Raad van de Europese Unie Brussel, 13 mei 2019 (OR. en) 9241/19 RESULTAAT BESPREKINGEN van: aan: het secretariaat-generaal van de Raad de delegaties nr. vorig doc.: 8972/19 Betreft: COLAC 30 ENV 478 CFSP/PESC 373 ENER 264 RELEX 496 DIGIT 97 WTO 138 EU-GNSS 26 DEVGEN 105 RECH 258 SUSTDEV 87 AVIATION 101 COHOM 60 TRANS 329 COHAFA 44 MIGR 70 AGRI 255 CULT 85 ACP 60 EDUC 243 ASIE 27 COTER 65 CLIMA 140 CYBER 162 COMAR 6 Conclusies van de Raad over de gezamenlijke mededeling van de HV en de Commissie betreffende de EU-betrekkingen met Latijns-Amerika en het Caribisch gebied: "de handen in elkaar slaan voor een gemeenschappelijke toekomst" Voor de delegaties gaan hierbij de conclusies van de Raad over de gezamenlijke mededeling van de HV en de Commissie betreffende de EU-betrekkingen met Latijns-Amerika en het Caribisch gebied: "de handen in elkaar slaan voor een gemeenschappelijke toekomst", zoals deze door de Raad Buitenlandse Zaken in zijn zitting van 13 mei 2019 zijn aangenomen. 9241/19 DAU/sp 1
BIJLAGE Conclusies van de Raad over de gezamenlijke mededeling betreffende de EU-betrekkingen met Latijns-Amerika en het Caribisch gebied: "de handen in elkaar slaan voor een gemeenschappelijke toekomst" 1. Het voorbije decennium zijn de betrekkingen tussen de Europese Unie (EU) en Latijns- Amerika en het Caribisch Gebied (LAC) aanzienlijk verstevigd. Zij vormen een belangrijke pijler van het mondiale optreden van de EU. De LAC-landen en de EU zijn belangrijke partners met gemeenschappelijke waarden en belangen, die in multilaterale context, met name in de VN en de WTO, nog nauwer moeten samenwerken om groei en duurzame ontwikkeling te bevorderen, de eerbiediging van de democratische beginselen, de rechtsstaat en de mensenrechten te versterken, veerkrachtigere samenlevingen op te bouwen, en vrede en veiligheid, multilateralisme en een op regels gebaseerde internationale orde te bewaren en te bevorderen. 2. De Raad hecht eraan te blijven voortbouwen op de belangrijke resultaten van de meerlagige betrekkingen van de EU met de LAC-landen, waaronder een biregionaal strategisch partnerschap, geschraagd door een alomvattend actieplan, nauwe betrekkingen met verscheidene subregio s waarmee politieke, samenwerkings- en handelsovereenkomsten van kracht zijn, en solide bilaterale kaders met landen die een voortrekkersrol hebben gespeeld bij het sluiten van associatieovereenkomsten met de EU. 9241/19 DAU/sp 2
3. Samen zijn de EU en de LAC-landen goed voor 25 % van het mondiale bbp, en maken zij een derde van de leden van de VN en bijna de helft van de leden van de G20 uit. Het gezamenlijk optreden van de twee regio s is bepalend geweest bij de totstandkoming van historische multilaterale overeenkomsten zoals de Agenda 2030 voor duurzame ontwikkeling, de actieagenda van Addis Abeba en de Overeenkomst van Parijs. Het handhaven en versterken van onze strategische allianties zal van cruciaal belang zijn voor de effectieve uitvoering en wereldwijde naleving van dergelijke internationale verplichtingen. 4. In een wereld die wordt gekenmerkt door onderlinge afhankelijkheid en verwevenheid, hebben de EU en de LAC-landen veel te winnen door hun krachten te bundelen om de kansen te grijpen en de uitdagingen aan te gaan die een snel veranderende internationale context meebrengt. Een op waarden gebaseerde aanpak, ondersteund door een coöperatief model en voor beide partijen gunstige resultaten, onderscheidt het EU-LAC-partnerschap van alternatieve modellen die minder bezig zijn met goed bestuur, transparantie en verantwoordingsplicht. 5. In dit verband is de Raad ingenomen met de gezamenlijke mededeling "de handen in elkaar slaan voor een gemeenschappelijke toekomst" van de hoge vertegenwoordiger en de Europese Commissie. Samen met deze conclusies van de Raad vormt de gezamenlijke mededeling een robuust beleidskader voor een strategische samenwerking tussen de EU en de LAC-landen voor de volgende jaren. De Raad onderschrijft de gezamenlijke mededeling en de daarin vervatte prioritaire acties voor de ontwikkeling van vier partnerschappen voor welvaart, democratie, weerbaarheid en een op regels gebaseerde orde. 9241/19 DAU/sp 3
