Werkstuk ANW Ruimtevaart-projecten

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Werkstuk ANW Ruimtevaart-projecten"

Transcriptie

1 Werkstuk ANW Ruimtevaart-projecten Werkstuk door een scholier 1884 woorden 23 mei ,6 37 keer beoordeeld Vak ANW Welke belangrijke projecten heeft de NASA uitgevoerd? De NASA heeft al veel projecten gedaan. We noemen de meeste en enkele bespreken we extra. We vertellen waarneer ze bestonden, wat ze deden en of dat gelukt is. Missies van het verleden: Mariner 2: Dit was het eerste succesvolle ruimtevoertuig naar Venus (december 1962) bezorgde ons informatie over de temperatuur. Dat was bijna 500 graden Celsius. Ook werd vastgesteld dat Venus een zeer dichte atmosfeer had. Deze atmosfeer werd voornamelijk samengesteld uit koolstofdioxide. Mariner 3: De Mariner 3 werd op 5 november 1964 gelanceerd. Mariner 3, die samen met Mariner 4 naar Mars zou moeten worden gestuurd, ging al snel verloren. Mariner 4: Mariner 4 is de zuster van Mariner 3. Mariner 4 bereikte Mars in 1965 en nam de eerste close-up beelden van het Marsoppervlak. Hij maakte in totaal 22 beelden. De atmosfeer van Mars leek heel wat dunner dan men aanvankelijk dacht. Vele wetenschappers stelden vast dat Mars zowel geologisch als biologisch een dode wereld is. Mariner 9: Mariner 9 is de zuster van Mariner 8, die faalde bij de lancering. De Mariner 9 kwam als eerste in een omloop rond Mars in Het seinde heel wat (toen nog ) onbekende informatie uit. Het ontdekte hoge vulkaangebergten, grote canyons en structuren die er op wezen dat er ooit water stroomde op Mars. Mariner 9 bezorgde ook de eerste detailopnames van de maantjes Phobos en Deimos. Apollo: Het Apollo-project was een in 1972 voltooid Amerikaans ruimtevaartprogramma dat tot doel had vóór 1970 een mens op de maan te laten landen. Het project kwam op gang nadat het Congres in 1961 een voorstel Pagina 1 van 5

2 van president J.F. Kennedy had goedgekeurd. De uitvoering werd opgedragen aan de NASA. Op 21 juli 1969 om 3.56 uur zette Neil A. Armstrong inderdaad als eerste mens voet op de maan. Dat was de Apollo 11. Nadien zijn diverse bemande maanlandingen uitgevoerd. Het eigenlijke Apollo-ruimtevaartuig bestond uit een drietal deeleenheden: het moederschip (command module, CM), waarin de drie astronauten het grootste deel van de reis verbleven en tevens het enige deel dat bestemd was om op aarde terug te keren, het verzorgings- of dienstencompartiment (service module, SM), waarin de voorzieningen voor de vele ondersteunende taken waren ondergebracht, en de maanlander (lunar module, LM), die alleen diende om met twee man van een maanbaan uit een zachte landing te maken en weer van de maan af op te stijgen om een rendez-vous met de CSM (de combinatie van CM en SM) te maken. De lancering, met behulp van een Saturn V van Cape Kennedy af, bracht de Apollo in een baan naar de maan met een snelheid van ruim 10 km per seconde. Apollo-13 mislukte door een explosie onderweg, maar de bemanning keerde heelhuids op aarde terug. In 1972 werd het bemande-maanvluchtenprogramma van de Apollo beëindigd. Nadien zijn Apolloruimtevaartuigen (zonder specifieke maanlander) nog gebruikt voor pendeldiensten naar Skylab (Amerikaans ruimtelaboratorium) in 1973 en voor een experimentele koppeling met een Russische Sojoez (17 juli 1975). De lancering ging zo: Pioneer 10 en 11: Pioneer 10 was het eerste ruimteruig dat passeerde langs Jupiter in Pioneer 11 volgde in 1974 en vervolgde dan als eerste zijn weg naar Saturnes in De ruimtesondes Pioneer 10 en 11 doen het nog steeds. Wel hebben we het contact van beide verloren. Ze hebben een grafisch bericht aan boord in de vorm van een gouden plaat met de hoop dat er ooit één of andere beschaving dit bericht kan onderscheppen Mariner 10: De Mariner 10 passeerde als eerste langs Venus, om Mercurius te bereiken in De ruimtesonde bezorgde ons als eerste detailopnames van de atmosfeer van Venus. Ook bleek dat Mercurius een veel grotere massa had dan eerst werd verwacht. Pioneer Venus: De Pioneer Venus bestond uit een orbiter en vier landingstuigen die ons de eerste gedetailleerde kaart van het oppervlak van Venus bezorgde. Viking 1: Viking 1 werd gelanceerd te Cape Canaveral, Florida. Dat was op 20 augustus De sonde kwam in een omloopbaan rond Mars op 19 juni Er begon al vrij snel een onderzoek naar mogelijke microorganismen op Mars. Viking 1 bezorgde ons prachtige beelden van de omgeving van de landingsplaats. De heerste beelden die ons ooit bereikten vanaf het oppervlak van Mars. De hemel bleek roze gekleurd in Pagina 2 van 5

3 plaats van blauw wat men vroeger dacht. Viking 2: Viking 2 werd gelanceerd op 9 september 1975 en kwam in een baan rond Mars 0p 7 augustus De landing vond plaats op 3 september 1976 in Utopia Planitia. Hij leverde ons ongeveer dezelfde resultaten op als de Viking. Voyager 1 en 2: Deze ruimtevaartuigen waren beide onbemand. Ze dienden voor de verkenning van de reuzenplaneten Jupiter, Saturnus, Uranus en Neptunus. Op 20 augustus 1977 werd Voyager 2 gelanceerd, op 5 september 1977 vertrok Voyager 1. Voyager 1 vloog sneller en kwam daardoor als eerste bij de planeet Jupiter aan (5 maart 1979). De robot leverde de eerste gedetailleerde opnamen van de planeet Jupiter en haar manen. Bij de passage van Jupiter werd het parcours door de aantrekkingskracht van die reusachtige planeet dusdanig afgebogen dat Voyager vervolgens de planeet Saturnus en haar satellieten kon passeren en onderzoeken (13 november 1980). Ook leverde Voyager 1 gedetailleerde beelden van de ringen van Saturnus. Na de passage van deze planeet vloog het toestel door het zonnestelsel zonder nog een planeet tegen te komen en verliet het rijk van de zon om in de interstellaire ruimte door te dringen. Voyager 2 onderzocht ook de planeten Jupiter en Saturnus, maar het parcours was zodanig dat ook de planeten Uranus en Neptunus aan een onderzoek konden worden onderworpen. Voyager 2 (zie plaatje) passeerde Jupiter op 9 juli 1979, Saturnus op 27 augustus 1981, Uranus op 24 januari 1986 en Neptunus op 24 augustus Doordat beide Voyagers zo ver van de zon hun werk moesten doen, konden ze geen gebruik maken van zonnepanelen voor de opwekking van elektriciteit voor de apparatuur. Beide toestellen zijn daarom uitgerust met radioactieve thermische krachtbronnen: door verval van radioactief materiaal komt warmte vrij, die wordt gebruikt voor productie van elektrische stroom. Vega: Vega was een internationaal VENUS-HALLEY (1984) project met een passage langs de komeet Halley en sonde in omloop rond Venus en een landing op deze planeet. Clementine: De clementine werd gelanceerd op 25 januari En werd in een omloop rond de maan gebracht. E4r werden metingen uitgevoerd. Mars Observer: De Mars Observer was een sonde met een camera aan boord. De Mars Observer werd gelanceerd op 25 september 1992 en het contact is verloren sinds 21 augustus Dit gebeurde tijdens de voorbereiding om de Observer in omloop brengen rond Mars. De sonde was totaal verloren. De Mars Global Surveyor, die de taken van de Mars Observer moet overnemen, bevindt zich dit ogenblik in een baan rond Mars. Magellan: De Magellan werd gelanceerd in mei Hij heeft 98% van het oppervlak van Venus in kaart gebracht. Ook heeft hij de zwaartekracht van Venus voor 75% in kaart gebracht. Pagina 3 van 5

