> Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag Esso Nederland B.V. t.a.v. de directie Graaf Engelbertlaan 75 4837 DS BREDA 4837DS75 Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag Postbus 90801 2509 LV Den Haag www.inspectieszw.nl Contactpersoon Medewerker afd. Inspectieondersteuning T 070 Betreft Kennisgeving eis KMS-code Y02 Geachte directie, In de periode van 7 tot en met 21 juni 2016 heeft de heer, arbeidsinspecteur bij de Inspectie SZW, een inspectie uitgevoerd bij Esso Nederland B.V. te Botlek Rotterdam met betrekking tot de inrichting Esso Nederland B.V., Raffinaderij Rotterdam te Botlek Rotterdam. De inspectie is uitgevoerd samen met mevrouw, inspecteur van het bevoegd gezag Wabo en de heer inspecteur van het bevoegd gezag Veiligheidsregio s (Brandweer). De inspectie is uitgevoerd in het kader van artikel 13 van het Besluit risico's zware ongevallen 2015. Op basis van de inspectie is de volgende overtreding geconstateerd: Overtreding Esso Nederland BV (hierna Esso) heeft verticale cilindrische opslagtanks voor bovengrondse opslag van brandbare vloeistoffen in gebruik, die: 1) niet zijn voorzien van een fysiek onafhankelijke instrumentele overvulbeveiliging zoals voorgeschreven in voorschrift 87 van PGS 29 versie 2008 en 2) niet voldoen aan de maatregelen uit het bijgesteld voorschrift 87 ten behoeve van implementatie PGS 29 in bestaande situaties uit de brief van de staatssecretaris van I&M van 15 februari 2016. Het betreft de volgende groepen tanks: Achttien (18) tanks in gebruik met klasse 1 brandbare vloeistoffen zijn niet voorzien van een onafhankelijke overvulbeveiliging. Dit betreft onder andere de tanks met nummer S-114, S-301, TK-603 en TK-1900; Eén (1) tank, TK-625, in gebruik met klasse 1 brandbare vloeistoffen is voorzien van een onafhankelijke overvulbeveiliging, deze overvulbeveiliging is niet in gebruik genomen; Negen (9) tanks in gebruik met klasse 2 brandbare vloeistoffen zijn niet voorzien van een onafhankelijke overvulbeveiliging. Dit betreft onder andere de tanks met nummers TK-616, TK-620, TK628; Vier (4) tanks in gebruik met klasse 3 onverwarmde brandbare vloeistoffen zijn niet voorzien van een onafhankelijk overvul alarm. Dit betreft onder andere de tank met nummer S-401; Vanaf 1 januari 2013 is er nieuwe wetgeving van kracht op grond waarvan de Inspectie SZW strenger optreedt bij het aantreffen van overtredingen. Voor meer informatie kunt u terecht op www.inspectieszw.nl. Pagina 1 van 6
twee (2) tanks in gebruik met klasse 3 verwarmde brandbare vloeistoffen zijn voorzien van een onafhankelijke overvulbeveiliging. Dit betreft onder andere de tanks met nummers S-111 en S-204; één (1) tank in gebruik met klasse 4-verwarmde brandbare vloeistof is niet voorzien van een onafhankelijk overvul alarm. Dit betreft de tanks met nummer S-551. Uit het voorgaande volgt dat Esso niet alle maatregelen heeft getroffen die nodig zijn om zware ongevallen te voorkomen en de gevolgen daarvan voor de menselijke gezondheid en het milieu te beperken. Dit is een overtreding van Artikel 5 lid 1 van het Besluit risico s zware ongevallen 2015. Opmerkingen: 1. In voorschrift 87 van PGS 29, Richtlijn voor bovengrondse opslag van brandbare vloeistoffen in verticale cilindrische tanks, is een maatregelen pakket beschreven voor aanpak van overvulscenario s. Overvulling van een PGS 29 opslagtank kan leiden tot een aantal effecten: - er ontstaat een explosieve dampwolk die kan leiden tot een dampwolkexplosie; - er ontstaat een plasbrand (ontsteking via damp); - er ontstaat blootstelling aan een toxische damp die kan leiden tot overlijden of onomkeerbare gezondheidschade. 