GS brief aan Provinciale Staten Postadres Provinciehuis Postbus 90602 2509 LP Den Haag T 070-441 66 11 www.zuid-holland.nl Datum zie verzenddatum linksonder Aan Provinciale Staten () Bijlagen 3 Onderwerp Programma SMITZH-3. Geachte Statenleden, Aanleiding toesturen programma SMITZH-3 Hierbij sturen we u ter kennisname het programmadocument SMITZH-3; Derde fase innovatieprogramma om de Zuid-Hollandse maakindustrie te ondersteunen bij de toepassing van slimme maaktechnologie. Met de intensiveringen bij de Begroting 2017 en met motie 724 bij Kadernota 2018 zijn middelen beschikbaar gesteld voor de de doorontwikkeling en opschaling van het SMITZH-programma met fieldlabs. Het gaat in totaal om 5,5 mln. inclusief 5% proceskosten. Bij de Najaarsnota 2018 hebben we aangekondigd eind 2018 met een programma voor fase 3 van SMITZH te komen. Wij hebben het programmadocument SMITZH-3 op 11 december 2018 vastgesteld. Met trots sturen we SMITZH-3 ter kennisname aan uw Staten. Voorts kondigen we via deze brief aan dat besluitvorming in voorbereiding op subsidieverlening door ons college in het kader van het programma SMITZH-3 bij Voorjaarsnota 2019 aan Provinciale Staten wordt voorgelegd (zie het kopje Vervolg ). SMITZH is een innovatieprogramma met 8 fieldlabs, gericht op versterking van de maakindustrie in Zuid-Holland De afkorting SMITZH staat voor Smart Manufacturing Industriële Toepassing in Zuid-Holland. Het programma SMITZH is opgezet door het kernteam SMITZH met daarin vertegenwoordigd InnovationQuarter, MRDH, Provincie Zuid-Holland en TNO. In dit programma wordt nauw samengewerkt met acht fieldlabs 1 : SAM/XL, Duurzaamheidsfabriek, RoboHouse, RAMLAB, 1 Fieldlabs zijn praktijkomgevingen waarin bedrijven en kennisinstellingen doelgericht oplossingen ontwikkelen, testen en implementeren. Daarnaast kunnen fieldlabs een omgeving bieden waarin mensen deze oplossingen leren toe te passen. dd. 11-12-2018
Dutch Optics Centre, Big Data Innovatie Hub, Digital Factory for Composites en Dutch Growth Factory. Het innovatieprogramma SMITZH wil de Zuid-Hollandse maakindustrie en zijn technologische toeleveranciers ondersteunen bij het toepassen van slimme maaktechnologie (Smart Manufacturing). Zuid-Holland kent een sterke maakindustrie (10.000 bedrijven) met een hightech toeleverketen (100.000 banen). Door digitalisering, automatisering en robotisering kunnen bedrijven met het huidige personeel meer, goedkoper, sneller en tegen betere kwaliteit produceren. SMITZH zet ook skillslabs op, waar personeel, zij-instromers en studenten nieuwe vaardigheden (skills) aanleren om met de slimme maaktechnologie om te gaan. SMITZH is het eerste innovatieprogramma met fieldlabs en nieuwe innovatieprogramma s zullen volgen SMITZH is het eerste innovatieprogramma met fieldlabs. Naast SMITZH worden door de MRDH, Provincie Zuid-Holland, InnovationQuarter en TNO meer innovatieprogramma s opgezet waarin de krachten van fieldlabs en andere partners worden gebundeld om impact te maken. De De MRDH heeft recentelijk 850.000 beschikbaar gesteld voor de opstartfase van het innovatieprogramma Energie en Klimaat en programma s op Agro/Food en Medical/Life Sciences zijn in voorbereiding. Gekozen is om SMITZH als eerste te ontwikkelen om in staat te zijn innovatie uit andere programma s concurrerend te produceren in Zuid-Holland. U wordt te zijner tijd separaat over nieuwe innovatieprogramma s met fieldlabs geïnformeerd en de rol van de provincie hierbij. Inpassing in beleid SMITZH geeft concreet invulling aan regionale, nationale en Europees beleid. In de regio gaat het om het programma Zuid-Hollandse Economie 2019-2022 van de provincie Zuid-Holland. In het programma Zuid-Hollandse Economie, dat uw Staten op 14 november 2018 hebben vastgesteld, is de ambitie opgenomen om het programma SMITZH door te ontwikkelen en dat hiervoor 5,5 mln. inclusief 5% proceskosten is gereserveerd. Voorts gaat het in de regio om de Roadmap Next Economy (digitalisering) en de Economic Board Zuid-Holland heeft Smart Industry tot een van haar vijf speerpunten benoemd. In Nederland is SMITZH als één van de vijf Smart Industry Hubs erkend door het landelijke programmabureau Smart Industry en vormt daarmee de