De herbeoordeling: ervaringen van mensen met psychische en / of psychiatrische klachten Door: mevrouw drs. A. Huson In het kader van de gezamenlijke acties van cliëntenorganisaties over de uitvoering van de herbeoordelingsoperatie heeft ook Stichting Pandora door middel van een enquête op haar website van half oktober 2005 tot januari 2006 ervaringen van cliënten verzameld. De ingevulde formulieren zijn samengevoegd met de gegevens van mensen met psychische klachten die via het Breed Platform Verzekerden zijn binnengekomen. Hoewel de groep mensen die de enquête hebben ingevuld methodologisch gezien geen representatieve afspiegeling vormt van de totale groep mensen met psychische en /of psychiatrische klachten die zijn herbeoordeeld, zijn de resultaten in onze ogen wel richtinggevend. Het beeld komt overeen met de signalen die ons bereiken via onze Helpdesk en ons dagelijks contact met mensen met psychische en psychiatrische problemen. Hieronder de belangrijkste bevindingen en conclusies. Algemene bevindingen In totaal zijn er 90 formulieren ingevuld. Daarvan gingen er 78 daadwerkelijk over herbeoordelingen volgens het aangescherpte schattingsbesluit (asb). Aan de enquête hebben relatief veel vrouwen deelgenomen: bijna driekwart van de deelnemers is vrouw. De gemiddelde leeftijd en de herkomst van de respondenten komen overeen met het beeld van het gezamenlijke cliëntenonderzoek. De respondenten hebben uiteenlopende psychische klachten, van burnout tot en met schizofrenie. Vaak is er sprake van een combinatie van verschillende diagnoses en er is ook een aantal mensen dat naast de psychische ook lichamelijke problemen heeft. Van alle mensen is in 58% van de gevallen het arbeidsongeschiktheidspercentage verlaagd. Een groot aantal respondenten, namelijk 80%, was voor de herbeoordeling volledig arbeidsongeschikt. Van deze groep is in 57% van de gevallen het arbeidsongeschiktheidspercentage verlaagd. In 38% ging het percentage arbeidsongeschiktheid daarbij in één klap van 100% naar 0%. De meeste mensen vinden dit onbegrijpelijk. De voorbereidingstijd was bij 61% van de respondenten minder dan twee weken. Sommigen voelden zich hierdoor overrompeld. De informatievoorziening van UWV was onvoldoende. Zo wist 21% van de respondenten niet dat ze gekeurd werden in het kader van de éénmalige herbeoordeling. 68% van de respondenten vond dat zij niet goed waren geïnformeerd over de herbeoordeling en het traject daarna en slechts 37% geeft aan dat zij door UWV gewezen zijn op de mogelijkheid zich te laten ondersteunen bij de voorbereiding van de beoordeling. Ook werden mensen te weinig gewezen op het bestaan van de IRO regeling en van de TRI. Onvoldoende rekening met de beperkingen Bijna driekwart (73%) van de respondenten vindt dat de verzekeringsarts onvoldoende rekening heeft gehouden met hun beperkingen. (Dit terwijl de verzekeringsarts bij 64% de diagnose van de behandelend arts wel heeft erkend.) Veel van de respondenten vinden dat de verzekeringsarts onvoldoende kennis heeft over hun aandoeningen. Het lijkt erop dat er door de verzekeringsartsen weinig naar de daadwerkelijke beperkingen van het individu wordt gekeken. Met name wordt er weinig Stichting Pandora, 31 januari 2006 1
