Werkstuk Geschiedenis Eerste Wereldoorlog Werkstuk door een scholier 2537 woorden 10 juni 2007 4,7 13 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Hoofdstuk1: Wat was de oorzaak van de oorlog? De directe oorzaak van de oorlog was de moord op Franz Ferdinand 28 Juni 1914. Verdere oorzaken waren nationalisme, imperialisme, militarisme, bewapeningswedlopen, bondgenootschappen en fouten van de politieke leiders. In 1904 kwam er een verzoening tussen Frankrijk en Engeland die daarvoor geregeld met elkaar overhoop lagen. Deze verzoening heette Entente Cordiale en was uit vrees voor Duitsland. Dit verdrag hield in dat men elkaar niet zou aanvallen maar het bevatte geen verdere militaire verplichtingen. Ongelijk aandeel Duitsland had een ongelijk aandeel in het bezit van de koloniën. Veel mensen waren hier best wel boos over en wilde meer. Incidenten om koloniën, er vonden veel vaker dan eerst incidenten plaats om koloniën. Ze wilde alles krijgen wat maar kon en zo kwamen Europeanen elkaar meerdere malen tegen en werd ze elkaars vijand. Dit gebeurde vooral in Afrika. Bondgenootschappen, deze waren defensief bedoeld en moesten de kans op oorlog verkleinen maar dit deed de kans op een oorlog alleen maar vergroten. Deze verbonden werden gesloten voordat de eerste wereldoorlog uitbrak. Triple Alliantie, bestond uit Duitsland, Oostenrijk -Hongarije en Italië. Duitsland zocht uit vrees voor Frankrijk een bondgenoot. Oostenrijk -Hongarije was bang voor Rusland en het Slavisch nationalisme en sloot daarom graag een bondgenootschap met Duitsland. Italië had ruzie met Oostenrijk -Hongarije over de grenzen maar sloot toch een bondgenootschap met hen omdat ze op een nog slechtere voet stonden met Frankrijk. (Toen de oorlog uitbrak bleef Italië neutraal en koos later de kant van de tegenpartij.) Triple Entente, bestond uit Frankrijk, Rusland en Engeland. Frankrijk zocht bondgenoten voor het geval men weer met Duitsland in conflict zou raken en dat zou komen door de wraakgedachte. Rusland sloot zich aan bij Frankrijk omdat Duitsland dan opgesloten zou zitten en door een verbond dat er al was tussen Frankrijk en Rusland. In ruil voor het bondgenootschap gaven de Fransen financiële steun aan hun industrie en militaire steun. Dat was voor als er een conflict ontstond met Oostenrijk -Hongarije. Engeland had zich lange tijd afzijdig gehouden maar nadat de ruzies met Frankrijk waren bijgelegd. En duistland een steeds grotere concurrent werd voor Engeland sloten ze zich toch aan bij deze bondgenootschap. Fouten van de politieke leiders: In 1914 maakten de politieke leiders vier belangrijke fouten: - Zij dachten dat ze net als eerst een conflict in de hand zouden kunnen houden. - Zij dachten dat de oorlog niet zo lang zou duren, dat ze voor kerst weer thuis zouden zijn. - Dat de verliezen beperkt bleven. - Dat de burgerbevolking er buiten zou blijven. Pagina 1 van 6
De regeringen gingen steeds meer geld uitgeven voor versterking van het leger. Want ze wilde niet voor de ander onder doen en uit angst voor elkaar. Opvallendste wedloop, dit was de wedloop tussen Engeland en Duitsland op het gebied van de bouw van oorlogsschepen. Engeland had de beste vloot en Duitsland wilde daarvoor niet onderdoen en Engeland op haar beurt wilde de beste blijven dus dit ging maar door en door. Als gevolg van de industrialisatie en allerlei uitvindingen konden er betere en dodelijke wapens worden gemaakt. Militarisme hield in dat men een zo sterk mogelijk leger, een krijgshaftige geest en discipline onder de hele bevolking had. Iedereen moest bereid zijn om voor het vaderland te sterven. Ook moest ze een sterke waardering hebben voor uniformen en onderscheidingen. Hoofdstuk2: de strijdende landen. Je had eigenlijk twee strijdende teams tegenover elkaar. Dat waren de Centrale en de Geallieerden. Hieronder zie je een tabel met de landen en tussen haakjes staat vermeld vanaf wanneer ze meedoen aan de oorlog. Centrale Geallieerden Duitse Rijk Frankrijk+ Rusland Oostenrijk -Hongarije Brits