Bestaand gebouw modelleren in Revit Examendatum: 10 juli 2015 Opleidingsinstituut: TEC / CAD College BV Opleiding: ACE Architectural Designer Auteur: E.H.J. Hemelt
Samenvatting In dit verslag wordt onderzocht of het mogelijk is om een bestaand gebouw aan de hand van de aanwezig zijnde gegevens een goed revit model kan worden gemaakt. Het model moet geschikt zijn om in de toekomst een verbouwing en/of inrichting verandering gemakkelijk en duidelijk maken wat wel en niet mogelijk is. Er moeten plattegronden geëxporteerd kunnen worden naar autocad om de bestaande installatietechniek aan te kunnen passen of deze hierna ook over te zetten naar het revit model. 1
Voorwoord Ik heb opleidingen de LTS Elektro in Emmen in 1991 en daarna de MTS Elektro in Emmen in 1996 met succes afgerond en ben daarna gaan werken. Ik ben nu werkzaam bij VE ENgineering een technisch ontwerp, advies en tekenburo. Bij dit bedrijf ben ik sinds 1-1-1998 in dienst en doe voor verschillende opdrachtgevers uiteenlopende opdrachten zoals: Meet&Regeltehniek, huisinstallaties, kathodische bescherming, aarding-/bliksembeveiliging en utiliteitsinstallaties. Voor ontwerp en advies richten wij ons op de elektra installatie en gebouwbeheerinstallatie. Maar voor het tekenen doen wij alle werkzaamheden. Hiervoor maken wij het meest gebruik van Autodesk Building Design Suite en Stabiplan. 2
Inhoudsopgave Samenvatting... 1 Voorwoord... 2 Inhoudsopgave... 3 1. Algemeen... 4 1.1. Inleiding... 4 1.2. Het bedrijf... 4 2. Uitwerking... 5 2.1. Het vraagstuk... 5 2.2. Mogelijke oplossingen... 5 2.3. De gekozen oplossing... 6 2.4. Uitwerking van de gekozen oplossing... 6 2.5. Tijdverschil tussen revit en autocad plattegrond... 7 2.6. Exporteren autocad dwg... 8 3. Revit MEP... 8 3.1. MEP Elektra... 8 3.2. MEP Lucht... 9 3.3. MEP Leidingwerk... 9 4. Conclusie... 9 5. Bijlagen...11 5.1. 3d model staalconstructie...11 5.2. Toegepaste muren...12 5.3. Toegepaste families deuren en ramen...13 5.4. Export plattegrond begane grond...17 5.5. Electical Settings...17 5.6. Panel schedule...18 5.7. Panel schedule aanpassen...18 5.8. Duct Sizing en Mechanical Settings Duct/Pipe...19 5.9. Wasbak met drie connectors...21 6. Bronnen...22 3
1. Algemeen 1.1. Inleiding Voor dit onderzoek is gebruik gemaakt van een bestaand utiliteitsgebouw omdat dit bij onze werkzaamheden de meest voorkomende gebouwen zijn. Het komt bij onze werkzaamheden vaak voor dat er alleen bouwkundige tekeningen op papier beschikbaar zijn om de installatie op te ontwerpen. Nu maken wij altijd een zo betrouwbaar mogelijke bouwkundige tekening in autocad maar dan wel als plattegronden. In dit verslag wordt onderzocht, of het zinvol is om alle informatie die wij op papier hebben in een revit 3d model te plaatsen zodat er een betere beleving bij het gebouw komt, of om het toch alleen te laten bij plattegronden. 1.2. Het bedrijf Het bedrijf VE ENgineering is een technisch ontwerp, advies en tekenburo opgericht door Han van der Veen in juli 1994, hij is de directie. Voor ontwerp en advies richten wij ons op de elektra installatie en gebouwbeheerinstallatie. Voor het tekenen doen wij alle werkzaamheden. Hiervoor maken wij het meest gebruik van Autodesk Building Design Suite en Stabiplan. Wij werken voor regie organisaties. Deze geven wij advies bij verbouwing en uitbreiding van de installaties en het schrijven van bestekken. Ook werken wij voor uitvoerende organisaties. Daarvoor doen wij de uitwerking van de elektra en meet- en regeltechniek bestekken naar een installatie die aan de eisen van het bestek voldoet en aan de wettelijke voorschriften. Voor diverse klanten voor wie wij tekenwerkzaamheden verrichten beheren wij ook de digitale bestanden. Met betrekking tot het gebouw voor onderhoud en toekomstige verbouwingen. Hierdoor heeft de klant de laatste en beste gegevens snel tot zijn beschikking. 4