rekening gehouden met de vaak sterk wisselende belastbaarheid van mensen met psychische klachten. Er lijkt simpelweg niet voldoende kennis aanwezig over de bipolaire stoornis bij het UWV. Ik werd gekeurd op een moment dat ik relatief stabiel was en er leek geen rekening te worden gehouden met het cyclische karakter van mijn aandoening. Vooral de medische keuring vond ik slecht. Men benadrukte mijn goede kanten (fijn natuurlijk), maar ging vervolgens compleet om de vele obstakels heen die ik dagelijks ervaar door mijn ziekte. Na behandeling met medicijnen houdt het niet op; het is een enorm proces en hier werd in mijn optiek bewust niet op ingegaan. Bij de medische keuring was ik alleen gegaan en ik denk dat ik door mijn zelfstandigheid te tonen het duur heb moeten bekopen. 1 Oneens met de uitkomst Van de respondenten is 71% het niet eens met de uitkomst van de herbeoordeling. Er is totaal geen rekening gehouden met de situatie, noch met mijn beperkingen, noch met de mening van specialisten. Ik zou het heel graag willen, maar ik kan op dit moment onmogelijk 40 uur werken. Ik ben niet in staat om de geduide functies uit te voeren. Vooral de mensen die van volledig arbeidsongeschikt naar volledig arbeidsgeschikt zijn gegaan reageren zeer geschokt. Ik was negen jaar volledig afgekeurd. Mijn gezondheid is enkel slechter geworden en dan beslist men maar even dat je weer aan de slag kunt voor 40 uur. Van de mensen die het niet eens zijn met de uitkomst gaat of is 78% in beroep. Een aantal mensen geeft aan niet in beroep te gaan omdat ze denken een dergelijke procedure mentaal niet aan te kunnen. Mensen vooral afgeschat op medische gronden Het lijkt erop dat mensen met psychische klachten veelal worden afgeschat op medische gronden. Niet verwonderlijk omdat juist voor deze groep de medische kant van het Schattingsbesluit is gewijzigd 2. Van de mensen die voor de keuring volledig arbeidsongeschikt waren, onderging slechts 29% een dubbele keuring volgens de intensivering beoordeling arbeidsongeschiktheid 3. Bij de anderen had verzekeringsarts al vastgesteld dat men niet duurzaam arbeidsongeschikt was. Van de mensen die wel een dubbele keuring ondergingen werd het arbeidsongeschiktheidspercentage in meer dan de helft van de gevallen verlaagd. Gevaar voor gedwongen medicijngebruik Wie voor een arbeidsongeschiktheidsuitkering in aanmerking wil komen moet zich inzetten voor herstel. De vraag of mensen zich inderdaad voldoende inzetten is niet altijd makkelijk te beantwoorden. Bij de beoordeling kan de keuzevrijheid voor de patiënt in het geding komen. Twee respondenten geven aan dat ze zijn aangespoord tot medicijngebruik: 1 Meer citaten kunt u vinden in de bijlage. 2 Het betreft de verandering van artikel 2, lid 5 onderdeel d in: 'Betrokkene als gevolg van ernstige psychische stoornis in zijn zelfverzorging, in zijn directe samenlevingsverband alsook in zijn sociale contacten, waaronder zijn werkrelaties, niet of dermate minimaal functioneert dat hij psychisch niet zelfredzaam is' 3 Als een verzekeringsarts of arbeidskundige oordeelt dat iemand om psychische redenen volledig arbeidsongeschikt is of geen volle werkweek of werkdag kan werken, zal bij de keuring een tweede verzekeringsarts of arbeidsdeskundige worden ingeschakeld. Deze werkwijze noemt men 'intensivering beoordeling arbeidsongeschiktheid' en wordt ook bij een aantal andere ziektebeelden gehanteerd, zoals ME. Stichting Pandora, 31 januari 2006 2
De verzekeringsarts vertelde me dat ik lang genoeg in luilekkerland had gezeten en dat ik depressief was. Ik moest gewoon anti-depressiva slikken en aan het werk want volgens hem was er niets aan de hand. ik ben beoordeeld op het feit dat ik ervoor gekozen heb om medicijn-vrij door het leven te gaan. Ik ben medicijnverslaafd en ben vorig jaar oktober opgenomen geweest om af te kicken (met succes). Ik was verslaafd aan zware pijnstillers, anti-depressiva en oxazepam. De keuze om geen medicatie meer te slikken heeft mij de das omgedaan voor wat betreft mijn WAOuitkering. De keuringsarts was van mening dat ik dan ook weer kon werken! Geen toekomstperspectief Misschien wel de meest