invulling van de Implementatie-agenda Smart Industry, die onder andere door het ministerie van Economische Zaken en Klimaat, FME, Metaalunie en TNO is vastgesteld. Ten slotte zet Europa stevig in op de maakindustrie en digitalisering ervan onder meer voor ondersteuning van de fieldlabs via de Digital Innovation Hubs. SMITZH is een programma in drie fasen, met aandacht voor technologieontwikkeling, human capital (skills ontwikkeling) en internationalisering In 2017 is een verkenning gedaan naar de mogelijkheden van de start van een Innovatieprogramma in samenwerking met fieldlabs gericht op het slimmer maken van de maakindustrie, oftewel SMITZ-1 (fase 1). Daarna is eind 2017 het programma in fase 2 (SMITZH-2) daadwerkelijk van start gegaan en dit loopt door tot april 2019 en wordt mogelijk verlengd tot medio 2019. Het huidige SMITZH-2 2/5 dd. 11-12-2018
programma dat in totaal 3,1 mln. groot is, is gefinancierd door: de industrie ( 1,65 mln), de MRDH ( 750.000) en het ministerie van Economische Zaken en Klimaat ( 700.000). Het Rijk financiert mee in SMITZH-2 naar aanleiding van de Smart Deal tussen Rijk en Regio, waarbij het Rijk SMITZH als de regionale Smart Industry hub voor Zuid-Holland heeft aangemerkt 2. Met SMITZH-3 beogen we de schaalvergroting naar honderden bedrijven en de opschaling van de beweging die in SMITZH-2 op gang is gebracht. Fase 3 van SMITZH (oftewel SMITZH-3) staat dus in het teken van doorontwikkeling en opschaling. In SMITZH-3 stappen ook extra partners in: FME, Holland Instrumentation, Metaalunie, Hogeschool Rotterdam en TU Delft. Ook op het vlak van de ontwikkeling en demonstratie van nieuwe maaktechnologie wordt met SMITZH-3 schaalvergroting in Zuid-Holland gecreëerd door focus en massa aan te brengen. De ambitie is om met het SMITZH-3 programma Zuid-Holland zichtbaar te maken als internationaal zwaartepunt voor Smart Manufacturing op de gebieden lucht en ruimtevaart, maritime en offshore, instrumenten en sensoren en agro/food. Daarmee is het SMITZH-3 programma zowel gericht op technologieontwikkeling, human capital (meer concreet op skills ontwikkeling) en op internationalisering. Het programmadocument voor SMITZH-3 is ontwikkeld door het kernteam SMITZH (InnovationQuarter, de provincie Zuid-Holland, TNO en MRDH) in nauwe afstemming met de acht fieldlabs, TU Delft en overige partners als FME en de Metaalunie. Intentieverklaringen van de reeds betrokken en beoogde nieuwe partners zijn als bijlage bij het programmadocument opgenomen en laten zien dat er breed draagvlak is voor dit programma. Het kernteam SMITZH bewaakt de samenhang en de voortgang in het programma. Beoogde impact en doelstellingen van SMITZH-3 Het meerjarige programma SMITZH-3 beoogt om eind 2022 tot de volgende resultaten en impact te hebben geleid: 100 maakbedrijven die een smart manufacturing strategie hebben geïmplementeerd; 30 maakbedrijven die zich nieuw hebben gevestigd in de regio of hebben gereshored; 50 maakbedrijven die mensgerichte technologie (smart working) toepassen; 50 bedrijven die hebben samengewerkt met één van de smart manufacturing fieldlabs; 5 maakbedrijven zijn door de scale-up fase naar wasdom gebracht. Een conservatieve schatting is dat SMITZH leidt tot een stijging van 10% in werkgelegenheid bij de 100 deelnemende bedrijven, dus tot 2500 extra banen in de regio in 2022. Elke baan bij een maakbedrijf leidt tot minimaal één extra baan bij toeleveranciers. Of de beoogde resultaten en impact worden bereikt, hangt af van de besluiten die ondernemers nemen. Ondernemers worden daartoe gestimuleerd door in SMITZH-3 de volgende doelstellingen te realiseren: 2 De cofinanciering van het Rijk ad. 700.000 voor SMITZH fase 2 is in 2018 in het provinciefonds gestort en de provincie heeft deze vervolgens als boekjaarsubsidie doorgezet aan InnovationQuarter. InnovationQuarter treedt namelijk in fase 2 op als het centrale loket voor SMITZH. 3/5 dd. 11-12-2018