Imperium (GB+ Ierland+ Koloniën) Turkije (1914) België + Servië (1914) Bulgarije (1915) Montenegro Japan + Italië (1915) Portugal + Roemenië (1916) VS + Griekenland (1917) Aantal Latijns -Amerikaanse landen (1917-1918) Er waren ook een aantal Europese landen die niet meededen en dat waren: Nederland, Zweden, Noorwegen, Denemarken, Spanje, Albanië, Zwitserland. Deze legers vochten in de oorlog om iedere meter. Ze hadden allemaal groepen militairen die werden onderverdeeld in Officieren, Onderofficieren en Soldaten. Soldaten werden weer onderverdeeld in: Infanterie(Soldaat te voet), Cavalerie(Soldaat te paard) en Artillerie(het geschut). Elk land had aparte namen voor een grote groep militairen die bij elkaar bleef. De Engelsen BV. hadden Divisies en de Franse hadden Brigades. Elk land had ook zij eigen uniformen. Op de uniformen kwamen gouden strepen en dat gaf aan hoeveel keer men gewond was geraakt. Brits leger: Had als enige grootmacht een beroepsleger maar wel klein 200.000 man. Ze hadden de beste vloot en hadden de tank uitgevonden die was eerst nog te lomp en te groot maar aan het einde van de oorlog was die sterk verbeterd. De dienstplicht werd daar in 1916 ingevoerd. En tegen het einde had men daar 5 miljoen soldaten. Men had een groenbruin uniform en een pothelm. Engeland was de supermacht het had namelijk een kwart van de wereld in handen. Duitse Rijk: Had een goed opgeleid leger, Had de zwaarste kannonen en de beste vloot NA de Britten. Aan het begin had het 2.000.000 man en tegen het einde 4 miljoen man. Ze hadden ook vliegtuigen die gebruikten ze voor bombardementen, verkenning en luchtgevechten. Ze gebruikten ook als eerste het machinegeweer en het gifgas. Ze hadden ook onderzeeërs die hadden ze nodig omdat ze bij de Oostzee tegen werden gehouden door de Russen en de Engelsen dus moesten ze onder het water door en dit was Pagina 2 van 6
een perfecte oplossing. De Duitsers hadden een groen veldgrijs uniform en een punthelm. Zo n helm was dat je minder snel geraakt kon worden want dat kaatste af. Frankrijk: Had in het begin veel man maar liefst 3,8 miljoen man maar dit breidde zich niet veel uit. Ze hadden lichtere kannonen dan de Duitsers maar deze waren wel wendbaar en snel. Hun outfit was een rode broek met een blauwe tuniek en dat kostte veel soldaten het leven want dit was natuurlijk erg opvallend. België: Had weinig man, want men dacht neutraal te blijven en de dienstplicht werd pas in 1913 ingevoerd maar dat stelde niks voor. Het had maar 200.000 man. Wel waren er veel oorlogsvrijwilligers veel meer dan in andere landen. Bewapening was veroudert en onvoldoende. Het leger had geen verdedigingsplan en ze hadden een slechte opleiding gehad. Ze hadden een donkerblauwzwart uniform. Rusland: Ze hadden het grootste leger van allemaal maar liefst 6.000.000 man. Dat hielp alleen niet veel want de meeste waren slecht opgeleid en uitgerust. Een deel van het leger had geen geweer of iets. Toch was er schrik van ze in het begin maar dat veranderde snel. Ze hadden groene uniformen die niet opvielen. Oostenrijk -Hongarije: Had wel een best groot leger van zo n 3.000.000 man. Maar het leger telde teveel nationaliteiten en driekwart van de manschappen was niet van Duitstalige afkomst. Dat maakte het leger moeilijk te leiden. En de Hongaren en de Oostenrijkers hadden de leiding en de rest werd vaak achtergesteld. Ze hadden een donkerblauw uniform. Hoofstuk3: De oorlog. Westelijk front 1914: Na alle oorlogsverklaringen begint de oorlog eigenlijk pas echt. Duitsland reikt snel tot aan Parijs maar toch werd het Von Schlieffenplan een mislukking, doordat ze vlak voor Parijs van het plan afwijken. Zo kregen de tegenstanders de kans om zich te hergroeperen. En de Duitsers in de flank aan te vallen. Hierdoor ontstaat de slag aan de Marne. Deze slag verliezen de Duitsers zodat ze terug moesten trekken. Deze slag heeft eigenlijk het verloop van de oorlog beslist. Want de strijd hier in het Westfront verandert erg van karakter van een bewegingsoorlog in een loopgravenoorlog. In de jaren ontstond een frontlinie van IJzer, Ieper, Reims, Verdun en de Vogezen tot aan Zwitserland. 