2. De klasse-indeling naar brandgevaar van brandbare vloeistoffen is afhankelijk van het vlampunt. Voor de klasse-indeling verwijs ik naar PGS 29 versie 2008 hoofdstuk 3 definities en begrippen paragraaf 20 Klasse en tabel 3.1 Klasse-indeling naar brandgevaar. 3. Op 15 februari 2016 is door de staatssecretaris van I&M een brief uitgestuurd over de implementatie van PGS 29 in de periode 2016-2022. In de bijlage van deze brief is de werkwijze implementatie PGS 29 periode 2016-2022 beschreven, waaronder maatregelen voor de aanpak van overvulscenario's van PGS 29 tanks. In de bijlage van de brief staat onder andere dat de bedrijven uiterlijk 1 mei 2016 een implementatieplan voor de maatregelen die betrekking hebben op de overvulscenario's dienden te overleggen, rekening houdend met de uiterste implementatiedatum zoals genoemd in deel II van de bijlage. Esso heeft geen plan van aanpak ingediend voor de maatregelen die betrekking hebben op de overvulscenario's. Naar aanleiding hiervan heb ik het voornemen, daartoe bevoegd op basis van artikel 27 van de Arbeidsomstandighedenwet, u de volgende eisen te stellen ter invulling van artikel 5 lid 1 van het Besluit risico's zware ongevallen 2015: Voorgenomen eis (1) De PGS 29 tanks die worden gebruikt voor opslag van klasse 1 brandbare vloeistoffen moeten zijn uitgevoerd met: a) een hoogniveau-alarmering die ter plaatse en / of in de controlekamer, alarm geeft, voordat het hoogst toelaatbare vloeistofniveau in de tank wordt bereikt, zodat maatregelen genomen kunnen worden om de pompcapaciteit te verminderen of het verpompen te stoppen, waarmee voorkomen wordt dat de tank kan overvullen. Waarbij de alarmering zodanig is ingesteld dat er voldoende tijd is bij direct en adequaat reageren om de pompcapaciteit te verminderen of het vullen van de tankt te stoppen zodat het hoogst toelaatbare vloeistofniveau niet wordt bereikt. En; b) een fysiek onafhankelijke instrumentele overvulbeveiliging die bij het Pagina 2 van 6
bereiken van het hoogst toelaatbare vloeistofniveau in de tank de toevoer naar de tank doet stoppen, waarmee voorkomen wordt dat de tank kan overvullen. Met betrekking tot de hiervoor genoemde maatregelen: - Er moet een methodiek worden gehanteerd die de samenhang tussen de risico s, vastgesteld middels veiligheidsstudies, en (de betrouwbaarheid van de) instrumentatie en bijbehorende maatregelen aantoont en documenteert. De betrouwbaarheid van de instrumentatie en bijbehorende maatregelen moet in relatie staan tot het gezondheids- en veiligheidsrisico. Tussenkomst van een operator is niet toegestaan als onderdeel van de fysiek onafhankelijke instrumentele overvulbeveiliging. De methodiek moet worden toegepast alleen met het doel om de benodigde betrouwbaarheid van de maatregelen (waaronder de fysiek onafhankelijke instrumentele overvulbeveiliging) af te stemmen op het risico. - Onder fysiek onafhankelijk wordt verstaan: los van niveaumeting en met een apart stuursignaal. - Onder overvulbeveiliging wordt verstaan: elk systeem dat de toevoer tot de tank automatisch doet stoppen zonder tussenkomst van een operator. Wanneer de eis definitief wordt moet u uiterlijk 1 januari 2018 aan het gestelde in de eis hebben voldaan. Opmerking: - De inhoud van deze eis is conform het bijgesteld voorschrift 87 ten behoeve van implementatie PGS29 bestaande situatie uit de bijlage "werkwijze implementatie PGS29 periode 2016-2022". Dit is een bijlage uit de brief van de staatssecretaris van infrastructuur en milieu met kenmerk IENM/BSK-2015/253424 van 15 februari 2016. - Brandbare vloeistoffen in verticale cilindrische tanks ingedeeld in stofklasse 0 moeten worden uitgevoerd met minstens eenzelfde maatregelenpakket en volgens dezelfde implementatietermijnen als stofklasse 1. Voorgenomen eis (2) De