Nieuwsbrief Eijkelkamp Agrisearch Equipment, juni 2007 28 Geijkt Nieuws Thema: Meten en monitoren e-sense bij TNO e+ WATER L in korea Training & Consultancy in Kroatië Bezoek WMO Genève Nederlands Watermuseum VVMA-dag Cursus Van Walt Ltd. In-line wegwerpfilters e+ OVERFLOW Divernieuws: Divers in Všeborice All it takes for environmental research
Meten en monitoren op afstand Met het e-sense telemetriesysteem is meer mogelijk dan meten alleen. Intelligente sensoren zoals de e+ sensoren of de Diver van Schlumberger Water Services meten onafhankelijk gegevens in het veld en slaan deze intern op. Via de verbinding met het e-sense veldmodem worden meetgegevens of alarmsignalen verstuurd naar een database in uw eigen PC (e-sense direct). Veel van onze klanten hebben het gemak van e-sense reeds ontdekt. Een goed voorbeeld hiervan is de Nederlandse organisatie TNO. Momenteel loopt bij hen een project in opdracht van de provincie Utrecht waarbij e-sense wordt ingezet. TNO De Nederlandse organisatie voor Toegepast Natuurwetenschappelijk Onderzoek (TNO) is in 1932 bij wet opgericht om kennis toepasbaar te maken voor bedrijven en overheden. Als publiekrechtelijke organisatie heeft TNO een onafhankelijke positie. TNO is geen onderdeel van de overheid, geen universitaire instelling of bedrijf. Actuele vraagstukken zijn onder andere het gebruik van de ondergrond, de mobiliteit, de infrastructuur, de vernieuwing van de binnensteden, de netwerkvorming van steden met alle bestuurlijke implicaties die daarbij horen, de milieuproblematiek en de ontwikkeling van regio s, mede in Europees verband. TNO Bouw en Ondergrond ontwikkelt kennis en past deze toe in de vorm van strategisch onderzoek, advies, toegepast onderzoek en productinnovatie. Wilt u meer informatie over deze organisatie, bezoekt u dan de website www.tno.nl. Projectomschrijving In opdracht van de provincie Utrecht heeft TNO Bouw en Ondergrond 10 MiniDivers met 2-poorts e-sense modems geïnstalleerd. Dit met als doel de grondwaterstand direct online te kunnen presenteren in een webportaal op het internet: www.grondwaterstandinutrecht.nl. Bij dit project is gekozen voor e-sense direct Open Interface, omdat de gegevens direct naar een externe database gestuurd moeten kunnen worden: de DINO databank. Ervaringen van deze klant Drs. Ing. Hans van der Meij van TNO Bouw en Ondergrond vertelt over zijn ervaringen met e-sense tijdens dit project: De installatie van de e+ sensoren, Divers en het e-sense systeem hebben wij zelf verzorgd. Dit verliep eigenlijk heel soepel. Na de apparatuur uit de verpakking te hebben gehaald, konden we - mede dankzij de duidelijke handleiding - direct aan de slag. Over de Open Interface van het systeem en de integratie met onze gegevensdatabase DINO, heeft Hans van Rheenen van Eijkelkamp ons uitleg gegeven. Het was voor dit project namelijk van essentieel belang dat het systeem een Open Interface zou hebben, vanwege de directe koppeling die we wilden leggen met de DINO database. GEIJKT NIEUWS 28, +31 313 88 02 00, www.eijkelkamp.com Het kerngebied TNO Bouw en Ondergrond werkt aan innovaties bij overheid en bedrijfsleven. Deze zijn gericht op het duurzaam inrichten, gebruiken en beheren van de gebouwde omgeving, de infrastructuur en ondergrond. Opdrachtgevers zijn de overheid en de bedrijfssectoren die direct te maken hebben met duurzame inrichting. Het mooie van e-sense is dat alles nu volledig geautomatiseerd verloopt. Voorheen vergde het namelijk nogal wat energie om alle meetgegevens te verzamelen. Nu worden meetgegevens door middel van sms-berichten naar onze DINO database verzonden. Sms is hiervoor de perfecte vorm van communicatie. DINO DINO staat voor Data en Informatie van de Nederlandse Ondergrond. Dit is een aparte TNO-afdeling, bestaande uit zo n 60 medewerkers, die namens de Rijksoverheid alle publieke gegevens over de ondergrond beheert. Het DINO-systeem is de centrale opslagplaats voor geowetenschappelijke gegevens over de diepe en ondiepe ondergrond van Nederland. Het archief omvat diepe en ondiepe boringen, grondwatergegevens, sonderingen, geo-elektrische metingen resultaten van geologische, geochemische en geomechanische monsteranalyses, boorgatmetingen en seismische gegevens. Meer informatie vindt u op www.dinoloket.nl 2 www.eijkelkamp.com
