Toegang tot de zorg: hoe is het geregeld en hoe loopt het in de praktijk? Presentatie voor het Achterhoeks Netwerk door Lisette Sloots, manager Adviespunt Zorgbelang Gelderland 29 oktober 2015
Achtergrond hervorming verzorgingsstaat Terugtredende rijksoverheid/decentralisatie Ideologie van zelfredzaamheid (zelfregie) en participatie Noodzaak van bezuinigen Herverdeling taken overheid, samenleving en burger
Trends hervorming verzorgingsstaat Inhoudelijk Langer zelfstandig thuis wonen, ondersteuning in thuissituatie, integrale aanpak, concentratie op wijk- en buurtniveau Politiek Beperken overheidsuitgaven zorg, lokale beleidsvrijheid, regionale samenwerking gemeenten, transitie en transformatie
Hoe ziet het zorglandlandschap er uit sinds 1 januari 2015? Zorgverzekeringswet zorg met een medisch karakter gericht op behandelen of genezen Wet langdurige zorg 24-uurs zorg voor de meest kwetsbaren in een instelling of thuis Wmo 2015 gericht op participeren in de samenleving of ondersteuning bij zelfredzaamheid Jeugdwet vrijwel alle vormen van zorg voor mensen onder de 18 jaar
Samenhang tussen de wetten Samenwerking en afstemming verschillende domeinen noodzakelijk Wlz, Zvw, Wmo 2015 en Jeugdwet bevatten bepalingen om afwenteling tegen te gaan Verantwoordelijkheden betrokken partijen moeten helder zijn Voor burgers moet duidelijk zijn waar ze terecht kunnen
Wet langdurige zorg (Wlz) Kern-AWBZ : deel zorg AWBZ is naar Zorgverzekeringswet gegaan, deel naar Wmo 2015 Bestemd voor meest kwetsbare ouderen en gehandicapten die blijvend behoefte hebben aan permanent toezicht en/of 24 uur per dag zorg in de nabijheid Zorgkantoren voeren uit in de regio Indicatiestelling door Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ)
Zorgverzekeringswet (Zvw) Deel AWBZ toegevoegd aan Zvw: wijkverpleging, intramurale ggz-behandeling tot 3 jaar, behandeling zintuigelijke gehandicapten. Kenmerk: zorg met een medisch karakter gericht op behandelen of genezen Indicatiestelling door wijkverpleegkundige of huisarts Verzekeraar: vergoedt de zorg uit het basispakket; koopt zorg in bij aanbieders Polisvormen: budgetpolis (sinds 2014), natura en restitutie)
Wmo 2015 Gemeenten verantwoordelijk voor uitvoering Doel: mensen langer zelfstandig thuis laten wonen en mee laten doen in de samenleving Kern is het bieden van maatschappelijke ondersteuning: Bevorderen sociale samenhang, mantelzorg en vrijwilligerswerk, toegankelijkheid van voorzieningen, veiligheid en leefbaarheid en bestrijden huiselijk geweld Ondersteuning van zelfredzaamheid en participatie Bieden van beschermd wonen en opvang Indicatiestelling door gemeente
Jeugdwet Gemeenten verantwoordelijk voor het leveren van alle jeugdhulp Jeugdhulp: de ondersteuning, hulp en zorg voor jeugdigen met opvoed- en opgroeiproblemen, met psychische en psychiatrische problemen of stoornissen of met een beperking Gemeente verantwoordelijk voor continuïteit 18 plussers Indicatiestelling: de gemeente regelt de toegang tot de jeugdzorg meestal via een Centrum voor Jeugd en Gezin of het wijkteam. Huisarts, medische specialist en jeugdarts kunnen ook doorverwijzen!
Toegang op een rijtje Toegang Duur Wlz Zvw Wmo Jeugdwet Gemeente (wijkteam, Wmoloket) Levenslange indicatie CIZloket Wijkverpleegkundige, huisarts Kortere indicaties Kortere indicaties Gemeente, huisarts, medisch specialist, jeugdarts Kortere indicaties
Waarnemingen in de praktijk? Enkele voorbeelden Overgangsrecht: nieuwe indicaties?? Inkopen gemeente: budget voor 2015 is bij deel instellingen jeugdzorg al op (juli 2015) Monitor transitie jeugd: toegang en verwijzing jeugdhulp niet op orde (oktober 2015) Rapport Kinderombudsman (28 oktober 2015) Gemeenten zetten huishoudelijke zorg stop zonder dat er een keukentafelgesprek heeft plaatsevonden Zorgverzekeraars korten op pgb Cliënt ontvangt meer ondersteuning bij Wmo/Zvw dan in Wlz
Prioriteit vanuit cliëntperspectief Duidelijke informatie over toegang, overgangsrecht, pgb, eigen bijdrage en rechtspositie Integrale benadering sociale en medische domein Onafhankelijke cliëntondersteuning
Maak gebruik van cliëntondersteuning! Wmo 2015 en Wet langdurige zorg Gemeente zijn verplicht om cliëntondersteuning aan te bieden! Belang van de betrokkene is uitgangspunt Algemene voorziening, toegankelijk voor alle burgers en kosteloos Gemeente is vrij ten aanzien van de vormgeving; kan het dus ook zelf organiseren
Nog vragen? E lisettesloots@zorgbelanggelderland.nl M 06-444 66 185