ADVIESBUNDEL Kleuterschool Hand in Hand PAAL PROJECT VERGROENEN SPEELPLAATS OPDRACHTGEVER SAL - Stad Beringen ONTWERP NATUUR-EN LANDSCHAPSZORG VZW Ecologische inrichting groene ruimte www.natuurpunt.be/groeneruimte
SPEELPLAATSVERGROENING SITUERING Hand-in-Hand ligt op een steenworp van de klistberg, een waar groen paradijs om op ontdekkting te trekken. Voor de inkomzone van de school bevindt zich een zeer lange oprijlaan, een cricuit van aan- en wegrijdende wagens. Deze ruimte biedt waarschijnlijk meer mogelijkheden. Wij adviseren om de circulatie te herbekijken en doordachte keuzes te maken naar de toekomst toe. HUIDIGE SITUATIE Vrij conventioneel ingerichte speelplaats. Grote stenige ruimte, visueel gedomineerd door de omringende gebouwen en containerklassen. Een grauw, hard karakter overheerst. De verharding maakt dat de speelplaats in een hitte-eiland veranderd, tijdens warme/zonnige dagen. In een kale vlakke ruimte valt niet zo veel te beleven.
Waarom kiezen voor Kinderen spelen veel en graag. Gelukkig maar, want het is niet enkel leuk en ontspannend, spelen is erg belangrijk voor de ontwikkeling. De speelplaats is een plek waar schoolgaande kinderen heel wat tijd doorbrengen. Hoe deze er uit ziet, is bepalend voor het soort spelactiviteit dat zich ontwikkelt. Hoe meer variatie, hoe meer mogelijkheden. Groen maakt niet altijd deel uit van de speelplaatsomgeving. Wanneer er enkele groenelementen aanwezig zijn, betreft dit vaak enkel een decor. Toch is het niet zo heel moeilijk om een speelplaats om te toveren tot een natuurlijke omgeving. Met de natuur als inspiratiebron kan je een prachtige levende speelplaats maken die je ook nog eens minder werk kost. Eén van de uitdagingen is om nuttige diertjes en vogels aan te trekken, waardoor er een natuurlijk evenwicht ontstaat. Of de speelplaats nu groot is of klein: een natuurvriendelijke plek leeft en het is net dat leven kinderen boeit. Een natuurlijke speelplaats houdt rekening met menselijke wensen en behoeften en wil bijdragen aan meer natuur, aan het herstel van het landschap en aan een schoner milieu. Er wordt zoveel mogelijk gekozen voor bomen en planten van eigen bodem, planten die zijn aangepast aan de grondsoort en aan ons klimaat. Ze zijn resistenter voor ziekten en plagen en geven een ecologische meerwaarde. Daarnaast is er ook plaats voor spontane natuur; plantensoorten die komen aanwaaien en zich vestigen, insecten, vogels en kleine zoogdieren. Een natuurtuin leeft en volgt de seizoenen. Er is geen plaats voor chemische bestrijdingsmiddelen of kunstmest. In een natuurlijke speelplaats worden natuurlijke processen gebruikt in het voordeel van mens en dier. Wanneer je vertrouwt op de natuur en rekening houdt met haar logica, wordt je buiten ruimte een onuitputtelijke bron van verwondering. MEER NATUUR OP DE SPEELPLAATS? Natuur en gezondheid Dat groen goed is voor de ontwikkeling hoeft geen betoog. Een groen plek om even op adem te komen is niet enkel aantrekkelijk, het is tevens goed voor onze lichamelijke en geestelijke gezondheid. Steeds meer onderzoeken onderstrepen de positieve effecten van natuur op de gezondheid. Kinderen brengen steeds meer tijd door achter hun laptop, televiesie of spelcomputer. Het lijkt wel alsof de afstand tussen mens en natuur alsmaar groter wordt. Natuurlijke omgevingen staan al van oudsher bekend om hun heilzame werking. Wetenschappelijke studies leggen zich steeds vaker toe op relaties tussen natuur en gezondheid. De grote thema s zijn: bewegen in het groen en overgewicht, ontspanning en herstel van stress en het verband tussen lichamelijke en psychische gezondheid. Kinderen en hun schoolspeelplaats Voor kinderen is de speelplaats vaak een plek om even los te komen van de aandachtvragende lessen en testen. Gekluisterd aan een een zitbank, opperste concentratie, het stilzijn,... vrij spel en wat groen rondom zich, vormen een niet te onderschatten afwisseling. Verstedelijking en vervreemding van natuur Open plekken raken volgebouwd, groene zone s moeten wijken voor extra parkeerruimte,... heel wat avontuurlijke speelplekken zijn verdwenen. Het aanbod aan high-tech, het aanbod om op elk tijdstip van de dag een programma op de televisie te kunnen bekijken, het ontbreken van aangename groene ruimten om ons heen, het maakt dat de huidige generatie veel minder buiten speelt. Een bezoekje aan de natuur wordt steeds minder vanzelfsprekend en vaker een georganiseerde activiteit. Wie de voeling met de natuur verliest, zal waarschijnlijk ook minder geneigd zijn om haar te beschermen. Kijken naar de wolken en luisteren naar de wind. De geur van kamperfoelie en berkenstammen, de warmte van de eerste zonnestralen op het gelaat, een vogeltje dat je vrolijk welkom fluit, wat stoom afblazen op een bankje in de schaduw van een boom, een lunch tussen voorjaarsbloeiers, een groene ruimte maakt dat je even afstand kan nemen van de hectiek van de dag. Een groen buitenruimte vormt tegengewicht tegen het jachtige en het teveel aan prikkels die per voortduring op ons af komen. Een omgeving ingericht met natuurlijke materialen en inheemse beplanting biedt een prachtige omgeving voor buitenspel. In dit rapport geven we tips, stimuleren we groene uurtjes.
B Turnzaal CONCEPTUEEL ONTWERP KLEUTERSPEELPLAATS A B E C D schaal 1/250 @A3 0 5 10 15 m
ONTWERPVERDUIDELIJKING ADH VAN SCHETSEN Hazelnotenbosje C Grind zone, ommuurd met (zit)keien, een boomstam, ontdekken, insecten zoeken,... A Geborgen zone voor de allerkleinsten, die graag rustig eerst wat rondkijken voor ze op ontdekking trekken. B Groen eiland: verkoelende schaduwwerking, natuurlijk spel materiaal, knuffelboom, droomstruiken,... D Beschut hoekje, zonering,, gluren en bespieden, verstoppertje, lummelen, geheimpjes delen,
REFERENTIEBEELDEN Hand-in-Hand, een super leuk schooltje waar kleutertjes samen dromen van een leuke groene buitenruimte, een plek om te spelen, geheimpjes te delen en samen dromen. Vaak wordt het heel heet op de geasfalteerde speelplaats. Bomen die voor wat schaduw en verkoeling kunnen zorgen, zijn dan ook een grote wens. C Grind zone Ommuurd met (zit)keien, een boomstam, een plek om te ontdekken, insecten te zoeken,... FASE A : UITBREKEN VERHARDING E Water- en speelmuur Het onderbreken van deregenpijp, maakt dat water een extra dimentie vormt. Knikkeren, een bootje maken met een takje,...