6. De bevordering van de democratie, de rechtsstaat, de eerbiediging van de mensenrechten en de fundamentele vrijheden, met inbegrip van de vrijheid van meningsuiting, de bescherming van mensenrechtenactivisten en vreedzame oplossingen voor crisissituaties moeten de kern blijven uitmaken van de betrekkingen tussen de EU en de LAC-landen. Het falen van de democratische beginselen en de burgerlijke vrijheden ligt aan de basis van de crisissen die een aantal landen in de LAC-regio momenteel treffen. De oplossing zal een terugkeer vergen naar de constitutionele democratie, de scheiding van de machten, meer verantwoordingsplicht en bestuurssystemen die beantwoorden aan de behoeften van de burgers. De Raad herhaalt zijn oproep tot politieke, democratische en vreedzame oplossingen die de vrijheid, de kansen en de rechtmatige stem van de burgers herstellen. 7. Het volledige potentieel van onze samenlevingen kan alleen worden bereikt door iedereen - ongeacht geslacht, ras, etnische of sociale afkomst, religie of geloof, politieke of andere overtuiging, handicap of seksuele gerichtheid en genderidentiteit - in staat te stellen te leven zonder discriminatie of geweld. Meer in het bijzonder moeten de EU en de LAC-landen zich blijven inzetten voor de bevordering en verwezenlijking van gendergelijkheid en de empowerment van vrouwen in alle facetten van hun samenwerking. 8. De EU en de LAC-landen moeten ernaar streven de economische, ecologische en maatschappelijke weerbaarheid te versterken, zodat alle landen - met inbegrip van kleine insulaire ontwikkelingslanden - beter bestand zijn tegen door de natuur of de mens veroorzaakte crisissen. Zowel aanhoudende als nieuwe uitdagingen vereisen nauwere samenwerking tussen de twee regio s. De inspanningen om de klimaatverandering en de aantasting van het milieu aan te pakken, de biodiversiteit en de watervoorraden in stand te houden, de institutionele weerbaarheid te versterken, de sociale ongelijkheid uit te bannen, de veiligheid van de burgers te bevorderen, de mondiale drugsproblematiek aan te pakken en tegen te gaan, en de strijd tegen de georganiseerde misdaad en corruptie te voeren, kunnen alleen slagen door middel van een uitgebreide dialoog, nauwere samenwerking en doeltreffende biregionale samenwerkingsprogramma s die de belangrijkste belanghebbenden en influencers van de EU en de LAC-landen samenbrengen. 9241/19 DAU/sp 4
9. De economieën van de EU en de LAC-landen zijn het afgelopen decennium meer geïntegreerd geraakt, maar er is een enorm onbenut potentieel dat moet worden aangeboord. De EU blijft de grootste investeerder in de LAC-landen en de LAC-investeringen in Europa zijn aanzienlijk gegroeid. De investeringen zijn zowel in kwaliteit als in kwantiteit toegenomen en EU-investeerders blijven waarde toevoegen door sociale verantwoordelijkheid en milieuverantwoordelijkheid te stimuleren, fatsoenlijke banen te creëren en de menselijke ontwikkeling te bevorderen. De welvaart van de EU en de LAC-landen wordt steeds meer gedeeld en moet verder worden vergroot door meer particuliere investeringen en een doeltreffend gebruik van bestaande handelsovereenkomsten. Het bevorderen van de overgang naar een groene economie en een duurzaam gebruik van natuurlijke hulpbronnen, het ontwikkelen van een duurzame blauwe economie, investeren in kennis, innovatie en menselijk kapitaal, het stimuleren van de digitale economie en het verdiepen van de connectiviteit zijn de volgende jaren centrale doelstellingen in het economisch partnerschap tussen de EU en de LAC-landen. 10. Een gezamenlijk optreden van de EU en de LAC-landen is essentieel om ervoor te zorgen dat het handels- en investeringsbeleid op regels gebaseerd en progressief is, dat dit een beter ondernemingsklimaat in de hand werkt en bedrijven uit beide regio s helpt om te concurreren op de mondiale markten, en dat dit voordelen oplevert voor burgers en consumenten. De twee regio s moeten er ook voor zorgen dat handelsovereenkomsten het op waarden gebaseerde karakter van het biregionale partnerschap daadwerkelijk bevorderen en goed bestuur, volksgezondheid en veiligheid, gendergelijkheid en sociale, arbeids- en milieunormen, met inbegrip van de uitvoering van de Overeenkomst van Parijs, versterken. 11. De Raad zal zich resoluut inzetten voor de afronding van de onderhandelingen over ambitieuze en evenwichtige vrijhandelsovereenkomsten met de Mercosur en Chili, en is verheugd over de naderende afronding van de onderhandelingen met Mexico. In het kader van een nieuwe EU-ACS-overeenkomst waarover momenteel wordt onderhandeld, zal het regionale partnerschap met het Caribisch gebied worden geactualiseerd en zal de politieke dialoog worden versterkt. Deze stappen zullen leiden tot verdere uitbreiding van de associatie-, vrijhandels- en samenwerkingsovereenkomsten die momenteel bindend zijn voor de EU en 27 van de 33 LAC-landen. 9241/19 DAU/sp 5