4 jaar lang sneuvelden miljoenen mensen ook mede door uitvindingen zoals de Tank(Engeland), Machinegeweer(Duitsland), Vlammenwerper en het gifgas door de Duitsers en nog een aantal andere. In augustus 1914 was er weer een slag, de slag aan de IJzer die werd weer door de Duitsers verloren en weer moesten ze terugtrekken. Doel van deze slag was om de kanaalhavens af te sluiten zodat de Britten moeilijker op het vaste land konden komen. Dit werd door de geallieerden tegengegaan door de onderwaterzetting van de IJzervlakte. Oktober 1914 was de eerste slag om Ieper. In 1914 was er ook het kerstbestand. Dat was dat de Engelsen en de Duitsers samen kerst vierden in het niemandsland en zo werden ze vrienden. Maar de dag erna moesten ze weer op elkaar schieten soms kon men dat niet meer opbrengen en pleegde men zelfmoord. Kerstbestand kwam niet voor tussen Duitsers en Fransen, want die haatten elkaar echt. Oostelijk front 1914: Pagina 3 van 6
Duitsland moest op twee fronten vechten en dat was best wel moeilijk voor ze. Daardoor stootte Rusland snel door tot aan oost -Pruisen. Maar door verliezen bij de Tannenberg en in het Masoerische Merengebied moesten ze weer een stuk terugtrekken dus het had eigenlijk bijna geen resultaat. Maar het was wel een succes op het gebied van helpen van Frankrijk, want zo ontlastte Rusland Frankrijk een beetje. Op Zee: Op zee waren de centralen sterk in het nadeel, want de Engelse vloot was de sterkste van allemaal. Daardoor gingen de meeste koloniën van Duitsland ook snel verloren. Met de onderzeeërs die Duitsland uitvond konden ze een beetje tegenstand geven maar dat werd pas van belang een paar jaar later. Hiertegen werd ook snel een oplossing gevonden door te varen in konvooien. Westelijk front 1915: In april 1915 Tweede slag om Ieper. 1915 was het stille oorlogsjaar er waren in dat jaar bijna geen slagen die van belang waren. Maar het leverde wel veel verliezen op. Dit jaar koos Italië ook voor de kant van Engeland. Ook nam het aantal luchtgevechten flink toe. Duitsland ging ook steeds meer schepen aanvallen van neutrale landen. Oostelijk front 1915: Duitsland gaf de voorkeur aan om in het westen te vechten maar om bondgenoot Oostenrijk -Hongarije te helpen moest men Rusland aanvallen. Dat gebeurde ook in juni dat jaar en de Russen leden enorme verliezen. Voor de Serve was het in dit jaar afgelopen toen Bulgarije mee ging doen aan de kant van de Centralen. Turkije vocht in de Kaukasus tegen de Russen. En langs de Euphraat en de Tigris tegen een Indiaas/Engels leger en in de Sinaï tegen de Engelsen(dichtbij Suez kanaal). Ook in 1915 was er een aanval van de geallieerden op de Dardanellen. Hierdoor zou Rusland via de Zwarte Zee bevoorraden kunnen krijgen en Servië zou er ook mee geholpen zijn en het zou de uitschakeling van Turkije zijn. Maar ook dit strandde in een loopgravenoorlog die tot in januari 1916 zou duren. Westfront 1916: In begin 1916 was de verschrikkelijkste slag van de eerste wereldoorlog. De slag bij Verdun. Deze slag opgezet door Duitsland was niet alleen om de stad verliezen toe te brengen maar ook om een zwakke plek bij de tegenstander te veroorzaken zodat ze Frankrijk verder konden binnenvallen. Verdun was ook een saillant net als Ieper. In het begin was Verdun slecht verdedigd want de Fransen waren overrompeld. Na een paar weken kwam de Duitse opmars tot stilstand. Het was een chaotische strijd iedereen vocht werkelijk totdat die er bij neerviel. In de herfst van 1916 kwam er een einde aan. Bij de Fransen waren 160.000 gesneuvelden en meer dan 200.000 gewonden en de Duitsers hadden ongeveer evenveel verliezen. In juni 1916 slag bij Somme een Engelse poging die ook strandde. Dit was om de Duitse linie te doorbreken. Hier werden door de Engelsen ook voor het eerst tanks ingezet. Oostfront 1916: Er was in dit jaar een groot opgezette aanval van de Russen met de Roemenen die best succesvol was. Pagina 4 van 6
