ONTWERPVERSLAG. NL In verscheidenheid verenigd NL. Europees Parlement 2017/2036(INI)

Transcriptie

1 Europees Parlement Commissie buitenlandse zaken 2017/2036(INI) ONTWERPVERSLAG met een niet-wetgevingsontwerpresolutie over het voorstel voor een besluit van de Raad inzake de sluiting, namens de Europese Unie, van een overeenkomst betreffende politieke dialoog en samenwerking tussen de Europese Unie en haar lidstaten, enerzijds, en de Republiek Cuba, anderzijds (12502/2016 C8-0517/ /0298(E) 2017/2036(INI)) Commissie buitenlandse zaken Rapporteur: Elena Valenciano PR\ docx PE v01-00 In verscheidenheid verenigd

2 PR_INI_ConsentMotion INHOUD NIET-WETGEVINGSONTWERPRESOLUTIE VAN HET EUROPEES PARLEMENT...3 Blz. PE v /8 PR\ docx

3 NIET-WETGEVINGSONTWERPRESOLUTIE VAN HET EUROPEES PARLEMENT over het voorstel voor een besluit van de Raad inzake de sluiting, namens de Europese Unie, van een overeenkomst betreffende politieke dialoog en samenwerking tussen de Europese Unie en haar lidstaten, enerzijds, en de Republiek Cuba, anderzijds (12502/2016 C8-0517/ /0298(E) 2017/2036 (INI)) Het Europees Parlement, gezien de in 1988 aangeknoopte diplomatieke betrekkingen tussen de EU en Cuba, gezien het ontwerp van besluit van de Raad (12502/2016), gezien de Overeenkomst betreffende politieke dialoog en samenwerking (PCDA) tussen de Europese Unie en haar lidstaten, enerzijds, en de Republiek Cuba, anderzijds (12504/2016), gezien het verzoek om goedkeuring dat de Raad heeft ingediend in overeenstemming met de artikelen 207 en 209 en artikel 218, lid 6, tweede alinea, onder a), en artikel 218, lid 8, tweede alinea, van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU) (C8-0517/2016), gezien het Verdrag betreffende de Europese Unie (VEU), en met name Titel V daarvan over het extern optreden van de Unie, gezien het VWEU, en met name het vijfde deel, Titels I-III en V, daarvan, gezien het Gemeenschappelijk Standpunt van 2 december 1996 over Cuba, bepaald door de Raad op grond van artikel J.2 van het Verdrag betreffende de Europese Unie 1, gezien Besluit (GBVB) 2016/2233 van de Raad van 6 december 2016 tot intrekking van Gemeenschappelijk Standpunt 96/697/GBVB over Cuba 2, gezien de conclusies van de Raad van 17 oktober 2016 over de integrale strategie voor het buitenlands en veiligheidsbeleid van de Europese Unie, gezien de mededeling van de Commissie van 30 september 2009 over de Europese Unie en Latijns-Amerika: een partnerschap van wereldspelers (COM(2009)0495), gezien de verklaringen van de tot op heden gehouden toppen van staatshoofden en regeringsleiders van Latijns-Amerika, het Caribisch gebied en de Europese Unie, met name de verklaring tijdens de top van de EU en de gemeenschap van Latijns- Amerikaanse en Caribische staten (CELAC) in Brussel op 10 en 11 juni 2015 over het thema "Vorm geven aan onze gemeenschappelijke toekomst: werken aan welvarende, hechte en duurzame samenlevingen voor onze burgers", waarbij de politieke verklaring getiteld "Een partnerschap voor de volgende generatie" werd aangenomen, 1 PB L 322 van , blz PB L 337 I van , blz. 41. PR\ docx 3/8 PE v01-00