2. Uitwerking 2.1. Het vraagstuk Soms krijgen wij een opdracht om de gehele bestaande installatie op tekening te zetten. Dit omdat er bij oplevering of aankoop van een gebouw totaal geen gegevens aanwezig of overgedragen zijn. Het is voor de elektra installatie wettelijk verplicht dat het op papier staat hoe deze werkt en beveiligd zodat je geen gevaarlijke situaties krijgt doordat men niet weet wat er geschakeld wordt. Hiervoor moet een bouwkundige basis beschikbaar komen. Deze wordt normaal gesproken met plat autocad getekend en gaan dit nu met revit doen. 2.2. Mogelijke oplossingen 1. Je kunt aan de hand van bestaande tekeningen, bestekken en ander bekende informatie tot een redelijk betrouwbaar revit model komen. Voordelen hiervan: Je hoeft niet ter plekke opnemen Geen extra investering nodig is in hardware(3d scanner) of in de vorm van uitbesteding Ook de toegepaste materialen kunnen worden toegevoegd naar aanleiding van de bestaande informatie Constructie van het gebouw wordt meegetekend Nadeel hiervan: De praktijk kan afwijken van de tekeningen Er moet informatie beschikbaar zijn over maatvoering anders moet men toch ter plaatse meten 2. De mogelijkheid via een puntenwolk een revit model te maken. Voordeel hiervan: Het is precies zoals in de praktijk Indeling interieur ook direct bekent Er hoeft niets bekent te zijn 5
Nadeel hiervan: Je moet ter plekke een laserscan maken of laten maken De toegepaste materialen moet in de praktijk worden bekeken De precieze maatvoering kan het revit model niet aan en zal toch klein afwijkingen opleveren (best-fit) Constructie van het gebouw wordt niet meegetekend 2.3. De gekozen oplossing Ik heb voor de eerste oplossing gekozen, om aan de hand van bestaande tekeningen, bestekken en andere bekende informatie te onderzoeken. Voor de tweede oplossing via een puntenwolk heb ik niet genomen omdat dit in de praktijk alleen zal gebeuren als er een duidelijke andere reden bij komt, zoals verbouwing of de toepassing van het gebouw gaat wijzigen. 2.4. Uitwerking van de gekozen oplossing Ik ben eerst begonnen om een gebouw te selecteren die al in autocad aanwezig is om een redelijk vergelijk te kunnen maken. Uit de archieven heb ik dus alle informatie van het gebouw zoveel mogelijk achterhaald. Gevonden documenten: Geveltekening met verdiepingshoogten Platte gronden met afmetingen en hoogte als gereviseerde werktekeningen Doorsnedes Staal overzicht definitief voor uitvoering Het vloerenplan definitief voor uitvoering Voor het model heb ik eerst de positiebepaald aan de hand van het adres en dit ingevoerd op de site autocadkaarten van het CADcollege.com en dit overgezet naar het revit model. 6
Daarna het peil en de hoogtematen van het staal ingevoerd en de families van de kolommen en liggers geladen en dit na getekend zoals dit op de PDF staat. Dit geeft een resultaat als bijlage 5.1. Nadat de staal constructie in het model stond heb ik vloeren toegevoegd aan de hand van het vloerenplan van VBI. Dit is niet exact overgenomen door per plaat een family te maken maar door de vloer als één geheel te generen in revit per niveau inclusief de aangeven sparingen. Dit is hier de betere oplossing omdat bewapening en plaats van de plaat niet meer van belang zijn. Hierna heb ik de familie voor de buitenmuur en binnenmuur gemaakt en geplaatst met de indeling zoals in bijlage 5.2 is weergegeven. Deze zijn daarna voorzien van de deuren en ramen zoals in bijlage 5.3 is weergegeven. Deze families zijn door mij zelf gemaakt vanaf US-metric english libraries. De gecreëerde ruimten zijn daarna voorzien van plafond en ruimtenummer. Bij het plaatsen van het plafond gebeurde er iets vreemds. Het plafond hing voor de ramen. De maatvoering van de ramen zijn in het gevelaanzicht 2942mm en beginnen op de vloer. Volgens de gegevens in de plattegronden is de plafond hoogte 2800mm. Hoe dit is opgelost in de praktijk weet ik niet. Dit is dus