PGS-29 tanks die gebruikt worden voor opslag van klasse 2 en klasse 3- verwarmd brandbare vloeistoffen moeten zijn uitgevoerd met: a) een hoogniveau-alarmering die ter plaatse en / of in de controlekamer, alarm geeft, voordat het hoogst toelaatbare vloeistofniveau in de tank wordt bereikt, zodat maatregelen genomen kunnen worden om de pompcapaciteit te verminderen of het verpompen te stoppen, waarmee voorkomen wordt dat de tank kan overvullen. Waarbij de alarmering zodanig is ingesteld dat er voldoende tijd is bij direct en adequaat reageren om de pompcapaciteit te verminderen of het vullen van de tankt te stoppen zodat het hoogst toelaatbare vloeistofniveau niet wordt bereikt. En; b) een fysiek onafhankelijke instrumentele overvulbeveiliging die bij het bereiken van het hoogst toelaatbare vloeistofniveau in de tank de toevoer naar de tank doet stoppen, waarmee voorkomen wordt dat de tank kan overvullen. Afwijking hiervan in bestaande situaties is toegestaan in de volgende uitzonderingsituatie: - Wanneer voor klasse 2 en klasse 3-verwarmd middels een fysiek onafhankelijke instrumentele temperatuurbeheersing is geborgd dat de Pagina 3 van 6
stoffen te allen tijden minimaal 5 graden Celsius (voor enkelvoudige stoffen) of 15 graden Celsius (voor mengsels) onder hun vlampunt worden opgeslagen, kan in afwijking van voorschrift 87b een fysiek onafhankelijke instrumentele hoog-hoogniveau alarmering toepast worden die bij het hoogst toelaatbare vloeistofniveau ter plaatse en/of in de controlekamer alarm afgeeft zodat maatregelen genomen kunnen worden om de toevoer naar de tank te stoppen. Met betrekking tot de hiervoor genoemde maatregelen: - Er moet een methodiek worden gehanteerd die de samenhang tussen de risico s, vastgesteld middels veiligheidsstudies, en (de betrouwbaarheid van de) instrumentatie en bijbehorende maatregelen aantoont en documenteert. De betrouwbaarheid van de instrumentatie en bijbehorende maatregelen moet in relatie staan tot het gezondheids- en veiligheidsrisico. Tussenkomst van een operator is niet toegestaan als onderdeel van de fysiek onafhankelijke instrumentele overvulbeveiliging. De methodiek moet worden toegepast alleen met het doel om de benodigde betrouwbaarheid van de maatregelen (waaronder de fysiek onafhankelijke instrumentele overvulbeveiliging of de fysiek onafhankelijke instrumentele hoog-hoogniveau alarmering) af te stemmen op het risico. - Onder fysiek onafhankelijk wordt verstaan: los van niveaumeting en met een apart stuursignaal. - Onder overvulbeveiliging wordt verstaan: elk systeem dat de toevoer tot de tank automatisch doet stoppen zonder tussenkomst van een operator. Indien de uitzonderingssituatie niet van toepassing is moet u wanneer de eis definitief wordt uiterlijk 1 januari 2019 aan het gestelde in de eis hebben voldaan. Indien de uitzonderingssituatie wel van toepassing is moet u wanneer de eis definitief wordt: - uiterlijk 1 januari 2019 aan het gestelde in de eis met betrekking tot de fysiek onafhankelijke instrumentele temperatuurbeheersing en - uiterlijk 1 januari 2021 aan het gestelde in de eis met betrekking tot de fysiek onafhankelijke instrumentele hoog-hoogniveau alarmering hebben voldaan. Opmerking: De inhoud van deze eis is conform het bijgesteld voorschrift 87 ten behoeve van implementatie PGS29 bestaande situatie uit de bijlage "werkwijze implementatie PGS29 periode 2016-2022". Dit is een bijlage uit de brief van de staatssecretaris van infrastructuur en milieu met kenmerk IENM/BSK-2015/253424 van 15 februari 2016. Voorgenomen eis (3) De PGS-29 tanks die gebruikt worden voor opslag van klasse 3-onverwarmd of klasse 4 verwarmd brandbare vloeistoffen moeten zijn uitgevoerd met: a) een hoogniveau-alarmering