opvallende bevinding is het gebrek aan toekomstperspectief dat de respondenten geboden wordt. Mensen die weer (meer) moeten gaan werken krijgen daarbij in deze fase nauwelijks ondersteuning. Geen van de respondenten heeft de afschatting positief ervaren in de zin dat het wordt opgevat als een mogelijkheid om weer (meer) actief te gaan functioneren in de maatschappij en hun talenten verder te gaan ontwikkelen en benutten door middel van betaald werk. Van de respondenten zijn nog maar dertien mensen aangemeld bij een reïntegratiebedrijf, slechts 29% van de respondenten is geïnformeerd over het bestaan van de IRO regeling en aan geen van de mensen die al parttime werkten en nu wordt geacht de uren uit te breiden is verteld dat UWV hen daarbij zou kunnen ondersteunen. (Van hen denkt trouwens niemand dat de werkgever inderdaad zal meewerken aan urenuitbreiding). Hoewel UWV onlangs aangaf dat 75% van de arbeidsdeskundigen inmiddels is bijgeschoold tot reïntegratiecoach, lijkt het erop dat zij deze rol in de praktijk nog onvoldoende vervullen. De herbeoordelingen worden aldus ondergaan als een straf, niet als een kans. Cliënten voelen zich behandeld als een beest, nummer of wegwerpartikel. Bij de herbeoordeling wordt volgens de respondenten nauwelijks rekening gehouden met het individu. Zeer veel respondenten schrijven ervan overtuigd te zijn dat de uitkomst van de herbeoordeling van tevoren al vaststond. De Haagse regels lijken al te vaak klakkeloos te worden uitgevoerd zonder aanzien des persoons. Zeer opvallend is daarbij dat de uitvoerenden van UWV zich erg vaak verontschuldigen voor de keuring. De arts vertelde me dat hij me op grond van de strengere regels eigenlijk volledig goed moest keuren omdat de regels belachelijk streng zijn. De verzekeringsarts gaf aan dat het om een enorme bezuinigingsoperatie gaat. Deze negatieve houding van de professionals van UWV werd onlangs bevestigd in het IWI rapport Opnieuw beoordeeld (23 december 2005). Daarin kwam naar voren dat velen van hen de kans dat de mensen die door de herbeoordelingsoperatie worden afgeschat daadwerkelijk hun uren kunnen uitbreiden of weer aan het werk kunnen komen zeer klein wordt geacht. Conclusie De enquête schetst een somber beeld. Veel mensen met psychische en / of psychiatrische klachten voelen zich niet serieus genomen, vinden dat UWV onzorgvuldig handelt, te weinig kennis heeft over psychische en psychiatrische ziektebeelden en zijn het niet eens met de uitslag van de beoordeling. Daarnaast worden mensen door UWV onvoldoende geïnformeerd over de procedure van de herbeoordeling en belangrijk zaken als de IRO en TRI. Het meest zorgwekkend echter is het gebrek aan toekomstperspectief. Stichting Pandora vreest dan ook dat het enige effect van de herbeoordelingen zal zijn dat mensen in inkomen achteruit gaan, zonder veel hoop op beter. Zolang de arbeidsmarktpositie van mensen met psychische klachten niet substantieel verbetert vindt Stichting Pandora dat hun inkomen gewaarborgd moet blijven. Stichting Pandora, 31 januari 2006 3
Bijlage: Cijfers en aanvullende citaten. Voor dit overzicht zijn de bij Stichting Pandora binnengekomen formulieren samengevoegd met de bij het Breed Platform Verzekerden en Werk binnengekomen formulieren van mensen met psychische / psychiatrische klachten. In totaal zijn er 90 formulieren ingevuld. Twaalf daarvan worden niet in dit overzicht meegeteld omdat het duidelijk geen éénmalige herbeoordeling betrof 4. Hieronder wat aantallen op een rijtje. aantal mannen / vrouwen Geslacht Man 21 27% Vrouw 57 73% leeftijd Leeftijd 20-30 9 12% 30-40 33 42% 40-50 26 33% Onbekend 7 9% soort uitkering Uitkering aantal volledig WAO 53 68% gedeeltelijk WAO 5 6% gedeeltelijk WAO en gedeeltelijk salaris 7 9% gedeeltelijk WAO en gedeeltelijk WW 5 6% gedeeltelijk WAO en bijstand 1 1% Wajong 6 8% Waz (zelfstandigen) 1 1% arbeidsongeschiktheidspercentage voor de herbeoordeling ao percentage 0-15% 1 1% 15-25% 1 1% 25-35 % 2 3% 35-45 % 2 3% 45-55 % 1 1% 55-65 % 5 6% 65-80 % 3 4% 80-100% 63 80% Resultaat van de herbeoordeling: percentage ao na herbo 4 Ofwel omdat de respondent dat zelf aangaf, ofwel omdat hij/zij geboren was voor 1 juni 1955. Stichting Pandora, 31 januari 2006 4