4 gezien de conclusies van de Raad over de gezamenlijke strategie EU-Caribisch gebied van 19 november 2012, gezien de verklaringen van de speciale vertegenwoordiger van de EU voor de mensenrechten in de gezamenlijke vergadering van de Commissie buitenlandse zaken en de Subcommissie mensenrechten van dit Parlement op 12 oktober 2016 over de resultaten van de mensenrechtendialoog tussen Cuba en de EU, gezien zijn wetgevingsresolutie van... over het ontwerp van besluit van de Raad, gezien zijn eerdere resoluties over Cuba, gezien artikel 99, lid 2, van zijn Reglement, gezien het verslag van de Commissie buitenlandse zaken en de adviezen van de Commissie ontwikkelingssamenwerking en de Commissie internationale handel (A8-0000/2017), A. overwegende dat Europa en Cuba verenigd zijn door een diepe en hechte historische, economische en culturele band; B. overwegende dat de betrekkingen tussen de Europese Unie en de Latijns-Amerikaanse en Caribische landen breed en verscheiden zijn; C. overwegende dat de Europese Unie betrekkingen onderhoudt met de Latijns- Amerikaanse en Caribische Gemeenschap en er onder de 33 lidstaten een brede consensus is over de wenselijkheid van hechtere betrekkingen tussen de Europese Unie en Cuba; D. overwegende dat Cuba het enige land is in Latijns-Amerika en het Caribisch gebied waarmee de EU nog geen overeenkomst heeft gesloten, in welke vorm dan ook; E. overwegende dat het in 1996 aangenomen "Gemeenschappelijk Standpunt" van de EU achterhaald is omdat 20 EU-lidstaten ondertussen een bilaterale overeenkomst met Cuba hebben afgesloten; F. overwegende dat in 2008 de dialoog op hoog niveau tussen de EU en Cuba werd hernomen en de bilaterale ontwikkelingssamenwerking opnieuw van start ging; overwegende dat de Raad in 2010 begonnen is met een beraadslaging over de toekomst van de betrekkingen tussen de EU en Cuba, en in februari 2014 onderhandelingsrichtsnoeren heeft aangenomen, waarna de officiële onderhandelingen voor een overeenkomst betreffende politieke dialoog en samenwerking in april 2014 van start zijn gegaan en op 11 maart 2016 zijn afgerond; G. overwegende dat in de overeenkomst de gebieden van gemeenschappelijk belang voor de EU en Cuba worden benadrukt, onder meer in de drie grote hoofdstukken over politieke dialoog, samenwerking en sectoraal beleid, en handel en handelssamenwerking; H. overwegende dat de mensenrechten een onderdeel zijn van zowel het hoofdstuk over politieke dialoog als dat over samenwerking; PE v /8 PR\ docx