4 Huidige missies: Voyagers 1 en 2: De Voyagers zijn na 15 jaar nog steeds operationeel en reizen door ons zonnestelsel. Uit hun baan kan men afleiden dat er wellicht buiten de baan van Pluto geen planeten meer zijn. Hun volgende wetenschappelijke bijdrage is het bepalen van de plaats van de heliopause (zie plaatje). Dat is het einde van de invloedssfeer van de zon, en dus ook de grens van ons zonnestelsel. Sinds januari 1998 is de Voyager 1 verder verwijderd dan de Pioneer 10 en het verst verwijderde object dat door de mens is vervaardigd. Op 1 december 1994 bevond Voyager 1 zich op een afstand van 8,7 miljard kilometer van de aarde. Hij had een snelheid van kilometer per uur. En Voyager 2 bevond zich op 6,7 miljard kilometer. Hij had een snelheid van kilometer per uur. Galileo: De Galileo bestaat uit een sonde die in een omloop rond Jupiter is gebracht en een sonde die afgedaald is in de atmosfeer van deze planeet. De Galileo werd met een spaceshuttle gelanceerd op 10 augustus Deze bezorgde ons informatie over de binnenzijde van de atmosfeer van de planeet. Ook gaf het ons voor het eerst gedetailleerde informatie van asteroïden. Dat waren met name 951 Gaspra en 143 Ida. Dit deed hij op zijn weg naar Jupiter. Ook kon Galileo ons informatie geven over de inslag op Jupiter van de komeet Schoenmaker-Levy. Helaas is de hoofdantenne van Galileo uitgevallen (dit gebeurde op 5 januari 1991), dus moeten we de kleinere reserveantenne gebruiken, maar deze verplaatst zijn informatie een stuk langzamer. Midden 1997 was het programma van de Galileo afgewerkt. Het was een groot succes, dus men heeft besloten met de werkzaamheden van de Galileo door te gaan. Op dit moment wordt vooral de maan en Europa onderzocht. Hubble Space Telescope: De Hubble Space Telescope werd gelanceerd in april 1990 en hersteld in De Hubble Space Telescope is een project die de NASA samen met de ESA doet. Het is de eerste optische telescoop in de ruimte, genoemd naar de Amerikaanse astronoom Edwin Powell Hubble. Hij werd op 24 april 1990 in een baan rond de aarde gebracht. Het ding weegt 11 ton. Beelden van de Hubble Space Telescope leren ons bijvoorbeeld dat de structuren in de atmosfeer van Neptunes snel wijzigen. Wind: De Wind werd gelanceerd op 1 november De satelliet van de NASA bestudeert op een bepaald punt tussen de zon en de aarde de zonnewind. De belangrijkste taken zijn: het meten van de massa en de energie van de zonnewind. Bij de Wind was voor de eerste maal een Russisch instrument aanwezig. NEAR: De Near Earth Asteroid Rendezvous (NEAR) missie probeert een antwoord te geven over de vragen omtrent objecten die zich in de buurt van de aarde bevinden, zoals asteroïden en kometen. De NEAR werd gelanceerd op 17 februari 1996 en is in een baan rond 433 Eros terechtgekomen in januari Ondertussen bezocht de NEAR de asteroïde Mathilde. Pagina 4 van 5

5 Mars Global Surveyor: Mars Global Surveyor is de eerste missie van een nieuw ruimtevaartprogramma met als doel de exploratie van Mars. Hij is in een polaire baan gebracht rond Mars om een volledige topografische kaart te maken, een inventaris van de mineralen op de bodem en het in kaart brengen van het weersysteem op Mars. De Mars Global Surveyor is gelanceerd op 7 november 1996 vanaf Cape Canaveral bereikte Mars op 12 september Pathfinder: De Mars Pathfinder is de tweede van de Discovery missies van de NASA. Hij is gelanceerd op 4 december 1996 en landde met veel succes op Mars op 4 juli De Pathfinder die geland is op Mars had een robotwagentje Sojourner genaamd aan boord. De wetenschappelijke doeleinden van de Pathfinder waren meer kennis opdoen over het binnentreden van de atmosfeer en het van nabij bestuderen van het Marsoppervlak. De Pathfinder heeft veel informatie doorgestuurd, onder andere foto s van de Lander camera. En wel 8,5 miljoen metingen van de atmosfeer. Mars Climate Orbiter: De Climate Orbiter werd gelanceerd op 11 december 1988 en zal Mars bereikt hebben op 23 september De Orbiter gaat gedurende 1 Marsjaar (687 aardse dagen) op een systematische manier de atmosfeer van Mars in beeld brengen. Daarna zal hij nog 3 jaar ter beschikking staan als communicatiestation voor toekomstige Marssondes. Mars Polar Lander: De Mars Polar Lander werd gelanceerd in januari 1999 en bereikte Mars in december Hij wordt tijdens de reis 12 uur per dag gevolgd door het Deep Space Netwerk. De Lander daalde op dezelfde manier als de Mars Pathfinder af naar het oppervlak van de planeet. Pagina 5 van 5

Inhoud. 1. Algemenen weetjes 2. Reizen naar Mars 3. Ruimtestations 4. Satellieten 5. Ruimtesondes 6. Waarom een werkstuk over ruimtevaart?

Inhoud. 1. Algemenen weetjes 2. Reizen naar Mars 3. Ruimtestations 4. Satellieten 5. Ruimtesondes 6. Waarom een werkstuk over ruimtevaart? Inhoud 1. Algemenen weetjes 2. Reizen naar Mars 3. Ruimtestations 4. Satellieten 5. Ruimtesondes 6. Waarom een werkstuk over ruimtevaart? 1. Algemenen weetjes Duizenden jaren geleden konden mensen beelden

Nadere informatie

6.1. Boekverslag door K woorden 22 mei keer beoordeeld

6.1. Boekverslag door K woorden 22 mei keer beoordeeld Boekverslag door K. 1555 woorden 22 mei 2002 6.1 301 keer beoordeeld Vak ANW 1. Inleiding Ik doe mijn werkstuk over ons zonnestelsel, omdat het me boeit wat er verder is dan onze aarde. Ook doe ik mijn

Nadere informatie

Basiscursus Sterrenkunde. Sterrenwacht Tweelingen, Spijkenisse 1 Mei 2019

Basiscursus Sterrenkunde. Sterrenwacht Tweelingen, Spijkenisse 1 Mei 2019 Basiscursus Sterrenkunde Sterrenwacht Tweelingen, Spijkenisse 1 Mei 2019 Deze les Zijn er nog na vorige keer nog vragen? Deze les: Planeten in het zonnestelsel Zonnestelsel - overzicht Mercurius Is de

Nadere informatie

inh oud Mars 1. Ons zonnestelsel 2. De rode planeet 3. Mars en de aarde 4. Leven op Mars? 5. Mars en fantasie 6. Een kijkje op Mars 7.

inh oud Mars 1. Ons zonnestelsel 2. De rode planeet 3. Mars en de aarde 4. Leven op Mars? 5. Mars en fantasie 6. Een kijkje op Mars 7. Mars inhoud Mars 3 1. Ons zonnestelsel 4 2. De rode planeet 5 3. Mars en de aarde 6 4. Leven op Mars? 7 5. Mars en fantasie 8 6. Een kijkje op Mars 9 7. Onderzoek 11 8. Filmpje 13 Pluskaarten 14 Bronnen

Nadere informatie

Satellieten worden vanaf de aarde met raketten naar de juiste hoogte in een baan om de aarde gebracht.