gelijk gebleven 21 27% hoger dan voorheen 4 5% lager dan voorheen 45 58% Onbekend/niet van toepassing 8 10% Van de mensen die voor de herbeoordeling volledig arbeidsongeschikt (80-100%) waren: percentage na herbo gelijk gebleven 22 35% lager dan voorheen 36 57% Onbekend/niet van toepassing 5 8% Daarbij waren er 24 personen die van volledig arbeidsongeschikt na de herbeoordeling volledig arbeidsgeschikt werden verklaard. Dat is maar liefst 31% van het totale aantal respondenten. Als verklaring worden er verschillende redenen aangegeven. (respondenten konden meer dan 1 antwoord aanvinken) De medische situatie is verbeterd 5 Er wordt minder rekening gehouden met de beperkingen 18 Heeft te maken met het aantal geschikte functies 8 maakte lange werkweken en vroegere loon wordt nu herrekend 6 naar 38 uur Hoe veel tijd zat er tussen de oproep en de afspraak? voorbereidingstijd minder dan 1 week 15 19% minder dan 2 weken 33 42% 2 tot 3 weken 16 21% langer dan 3 weken 12 15% Onbekend 2 3% Bent u gewezen op de mogelijkheid van hulp bij uw voorbereiding en bij de keuring zelf? Op hulp gewezen Ja 29 37% Nee 49 63% Heeft u gebruik gemaakt van hulp bij uw voorbereiding op de herbeoordeling? Hulp gehad Ja 28 36% Nee 50 64% Kreeg u vooraf van UWV goede informatie over de herbeoordeling en het traject daarna? Stichting Pandora, 31 januari 2006 5
goede informatie? Ja 25 32% Nee 53 68% Bent u opgeroepen voor de 'eenmalige herbeoordeling' (volgens de nieuwe, strengere criteria) of voor een 'gewone' herbeoordeling (volgens de oude criteria)? eenmalig of gewoon eenmalige herbeoordeling 62 79% weet het niet 16 21% Heeft uw behandelaar een diagnose gesteld? diagnose behandelaar Ja 69 88% Nee 9 12% Heeft de verzekeringsarts deze diagnose erkend? Erkend door VA Ja 44 64% Nee 25 36% Heeft UWV voldoende rekening gehouden met uw klachten en beperkingen? rekening met beperkingen? Ja 21 27% Nee 57 73% Een aantal mensen is dus tevreden met de beoordeling van de verzekeringsarts. Ik had beide keren zeer prettige en respectvolle artsen. Ik had trouwens bij de 1e herbeoordeling zelf gevraagd om de arts die ik al twee keer had gezien voor de "oude" keuring. Dit verzoek was zeer lastig te doen (werd steeds niet teruggebeld, ik belde 5x, en het duurde 2 maanden!) maar werd wel gehonoreerd. De tweede arts was het helemaal eens met de eerste, alhoewel ik dus niet aan "harde" afkeuringseisen voldoe. Alle lof voor mijn herbeoordeling dus. De meeste mensen waren echter zeer negatief. Er lijkt simpelweg niet voldoende kennis aanwezig over de bipolaire stoornis bij het UWV. Ik werd gekeurd op een moment dat ik relatief stabiel was en er leek geen rekening te worden gehouden met het cyclische karakter van mijn aandoening. Vooral de medische keuring vond ik slecht. Men benadrukte mijn goede kanten (fijn natuurlijk), maar ging vervolgens compleet om de vele obstakels heen die ik dagelijks ervaar door mijn ziekte. Na behandeling met medicijnen houdt het niet op; het is een enorm proces en hier werd in mijn optiek bewust niet op ingegaan. Bij de medische keuring was ik alleen gegaan en ik denk dat ik door mijn zelfstandigheid te tonen het duur heb moeten bekopen. Stichting Pandora, 31 januari 2006 6