e+ WATER L in Korea De e+ WATER L grondwaterniveausensor wordt inmiddels gebruikt door klanten verspreid over de gehele wereld en wordt ingezet bij vele toepassingen. Ook KIGAM (Korea Institute of Geoscience and Mineral Resources) maakt gebruik van de e+ WATER L sensor van Eijkelkamp. KIGAM heeft onderzoek verricht naar de waterdoorlatendheid van de bodem met behulp van een tensiometer met datalogger. Ook de uitstroom van overtollig water werd gemeten met behulp van de RBC Flume en e+ WATER L sensoren. Deze meetgegevens zijn nodig om hydrologische processen en veranderingen van het landschap te kunnen begrijpen, met als doel modderstromen te kunnen voorspellen, aldus Kim, Jin Kwan onderzoeker KIGAM. Nieuwe brochure e+ WATER L Sinds maart 2007 is er een nieuwe brochure uit over de e+ WATER L. Deze intelligente sensor meet en registreert niveaus (0..200 cm) en temperaturen (-20..80 C) van oppervlaktewater. De e+ WATER L is uitgevoerd met een zeer stabiele en nauwkeurige drukopnemer die gedurende lange tijd ononderbroken metingen in het veld mogelijk maakt. De sensor is bestand tegen invriezing en kan dus probleemloos het gehele jaar in buitenopstellingen toegepast worden. Hij is optioneel te voorzien van een robuust en functioneel montagesysteem, dat eenvoudig is te combineren met bestaande peilschaalsystemen. De e+ WATER L kan als stand-alone sensor gebruikt worden, maar is ook inzetbaar in combinatie met het e-sense SMS-modem zodat de sensor op afstand uitgelezen en geconfigureerd kan worden (telemetrie). Wilt u meer informatie over de e+ WATER L dan kunt u de brochure downloaden als PDF-bestand via onze website www.eijkelkamp.com. Daarvoor gaat u naar het menu producten en vervolgens naar de subgroep Earth Monitoring. Daar kiest u voor e-sense: sensoren waar u aanvullende informatie kunt downloaden. Wilt u liever een gedrukt exemplaar van de e+ WATER L brochure ontvangen, stuurt u dan een e-mail naar info@eijkelkamp.com. www.eijkelkamp.com 3
Training verlegt grenzen! Eijkelkamp Training & Consultancy verzorgt training in Kroatië Op verzoek van onze distributeur in Servië, Kroatië en Montenegro, Marin Antic van Megra, hebben Jan Frank Mars en Wim Bulten van Eijkelkamp Training & Consultancy een training verzorgd in Kroatië. De training met als onderwerp bodemfysische laboratorium- en landbouwonderzoeksapparatuur werd gegeven in het Institute for soil te Osijek. Goed onderzoek begint met goede monsterneming. Wanneer gestart wordt met slecht genomen monsters in het veld, zullen ook de resultaten verkregen met bodemfysische laboratoriumapparatuur niet betrouwbaar zijn. Weten wat je meet, waarom je het meet en hoe je het meet! Dat waren de belangrijkste ingrediënten voor deze training. Het doel van de training was dan ook om theoretische en praktische kennis over te brengen over de manier waarop metingen in het veld en in een laboratorium verricht dienen te worden. De achterliggende theorie werd behandeld en er was ruimte voor discussie over interpretaties van geldende internationale normen. Tijdens het praktische deel van de training is veel aandacht besteed aan de manier waarop veldwerk uitgevoerd dient te worden. In het veld zijn de deelnemers getraind met diverse apparatuur om in situ metingen te verrichten, zoals bodemvocht, doorlaatbaarheid, zuigspanning en indringingsweerstand. Kortom: allemaal parameters die van belang zijn om goed landbouwkundig advies uit te kunnen brengen. Daarnaast zijn diverse laboratoriumtoestellen aan de orde geweest, zoals pfapparatuur, pipetapparaat, aggregaat stabiliteit en de permeameter. De deelnemers kwamen uit alle windstreken van het vroegere Joegoslavië, waaronder Osijek, Sarajevo, Mostar, Banja Luka, Zagreb en Pancevo. Gezien de grote belangstelling voor deze training, mogen we vaststellen dat landbouwkundig onderzoek in deze landen een prominente plaats inneemt. Uit