Satellieten worden vanaf de aarde met raketten naar de juiste hoogte in een baan om de aarde gebracht. Rond onze aarde draaien heel veel satellieten. Die noemen we ook wel eens kunstmanen. Net zoals een maan draaien ze in een vaste baan om een planeet, vandaar kunstmaan. Satellieten worden vanaf de aarde

Nadere informatie

Mercurius Op bijna 58 miljoen kilometer afstand van de Zon staat Mercurius. Met de Zon vergeleken is het maar een kruimeltje. Hij staat op 57 miljoen

Mercurius Op bijna 58 miljoen kilometer afstand van de Zon staat Mercurius. Met de Zon vergeleken is het maar een kruimeltje. Hij staat op 57 miljoen Mercurius Op bijna 58 miljoen kilometer afstand van de Zon staat Mercurius. Met de Zon vergeleken is het maar een kruimeltje. Hij staat op 57 miljoen kilometer van de Zon en het is er dus gloeiendheet,

Nadere informatie

Werkstuk Natuurkunde Negen planeten

Werkstuk Natuurkunde Negen planeten Werkstuk Natuurkunde Negen planeten Werkstuk door een scholier 1608 woorden 3 januari 2005 5,7 93 keer beoordeeld Vak Natuurkunde Planeten Ontstaan van het zonnestelsel Vlak na een explosie, de Big Bang

Nadere informatie

Werkstuk Nederlands De Ruimte werkstuk

Werkstuk Nederlands De Ruimte werkstuk Werkstuk Nederlands De Ruimte werkstuk Werkstuk door Denise 1472 woorden 24 maart 2019 0 keer beoordeeld Vak Nederlands Het zonnestelsel Inhoudsopgave Inleiding Onderzoeksvraag Het ontstaan Planeten De

Nadere informatie

Planeten. Zweven in vaste banen om een ster heen. In ons zonnestelsel zweven acht planeten rond de zon. Maar wat maakt een planeet nou een planeet?

Planeten. Zweven in vaste banen om een ster heen. In ons zonnestelsel zweven acht planeten rond de zon. Maar wat maakt een planeet nou een planeet? Planeten Zweven in vaste banen om een ster heen In ons zonnestelsel zweven acht planeten rond de zon. Maar wat maakt een planeet nou een planeet? Een planeet: zweeft in een baan rond een ster; is zwaar

Nadere informatie

Opdracht ANW De ruimte

Opdracht ANW De ruimte Opdracht ANW De ruimte Opdracht door een scholier 2927 woorden 18 april 2004 5,6 41 keer beoordeeld Vak ANW Inhoud Mercurius: deze planeet ligt het dichtst bij de zon maar is bijna het kleinst. De Grieken

Nadere informatie

1) Mercurius. 2) Zoek informatie over vallende sterren. Muurkrant opdracht in 2-tallen

1) Mercurius. 2) Zoek informatie over vallende sterren. Muurkrant opdracht in 2-tallen 1) Mercurius 2) Zoek informatie over vallende sterren. 1) De Zon. 1 Wat is de zon voor iets? 2 Hoe komt hij aan zijn naam? 3 Waar staat hij in het zonnestelsel? 4 Wat is de afstand tot de aarde? 5 Wat

Nadere informatie

inhoud 1. Inleiding 2. Wat is een planeet 3. Soorten planeten 4. Het ontstaan van planeten 5. De planeten 1.Mercurius 2. Venus 3. De Aarde 4.

inhoud 1. Inleiding 2. Wat is een planeet 3. Soorten planeten 4. Het ontstaan van planeten 5. De planeten 1.Mercurius 2. Venus 3. De Aarde 4. Planeten inhoud 1. Inleiding 3 2. Wat is een planeet 4 3. Soorten planeten 5 4. Het ontstaan van planeten 6 5. De planeten 7 1.Mercurius 8 2. Venus 9 3. De Aarde 10 4. Mars 11 5. Jupiter 12 6. Saturnus

Nadere informatie

Slide 1. Slide 2. Slide 3. Slide 4

Slide 1. Slide 2. Slide 3. Slide 4 Slide 1 De Saturn V (Saturnus 5), het grootste lanceervoertuig ooit gebouwd, vliegt de nachtelijke hemel in op 17 december 1972. De raket was meer dan 110 meter hoog (langer dan een voetbalveld) en 10

Nadere informatie

Praktische opdracht ANW Planeten

Praktische opdracht ANW Planeten Praktische opdracht ANW Planeten Praktische-opdracht door een scholier 1867 woorden 7 juni 2004 7,5 58 keer beoordeeld Vak ANW Hoofdstuk 1: HOE ONTSTAAN PLANETEN? Het woord planeet komt van het Griekse

Nadere informatie

Spreekbeurt Aardrijkskunde Zonnestelsel

Spreekbeurt Aardrijkskunde Zonnestelsel Spreekbeurt Aardrijkskunde Zonnestelsel Spreekbeurt door een scholier 2417 woorden 16 december 2006 6,7 138 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Het zonnestelsel Inleiding Mijn spreekbeurt gaat over het

Nadere informatie

dag en nacht Vragen behorende bij de clip dag en nacht op

dag en nacht Vragen behorende bij de clip dag en nacht op RUIMTE Naam: dag en nacht Vragen behorende bij de clip dag en nacht op www.schooltvbeeldbank.nl 1. Planeten Uit hoeveel planeten bestaat ons zonnestelsel? De aarde en dan nog.. planeten. (vul aantal in)

Nadere informatie

Introductie Ruimtemissie Rosetta

Introductie Ruimtemissie Rosetta Introductie Ruimtemissie Rosetta klas 1-2 Tien jaar kostte het ruimtesonde Rosetta om op de plaats van bestemming te komen: komeet 67P/Churyumov-Gerasimenko: een reis van bijna 6,4 miljard kilometer. Rosetta

Nadere informatie

Werkstuk Aardrijkskunde Mars

Werkstuk Aardrijkskunde Mars Werkstuk Aardrijkskunde Mars Werkstuk door een scholier 1714 woorden 8 april 2003 5,8 99 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Inhoudsopgave: Vraagstelling voor dit werkstuk Inleiding Hoe is Mars ontstaan

Nadere informatie

Ruimtemissies De Maan. Rusland Amerika Mercurius

Ruimtemissies De Maan. Rusland Amerika Mercurius Ruimtemissies Tot nu toe werden (zie VESTA's 63 t/m 66) de Zon (in verband met de totale verduistering in N- Frankrijk 11 augustus '99), de Planeet Mars (zie VESTA 72 en 73), in verband met de talrijke