Ze nemen depressie niet serieus. Menen dat het ophoudt als ik maar een beroep ga doen dat onder mijn niveau ligt. Het UWV heeft besloten dat ik weer voor 20 uur moet gaan werken, en dat kan ook best op dagen dat het goed gaat, maar ik heb ook heel veel dagen dat ik sowieso keihard moet knokken om een beetje stabiel te blijven, zonder al te veel prikkels van buiten af, en als ik dan toch iets ga doen, eindigt dit meestal ineen angst/paniekaanval. Met andere woorden, ik ben er soms wel, en soms niet aan toe, ook dat is niet stabiel. In 10 minuten stond ik weer buiten. De arts vertelde me dat hij me op grond van de strengere regels me eigenlijk volledig goed moest keuren omdat die regels belachelijk streng zijn. Zij eigen bevindingen waren dat ik voor 50% wel kon werken, op grond van hoe ik overkwam dat ik helder was en adequaat en er goed uitzag etc. Ik schrok daarvan want ik vertelde hem hoe moeizaam het nog ging. Ik heb er dus wat van gezegd en mijn man ook. Dat het uiterlijk niets zegt. En dat ik nog vaak gesprekken heb en op die dagen nog niet werken kan, hoog uit voor een paar uur. En dat ik nog vaak slechte dagen heb en geen continuïteit kan bieden, dat ik vrijwilligerswerk opbouw en daarna wel wil werken en dat dat nu nog te vroeg is. Hij stelde voor om over een half jaar opnieuw te kijken en dan nu toch nog 100% afgekeurd te blijven. Hij vertelde wel dat i.v.m. de nieuwe regels ik een tweede gesprek met een andere arts kon verwachten maar daar heb ik geen oproep voor gehad. Deze arts was al een stuk beter dan de vorige, die vond dat ik wel aan de lopende band kon werken, voor vijf dagen per week en daarmee hetzelfde zou verdienen als met mijn eigen beroep 3 dagen per week. Hij geloofde niet in DIS en zei als je zelf naar Utrecht kan komen dan kan je ook wel werken. Dat was vreselijk en ik heb dat aangevochten maar dat bleek uiteindelijk niet meer nodig omdat ik werd opgenomen. De arts heeft mij verteld dat er bezuinigingsmaatregelen zijn genomen door de regering en dat zij dat moet uitvoeren en dat iemand als ik volledig kan werken. Ik ben echter op 13 oktober 2005 voor de eerste herbeoordeling geweest en die man vertelde mij dat ik gezien mijn klachten voorlopig terug moest naar 20 uur werken per week en dan weer rustig opbouwen, ik zat op de goede weg. Ik begrijp niet hoe dit mogelijk is, dat ik binnen een maand van 20 uur naar 40 uur hersteld wordt gemeld. Volgens de 2e beoordelaar heeft de eerste beoordelaar zijn werk niet goed uitgevoerd, terwijl ik juist het gevoel heb dat de eerste beoordelaar zijn werk niet goed uitgevoerd, terwijl ik juist het gevoel heb dat de eerste beoordelaar een arts was en de tweede beoordelaar een boodschapper van minister de Geus. Ik heb het gevoel dat wij als arbeidsongeschikten de problemen van de regering moeten oplossen. Ik vind dat een arts verplicht is naar de gezondheid van de medewerker te kijken en niet ervoor moet zorgen dat het aantal WAO-ers zo snel mogelijk vermindert. De vragen werden zo gesteld dat alleen de meest positieve informatie aan bod kwam. Ik heb goede en slechte dagen. Hij wilde alleen naar de betere dagen kijken. Het feit dat ik veel meer slechte dagen heb dan goede is niet aan bod gekomen. Het gesprek met de verzekeringsarts duurde niet langer dan 25 minuten, waarbij nauwelijks werd ingegaan op de problematiek. Na minimaal contact en oppervlakkig onderzoek ben ik volledig goedgekeurd na een traject van 20 jaar keuringen en beoordelingen worden mijn klachten niet serieus genomen. Ik vond het vernederend. Ben voor 100% goedgekeurd maar nog niet in staat mijn eigen huis zelfstandig schoon te houden. Deze Stichting Pandora, 31 januari 2006 7