één van de redenen om een revit 3d model te maken. Ik heb dit eerst opgelost door de plafond hoogte naar 2950mm te brengen. In het model hangen alle plafonds aan een maatvoering plafond hoogte en is hierdoor dus snel aangepast. De wanden en vloeren zijn voorzien van een basiskleur en de toiletten van tegels met eigen binnenmuur zodat het toch een redelijk compleet model is. Ik kon de exacte kleuren, tegels en vloeren niet achterhalen in de bekende gegevens. Door er toch gegevens aan te hangen zijn wijzigingen als er later gegevens bekend worden snel toe te passen. Dit kan dan in materials gedaan worden voor de kleuren en vloeren. Deze wijzigt het dan direct in het hele model. Tenzij er verschillende kleuren e.d. zijn toegepast dan moet op dat moment toch een selectie met wijzigingen gemaakt worden. Voor de tegels geldt dat de wall-family wordt gewijzigd. Het dakluik en het dakraam zijn toegevoegd tijdens het maken van het dak en dakrand. 2.5. Tijdverschil tussen revit en autocad plattegrond Autocad Bij het opzetten van een plattegrond moet je goed layers, typelijnen en arceringen letten. Je kunt deuren, ramen en dergelijke gemakkelijk toevoegen als blokken. Hierna moet je dus de 7
doorsnedes, gevelaanzicht (hier moeten ook hoogte bekend zijn) en details tekenen en dan een renvooi maken van de toegepaste materialen of verwijzing naar het bestek. Revit Bij het opzetten van het model moet je eerst de opbouw van de muren aangeven en hoogtes weten. Dan kun je de muren plaatsen met hoogte informatie hierna kun de vloeren en dak toevoegen. Dan kun je alles voorzien van ramen en deuren met de juiste afmetingen en materialen. Doorsnedes hoef je niet meer te tekenen maar een doorsnedelijn plaatsen en je hebt een doorsnede klaar voor op papier. De gevelaanzichten zijn direct al gemaakt. Detail tekeningen kan ik maken door een doorsnede van een klein stukje te maken en de schaal naar bijvoorbeeld 1:10 te zetten. Deze moet dan misschien nog wel worden op gewerkt. Conclusie: Hoe groter en complexer een gebouw is hoe sneller en duidelijker het met revit is te tekenen ten opzichte van autocad. 2.6. Exporteren autocad dwg In de praktijk komt het nog voor dat de bouwkunde al in revit is getekend en dat hiervan voor installateurs toch plattegronden moet worden gemaakt die in te lezen zijn in autocad. Het is eenvoudig te doen als je een goede view in revit hebt. Ik kreeg goede resultaten met de volgende instelling Detail level: Medium en Visual style: wireframe. Deze view kan dan via Export -> CAD-formats worden gesaved als een dwg met resultaat bijlage 5.4 3. Revit MEP 3.1. MEP Elektra Bij het plaatsen van de elektrakast is het zaak om deze te voorzien van een distribution systeem dit is te vinden in manage MEP settings Electrical settings hier moeten eerst de spanningen worden gedefinieerd. In Nederland is dit 230V tussen fase en nul en 400V tussen fase en fase. Als dit is ingevuld dan kan het distribution systems worden gemaakt bijlage 5.5. Nu kun je de elektrakast voor zien van het juiste distribution system en kun je 8
aansluitpunten met de zelfde spanning aansluiten op deze kast via power. Deze knop komt in het menu als je het onderdeel selecteert. Het circuit is het groepsnummer binnen Revit MEP. Je kunt direct zien wat je doet in de System Browser. Als je alle aansluitpunten hebt voorzien van een groepsnummer dan kun het paneel selecteren en via Panel Schedule bijlage 5.6 een overzicht van de kast krijgen. Revit kan nu voor jou een vermogens verdeling maken via de knop rebalance loads. Je kunt zelf de groepen verplaatsen, wisselen en reserve toevoegen bijlage 5.7. Een installatieschema met de aangegeven beveiliging gaat nog niet rechtstreeks dit moet je doen vanaf dit paneeloverzicht. 