Nadere informatie

PERSDOSSIER. Studie van Phobos en Deimos, de twee manen van Mars, aan de Koninklijke Sterrenwacht van België

PERSDOSSIER. Studie van Phobos en Deimos, de twee manen van Mars, aan de Koninklijke Sterrenwacht van België PERSDOSSIER Studie van Phobos en Deimos, de twee manen van Mars, aan de Koninklijke Sterrenwacht van België Koninklijke Sterrenwacht van België Ringlaan 3 1180 BRUSSEL Contacten: Pascal Rosenblatt, 02/373.67.30,

Nadere informatie

B. Een zonnevlek is een deel in het zonsoppervlak. Zonnevlekken volgen een cyclus van elf jaar.

B. Een zonnevlek is een deel in het zonsoppervlak. Zonnevlekken volgen een cyclus van elf jaar. Antwoorden door een scholier 2617 woorden 9 februari 2014 5,8 6 keer beoordeeld Vak Methode ANW Scala Paragraaf 1 Ons zonnestelsel A. Ons zonnestelsel bestaat uit een ster van gemiddelde grootte (de zon),

Nadere informatie

Gasplaneten, ijsdwergen en vuile sneeuwballen. Cursus inleiding sterrenkunde

Gasplaneten, ijsdwergen en vuile sneeuwballen. Cursus inleiding sterrenkunde Gasplaneten, ijsdwergen en vuile sneeuwballen Cursus inleiding sterrenkunde Lesrooster gewijzigd Onderwerpen van vanavond Ontdekkingen in ons zonnestelsel Telescoop Ruimtevaart Pluto Gasreuzen & ringen

Nadere informatie

De ruimte. Thema. Inhoud

De ruimte. Thema. Inhoud Thema De ruimte Inhoud 1. Het heelal 2. Het ontstaan van het heelal en het zonnestelsel 3. Sterren en sterrenstelsels 4. De zon 5. De planeten van ons zonnestelsel 6. De stand van de aarde de maan de zon

Nadere informatie

De mens verovert de ruimte

De mens verovert de ruimte Hugo Vanderstraeten Russen eerst Voor de Russen was dit het derde ruimtesucces op rij. In 1957 hadden ze het eerste ruimtetuig, de Spoetnik I, in een baan om de aarde gebracht. De Spoetnik I, de eerste

Nadere informatie

Praktische opdracht ANW Ruimtereizen

Praktische opdracht ANW Ruimtereizen Praktische opdracht ANW Ruimtereizen Praktische-opdracht door een scholier 2988 woorden 27 oktober 2008 5,9 15 keer beoordeeld Vak ANW Het onderwerp van mijn Praktische Opdracht is ruimtereizen. Ik behandel

Nadere informatie

T2b L1 De ruimte of het heelal Katern 1

T2b L1 De ruimte of het heelal Katern 1 Het heelal of de kosmos is de ruimte waarin de zon, de maan en de sterren zich bevinden. Het heelal bestaat uit een oneindig aantal hemellichamen waarvan er steeds nieuwe ontdekt worden. De hemellichamen

Nadere informatie

DE ONTDEKKING VAN DE AARDE

DE ONTDEKKING VAN DE AARDE DE ONTDEKKING VAN DE AARDE Lezing Ledenavond Galileo, 25 januari 2019 In de kerstnacht van 1968 werd de aarde ontdekt Vijftig jaar geleden zagen mensenogen de aarde voor het eerst zoals ze werkelijk is

Nadere informatie

Werkblad. Ons zonnestelsel. Naam Ruimte-ontdekkingsreiziger. Zon en planeten Missie opdracht 1: Streep door wat niet goed is.

Werkblad. Ons zonnestelsel. Naam Ruimte-ontdekkingsreiziger. Zon en planeten Missie opdracht 1: Streep door wat niet goed is. pagina 1 Met Space Expo de ruimte in is een werkblad bestemd voor leerlingen uit de bovenbouw van het basisonderwijs en brugklassers. Door middel van vraag en opdracht verwerven de leerlingen zelfstandig

Nadere informatie

Les 2 Ophelderen Leestekst: Het zonnestelsel

Les 2 Ophelderen Leestekst: Het zonnestelsel Les 2 Ophelderen Leestekst: Het zonnestelsel "Welkom:... " Introductiefase: 1. "We gaan vandaag, net als de vorige keer, proberen de betekenis te vinden van moeilijke woorden. We hebben dit de vorige keer

Nadere informatie

Inleiding. Ik heb hiervoor gekozen omdat ik het heel interessant vind en ik had een onderwerp nodig.

Inleiding. Ik heb hiervoor gekozen omdat ik het heel interessant vind en ik had een onderwerp nodig. Het heelal Inleiding Ik heb hiervoor gekozen omdat ik het heel interessant vind en ik had een onderwerp nodig. Hoofdstukken Hoofdstuk 1 Het Heelal. blz. 3 Hoofdstuk 2 Het Zonnestelsel. blz. 4 Hoofdstuk

Nadere informatie

Basiscursus Sterrenkunde

Basiscursus Sterrenkunde Basiscursus Sterrenkunde Les 1 Sterrenwacht Tweelingen te Spijkenisse 24 April 2019 Inhoud van de cursus Inleiding Geschiedenis Afstanden in het heelal Het zonnestelsel Onze zon en andere sterren Sterrenstelsels

Nadere informatie

HOE VIND JE EXOPLANETEN?

HOE VIND JE EXOPLANETEN? LESBRIEF GEEF STERRENKUNDE DE RUIMTE! ZOEKTOCHT EXOPLANETEN Deze NOVAlab-oefening gaat over een van de manieren om planeten buiten ons zonnestelsel op te sporen. De oefening is geschikt voor de bovenbouw

Nadere informatie

Projectboekje ruimte Oudste kleuters

Projectboekje ruimte Oudste kleuters Projectboekje ruimte Oudste kleuters 2016-2017 De zon (tekening: Lily Louise) De zon is eigenlijk een hele grote ster Het is er heel erg heet De zon is heel erg groot Alle planeten en sterren die rond

Nadere informatie

Ontdek de planeten van ons zonnestelsel. In 90 minuten door het helal. Tijdens een wandeling tussen Ehrenfriedensdorf en Drebach

Ontdek de planeten van ons zonnestelsel. In 90 minuten door het helal. Tijdens een wandeling tussen Ehrenfriedensdorf en Drebach Ontdek de planeten van ons zonnestelsel In 90 minuten door het helal Tijdens een wandeling tussen Ehrenfriedensdorf en Drebach Zonnestelsel Sonnensystem Het zonnestelsel bestaat uit de Zon en de hemellichamen

Nadere informatie

Noten schieten 9 april 2009

Noten schieten 9 april 2009 Noten schieten 9 april 2009 Project Circus groep 1 t/m 8 juni/juli 2007. Op dit moment zijn alle groepen bezig met het project Circus De groepen 1 en 2 maken alle artiesten die in het circus werken en

Nadere informatie

Waarom zijn er seizoenen?

Waarom zijn er seizoenen? Waarom zijn er seizoenen? Waarom zijn er seizoen? Vorig weekeinde was het ineens zover. Volop zomer op zaterdag met ruim 24 graden en een zonnetje, de dag erna was het herfst met 15 graden en gemiezer.