onderstaande kan worden afgeleid dat onze distributeur Megra en Eijkelkamp Training & Consultancy terug kunnen kijken op een bijzonder geslaagde week die zeker voor herhaling vatbaar is. Siniša Cvjetkovi Institute for soil, Kroatië: Toen ik net begon te werken met de laboratioriumapparatuur van Eijkelkamp Agrisearch Equipment dacht ik dat ik er eeuwen over zou doen voordat ik onder de knie zou hebben hoe ik met de apparatuur om moest gaan. Gedurende deze workshop, die gehouden werd op ons bodeminstituut, heb ik geleerd hoe het moet. Ik weet zeker dat ik ook voor de andere deelnemers spreek als ik zeg dat het nu heel eenvoudig is om met Eijkelkamp-apparatuur te werken. Tijdens de workshops leerden we heel veel tips en trucs die je niet vindt in de handleiding. Ook helpt het werken in een groep je erbij om vragen te stellen waar je in een andere situatie zelf nooit opgekomen was. Ik heb tijdens deze 2-daagse workshop meer geleerd dan in het hele afgelopen jaar! 4 www.eijkelkamp.com
VVMA themabijeenkomst Op 23 januari j.l. vond in Giesbeek een themabijeenkomst plaats over het gebruik van grond- en waterbemonsteringsmaterialen voor milieukundig onderzoek. Eijkelkamp Agrisearch Equipment organiseerde deze ochtend in samenwerking met de VVMA (Vereniging Van Milieu Adviesbureaus). Door Eijkelkamp Training & Consultancy werd een prijsvraag georganiseerd waar de 55 aanwezige VVMA-leden bij binnenkomst aan deel konden nemen. De uitdaging voor de deelnemers was om een bodemsoort te classificeren, waar zij een cursus Bodemclassificatie mee konden winnen. Slechts 3 van de 55 deelnemers hadden het correcte antwoord. Hieruit blijkt nog eens hoe lastig dit classificeren is! Daarnaast werd tijdens deze ochtend dieper ingegaan op producten zoals de vernieuwde Beekersampler, de ergonomische boor en nieuwe bemonsteringspompen. Maar ook het e-sense telemetriesysteem, SonicSampDrill en de diensten van Eijkelkamp Training & Consultancy kwamen aan bod. Eijkelkamp en de VVMA kunnen tevreden terugkijken op een geslaagde ochtend voor haar klanten en leden. PRODUCTNIEUWS Nieuw type in-line wegwerpfilter Sinds kort is Eijkelkamp overgestapt op de levering van een nieuw type inline wegwerpfilter voor de filtratie van grondwater. Het oude model wegwerpfilter dat u van ons gewend was, wordt niet meer door ons geleverd. Maar maakt u zich geen zorgen: dit nieuwe product is een verbeterde versie van het oude type in-line filter. Dit omdat Eijkelkamp het nieuwe type filter nu mét een voorfilter levert waarvan de capaciteit groter is. Het filter heeft een poriëngrootte van 0,45 micron. Verder zijn de in-line filters in verschillende maten leverbaar, waaronder met effectieve filtratieoppervlaktes van 20 cm², 300 cm² en 700 cm². Sponsorovereenkomst Nederlands Watermuseum Sinds enige tijd sponsort Eijkelkamp Agrisearch Equipment het Nederlands Watermuseum in Arnhem. Dit is een eigentijds en interactief museum over alle aspecten rond zoet water in Nederland, maar ook in de rest van de wereld. Het Nederlands Watermuseum vindt het van groot belang dat iedereen zich bewust wordt van de problematiek rond deze kostbare levensbron en helpt bij het oplossen daarvan. Een bezoek aan het Nederlands Watermuseum is voor jong en oud een leuke en leerzame ervaring. Wilt u meer informatie hierover, kijk dan op www.watermuseum.nl. Eijkelkamp Agrisearch Equipment sluit zich volledig aan bij deze gedachte en wil hier dan ook graag een steentje aan bijdragen. Vandaar dat Eijkelkamp enige tijd geleden heeft gesproken met Jos van den Mosselaar van het Nederlands Watermuseum en heeft besloten het museum financieel te steunen. In het Nederlands Watermuseum staat verder een e-sense vitrine waarin de e+ sensoren van Eijkelkamp Agrisearch Equipment getoond worden en hun werking wordt uitgelegd. Ook zullen er bijeenkomsten plaatsvinden in het Nederlands Watermuseum voor relaties van Eijkelkamp. Het museum is hiervoor de perfecte locatie! www.eijkelkamp.com 5