Maar de Duitsers namen de macht daar in handen en samen met Oostenrijk -Hongarije werd Roemenië in de herfst vrijwel geheel veroverd. In de Balkan en in Turkije was het vrij rustig. Westfront 1917: Om twee redenen werd 1917 het belangrijkste jaar van de oorlog, want de V.S. ging meedoen en de oktober revolutie in Rusland. April 1917 Kondigt Duitsland de onbeperkte duikbotenoorlog af, want anders zou de tegenstander door die voorraden sterker worden. Dit was voor de V.S. de aanleiding om mee te gaan doen. Andere oorzaken waren: Dat ze anders misschien de lening niet terug zouden krijgen van Engeland en Frankrijk als die zouden verliezen en dan zou de democratie misschien in Europa verdwijnen en dat was nadelig. In juni 1917 is de slag bij Mesen deze slag levert wederom weinig op. In juli 1917 is de 3e slag bij Ieper(slag bij Passendale) Oostfront 1917: In het oosten verandert de positie van de Centralen. In Rusland breekt de oktober revolutie uit doordat de Communisten/Bolsjewieken Lenin aan de macht kwamen. Hij wilde Rusland perse uit de oorlog nemen omdat: De communisten vonden dat het een kapitalistische oorlog was waarbij arbeiders als schietschijf werden gebruikt, Om de macht van de Bolsjewisten in Rusland te verstevigen en omdat hij de Russen vrede had beloofd en deze belofte wilde hij nakomen. De Duitsers wilden ook wel vrede, want dan zaten ze niet meer opgesloten. De vrede tussen Rusland en de Centralen werd pas in maart 1918 gesloten en werd de zogenaamde Hoofdstuk 4: Het einde van de oorlog. In het begin van de achttiende eeuw lijken de centralen er goed voor te staan. Ze konden nu namelijk alle soldaten inzetten in het Westen. Want in het oosten bij Rusland was het afgelopen. De Duitsers zetten alles op alles om strijd te beslissen voordat de Amerikaanse troepen kwamen. Bijna lukte het de Duitsers door te breken in België. Om dit Duits offensief tegen te houden moesten de Geallieerden nauwer met elkaar samenwerken. Dit kon alleen als er een opperbevelhebber werd gekozen. Daarom werd de Franse generaal Foch tot opperbevelhebber gekozen. Hierdoor boekten ze al snel weer wat winst. Tot de Amerikanen kwamen konden ze het nog wel tegenhouden. Toen kwamen de Amerikaanse troepen aan. De Amerikanen begonnen aan de strijd en meteen waren de Geallieerden weer in het voordeel want de Amerikanen waren frisser en niet zo moe. De geallieerden kregen ook nieuwe wapens en voedsel erbij. De Duitsers moesten nu overal stukken terugtrekken en het moraal aan Duitse kant werd steeds slechter. Het geloof om te kunnen winnen werd alsmaar slechter. En nadat de Duitse bondgenoten de strijd hadden opgegeven en de Duitse generaals een overwinning onmogelijk achtten. Brak er in Duitsland een revolutie uit. 11 november 1918 Wapenstilstand dus einde van de strijd. Wilhelm II vluchtte naar het neutrale Nederland, omdat hij en zijn generaals de schuld kregen van de verloren oorlog. Er kwam een nieuwe regering De Regering van Weimar. Deze regering was in hoofdzaak socialistisch omdat als de communisten de leiding kregen zouden de rijken alles verliezen. In de geallieerde landen was enorme vreugde om de overwinning en er werd gefeest en gefeest, maar de verliezen waren enorm: Ongeveer 68 miljoen mannen waren gemobiliseerd. Pagina 5 van 6
Er waren ongeveer 9 miljoen soldaten gesneuveld en nog veel meer gewond: - Rusland ongeveer 2 miljoen doden en 5 miljoen gewonden. - Duitsland ongeveer 1,8 miljoen doden en 4 miljoen gewonden. - Frankrijk ongeveer 1,3 miljoen doden en 4 miljoen gewonden. - G.B. ongeveer 1,1 miljoen doden en 2 miljoen gewonden. - Oostenrijk -Hongarije ongeveer 1 miljoen doden en 3,5 miljoen gewonden. - België ongeveer 53.000 doden en 500.000 gewonden. En er waren ook nog is 23.000 burgers gesneuveld in België. Enorme schade in steden en dorpen, er was bijna niks meer over in sommige steden. Oorlogvoerende landen waar financieel leeggebloed, G.B. en Frankrijk stonden zwaar in de schuld bij V.S. die de nieuwe supermacht was. Pagina 6 van 6