Nadere informatie

Reis naar de maan (deel 1)

Reis naar de maan (deel 1) Reis naar de maan (deel 1) Francesco Lana (1670) Jules Verne (19e eeuw) - Afgevuurd uit de Columbiat De aankomst!! Hier is het mee begonnen De Spoetnik 1 Gegevens Spoetnik 1 De eerste kunstmatige satelliet

Nadere informatie

One small step for machine

One small step for machine One small step for machine door Jody van den Tillaart leestijd: 5 min 2014 bracht ons eindelijk weer eens ruimtevaarthistorie. De Rosetta-missie naar en landing op komeet 67P/Churyumov-Gerasimenko. Rosetta's

Nadere informatie

Verslag Anders De ruimtevaart. De ruimtevaart. Verslag door Marie 2016 woorden 20 september keer beoordeeld. 1. start van de ruimtevaart

Verslag Anders De ruimtevaart. De ruimtevaart. Verslag door Marie 2016 woorden 20 september keer beoordeeld. 1. start van de ruimtevaart Verslag Anders De ruimtevaart Verslag door Marie 2016 woorden 20 september 2017 0 keer beoordeeld Vak Anders De ruimtevaart 1. start van de ruimtevaart 1. Het begin In de 1 e eeuw na Christus had men al

Nadere informatie

Ruimtetoerisme Binnenkort realiteit? Lore De Brabander

Ruimtetoerisme Binnenkort realiteit? Lore De Brabander Ruimtetoerisme Binnenkort realiteit? Lore De Brabander Hogent - Vastgoed Landmeten Wat is ruimtetoerisme? Ruimte toerisme is het reizen naar de ruimte, maar niet om op onderzoek te gaan. Eerder mensen

Nadere informatie

Auditieve oefeningen bij het thema: de ruimte

Auditieve oefeningen bij het thema: de ruimte Auditieve oefeningen bij het thema: de ruimte Boek van de week: 1; Een hapje maan 2; De ruimte 3; Papa pak je de maan voor mij 4; Verhaalbegrip: Bij elk boek stel ik de volgende vragen: Wat staat er op

Nadere informatie

Het eetbare zonnestelsel groep 5-7

Het eetbare zonnestelsel groep 5-7 Het eetbare zonnestelsel groep 5-7 Hoe groot is de aarde? En hoe groot is de zon in vergelijking met de aarde? Welke planeet staat het dichtst bij de zon en welke het verst weg? Deze les leren de leerlingen

Nadere informatie

Werkstuk ANW Zonnestelsel

Werkstuk ANW Zonnestelsel Werkstuk ANW Zonnestelsel Werkstuk door een scholier 2012 woorden 16 mei 2004 5,8 188 keer beoordeeld Vak ANW Het zonnestelsel Het zonnestelsel waar wij in leven, bestaat uit de zon met daarom heen cirkelende

Nadere informatie

Het heelal onderzocht

Het heelal onderzocht Het heelal onderzocht H.H.F. Smid ribs Space Consultancy & Insurance Vandaag de dag heeft de mensheid grote successen geboekt in zowel bemande aardseomloop-missies als in het bemande onderzoek van de maan.

Nadere informatie

Auditieve oefeningen bij het thema: de ruimte

Auditieve oefeningen bij het thema: de ruimte Auditieve oefeningen bij het thema: de ruimte Boek van de week: 1; Ik wil de maan 2; De ruimte 3; Papa pak je de maan voor mij 4; Aarde, zon en sterren Verhaalbegrip: Bij elk boek stel ik de volgende vragen:

Nadere informatie

Ik doe mijn spreekbeurt over de ruimte omdat ik het een interessant onderwerp vind en ik er graag meer over wilde weten.

Ik doe mijn spreekbeurt over de ruimte omdat ik het een interessant onderwerp vind en ik er graag meer over wilde weten. Boekverslag door J. 1981 woorden 29 juli 2003 6.3 208 keer beoordeeld Vak Nederlands Ik doe mijn spreekbeurt over de ruimte omdat ik het een interessant onderwerp vind en ik er graag meer over wilde weten.

Nadere informatie

Inleiding Astrofysica College 4 17 oktober

Inleiding Astrofysica College 4 17 oktober Inleiding Astrofysica College 4 17 oktober 2016 15.45 17.30 Ignas Snellen Ons Zonnestelsel Mercurius De rotsachtige planeten Iets groter dan onze Maan, hoge dichtheid! grote ijzerkern Elliptische baan!

Nadere informatie

6,3. Samenvatting door een scholier 1822 woorden 21 juni keer beoordeeld. paragraaf 1.3

6,3. Samenvatting door een scholier 1822 woorden 21 juni keer beoordeeld. paragraaf 1.3 Samenvatting door een scholier 1822 woorden 21 juni 2005 6,3 8 keer beoordeeld Vak Methode ANW Solar paragraaf 1.3 Je kunt m.b.v. de volgende methodes je plaats bepalen: 1 Kompas: Voordelen: - Korte afstanden

Nadere informatie

Naam: Janette de Graaf. Groep: 7. Datum:Februari Het heelal.

Naam: Janette de Graaf. Groep: 7. Datum:Februari Het heelal. Naam: Janette de Graaf. Groep: 7. Datum:Februari 2017. Het heelal. Inhoudsopgaven. Hoofdstuk 1. Ons zonnestelsel. Blz 3 Hoofdstuk 2. De zon. Blz 4-5 Hoofdstuk 3. De maan. Blz 6 Hoofdstuk 4. Planeten. Blz

Nadere informatie

Apollo 9. De Eerste Lunar Module Test

Apollo 9. De Eerste Lunar Module Test Apollo 9 De Eerste Lunar Module Test Wat Voorafging Mercury MR-3 Freedom 7 Shepard 05.05.1961 15 m MR-4 Liberty Bell 7 Grissom 21.07.1961 15 m MA-6 Friendship 7 Glenn 20.02.1962 4 h 55 m MA-7 Aurora 7

Nadere informatie

Praktische opdracht Geschiedenis Maanlanding

Praktische opdracht Geschiedenis Maanlanding Praktische opdracht Geschiedenis Maanlanding Praktische-opdracht door een scholier 2471 woorden 11 augustus 2009 7,2 17 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Hoofdvraag: * Was de maanlanding door NASA in scène

Nadere informatie

Opdracht ANW De eerste maanlanding

Opdracht ANW De eerste maanlanding Opdracht ANW De eerste maanlanding Opdracht door een scholier 2282 woorden 21 mei 2001 5 114 keer beoordeeld Vak ANW De eerte maanlanding Op 25 mei 1961 deed president John F. Kennedy zijn landgenoten

Nadere informatie

De planeten. (veel informatie uit Calvin J. Hamilton s Views of the Solar System : http://solarviews.com)

De planeten. (veel informatie uit Calvin J. Hamilton s Views of the Solar System : http://solarviews.com) De planeten (veel informatie uit Calvin J. Hamilton s Views of the Solar System : http://solarviews.com) Algemeen 99.86% van de massa zit in de zon plat systeem, bijna alles draait tegen de klok (gezien

Nadere informatie

Wat weten we van ASTRONOMIE? Dr. Jonathan F. Henry

Wat weten we van ASTRONOMIE? Dr. Jonathan F. Henry Wat weten we van ASTRONOMIE? Dr. Jonathan F. Henry Wat weten we van ASTRONOMIE? Wetenschappelijk jeugdboek 1 Geactualiseerde eerste druk: 2008 Vertaling: stichting De Oude Wereld www.oude-wereld.nl Distributie:

Nadere informatie

Praktische opdracht ANW Geschiedenis van de Ruimtevaart

Praktische opdracht ANW Geschiedenis van de Ruimtevaart Praktische opdracht ANW Geschiedenis van de Ruimtevaart Praktische-opdracht door een scholier 6083 woorden 20 juni 2002 6,7 141 keer beoordeeld Vak ANW De geschiedenis van de ruimtevaart Hoe ontwikkelde

Nadere informatie

Werkstuk ANW Planeten

Werkstuk ANW Planeten Werkstuk ANW Planeten Werkstuk door een scholier 3006 woorden 18 april 2005 5,6 39 keer beoordeeld Vak ANW Inleiding Voor het vak Algemene Natuurwetenschappen (ANW) moesten wij een les geven aan de klas.