3.2. MEP Lucht Bij het plaatsen van lucht roosters moet je goed op de hoogtes letten bij het plaatsen de roosters in het plafond en de VAV-box en luchtkanalen er boven. Ook hier ga je nadat je de componenten hebt geplaatst weer systemen toewijzen. Als dit is gebeurd dan kun je de luchtkanalen teken of laten tekenen door revit. Als je het hele luchtsysteem nu selecteert dan kun je met de knop Duct/pipe sizing alle leiding op maat krijgen. Dit gaat aan de hand van de ingestelde waarden in Revit dit is te vinden in manage MEP settings Mechanical settings bijlage 5.8 3.3. MEP Leidingwerk Bij het plaatsen van wastafels krijg je anders dan bij lucht meestal met drie leiding systemen te maken koudwater, warmwater en afvoer. Ook hier geldt weer dat je de leidingsystemen moet toekennen en dan de leidingen kunt tekenen of laten tekenen door revit. Met de zelfde knop Duct/pipe sizing kun je alle leiding op maat krijgen. Hiervoor moeten de connectors wel de correcte waardes hebben bijlage 5.9 is een voorbeeld van een wasbak uit de USmetric english libraries M_Sink Work. 4. Conclusie Er is gebruik gemaakt van bestaande en in het archief zijnde documenten om tot dit Revit Model te komen. Hierin komt uiteindelijk naar voren dat als de voorhanden zijnde gegevens tot een revit model wordt gemodelleerd dat er toch nog onvolkomenheden zijn die alleen met 9
een praktijk opname kan worden opgelost. Voor de export van de plattegrond is dit model voldoende omdat er uiteindelijk geen hoogtes worden gevraagd. Moet het model verder worden gebruikt dan zal deze compleet gemaakt moeten worden aan de hand van een praktijk opname, want oppervlaktes en inhoudsmaten kunnen nu zeker afwijken met de praktijk. Omdat niet bekend is hoe dingen zijn opgelost zoals de plafondhoogte verhogen wat inhoud dat er meer verwarmd/gekoeld moet worden of kleinere ramen zodat er minder daglicht binnenkomt en oppervlakte voor ramen best veel kan afwijken. Ik zie dit als een goede oplossing voor problemen tijden ontwerpfase en bij verbouwingen zoals ik nu ben tegen gekomen met kozijnen en plafond hoogte. De export naar CAD-formats geeft een plattegrond waar goede installatietekeningen mee te maken zijn. Het is zelfs mogelijk om dan de installatie getekend met stabicad for autocad over te halen naar revit met stabicad for revit zodat niet alle bestaande installatietekeningen in autocad verloren gaan. Als gevolg van een verbouwing wordt overgestapt naar een revit model. Revit-mep werkt eigenlijk best goed maar heeft het probleem dat je net als autocad bijna geen bedrijfsstandaarden kunt houden. Met als gevolg je niet een standaard koppeling kunt maken tussen het model, calculatiesoftware en onderhoudssoftware. Dit is deels te ondervangen door add-on software als Nordined of Stabicad te gebruiken. Als de gegevens redelijk betrouwbaar zijn kunnen hier ook kosten aan worden gehangen voor onderhoud maar aan het huidige model zal ik nog niet adviseren doordat er toch nog een afwijking met de praktijk is. Het huidige model geeft wel een betere beleving dan de standaard plattegronden. 10
5. Bijlagen 5.1. 3d model staalconstructie 11
5.2. Toegepaste muren Buitenmuur Binnenmuur 12
5.3. Toegepaste families deuren en ramen Binnendeur 3D Bovenaanzicht 13
Binnendeur met zijraam 3D Bovenaanzicht 14
Binnendeur brandwerend 3D Bovenaanzicht 15
Raam 3D Gevel 16
5.4. Export plattegrond begane grond 14 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 À 0023 0021 0017 0015 0013 0011B 0011A 0011C 0009A 0009 0007A 0011D 0007 B C 0001D Room 0001C 0026 0024 0022 0020 0018 0016 0014 0012 0010 0008 D 5.5. Electical Settings 17
5.6. Panel schedule 5.7. Panel schedule aanpassen 18
5.8. Duct Sizing en Mechanical Settings Duct/Pipe Duct settings 19
Pipe settings 20
5.9. Wasbak met drie connectors 21
6. Bronnen Cursus: Revit basis en gevorderd bij Cadcollege www.google.com www.youtube.com http://meet-tekenwerk.nl/point-cloud-in-revit www.stabiplan.nl www.mepcontent.eu Naslagwerk/boeken: Basisboek revit 2014 Autodesk Revit Architecture 2014 22