Eijkelkamp brengt bezoek aan WMO Op 22 en 23 maart j.l. bracht Eijkelkamp Agrisearch Equipment een bezoek aan de WMO (World Meteorological Organization) in Genève. De WMO is de overkoepelende gespecialiseerde organisatie van de Verenigde Naties op het gebied van weer, klimaat en water en is opgericht in 1951. Tijdens het bezoek hebben Albert Knol en Jos van Zuylen van Eijkelkamp een presentatie gegeven over Eijkelkamp en e-sense. e-sense is een productenprogramma waarmee onder andere meteorologische instrumenten zowel stand-alone met een ingebouwde logger, als in combinatie met telemetrie kunnen werken. Ook hebben zij persoonlijk gesproken met verschillende mensen binnen de WMO over de behoefte aan instrumenten en kennisoverdracht in de toekomst. Hiervoor is het Capacity Buildingprogramma van Eijkelkamp Agrisearch Equipment en Eijkelkamp Training & Consultancy heel interessant. Voor meer informatie over onze e-sense producten kunt u onze brochure downloaden via onze website www.eijkelkamp.com. U gaat naar het menu producten en het submenu Earth Monitoring. Vervolgens kiest u voor e-sense, waar u middels de knop download aanvullende informatie de e-sense brochure kunt downloaden. Ook onze brochure over Capacity Building kunt u downloaden via onze website. Gaat u dan naar het menu Training & Consultancy en het submenu Over ETC. Vervolgens klikt u op de onderste knop download aanvullende informatie waar u de brochure kunt downloaden. Begin dit jaar was Eijkelkamp reeds te zien als sponsor op de jaarlijkse WMO kalender met dit keer als thema: International Polar Year. De kalender is online te bekijken op http://www.entico.com/wmo_2007. PRODUCTNIEUWS e+ OVERFLOW Eén van de e+ sensoren in het assortiment van Eijkelkamp Agrisearch Equipment is de e+ OVERFLOW. Deze sensor is ontwikkeld voor het nauwkeurig meten en registreren van riooloverstorten. De specificaties zijn als volgt: Stand-alone sensor met interne datalogger, voeding en luchtdrukcompensatie Uiterst stabiele, nauwkeurige drukopnemer, nauwkeurigheid +/- 0,5 cm, resolutie 0,1 cm Vrij instelbare meetfrequentie met drempelwaarde Opslagcapaciteit datalogger: 40.000 metingen Vervangbare batterij; levensduur 5 jaar (meetinterval 10 min.) Uitlezing en configuratie 100% compatible met Sewer van Schlumberger Water Services Gebruiksvriendelijke software; diverse exportformaten Eenvoudig te combineren met e+ RAIN voor neerslagregistratie Wilt u meer informatie over de e+ OVERFLOW, neem dan contact met ons op! 6 www.eijkelkamp.com
Cursus milieubemonsteren bij Van Walt bijzonder goed ontvangen! Sinds 2002 organiseert Eijkelkamp Training & Consultancy, in samenwerking met haar distributeur in Engeland Van Walt Ltd., een cursus milieubemonsteren van grond, waterbodem en grondwater. Uit evaluaties van voorgaande cursussen bleek dat er veel behoefte was aan training over bodemsaneringen en in situ saneringen in het bijzonder. Daarom heeft Eijkelkamp Training & Consultancy met ingang van maart 2007 de cursus uitgebreid met een extra dag die in zijn geheel gaat over biologisch in situ saneren. De eerste training nieuwe stijl vond in maart van dit jaar bij Van Walt in Engeland plaats en deze is door de 10 cursisten bijzonder goed ontvangen. Het milieukundige gedeelte van de training werd verzorgd door Jan Frank Mars, Egbert Sportel en Sebastian Flamant. Speciaal op verzoek van Vincent van Walt heeft Eijkelkamp aan Maurice Henssen van Bioclear gevraagd om op de laatste trainingsdag een module te verzorgen omtrent in situ biologisch saneren. Hierbij werd ingegaan op biologische processen in de bodem, de afbraak van schadelijke stoffen en hoe deze processen te meten en te monitoren. De cursisten leerden vervolgens welke aspecten van belang zijn bij het uitvoeren van een grondwaterkarakterisatie en hoe de data geïnterpreteerd dienen te worden voor het ontwerp van een in situ biologische sanering. Er werd tijdens de cursus veel aandacht besteed aan de behandeling van een aantal praktijkgevallen van verschillende veel voorkomende verontreinigingen. Ook werd er uitgebreid stilgestaan bij de diverse technieken van biologisch saneren en de grote voordelen hiervan zoals kostenbesparing en geringere ingrepen. De