12. Heel wat LAC-landen hebben een hoog ontwikkelingsniveau bereikt, en de behoeften en verwachtingen van de mensen zijn aan het veranderen. De vooruitgang die in de afgelopen tien jaar is geboekt, blijft echter fragiel en kan worden teruggedraaid als deze niet wordt geschraagd door structurele hervormingen, de vermindering van sociaal-economische ongelijkheden, het stimuleren van innovatie en de aanpassing van economische modellen aan technologische veranderingen. De uitvoering van de Agenda 2030 biedt kansen om samen te werken om deze vooruitgang te consolideren. 13. De Raad is van mening dat toekomstige samenwerking moet kunnen inspelen op nieuwe en complexere behoeften en verwachtingen. Het volgende meerjarig financieel kader zal de mensen en de landen die er het meest behoefte aan hebben, ondersteuning bieden, en landen helpen de hard bevochten vooruitgang op het gebied van ontwikkeling te consolideren door de nodige hervormingen te bevorderen. Het zal de EU ook voorzien van de passende werktuigen, middelen en innovatieve instrumenten om voorrang te geven aan samenwerking op wederzijds relevante terreinen zoals onderzoek, digitalisering, schone energie, connectiviteit, slimme steden en de creatieve industrieën, waar de twee regio s winnen bij het uitwisselen van ervaringen en kennis, en bij het werken aan samenwerkingskaders. 14. De Raad is van mening dat de EU en de LAC-landen doeltreffende partners moeten zijn bij het vormgeven van mondiale regels op gebieden als duurzame ontwikkeling, handel en investeringen, de aanpak van klimaatverandering, bescherming van de biodiversiteit en ontwikkelingen op het gebied van arbeid en technologie. Het potentieel voor dergelijke samenwerking moet verder worden onderzocht en benut. Beide regio's moeten een meer systematische en gestructureerde coördinatie nastreven in multilaterale fora, gaande van de Mensenrechtenraad van de Verenigde Naties tot het Raamverdrag van de Verenigde Naties inzake klimaatverandering voor de uitvoering van de Overeenkomst van Parijs en het "Rulebook van Katowice". De Raad moedigt de Commissie tevens aan te blijven samenwerken met de LAC-landen om een sterk multilateraal handelssysteem in stand te houden en de Wereldhandelsorganisatie te hervormen. 9241/19 DAU/sp 6
15. Steun voor coöperatieve regionale ordes blijft een strategische doelstelling voor de EU. Hoewel het aan de LAC-landen is om te beslissen over de beste structuren en mechanismen ter bevordering van de dialoog en de samenwerking in de regio, onderstreept de Raad het belang van het biregionale partnerschap als drijvende kracht achter de betrekkingen met subregio s en bilaterale betrekkingen. De Raad ziet uit naar een intensievere dialoog en samenwerking met regio-overschrijdende mechanismen, zoals Celac, alsook subregionaal gestuurde inspanningen zoals de Pacifische Alliantie, het Midden-Amerikaans Integratiesysteem (SICA) en het Caribisch Forum (Cariforum)/de Caribische Gemeenschap (Caricom). Hij herhaalt dat hij bereid is de topbijeenkomsten met de LAC-landen te hervatten om het partnerschap strategisch aan te sturen. 16. De Raad benadrukt dat het EU-LAC-partnerschap veel verder gaat dan tussen regeringen alleen. De EU moet haar nauwe samenwerking met de regionale en biregionale organisaties voortzetten, zoals met de Economische Commissie van de Verenigde Naties voor Latijns-Amerika en het Caribisch gebied, de Organisatie van Amerikaanse Staten, het Ibero-Amerikaans secretariaat-generaal, het Italo-Latijns-Amerikaans Instituut, de Inter-Amerikaanse Ontwikkelingsbank of de Ontwikkelingsbank van Latijns-Amerika. Toekomstige betrekkingen moeten voortbouwen op bijdragen van verschillende belanghebbenden, zoals subnationale entiteiten, parlementsleden, het maatschappelijk middenveld, de particuliere sector, de EU-LAC-stichting, denktanks en de academische wereld. De Raad benadrukt het belang van de volledige betrokkenheid van het maatschappelijk middenveld bij alle dimensies van het partnerschap met de LAC-landen. 17. De Raad verzoekt de hoge vertegenwoordiger en de Europese Commissie werk te maken van de uitvoering van de in de gezamenlijke mededeling vermelde prioriteiten in nauwe samenwerking met de lidstaten, inclusief een toetsing uiterlijk in 2020. 9241/19 DAU/sp 7