Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/24378 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Melief, Sara Marie Title: Immunomodulatory properties of human multipotent stromal cells Issue Date: 2014-03-06
Dankwoord Dankwoord Als afsluiting van mijn boekje een dankwoord. Na bijna 7 jaar is het dan echt af. Natuurlijk niet zonder hulp en steun van vele collega s, vrienden en familie. Met veel plezier heb ik bijna 5,5 jaar op de IHB gewerkt aan de MSC, met 3 verhuizingen van labs en zitkamers, van L3 naar L1 weer terug naar L3. Allereerst gaat mijn dank uit naar Helene, dank voor je begeleiding de afgelopen jaren, de deur stond altijd open voor vragen of overleg. Beste Wim, op iets meer afstand, maar zeker de laatste periode van schrijven ben je erg betrokken geweest, waarvoor dank. De meeste tijd heb ik natuurlijk doorgebracht op het lab met alle collega s van de Stamcelbiologie, Vanessa, Caesar, Jorge, Edith, Ellen, Melissa, Evert-Jan, Frank, Machteld, Karin, Martijn, Sacha, Anna, Farbod, Sandra, Paul, Gitta en Edwin, dank voor goede tijd, de gezelligheid en de wetenschappelijke input tijdens de werkbesprekingen, ik heb veel van jullie geleerd. Vanessa, Jorge and Caesar, we had a good time as PhD students together, I hope we will celebrate your dissertations soon! Ellen, wat fijn dat jij de laatste jaren van mijn promotietraject met mij hebt meegewerkt aan de immuunmodulatie studies. Stug heb jij doorgewerkt aan de lastige Treg-experimenten, na een mislukt experiment ging jij altijd weer vrolijk verder met het volgende. Super dat je mijn paranimf wilt zijn! Naast wetenschap was er gelukkig ook genoeg ruimte voor andere activiteiten, bedankt iedereen voor de gezelligheid tijdens koffie, borrels en labuitjes. Ook wil ik de mensen van het Stamcellab niet vergeten, ik ben begonnen bij jullie op de kamer en al was dat maar voor korte duur, dank voor jullie blijvende interesse. Esther, bedankt voor jouw inspanningen om vet te verzamelen voor de isolatie van MSC. Natuurlijk wil ik op deze plek ook mijn familie en vrienden bedanken, die altijd geïnteresseerd waren in hoe het ervoor stond met mijn celletjes. Ik ben heel erg blij dat ik het afronden dat dit project met zoveel mensen kan vieren. Mijn jaarclub, de Birminghammetjes, de dames van Sherazade, de P-ladies, mijn hockeyteam, oud-huisgenoten van Lijstersteijn, ontzettend veel dank allemaal voor de steun, vriendschap en gezelligheid. Anne, fijn dat je me hebt geholpen met de layout van dit boekje, ik ben er supertrots op. Kirstin, 14 jaar geleden begonnen we samen met studeren, en sinds die tijd hebben we veel stappen samen ondernomen! Ik ben heel blij dat je als paranimf naast mij staat bij mijn promotie. Tot slot, mijn familie, dank voor alles! Lieve Monique, Gerben, Pieter, Clara en Marlous, het is altijd fijn bij jullie te komen en te voelen hoe jullie meeleven. Lieve Maarten en Floor, hopelijk gaan we nog veel gezellige vakanties naar Italië en etentjes samen hebben. Lieve papa en mama, dank voor jullie liefde, geduld en onvoorwaardelijke steun. En tot slot mijn allergrootste dank voor Wouter, jij weet intussen alles van stamcellen en ook jouw geduld is op de proef gesteld totdat dit boekje eindelijk af was. Wat ben ik blij om elke dag weer bij jou thuis te komen, dank voor je interesse, steun en liefde. Ons volgende grote avontuur staat voor de deur, ik kijk er naar uit! Chapter 7 137
138
Curriculum Vitae Curriculum Vitae Sara Melief was born on July 4, 1982 in Amsterdam, The Netherlands. In 2000 she graduated from high school at the Revius Lyceum in Doorn and started studying Biomedical Sciences at Utrecht University. In 2004 she started the research Master program Experimental and Clinical Neuroscience at Utrecht University. As part of this Master s program she was involved in a research project on temporal lobe epilepsy, under supervision of dr. Pierre de Graan at the Rudolf Magnus Institute for Neuroscience (Utrecht University). Subsequently, the author carried out a research project on the psychopharmacology of aggression under supervision of prof. Klaus Miczek at Tufts University, Boston, USA. Her Master s thesis was written under supervision of dr. Leonie Boven on migration of antigen-presenting cells in the brain of MS patients at the department of Immunology of the Erasmus University Rotterdam. In addition, the author completed the 6-months Management profile within her Master s program at Utrecht University. In 2007 Sara obtained her Master s degree and started her research on multipotent stromal cells at the department of Immunohematology and Blood Transfusion at the Leiden University Medical Center under supervision of dr. Helene Roelofs and prof. Wim Fibbe. From April 1, 2013, Sara is employed as post-doc researcher on immunomodulation in melanoma at the department of Clinical Oncology at the Leiden University Medical Center. Chapter 7 139
140
List of publications List of publications Melief SM, Doorduijn EM, Fibbe WE, Roelofs H. The osteogenic differentiation potential of bone marrow-derived multipotent stromal cells correlated with their proliferative capacity: a clonal analysis. Submitted to Cytotherapy; In revision Melief SM, Geutskens SB, Fibbe WE, Roelofs H. Multipotent stromal cells skew monocytes towards an anti-inflammatory function: the link with key immunoregulatory molecules. Haematologica. 2013 Sep;98(9):e121-2. Melief SM, Schrama E, Brugman MH, Tiemessen MM, Hoogduijn MJ, Fibbe WE, Roelofs H. Multipotent stromal cells induce human regulatory T cells through a novel pathway involving skewing of monocytes toward anti-inflammatory macrophages. Stem Cells. 2013 Sep;31(9):1980-91. Melief SM, Zwaginga JJ, Fibbe WE, Roelofs H. Adipose tissue-derived multipotent stromal cells have a higher immunomodulatory capacity than their bone marrowderived counterparts. Stem Cells Transl Med. 2013 Jun;2(6):455-63. Melief SM, Geutskens SB, Fibbe WE, Roelofs H. Multipotent stromal cells skew monocytes towards an anti-inflammatory interleukin-10-producing phenotype by production of interleukin-6. Haematologica. 2013 Jun;98(6):888-95. Maijenburg MW, Gilissen C, Melief SM, Kleijer M, Weijer K, Ten Brinke A, Roelofs H, Van Tiel CM, Veltman JA, de Vries CJ, van der Schoot CE, Voermans C. Nuclear receptors Nur77 and Nurr1 modulate mesenchymal stromal cell migration. Stem Cells Dev. 2012 Jan 20;21(2):228-38. Chapter 7 141