5 I. overwegende dat Cuba bereid is om in het kader van het Europees instrument voor de democratie en de mensenrechten samenwerking met de EU te aanvaarden; J. overwegende dat de mensrechtendialoog tussen de EU en Cuba, onder leiding van de speciale vertegenwoordiger van de EU voor de mensenrechten, van start is gegaan in 2015; K. overwegende dat in het kader van de mensenrechtendialoog in juni 2016 in Cuba een tweede vergadering plaatsvond met vakministeries en overheidsinstanties, waarbij onder meer de vrijheid van vereniging en mensenrechtenkwesties in een multilaterale context, bijvoorbeeld de doodstraf, werden besproken; overwegende dat de volgende vergadering in het kader van de mensenrechtendialoog in de eerste helft van 2017 in Brussel moet plaatsvinden; L. overwegende dat de overeenkomst een zogenaamde "mensenrechtenclausule" bevat, wat een essentieel element is dat internationale overeenkomsten van de EU standaard bevatten, zodat de overeenkomst geschorst kan worden bij schending van de bepalingen over mensenrechten; M. overwegende dat beide partijen een akkoord hebben bereikt over de brede modaliteiten en gebieden voor samenwerking in het hoofdstuk over samenwerking, onder meer over kwesties als de mensenrechten, governance, justitie en het maatschappelijk middenveld; N. overwegende dat de EU de grootste buitenlandse investeerder in Cuba is geworden en de belangrijkste partner voor export en algemene handel, en dat de algemene handel en export van de EU naar Cuba tussen 2009 en 2015 verdubbeld zijn; O. overwegende dat in de Overeenkomst betreffende politieke dialoog en samenwerking (PDCA) een hoofdstuk gewijd is aan de beginselen van internationale handel, en de samenwerking inzake douane, handelsbevordering, technische normen en standaarden, duurzame handel en investeringen wordt behandeld; P. overwegende dat de "Richtsnoeren voor economisch en sociaal beleid" voor Cuba, die na een openbaar debat in 2011 zijn aangenomen, voorstellen voor hervorming, actualisering en modernisering bevatten; Q. overwegende dat in 2016 twee nieuwe openbare debatten geopend werden in Cuba over "Conceptualisering van het economische en sociale model" en het "Nationaal plan voor economische en sociale ontwikkeling tegen 2030: Toekomstvisie voor het land, doelstellingen en strategische sectoren"; R. overwegende dat de EU en Cuba overeen zijn gekomen alle gebieden van samenwerking te gendermainstreamen en in het bijzonder aandacht te besteden aan het voorkomen en bestrijden van alle vormen van geweld tegen vrouwen; S. overwegende dat Cuba elf van de achttien mensenrechtenverdragen van de Verenigde Naties heeft ondertekend en acht ervan heeft geratificeerd; T. overwegende dat Cuba de acht fundamentele conventies van de Internationale Arbeidsorganisatie (IAO) heeft geratificeerd; PR\ docx 5/8 PE v01-00

6 U. overwegende dat de Nationale Vergadering van Cuba sinds 1977 deel uitmaakt van de mondiale Interparlementaire Unie; V. overwegende dat de Algemene Vergadering van de VN 26 opeenvolgende resoluties heeft goedgekeurd waarin gevraagd werd om het einde van het Amerikaanse embargo tegen Cuba, en dat de resolutie in oktober 2016 voor de eerste keer anoniem werd goedgekeurd; 1. is verheugd over de ondertekening van de Overeenkomst betreffende politieke dialoog en samenwerking tussen de EU en Cuba in Brussel op 12 december 2016, en verklaart dat dit een instrument is waardoor de betrekkingen een passend kader zullen krijgen dat in overeenstemming is met de belangen van de EU bij de betrekkingen met Cuba; 2. wijst op de grote strategische waarde van de betrekkingen tussen de EU en Cuba; 3. benadrukt dat de structuur, inhoud en dynamiek van de overeenkomst overeenstemmen met de beginselen en waarden van de EU-instellingen voor externe betrekkingen; 4. verneemt met instemming dat de Raad van de EU inziet dat de opzet van een nieuw kader voor de betrekkingen met Cuba noodzakelijk is, en heeft besloten om deze onderhandelingen aan te pakken en op redelijk korte termijn tot een goed einde te brengen; 5. erkent de grote inzet van Cuba ten aanzien van de Europese Unie op uiteenlopende vlakken, via een gesofisticeerd systeem van politieke dialoog; 6. verklaart dat het Europees Parlement streeft naar een maximale ontwikkeling van de betrekkingen tussen de EU en Cuba, met volledige eerbiediging van de onafhankelijkheid en autonomie van beide partijen; 7. erkent de inspanningen van Cuba om de fundamentele beginselen van de mensenrechten en arbeidsrechten van de VN in zijn rechtsstelsel te integreren, en vraagt Cuba om ook de andere mensenrechtenverdragen van de VN te ratificeren, meer bepaald het Internationaal Verdrag inzake burgerrechten en politieke rechten, het Internationaal Verdrag inzake economische, sociale en culturele rechten, en het Facultatief Protocol bij het Verdrag inzake de uitbanning van alle vormen van discriminatie van vrouwen; 8. verzoekt de EDEO om het Parlement, met passende tussenpozen en in overeenstemming met het in de overeenkomst vastgelegde coördinatiesysteem, op de hoogte te houden van de voortgang bij de ontwikkeling en tenuitvoerlegging van deze overeenkomst; 9. verneemt met instemming dat Cuba en de Verenigde Staten zich inzetten om hun betrekkingen verder te normaliseren, en dat de diplomatieke betrekkingen in 2015 zijn hersteld; 10. benadrukt dat, met het oog op de ontwikkeling van de politieke en economische betrekkingen tussen de EU en Cuba, komaf moet worden gemaakt met unilaterale maatregelen en extraterritoriale maatregelen van derde landen, die verhinderen dat Cuba zijn economische activiteiten volledig ontplooit; PE v /8 PR\ docx