Nadere informatie

natuurkunde 1,2 Examen HAVO Hoger Algemeen Voortgezet Onderwijs

natuurkunde 1,2 Examen HAVO Hoger Algemeen Voortgezet Onderwijs natuurkunde 1,2 Examen HAVO Hoger Algemeen Voortgezet Onderwijs Tijdvak 1 Dinsdag 25 mei 13.30 16.30 uur 20 04 Voor dit examen zijn maximaal 81 punten te behalen; het examen bestaat uit 27 vragen. Voor

Nadere informatie

inhoud 1. Inleiding 3 2. Wat is een maan? 4 3. Het ontstaan van de maan 4. De maan en de maanden 5. Kijken naar de maan 6. Landing op de maan

inhoud 1. Inleiding 3 2. Wat is een maan? 4 3. Het ontstaan van de maan 4. De maan en de maanden 5. Kijken naar de maan 6. Landing op de maan De maan inhoud 1. Inleiding 3 2. Wat is een maan? 4 3. Het ontstaan van de maan 5 4. De maan en de maanden 6 5. Kijken naar de maan 7 6. Landing op de maan 8 7. Het weer op de maan 9 8. Het maanlanschap

Nadere informatie

De mens verovert de ruimte!

De mens verovert de ruimte! Gerwin De Decker Astronowat? Geschiedenis van de astronomie Heel lang geleden al dachten mensen na over de beweging van de hemellichamen. Ze gebruikten die om wat op aarde gebeurde te verklaren of om voorspellingen

Nadere informatie

1. Het Heelal. De aarde lijkt groot, maar onze planeet is niet meer dan een stip in een onmetelijke ruimte.

1. Het Heelal. De aarde lijkt groot, maar onze planeet is niet meer dan een stip in een onmetelijke ruimte. De aarde 1. Het Heelal De aarde lijkt groot, maar onze planeet is niet meer dan een stip in een onmetelijke ruimte. De oerknal Wetenschappers denken dat er meer dan 15 miljoen jaar geleden een enorme ontploffing

Nadere informatie

6,1. Werkstuk door een scholier 3185 woorden 13 mei keer beoordeeld. Aardrijkskunde. Inhoudsopgave

6,1. Werkstuk door een scholier 3185 woorden 13 mei keer beoordeeld. Aardrijkskunde. Inhoudsopgave Werkstuk door een scholier 3185 woorden 13 mei 2004 6,1 174 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Waarom ik dit onderwerp heb gekozen. 3. Mensen die met Het Heelal te maken hadden.

Nadere informatie

Het draait allemaal om de Zon!

Het draait allemaal om de Zon! Het draait allemaal om de Zon! De zon: een doodgewone ster Henny J.G.L.M. Lamers Sterrenkundig Instituut Universiteit Utrecht lamers@astro.uu.nl astro.uu.nl Een reusachtige gloeiend hete gasbol De zon

Nadere informatie

Reis door het zonnestelsel

Reis door het zonnestelsel Reis door het zonnestelsel GROEP 5-6 41 50 minuten 1, 23 en 32 Zet voor de activiteit Planeten de planeten onder elkaar op het bord, zoals in de tabel. De leerling: weet dat de acht planeten verschillend

Nadere informatie

6.4. Werkstuk door een scholier 3747 woorden 15 maart keer beoordeeld

6.4. Werkstuk door een scholier 3747 woorden 15 maart keer beoordeeld Werkstuk door een scholier 3747 woorden 15 maart 2004 6.4 34 keer beoordeeld Vak ANW De hoofdstukken. 1. De aarde. 2. De maan. 3. De zon. 4. Mercurius. 5. Venus. 6. Mars. 7. Jupiter. 8. Saturnus. 9. Uranus.

Nadere informatie

Edy Vorming van het planetenstelsel Tony

Edy Vorming van het planetenstelsel Tony Verslag vergadering Vendelinus 12 mei 2018 We hadden ditmaal liefst vier (!) verjaardagen te vieren: Ludo, Jarkko, Jos en Tony. Een dikke proficiat en bedankt voor het tracteren. Edy opende de vergadering

Nadere informatie

RES GESTA PAR EXCELLENTIAM

RES GESTA PAR EXCELLENTIAM Mission Control RES GESTA PAR EXCELLENTIAM Panama-conferentie 2018 Door: Jorien Klaver, Coen Stoop, Eva van der Velden, Hajo Degeling, Karin Leliveld en Wim Koersen Hogeschool Inholland (Alkmaar) 0 Mission

Nadere informatie

Test je kennis! De heelalquiz

Test je kennis! De heelalquiz Test je kennis! heelalquiz Introductie les 3 Planeten, sterren, manen, de oerknal. Het zijn termen die leerlingen vast wel eens voorbij hebben horen komen. Maar wat weten de leerlingen eigenlijk al van

Nadere informatie

Rosetta: De uitdagingen van een gedurfd project. Fred Jansen Rosetta Mission Manager KNAW minisymposium 27 Mei 2014

Rosetta: De uitdagingen van een gedurfd project. Fred Jansen Rosetta Mission Manager KNAW minisymposium 27 Mei 2014 Rosetta: De uitdagingen van een gedurfd project Fred Jansen Rosetta Mission Manager KNAW minisymposium 27 Mei 2014 INTRODUCTIE Korte Inhoud: Van idee tot realiteit Hoe bereik je een komeet Landen op een

Nadere informatie

Woordenlijst CHALLENGE GUIDE FIRST LEGO LEAGUE Kijk op. voor de actuele updates. firstlegoleague.nl /updates

Woordenlijst CHALLENGE GUIDE FIRST LEGO LEAGUE Kijk op. voor de actuele updates. firstlegoleague.nl /updates Kijk op firstlegoleague.nl /updates voor de actuele updates CHALLENGE GUIDE FIRST LEGO LEAGUE 2018-2019 Woordenlijst FIRST LEGO League 2018-2019 - Into Orbit - Woordenlijst - Stichting Techniekpromotie

Nadere informatie

Reis naar andere hemellichamen

Reis naar andere hemellichamen Reis naar andere hemellichamen GROEP 1-2 04 55 minuten De leerling: zonnestelsel verschillend zijn ringen heeft voorwerp drijft of zinkt met stukje ijzer dichtbindstrip Zorg voor de activiteit Zijn alle

Nadere informatie

Eindexamen vmbo gl/tl Nederlands 2011 - I

Eindexamen vmbo gl/tl Nederlands 2011 - I Tekst 1 Verkeerschaos dreigt in het heelal 5 10 15 20 25 30 35 40 (1) Kortgeleden beleefde de ruimte zijn eerste serieuze verkeersongeluk. Op ongeveer 800 kilometer boven Siberië kwamen een Amerikaanse

Nadere informatie

ZON & MA AN R A FA Ë L M O S T E R T

ZON & MA AN R A FA Ë L M O S T E R T ZON & MA AN R A FA Ë L M O S T E R T HOI 22 jaar Studeer Sterrenkunde Voorzitter JWG Dé sterrenkundevereniging voor jongeren! ZON & MA AN OUDE EGYPTE 25~24 eeuwen voor Christus (~4,500 jaar geleden!)