ervaring kan ik alleen maar omschrijven als een keuring met een uitslag die van tevoren al vaststond. Heeft u te maken gehad met de dubbele keuring? dubbele keuring aantal Ja 18 23% Nee 56 77% Van de 18 mensen die een dubbele keuring hebben gehad is aan 14 uitgelegd waarom. Het arbeidsongeschiktheidspercentage werd in 10 van de 18 gevallen verlaagd. Kreeg u in het gesprek met de arbeidsdeskundige meteen te horen wat de uitslag van de keuring was? uitkomst in gesprek AD Ja, direct aan het begin 37 47% Pas aan het eind van het gesprek 7 9% Pas in het tweede gesprek 7 9% Per beschikkingsbrief 9 12% Onbekend/niet van toepassing 18 23% Bent u het eens met de uitkomst van de éénmalige herbeoordeling? eens met uitkomst Ja 23 29% Nee 55 71% Met de eisen die UWV nu aan mij stelt is de kans heel groot dat ik weer terugval in een psychose. Elke psychiater weet dat een psychose je kwetsbaarder maakt voor volgende episodes, en dat de cognitieve functies worden aangetast. Hierdoor wordt mijn toekomstperspectief wel erg somber. Er is totaal geen rekening gehouden met de situatie, noch met mijn beperkingen, noch met de mening van specialisten. Ik zou het heel graag willen, maar ik kan op dit moment onmogelijk 40 uur werken. Ik ben niet in staat om de geduide functies uit te voeren. Gaat (of bent) u in bezwaar of beroep? bezwaar aantal Ja 43 78% Nee 12 22% Het was voor mij een ervaring die ik nooit meer hoop mee te maken,het klopte allemaal van geen kante. Je word beoordeeld maar hebt gewoon het idee dat je tegen een muur staat te botsen! Als het realistisch was geweest dan had ik er vrede mee gehad! Ik ben niet in hoger beroep gegaan omdat die Stichting Pandora, 31 januari 2006 8
herbeoordeling zoveel stres met zich mee brengt dat ik niet meer voor mijn kinderen en mijzelf kon zorgen! Ik heb daarna wel een opleiding aangevraagd omdat ik iets voor mij zelf wil beginnen! Omdat het enigste wat ik nu mag doen van de UWV is curryflessen in dozen doen en dan op een aangepaste plaats! Ze zijn niet goed bij hun Hoofd! Als je het mij vraagt! Ik word tegen gewerkt van alle kanten! En het enigste wat ik uiteindelijk wil is iets bereiken! Alleen dat word zo een beetje moeilijk! Ook bij veel andere mensen is de keuring een enorme bron van stress en soms zelfs existentiële onzekerheid. FML wordt zodanig ingevuld dat het gewoon onwaar is, reacties naar de arts helpen niet. Hij vult gewoon zelf iets in, los van GGz casemanagement en Mee. Tegen FML valt niets in te brengen. Normaalwaarden bij b.v. het omgaan met conflicten en redelijk gevoelens en gedachten onder woorden brengen wordt gewoon als normaal ingevoerd. Terwijl problemen op b.v. die terreinen inherent zijn aan Autisme. Elke groei in ontwikkeling wordt gezien als dus geen jobcoach nodig, ook al stond letterlijk de huidige baan op het spel en zou het huidige tijdelijke contract (ondanks financiële voordelen voor het bedrijf) niet verlengd worden + het jaar van het reïntegratiebureau was afgelopen. Als moeder van mijn zoon met het syndroom van Asperger vul ik dit in, ik heb het als meedogenloos ervaren. Je hebt nergens invloed op. Brieven binnen UWV doen er 2 weken over, 1 gang verder in het gebouw. De oproepen zijn te kort voor de afspraak, de arts heeft het ingevulde formulier nog niet op zijn bureau (wat ik 3 dagen tevoren aan de balie afgegeven heb) FML blijft onveranderd, de strikte regels van het CBBS zijn absurd. Ook al behoudt mijn zoon weer 6 maanden de wajong (dus amper tijd om bij te komen van de afgelopen 2 maanden) De FML klopt niet. We weten ook nog niet of een jobcoach mag, ook al heeft de baas aangegeven over een half jaar het contract