ondernemers op weg te helpen bij de toepassing van bestaande digitaliseringstechnologie; de ontwikkeling van nieuwe maaktechnologie voor de regionale maakindustrie te stimuleren en toepassingen te demonstreren. Slimme technologie vergroot de toegankelijkheid van de maakindustrie voor een bredere groep mensen; de aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt te verbeteren met onderwijs en met mensgerichte technologie, die mensen helpt om zware of complexe taken eenvoudig uit te voeren; het opzetten van ongeveer drie extra skillslabs naast de drie die in opbouw zijn (vanuit SMITZH-2), waar meer dan 500 werknemers, zij-instromers en studenten digitale skills leren in het kader van een leven lang ontwikkelen; het versterken van de infrastructuur met plug & play units voor het ontwikkelen en valideren van nieuwe maaktechnologie en het aanjagen van Factory-as-a-Service voor (pre)productie van enkelstuks en kleine series; een duurzame structuur te bouwen met internationale uitstraling als samenwerking van bedrijven, overheden, kennisinstellingen rondom een achttal fieldlabs met één centraal loket. SMITZH-3 een programma van in totaal minimaal 11,5 mln. met mogelijkheden tot verdere groei Met een bijdrage van de provincie ad. 5,2 mln. (dit is 5,5 mln. minus de 5% proceskosten) kan een meerjarig programma SMITZH-3 van in totaal circa 11,5 miljoen euro worden gerealiseerd doordat andere partijen meefinancieren zoals TNO, bedrijven en (andere) partners. Voorts zullen de activiteiten in SMITZH-3 leiden tot vervolgprojecten voor nationale en internationale financiering en daarmee tot een verdere groei van het programma. Vervolg SMITZH-3 in Provinciale Staten (PS) Bij de Voorjaarsnota 2019 zal ons college aan PS voorstellen om in te stemmen met de verdeling van de beschikbaar gestelde middelen ad. 5,2 mln. exclusief 5% proceskosten over twee meerjarige projecten: blok 1 Technische Innovatie en blok 2 Implementatie en daarbij de subsidieontvangers hiervoor te noemen. Beoogd is de bijdragen aan TNO en InnovationQuarter in de vorm van een meerjarige begrotingssubsidie te doen: 1. TNO (i.s.m. TU Delft) voor blok 1 van SMITZH-3, genaamd Technische Innovatie. Daarbij gaat het om het ontwikkelen van nieuwe maaktechnologie, inclusief het demonstreren en valideren daarvan in de industriële praktijk, aandacht voor de rol van de medewerker, en de voorbereiding van implementatie binnen bedrijven. Het ontwikkelen van nieuwe maaktechnologie door TNO (en TU Delft) zal zoveel mogelijk plaatsvinden in en samen met de fieldlabs (en de daarbij aangesloten bedrijven en nieuwe bedrijven die zich aansluiten); 2. InnovationQuarter voor blok 2 van SMITZH-3, genaamd Implementatie : daarbij gaat het om het versterken van bedrijven, fieldlabs en het SMITZH-loket en hun samenwerking en het bevorderen van scholing en training. 4/5 dd. 11-12-2018
Deze twee subsidieaanvragen zullen bij elkaar opgeteld maximaal 5,2 mln. bedragen. Uitwerking van de twee subsidievoorstellen, op basis van het programmadocument SMITZH-3, is nodig om tot een nadere verdeling te komen van de middelen over de twee blokken in het programma. Besluitvorming over de verdeling van de programmamiddelen over de twee projecten zal uiterlijk bij de Voorjaarnota 2019 dienen plaats te vinden, zodat het programma SMITZH-3 aansluitend op de afronding van SMITZH-2 van start kan. Vanaf medio 2019 willen we graag met onze samenwerkingspartners aan de slag met de uitvoering van het innovatieprogramma SMITZH-3 ter versterking van de Zuid-Hollandse maakindustrie en zijn technologische toeleveranciers. Met het ter kennisname aanbieden van dit SMITZH-3 programma aan uw Staten en een nadere toelichting op het vervolg en uw rol daarbij, hopen we u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd. Hoogachtend, Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland, secretaris, voorzitter, drs. H.M.M. Koek drs. J. Smit Bijlagen: - Programmadocument SMITZH-3; Derde fase innovatieprogramma om de Zuid-Hollandse maakindustrie te ondersteunen bij de toepassing van slimme maaktechnologie - 17 Intentieverklaringen: InnovationQuarter, TNO, TU Delft, FME, Holland Instrumentation, Werkgevers Drechtsteden, Kamer van Koophandel, Metaalunie, Hogeschool Rotterdam, Big Data Innovatie Hub, Digital Factory for Composites, Dutch Growth Factory, Dutch Optics Centre, Duurzaamheidsfabriek, RAMLAB, RoboHouse, SAM/XL - Overzicht logo s van reeds betrokken bedrijven bij de 8 fieldlabs 5/5 dd. 11-12-2018