die ter plaatse en / of in de controlekamer, alarm geeft, voordat het hoogst toelaatbare vloeistofniveau in de tank wordt bereikt, zodat maatregelen genomen kunnen worden om de pompcapaciteit te verminderen of het verpompen te stoppen, waarmee voorkomen wordt dat de tank kan overvullen. Waarbij de alarmering zodanig is ingesteld dat er voldoende tijd is bij direct en adequaat reageren om de pompcapaciteit te verminderen of het vullen van de tankt te stoppen zodat het hoogst toelaatbare vloeistofniveau niet wordt bereikt. En; a) een fysiek onafhankelijke instrumentele hoog-hoogniveau alarmering Pagina 4 van 6
toepast worden die bij het hoogst toelaatbare vloeistofniveau ter plaatse en/of in de controlekamer alarm afgeeft zodat maatregelen genomen kunnen worden om de toevoer naar de tank te stoppen, waarmee voorkomen wordt dat de tank kan overvullen. Met betrekking tot de hiervoor genoemde maatregelen: - Er moet een methodiek worden gehanteerd die de samenhang tussen de risico s, vastgesteld middels veiligheidsstudies, en (de betrouwbaarheid van de) instrumentatie en bijbehorende maatregelen aantoont en documenteert. De betrouwbaarheid van de instrumentatie en bijbehorende maatregelen moet in relatie staan tot het gezondheids- en veiligheidsrisico. De methodiek moet worden toegepast alleen met het doel om de benodigde betrouwbaarheid van de maatregelen (waaronder de fysiek onafhankelijke instrumentele hoog-hoogniveau alarmering) af te stemmen op het risico. - Onder fysiek onafhankelijk wordt verstaan: los van niveaumeting en met een apart stuursignaal. - Wanneer de eis definitief wordt moet u uiterlijk 1 januari 2023 aan het gestelde in de eis hebben voldaan. Opmerking: De inhoud van deze eis is conform het bijgesteld voorschrift 87 ten behoeve van implementatie PGS29 bestaande situatie uit de bijlage "werkwijze implementatie PGS29 periode 2016-2022". Dit is een bijlage uit de brief van de staatssecretaris van infrastructuur en milieu met kenmerk IENM/BSK-2015/253424 van 15 februari 2016. De overtredingen zijn met u en/of uw vertegenwoordigers na afloop van de inspectie en tijdens de close-out van de inspectie besproken en bovendien vermeld in het aan u toe te sturen inspectierapport. Voordat deze eisen formeel gesteld worden krijgt u op grond van de Algemene wet bestuursrecht artikel 4:8, de gelegenheid om uw zienswijze naar voren te brengen. Als in (één of meer van) de voorgenomen eisen wordt bepaald dat er ook verplichtingen rusten op werknemers dan moeten zij eveneens de gelegenheid krijgen hun zienswijze naar voren te brengen. Ik ga er van uit dat u de betrokken werknemers op de hoogte stelt van deze mogelijkheid, en van de hieronder vermelde wijze waarop ze dat kunnen doen. De zienswijze kan schriftelijk of mondeling kenbaar gemaakt worden. Als er niet binnen twee weken na dagtekening van deze brief een reactie van u en/of de betrokken werknemers is ontvangen, ga ik er van uit dat er geen gebruik wordt gemaakt van de mogelijkheid uw zienswijze te geven. De eis zal daarna zo spoedig mogelijk schriftelijk aan u worden bevestigd. Op dat moment wordt ook de bezwaarprocedure van kracht en kunt u een eventueel bezwaar tegen deze eis indienen. Dit is geen beschikking in de zin van artikel 1:3, 2e lid van de Algemene wet bestuursrecht. Tegen het gestelde in deze brief kan geen bezwaar worden ingediend. Een afschrift van deze brief is verzonden aan uw medezeggenschapsorgaan. Meer informatie over de handhaving door de Inspectie SZW en het werken met gevaarlijke stoffen kunt u vinden op: www.inspectieszw.nl. Pagina 5 van 6
Hoogachtend, De Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, namens deze, de teamleider Inspectieteam Rijnmond Pagina 6 van 6