Rond onze aarde draaien heel veel satellieten. Die noemen we ook wel eens kunstmanen. Net zoals een maan draaien ze in een vaste baan om een planeet, vandaar kunstmaan. Satellieten worden vanaf de aarde met raketten naar de juiste hoogte in een baan om de aarde gebracht. Ariane 5 lancering Om de zwaartekracht van de aarde te overwinnen moet een ruimtevaartuig een snelheid van 28 000 km/u halen. Dit kan enkel met heel krachtige raketmotoren en raketbrandstof.
Naargelang hun opdracht worden satellieten in verschillende soorten banen om de aarde gebracht. De hoogte van hun baan om de aarde varieert van enkele honderden km tot wel 36000km. Satellieten Opbranden MIR Het Russisch ruimtestation MIR brandt gecontroleerd op in de atmosfeer. Satellieten die stuk gaan of buiten werking gesteld worden, blijven ofwel rond onze planeet hangen als afval of branden op in onze atmosfeer. Sinds de lancering van de eerste satelliet Spoetnik 1 zijn er al meer dan 4000 satellieten in de ruimte gebracht. Vandaag zijn daar nog maar enkele honderden van actief.
Satellieten of kunstmanen kan men in drie groepen verdelen. - Wetenschappelijke satellieten: ruimtetelescopen, weer- en observatiesatellieten,... - Commerciële satellieten: navigatie (GPS), telecommunicatie (tv, telefoon, internet) - Militaire satellieten: spionagesatellieten Ruimtetelescopen hebben geen last van bewolking en een vervuilde atmosfeer. Hun beelden zijn scherper en veel gedetailleerder. In april 1990 bracht een spaceshuttle de telescoop Hubble in de ruimte. Op een 500 km hoogte met een snelheid van 29000 km/u stuurt hij beelden uit de ruimte.
- Wetenschappelijke satellieten: ruimtetelescopen, weer- en observatiesatellieten,... Ruimtetelescopen sturen ons beelden van zonnestelsels, asteroïden en verre melkwegstelsels. Ruimtetelescopen ontdekken in de donkerste delen van het heelal dagelijks nieuwe melkwegstelsels en sterren. Een asteroïde is een brokstuk (planetoïde) dat eveneens rond onze zon draait. Wanneer die in botsing komen met onze atmosfeer zien we een lichtspoor en noemen we ze meteorieten. (vallende sterren) Foto van een melkwegstelsel, gemaakt door Hubble
- Wetenschappelijke satellieten: ruimtetelescopen, weer- en observatiesatellieten,... Weersatellieten sturen ons informatie over onze eigen planeet. In het weerbericht zie je vaak wolkenbeelden, gemaakt door weersatellieten. Daardoor zijn de voorspellingen sterk verbeterd.
- Wetenschappelijke satellieten: ruimtetelescopen, weer- en observatiesatellieten,... De ESA (European Space Agency of Europese ruimtevaartorganisatie) heeft zijn eigen verzameling aan weersatellieten van het type METEOSAT. Weersatellieten zijn veelal geostationair. Ze draaien even vlug als de aarde en lijken daardoor steeds op dezelfde plaats te blijven. Satellieten voor aardobservatie geven ons speciale informatie voor landbouwers, bouwnijverheid, luchtvaart,... Meteosat - opsporen van plantenziekten - orkanen volgen en mensen inlichten - in kaart brengen van land, stromingen, ijskappen,... - vervuiling registreren - visgronden in kaart brengen, dieren volgen,...
Satellieten of kunstmanen kan men in drie groepen verdelen. - Wetenschappelijke satellieten: ruimtetelescopen, weer- en observatiesatellieten,... - Commerciële satellieten: navigatie (GPS), telecommunicatie (tv, telefoon, internet) - Militaire satellieten: spionagesatellieten De eerste communicatiesatelliet werd in 1962 in omloop gebracht. De TELSTAR zorgde voor het transport van telefonie alsook data. Door dit soort satellieten kon je rechtstreeks bellen en tv kijken naar de andere kant van de wereld.
- Commerciële satellieten: navigatie (GPS), telecommunicatie (tv, telefoon, internet) Tegenwoordig zijn de communicatiesatellieten heel wat beter geworden. Honderden zorgen ervoor dat wij vrij kunnen internetten, tv kijken, telefoneren,... (filmpje sattelieten) Live nieuws-uitzendingen maken gebruik van satellieten om het nieuws de wereld rond te sturen. Schotels zenden en ontvangen de gegevens van satellieten.