7 11. verneemt met instemming dat de mensenrechtendialoog tussen de EU en Cuba van start is gegaan voordat de onderhandelingen over de overeenkomst werden afgerond; 12. erkent dat de overeenkomst kan bijdragen tot de procedures voor hervorming, aanpassing en modernisering die in Cuba al voorgesteld werden, met name met betrekking tot de diversifiëring van de internationale partners van het land en de opzet van een algemeen kader voor politieke en economische ontwikkeling; 13. wijst erop dat dit de eerste overeenkomst is tussen de EU en Cuba, en dus een keerpunt vormt in de bilaterale betrekkingen tussen beide partijen; verneemt met instemming dat beide partijen ermee akkoord gaan de betrekkingen op een gestructureerde manier te ontwikkelen, met een overeengekomen agenda en wederzijdse verplichtingen; 14. benadrukt de relevantie van het hoofdstuk over politieke dialoog en de oprichting van een geïnstitutionaliseerde mensenrechtendialoog tussen de EU en Cuba; 15. herinnert eraan dat de overeenkomst een bepaling omvat over schorsing in geval van schending van de bepalingen over mensenrechten; 16. herinnert eraan dat de overeenkomst de betrokkenheid van Cuba in EU-programma's mogelijk zal maken, evenals de intensievere uitvoering van het meerjarig indicatief programma (MIP) voor de periode , teneinde de door de Cubaanse regering aangenomen strategie voor economische en sociale modernisering te faciliteren; 17. merkt op dat de overeenkomst Cuba de mogelijkheid biedt om meer betrokken te zijn in en te genieten van grotere toegang tot EU-programma's, bijvoorbeeld Horizon 2020, het kaderprogramma voor onderzoek en innovatie, en Erasmus+, het programma voor onderwijs, opleiding, jeugd en sport, wat op zijn beurt meer academische en interpersoonlijke uitwisseling zou stimuleren; 18. verklaart dat de overeenkomst een platform vormt om de bilaterale handels- en investeringsbetrekkingen uit te breiden, en een grondslag is voor de commerciële en economische betrekkingen tussen de EU en Cuba; 19. is van mening dat de overeenkomst de dialoog en de economische samenwerking zal bevorderen, waardoor het ondernemingsklimaat voorspelbaarder en transparanter kan worden en in de toekomst ook een sterker en stabieler kader ontwikkeld kan worden; 20. vraagt om Cuba op te nemen in de lijst van in aanmerking komende landen onder het externe mandaat van de EIB; 21. wijst erop dat de overeenkomst ook een instrument is dat in multilaterale fora gemeenschappelijke oplossingen zal bevorderen voor mondiale uitdagingen als migratie, de strijd tegen terrorisme en de klimaatverandering; 22. verneemt met instemming dat in de overeenkomst expliciet sprake is van maatschappelijke organisaties als samenwerkingspartners; 23. verzoekt zijn Voorzitter onderhavige resolutie te doen toekomen aan de Raad, de Hoge vertegenwoordiger van de Unie voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid / PR\ docx 7/8 PE v01-00

8 vicevoorzitter van de Commissie, de regeringen en parlementen van de EU-lidstaten, alsmede aan de regering en het parlement van Cuba. PE v /8 PR\ docx