en moeten deze waarnemingen kunnen rapporteren op meerdere domeinen (sociale veiligheid en openbare veiligheid) - BOA s zouden deze rapportages moeten kunnen vastleggen in een procesverbaal van bevindingen zodat bewijskracht en dossiervorming wordt vergroot. 12
Kracht van handhaving De slagkracht van handhaving wordt versterkt door te werken in en met integrale snelle respons teams (combinatie BOA s en juridische handhavers). Wat is daarvoor nodig? Herprioriteren van taken, verandering van positionering in de organisatie (handhaving weer integraal en centraal organiseren) Versterking verbinding met sociaal- en fysiek domein, veiligheid en wijkprofessionals (front linie medewerkers) 13
De praktijk, hoe ziet een integrale veiligheidsactie gericht op ondermijning eruit? Wie doet wat? 4 september 2018: Actie Hera te Almelo 14
Bestuurlijke bevoegdheden - De inzet van bestuurlijke bevoegdheden is essentieel in de aanpak van ondermijning - Damocles, Woonoverlast, BIBOB, APV.. - Bestuurlijke sancties zijn gericht op herstel en voorkomen herhaling - Dwangsom, sluiting van panden of bevoegdheden voor het binnentreden van woningen of andere gebouwen zijn bewezen effectieve maatregelen - BOA s zijn het 1 e contact op straat voor bewoners met de gemeente - Verbinding op wijkniveau om het maatschappelijk effect te peilen en toezicht houden op de situatie. 15
Succes met uw bijdrage aan de integrale aanpak van ondermijning! Gemeente Almelo Haven Zuidzijde 30 7607 EW Almelo www.almelo.nl (0546) 54 11 11