- Commerciële satellieten: navigatie (GPS), telecommunicatie (tv, telefoon, internet) GPS staat voor Global Position System wat betekent dat we met behulp van 24 satellieten onze positie op de aarbol altijd precies kunnen bepalen. De 24 satellieten zijn als een net rond onze planeet. De bepaling van de positie gebeurt in het systeem van coördinaten zoals we reeds leerden. (45 23 32 NB, 71 54 77 WL) Als gebruiker stuur je een signaal naar maximum 12 satellieten waarna je als antwoord je locatie, snelheid en richting terugkrijgt. Waarom slechts 12? GPS systemen vind je terug in auto s, op fietsen, in horloges en zelfs op schoenen. De techniek blijft evolueren.
Satellieten of kunstmanen kan men in drie groepen verdelen. - Wetenschappelijke satellieten: ruimtetelescopen, weer- en observatiesatellieten,... - Commerciële satellieten: navigatie (GPS), telecommunicatie (tv, telefoon, internet) - Militaire satellieten: spionagesatellieten Vele wereldmachten gebruiken spionagesatellieten om elkaar en de ganse wereld te controleren. In oorlogen zoals Afghanistan en Irak werden die gegevens gebruikt om vijandelijke posities aan te vallen. Hoe gedetailleerd de foto s van spionage-satellieten zijn wil niemand toegeven. Er wordt wel gezegd dat ze vanuit de ruimte je nummerplaat kunnen lezen.
Op 22 oktober 2001 werd vanuit India de eerste Belgische satelliet gelanceerd. In opdracht van het ESA maakte een Vlaamse firma deze minisatelliet, PROBA. Het is vooral een demonstratietoestel om nieuwe technologieën mee uit te testen. Een uitbarsting van de Etna (vulkaan), gefotografeerd door Proba Het grote succes van PROBA zorgde voor een opvolger, Proba-2, opnieuw door een Belgische firma gemaakt. In 2009 werd deze gelanceerd met als doel demonstreren van technieken alsook de observatie van de zon en het ruimteweer. PROBA: 100kg, 80x60x60cm. Cirkelt rond de aarde aan 40 000km/u op een hoogte van 553-676 km Proba-2 wordt volledig in België beheerd, nabij ESA Redu. (Waar ook het Euro Space Center gelegen is.)
Behalve satellieten stuurt de mensheid ook ruimtesondes uit. Dit zijn onbemande ruimtevaartuigen die zich niet in een baan rond de aarde bewegen maar steeds verder van ons verwijderen en zelfs ons zonnestelsel verlaten. Zolang wij de signalen kunnen ontvangen, sturen zijn ons gegevens door. Voyager, een ruimtesonde die reeds gedetailleerde foto s nam van Saturnus en Jupiter. Enkele weetjes: -Voyager1 is op 1977 gelanceerd en bevond zich in 2010 op 15 400 000 000 km van de aarde en reist aan een snelheid van 61 452 km/u. -Aan de Voyager-ruimtesondes hangt een gouden plaat waarop begroetingen in 55 talen staan alsook natuurgeluiden vanop aarde.
De meeste ruimtesondes hebben camera s en andere instrumenten aan boord. Daarmee verzamelen ze informatie die ze met radiosignalen naar aarde sturen. Sommige hebben een kleinere sonde of landingsvaartuig mee. In 2004 landden er twee onbemande ruimtevaartuigen op Mars. Het zijn robotwagentjes die zichzelf kunnen voortbewegen om wetenschappelijk onderzoek te verrichten en die informatie door te sturen. In 2012 landde er een nieuw mobiel onderzoekstation op Mars. Uit de eerste bevindingen blijkt er water te zijn geweest op Mars. Op reis naar Mars Net zoals satellieten halen de robotwagentjes hun energie uit de zonnestralen die ze opvangen met zonnepanelen.
Na een reis van ruim 10 jaar bereikte de ruimtesonde Rosetta de komeet 67P/Tsjoerjoemov-Gerasimenko en werd zo de eerste ruimtesonde die een gecontroleerde landing maakte op een kommet. De Europese ruimtevaartorganisatie (ESA) probeert zo meer te weten komen over kometen en hun bouwstenen. EXTRA: Het verhaal van Rosetta & Philae De ruimtesonde bestaat uit 2 delen - Rosetta, moederschip - Philae, de lander De landing bleek achteraf niet zo succesvol als gehoopt en de zonnepanelen konden maar weinig energie opnemen en zo viel de Philae vroeger dan voorzien buiten werking.