Nadere informatie

Inleiding Tijdens deze les gaan de leerlingen een raket maken van een fles en de onderdelen van de CloudProfessor. Lesdoelen.

Inleiding Tijdens deze les gaan de leerlingen een raket maken van een fles en de onderdelen van de CloudProfessor. Lesdoelen. Ruimteraket Les 5 Leerkrachtenhandleiding Basis Inleiding Tijdens deze les gaan de leerlingen een raket maken van een fles en de onderdelen van de CloudProfessor. Lesdoelen De leerlingen zijn in staat

Nadere informatie

Op weg naar de grenzen van het zonnestelsel

Op weg naar de grenzen van het zonnestelsel Op weg naar de grenzen van het zonnestelsel Marco van der List Iedereen geboren na 1930 zal met grote waarschijnlijkheid tijdens zijn of haar basisschooljaren hebben geleerd dat er negen planeten rond

Nadere informatie

6,1. Praktische-opdracht door een scholier 3508 woorden 23 maart keer beoordeeld

6,1. Praktische-opdracht door een scholier 3508 woorden 23 maart keer beoordeeld Praktische-opdracht door een scholier 3508 woorden 23 maart 2003 6,1 65 keer beoordeeld Vak ANW In deze praktische opdracht wilde ik graag de ruimtevaart bespreken. Ik heb voor dit onderwerp gekozen omdat

Nadere informatie

Over gasreuzen en ijsreuzen. Cursus Inleiding Sterrenkunde Sterrenwacht Sonnenborgh Peter Swaanenvelt

Over gasreuzen en ijsreuzen. Cursus Inleiding Sterrenkunde Sterrenwacht Sonnenborgh Peter Swaanenvelt Over gasreuzen en ijsreuzen Cursus Inleiding Sterrenkunde Sterrenwacht Sonnenborgh Peter Swaanenvelt Ontdekkingen in ons zonnestelsel Telescoop Ruimtevaart Gasreuzen Jupiter Saturnus Ijsreuzen Uranus Neptunus

Nadere informatie

LEVEN OP MARS MIDDELBARE SCHOOL KLAS 1/2

LEVEN OP MARS MIDDELBARE SCHOOL KLAS 1/2 LEVEN OP MARS MIDDELBARE SCHOOL KLAS 1/2 Reis naar Mars Van alle planeten in ons zonnestelsel ligt Mars het dichtst bij ons. Toch is er nog nooit iemand geweest. Maar misschien gaat dat snel veranderen

Nadere informatie

KONINKLIJKE NEDERLANDSE BOND van FILATELISTENVERENIGINGEN. RICHTLIJNEN ASTROFILATELIE Pag. 1

KONINKLIJKE NEDERLANDSE BOND van FILATELISTENVERENIGINGEN. RICHTLIJNEN ASTROFILATELIE Pag. 1 RICHTLIJNEN ASTROFILATELIE Pag. 1 1. TENTOONSTELLINGEN MET WEDSTRIJDKARAKTER 1.1 Zie voor de elementaire inhoud GREV 1.1-1.4, SREV 1.4.1. Deze richtlijnen zijn bedoeld om zowel de juryleden als de inzenders

Nadere informatie

Opdracht ANW Leerdoelen h10 en h11

Opdracht ANW Leerdoelen h10 en h11 Opdracht ANW Leerdoelen h10 en h11 Opdracht door V. 2378 woorden 29 juni 2011 3,5 2 keer beoordeeld Vak Methode ANW Scala Leerdoelen 10 1. Kunt uitleggen hoe wetenschappers bewezen dat de aarde rond was

Nadere informatie

6,7. Werkstuk door een scholier 1875 woorden 10 april keer beoordeeld

6,7. Werkstuk door een scholier 1875 woorden 10 april keer beoordeeld Werkstuk door een scholier 1875 woorden 10 april 2002 6,7 70 keer beoordeeld Vak ANW Het zonnestelsel Ons zonnestelsel bestaat uit de zon met een aantal planeten, die in bijna cirkelvormige banen om de

Nadere informatie

HERTENTAMEN PLANETENSTELSELS 13 JULI 2015,

HERTENTAMEN PLANETENSTELSELS 13 JULI 2015, HERTENTAMEN PLANETENSTELSELS 13 JULI 2015, 14.00-17.00 LEES ONDERSTAANDE GOED DOOR: DIT TENTAMEN OMVAT DRIE OPGAVES. OPGAVE 1: 3.5 PUNTEN OPGAVE 2: 2.5 PUNTEN OPGAVE 3: 2.0 PUNTEN HET EINDCIJFER OMVAT

Nadere informatie

Basiscursus Sterrenkunde. Sterrenwacht Tweelingen, Spijkenisse 8 Mei 2019

Basiscursus Sterrenkunde. Sterrenwacht Tweelingen, Spijkenisse 8 Mei 2019 Basiscursus Sterrenkunde Sterrenwacht Tweelingen, Spijkenisse 8 Mei 2019 Deze les Zijn er nog vragen n.a.v. de vorige les? Deze les: Ontstaan zonnestelsel De Zon Ons zonnestelsel binnen het sterrenstelsel

Nadere informatie

Samenvatting ANW Hoofdstuk 3, Blik op oneindig

Samenvatting ANW Hoofdstuk 3, Blik op oneindig Samenvatting ANW Hoofdstuk 3, Blik op oneindig Samenvatting door F. 1208 woorden 19 juni 2013 6,1 6 keer beoordeeld Vak Methode ANW Solar ANW Hoofdstuk 3 Blik op oneindig 3.1 Aarde en maan Van oudsher

Nadere informatie

Ruimtevaart. Vostok-1 tijdens tocht. Vostok-1 na landing

Ruimtevaart. Vostok-1 tijdens tocht. Vostok-1 na landing Vostok-1 tijdens tocht Vostok-1 na landing Ruimtevaart Alhoewel aardse telescopen -sinds 1608-, fotografie en spectrometrie -sinds 2e helft 19e eeuw- een belangrijke rol spelen [zie VESTA's nr 67 en 70]

Nadere informatie

1. De zon 3 2. De plaats van de zon 4 3. De geboorte van de zon 5 4. Kernfusie 6 5. Zonnevlekken 7 6. Zonnevlammen 8 7. De kracht van de zon 9 8.

1. De zon 3 2. De plaats van de zon 4 3. De geboorte van de zon 5 4. Kernfusie 6 5. Zonnevlekken 7 6. Zonnevlammen 8 7. De kracht van de zon 9 8. De zon inhoud 1. De zon 3 2. De plaats van de zon 4 3. De geboorte van de zon 5 4. Kernfusie 6 5. Zonnevlekken 7 6. Zonnevlammen 8 7. De kracht van de zon 9 8. Een zonsverduistering 10 9. Avondrood 11

Nadere informatie

100 miljard sterrenstelsels... ons zonnestelsel Planeten bij andere sterren. In een spiraal-arm van de Melkweg. De zon is maar een gewone ster...