training werd afgesloten met de volgende leus: Creëer duurzame oplossingen door gebruik te maken van biologische processen en recycling door de natuur. De training heeft zoveel positieve reacties opgeleverd, dat Eijkelkamp Training & Consultancy ook in Nederland en België cursussen in situ saneren aan zal gaan bieden. Dankzij de geweldige organisatie van Van Walt Ltd. en de inzet van onze docenten is ook deze training weer een groot succes geworden! Een aantal reacties van de deelnemers: Zeer goed georganiseerd en ontzettend nuttig Een enorm goede en informatieve training, die ik kan aanbevelen aan iedere jonge professional die een carrière overweegt in milieukundig onderzoek www.eijkelkamp.com 7
Divernieuws Divers in Všeborice dump Geschreven door onze Tsjechische distributeur Ekotechnika De Všeborice dump ligt in de Tsjechische Republiek. Het zuidoostelijke deel van de opnieuw in gebruik genomen bruinkoolmijn ligt ten noordwesten van het dorp Všeborice. Het dorpje Všeborice ligt ten noordwesten van Ústí nad Labem en grenst aan de dump. De gevaarlijke vuilstortplaats wordt geëxploiteerd door het bedrijf Dekonta Inc. In 2006 zijn tien peilbuizen VS1 tot VS10 geïnstalleerd voor grondwateranalyses in de nabije omgeving van de dump. De buizen werden ten hoogte van de aan- en afvoer van het grondwater geplaatst aan de rand van de dump om zo de omstandigheden ter plaatse te controleren. Op alle tien peilbuizen werd een beschermende schacht geplaatst en deze is voorzien van een pijpje voor de installatie van de waterstandmeter: TD-Diver. De functie van deze Diver is het meten van het niveau en de temperatuur van het grondwater. De Divers zijn in de buizen bevestigd aan een roestvaststalen kabel (diameter 1 mm). De installatieapparatuur, inclusief de Divers, zijn door Eijkelkamp geleverd. Naast de set van tien Divers werd ook een BaroDiver geïnstalleerd. De BaroDiver meet de fluctuaties in de atmosferische druk in het meetgebied waar de Divers zijn geplaatst. Dit is nodig voor de compensatie van de meetgegevens van de Divers. De BaroDiver is geïnstalleerd in het bestuursgebouw van de operator. De continue meting van het grondwaterpeil startte in december 2006 met een meetinterval van zes uur. Op basis van de gegevensanalyse is het nu mogelijk om de tijdsontwikkeling van de grondwaterstand te bepalen, afhankelijk van de hoeveelheid neerslag. Het verschil in de reactie van grondwaterstanden maakt een scheiding van het gebied mogelijk, aan de hand van de afvoercapaciteit of doorlatendheid van de bodem. Met de classificatie van trends in de grondwaterstanden kan het drainagesysteem onder de dump worden beoordeeld. Ook is het mogelijk de invloed van de dump op de grondwatertemperatuur in het gebied vast te stellen. Diver seminar Praag GEIJKT NIEUWS 28, +31 313 88 02 00, www.eijkelkamp.com Op 8 maart heeft Ronald Wolkenfelt van Eijkelkamp Agrisearch Equipment een bezoek gebracht aan Praag. Op het informatiecentrum van de Landbouwuniversiteit van Praag heeft hij die dag een seminar gehouden over Diver en e-sense voor zo n 30 personen. De bijeenkomst werd georganiseerd in samenwerking met de Tsjechische distributeur voor Eijkelkamp: Ekotechnika. Het doel van dit seminar was om de producten Diver en e-sense meer onder de aandacht te brengen en uitleg te geven over de werking ervan. Denkt u dat er in uw land ook behoefte is aan zo n workshop? Laat het ons even weten, dan kijken we samen met onze distributeur in uw land naar de mogelijkheden. U kunt ons bereiken op telefoonnummer 0031-313-880-200 of via e-mailadres info@eijkelkamp.com. Uiteraard is het ook mogelijk om rechtsreeks contact op te nemen met onze distributeur in uw land. Ga voor contactgegevens naar onze website www.eijkelkamp.com. 8 C OLOFON 2007 - Geijkt Nieuws is een uitgave van Eijkelkamp Agrisearch Equipment. Nijverheidsstraat 30, 6987 EM Giesbeek T +31 313 88 02 00 F +31 313 88 02 99 E info@eijkelkamp.com Redactieadres: Eijkelkamp Agrisearch Equipment Postbus 4, 6987 ZG Giesbeek Redactie: Carine Jansen Vormgeving: Giesbers Concept en Creatie Drukwerk: LK Mediasupport