niet te verlengen vanwege te weinig initiatief. UWV zegt gewoon dat mijn zoon heeft bewezen te kunnen werken en als hij zijn baan verliest is dat geen reden om recht te hebben op Wajong. Dus elk toekomstperspectief, acceptatie van beperkingen door het vangnet van Wajomg en dus ondersteuning kan elk moment wegvallen. Klacht, bezwaar of beroep gaat ver boven onze psychisch draagkracht. Hij werkt al 2 jaar 4 dagen in de week, of als stage of vrijwillig betaald. Daar wordt je op afgestraft. Wat ver overschat wordt is de financiële lokkertjes voor werkgevers, collega's zien daar niets van en zij moeten werken met de persoon met beperkingen. Wie wil dat wel dag in dag uit? Zelf, als moeder van, ben ik drie jaar opgenomen geweest in psychiatrische inrichting, ben al 9 jaar in behandeling. Heb sinds ontslag 2 jaar geleden 8 uur per week PGB-begeleiding om zelfstandig thuis te kunnen wonen. Ik kan nergens anders meer aan denken, als aan de herkeuring die er voor mij zit aan te komen. Als je jezelf kan verzorgen en boodschappen kan doen wordt je goedgekeurd. Of je moet chronisch opgenomen zijn. Dus alles wat ik nu leer of kan door die begeleiding, wordt dan tegen me gebruikt, terwijl ik begin te accepteren dat deze manier van leven het hoogst haalbare is voor mij. Met de stress en de vernedering van de keuring en de uitslag daarvan wordt het Leven zelf onmogelijk voor me, gaat mijn draagkracht ver te boven. Soms worden de klachten door de herbeoordeling zelfs verergerd. Ik vind dat mijn situatie het niet toelaat om weer goedgekeurd te worden, maar heb het idee met mijn rug tegen de muur te staan en dat resulteert er in dat ik nu meer klachten ervaar. Er staat tot twee maal twijfel in over of ik duurzaam zou kunnen werken. En momenteel sta ik weer op de rol om opgenomen te worden op de PAAZ Stichting Pandora, 31 januari 2006 9
afdeling in het ziekenhuis...ik slik nu oxazepam omdat ik spanning niet meer aankan... Precies waar mijn psychiater al bang voor was...en vorig jaar was ik ook al herkeurd bij een psychiatrisch centrum en die vonden het ook onverantwoord als ik zou moeten werken... Mijn gezin staat nu weer op zijn kop helaas... Volgende week dient de hoorzitting maar omdat ik nu al zo ben ingestort laat ik het mijn man en zus doen. Mijn psychiater wil wel een brief schrijven... Van de 45 mensen van wie het arbeidsongeschiktheidspercentage is gedaald: hebben er 28 WW aangevraagd en 2 een Tri-uitkering. Wat de reïntegratie betreft valt op dat van de 9 mensen die al parttime in loondienst werkten, niemand hulp kreeg aangeboden van UWV met het oog op urenuitbreiding. Ook was UWV niet scheutig met het geven van informatie over de IRO. Aan slechts 29 van de respondenten werd daar iets over verteld, dat is iets meer dan de helft. Nog maar dertien mensen (17%) gaven aan te zijn aangemeld bij een reïntegratiebedrijf. De arts vertelde me dat hij me op grond van de strengere regels eigenlijk volledig goed moest keuren omdat de regels belachelijk streng zijn. Ik vond de hele herbeoordeling zeer negatief omdat door de arts zelf steeds gezegd werd dat hij het niet eens was met de stand van zaken. Hij vond het eigenlijk niet normaal dat ik volgens de regels van Den Haag weer moest gaan werken. Uiteindelijk kreeg ik bij de arbeidsdeskundige te horen dat ik aan de slag moet voor 40 uur. De verzekeringsarts gaf aan dat het om een enorme bezuinigingsoperatie gaat. Betreffende arts heeft gezegd: wij weten dat u ziek bent, maar de huidige regering wil het zo hebben dat alleen invaliden in aanmerking komen [voor een arbeidsongeschiktheiduitkering]. Voor de rest moet iedereen aan het werk heeft hij gezegd. Stichting Pandora, 31 januari 2006 10