100 miljard sterrenstelsels... ons zonnestelsel Planeten bij andere sterren. In een spiraal-arm van de Melkweg. De zon is maar een gewone ster... ons zonnestelsel Planeten bij andere sterren Binnenplaneten: relatief klein, rotsachtig hoge dichtheid (Mercurius, Venus, Aarde, Mars) Buitenplaneten: gasreuzen - lage dichtheid (Jupiter, Saturnus, Uranus,

Nadere informatie

KOMETEN! wat zijn het? waar komen kometen vandaan? en waar gaan ze naar toe? Henny Lamers Universiteit van Amsterdam h.j.g.l.m.lamers@uu.

KOMETEN! wat zijn het? waar komen kometen vandaan? en waar gaan ze naar toe? Henny Lamers Universiteit van Amsterdam h.j.g.l.m.lamers@uu. KOMETEN! wat zijn het? waar komen kometen vandaan? en waar gaan ze naar toe? Henny Lamers Universiteit van Amsterdam h.j.g.l.m.lamers@uu.nl ESERO 8 oct 2014 Komeet Hartley 2010 r Komeet ISON 2013 Komeet

Nadere informatie

Wetenschappelijke ruimtevaartplannen voor 2018

Wetenschappelijke ruimtevaartplannen voor 2018 Verslag Vendelinus vergadering van 13 januari 2018 De Descarteszaal wordt echt te klein. We zaten er zowat als haringen in een ton, wat betekent dat we nog steeds op de goede weg zijn. Daniël verjaarde

Nadere informatie

TENTAMEN PLANETENSTELSELS 30 MEI 2016, UUR

TENTAMEN PLANETENSTELSELS 30 MEI 2016, UUR TENTAMEN PLANETENSTELSELS 30 MEI 2016, 14.00-17.00 UUR LEES ONDERSTAANDE GOED DOOR: DIT TENTAMEN OMVAT DRIE OPGAVES. OPGAVE 1: 3.5 PUNTEN OPGAVE 2: 2.5PUNTEN OPGAVE 3: 2.0PUNTEN HET EINDCIJFER IS DE SOM

Nadere informatie

Wetenschappelijk Mars onderzoeksprogramma van de Koninklijke Sterrenwacht in verband met de missie : Mars Express

Wetenschappelijk Mars onderzoeksprogramma van de Koninklijke Sterrenwacht in verband met de missie : Mars Express PERS DOSSIER Wetenschappelijk Mars onderzoeksprogramma van de Koninklijke Sterrenwacht in verband met de missie : Mars Express Koninklijke Sterrenwacht van België Av. Circulaire, 3 - Ringlaan 3 1180 BRUXELLES

Nadere informatie

5.6. Boekverslag door K woorden 22 december keer beoordeeld

5.6. Boekverslag door K woorden 22 december keer beoordeeld Boekverslag door K. 1768 woorden 22 december 2011 5.6 56 keer beoordeeld Vak NLT 1. De straal van de aarde is 637800000 cm. Als deze afneemt tot 0.5 cm, dan is deze in verhouding 0.5/637800000 keer de

Nadere informatie

Inleiding Astrofysica College 4 12 oktober 2015 13.45 15.30. Ignas Snellen

Inleiding Astrofysica College 4 12 oktober 2015 13.45 15.30. Ignas Snellen Inleiding Astrofysica College 4 12 oktober 2015 13.45 15.30 Ignas Snellen Ons Zonnestelsel De Aarde als een planeet De rotsachtige planeten dubbelplaneet systeem (Aarde-Maan). Vloeibaar water! oceanen

Nadere informatie

Presentatie bij de cursusbrochure Sterrenkunde voor Jongeren

Presentatie bij de cursusbrochure Sterrenkunde voor Jongeren JongerenWerkGroep voor Sterrenkunde Presentatie bij de cursusbrochure Sterrenkunde voor Jongeren 1 Inhoud Wat is de JWG Sterren en dwaalsterren Alles draait! De zon en de maan Het zonnestelsel Buiten het

Nadere informatie

Giotto werd nogal beschadigd door de aanraking met de snelle stofdeeltjes en werd kort daarna op inaktief gezet.

Giotto werd nogal beschadigd door de aanraking met de snelle stofdeeltjes en werd kort daarna op inaktief gezet. Keuzeopdracht door een scholier 2217 woorden 27 januari 2006 3,4 7 keer beoordeeld Vak ANW Hoe ontstaat wetenschappelijke kennis? nieuwsgierigheid Hoe weet je wat waar is? controle Hoe pas je natuurwetenschappelijke

Nadere informatie

Sterrenkunde. Materialen Karton Meetlat Passer Touw Potlood Schaar Lange stok

Sterrenkunde. Materialen Karton Meetlat Passer Touw Potlood Schaar Lange stok Pruiken en revoluties Groep 7 Handleiding voor de leerkracht Deze handleiding en de opdrachten zijn bedoeld als aanvulling op de geschiedenislessen over Pruiken en revoluties. De lesonderdelen beschreven

Nadere informatie

RIETVELD-LYCEUM. les 3. dd. 20 NOVEMBER 2012 HET ZONNESTELSEL NU. de compononenten. V.s.w. Corona Borealis, Zevenaar

RIETVELD-LYCEUM. les 3. dd. 20 NOVEMBER 2012 HET ZONNESTELSEL NU. de compononenten. V.s.w. Corona Borealis, Zevenaar RIETVELD-LYCEUM les 3. dd. 20 NOVEMBER 2012 HET ZONNESTELSEL NU de compononenten V.s.w. Corona Borealis, Zevenaar de Zon KERNFUSIE: waterstof >> helium. t.g.v. de ZWAARTEKRACHT >> temperatuur inwendig

Nadere informatie

Om onze zon draaien van het dichtste bij tot het verste weg de planeten: Mercurius, Venus, Aarde, Mars,

Om onze zon draaien van het dichtste bij tot het verste weg de planeten: Mercurius, Venus, Aarde, Mars, Praktische-opdracht door een scholier 6296 woorden 4 februari 2003 5,9 30 keer beoordeeld Vak ANW Inleiding Ik moest een praktische opdracht voor Algemene Natuurwetenschappen maken. Ik mocht zelf een onderwerp

Nadere informatie

HOE MAAK JE EEN BEWOONBARE PLANEET? Wat is nodig voor life as we know it?

HOE MAAK JE EEN BEWOONBARE PLANEET? Wat is nodig voor life as we know it? HOE MAAK JE EEN BEWOONBARE PLANEET? Wat is nodig voor life as we know it? Leidse Winterlezing 050217 Dr. Bernd Andeweg Aardwetenschappen VU Amsterdam Bernd.andeweg@vu.nl IETS SPECIAALS LEVEN Op Mars niet!

Nadere informatie

Praktische opdracht ANW De zon

Praktische opdracht ANW De zon Praktische opdracht ANW De zon Praktische-opdracht door een scholier 1475 woorden 17 januari 2002 6 31 keer beoordeeld Vak ANW Inhoud Hoofdstuk 1: inleiding Hoofdstuk 2: zonnevlekken Hoofdstuk 3: de corona

Nadere informatie

De planeet Mars (II) In het vorig Vestanummer werd de planeet Mars beschreven vóór de komst van de ruimtevaart. Door atmosferische omstandigheden was

De planeet Mars (II) In het vorig Vestanummer werd de planeet Mars beschreven vóór de komst van de ruimtevaart. Door atmosferische omstandigheden was De planeet Mars (II) In het vorig Vestanummer werd de planeet Mars beschreven vóór de komst van de ruimtevaart. Door atmosferische omstandigheden was het onderzoek in zekere zin doodgelopen. Ruimtevaartmissies

Nadere informatie