Boekverslag Nederlands Een uur en achttien minuten door Peter Zantingh Boekverslag door een scholier 2226 woorden 14 mei 2014 5,9 17 keer beoordeeld Auteur Genre Peter Zantingh Coming of age, Psychologische roman Eerste uitgave 2011 Vak Nederlands Zakelijke gegevens Peter Zantingh Een uur en achttien minuten De arbeiderspers, Amsterdam, 2011, 1 e druk 2011 192 bladzijden 22 februari 2014 Fabel (beknopte samenvatting) - Vijf jongens leren elkaar kennen in de kleedkamer van hun voetbalclub om samen in hetzelfde team te spelen, de E1. - Om het nieuwe millennium in te luiden vieren de vrienden dit bij elkaar, vanaf nu zijn het meer dan alleen maar teamgenoten. - Joey heeft een poging tot zelfmoord gedaan op de vriendenvakantie in Griekenland, alleen Alex weet hiervan. - Joey pleegt zelfmoord - De begrafenis wordt geregeld door de vrienden van Joey samen met zijn moeder, zus en Eva de begrafenisonderneemster. - De vier overgebleven vrienden komen bij elkaar en vertellen wat ze allemaal over Joey's problemen wisten. Persoonsbeschrijving Johan Beginsituatie. Pagina 1 van 5
Johan Steenstra is een student die in Journalistiek in Utrecht studeert, en hier dus ook op kamers woont. Hij heeft een vriendin, Nathalie waarmee hij gelukkig is. Het moment waarop Johan het jongste is in het verhaal is wanneer hij met het voetballen begint en dus zijn (later zo belangrijke) vrienden leert kennen. Voordat hij op kamers is gegaan heeft hij altijd in hetzelfde dorpje gewoond in West-Friesland, waar iedereen elkaar kende. Toch heeft hij dit dorpje, en het eerste elftal waar hij in speelde achtergelaten voor nieuwe kansen in de grote stad. Johans karakter is duidelijk, alles is zoals het is en er wordt niet over gevoelens gepraat. Het karakter dat je meestal bedenkt bij de nuchtere Fries, hiervoor zijn niet echt gebeurtenissen in het verleden bij in het spel omdat hij een goede jeugd heeft gehad zonder problemen. Je leert het personage op een indirecte manier kennen, dit maakt het boek interessanter, want je wilt graag weten hoe hij over bepaalde dingen denkt die in het boek gebeuren en hoe hij het weer gaat proberen op te lossen. Toen ik op de helft in het boek was had ik door dat hij als een nuchtere Fries reageerde maar toch echt wel veel nadacht over wat er met Joey was gebeurd, en of dat hij dit had kunnen zien aankomen en zo ja stoppen. Ontwikkeling. Het doel van Johan is lastig te bepalen, vooral omdat er in het boek niet echt dingen zijn die behaald kunnen worden. Want de vraag waarom Joey voor dit einde gekozen heeft heeft niet echt met een doel te maken. De reactie van Johan op de belangrijke gebeurtenissen is voor de buitenwereld zoals de typische Fries, maar in zijn hoofd spoken er veel vragen rond. Wat nou als hij het sms'je niet eerst drie keer had gelezen maar meteen had gebeld, had Joey dan nog geleefd? Had hij achter het mailtje met het liedje erin iets moeten zoeken? Waarom had hij niet door dat Joey toch niet begonnen was aan de pilotenopleiding terwijl hij dit wel tegen iedereen zei? Waren er meer tekenen die leidde tot wat hij nu gedaan heeft? Allemaal vragen die in zijn hoofd om gingen, deze zijn het hele boek niet uitgesproken tot de laatste paar bladzijdes wanneer hij met Alex, Richard en Dennis aan tafel zit en ze alles vertellen aan elkaar wat ze wisten. Ik denk dat Johans karakter niet echt is veranderd, omdat hij naar de buitenwereld als de nuchtere Fries blijft reageren. Alleen bij de mensen die dichtbij hem staan zoals zijn vrienden, vriendin en ouders breekt hij soms open. Wanneer hij breekt stelt hij de vragen die in zijn hoofd rondgaan, de vragen waar niemand een antwoord op heeft, en waar ook nooit een antwoord op zal komen. In dit opzicht is zijn karakter dus toch wel voor een deel veranderd omdat hij bij de mensen die hem lief zijn iets opener is geworden. Ik denk niet dat er in dit verhaal echt voor en tegenstanders zijn, in ieder geval niet in levende personen. Zijn gedachtes zijn zijn voor en tegenstander tegelijk. Soms helpt het hem dat hij weet dat het niks met hem te maken had, maar andersom werkt het hem tegen wanneer hij met alle vragen tegelijk in zijn hoofd zit. Ik vind Johans aanpak goed, aan het einde van het boek heeft hij er met zijn vrienden over gepraat. Ik denk dat dit praten over wat er gebeurd is belangrijk is omdat je dan kunt vertellen wat er in je om gaat. Eindsituatie. Omdat er niet echt een duidelijk doel is, is het ook lastig om te bepalen of dit gehaald is. Wel denk ik dat als de verwerking van Joey's zelfmoord een doel zou zijn, dit voor een stuk behaald is. De zelfmoord van een vriend in een week verwerken lijkt me onmogelijk, maar hij was wel goed op weg om het voor zichzelf een plekje te geven. De vraag of dat Johans situatie verslechterd of verbeterd is is lastig. Hij is zijn vriend kwijtgeraakt, dus op dit vlak zou Pagina 2 van 5
het verslechterd zijn. Maar die vriend zou hij toch vroeg of laat verliezen en hij was wel bezig met het een plekje geven, dus kan je het ook als verbeterd zien. 'Dat het hem nu gelukt is, is een groot verdriet en een kleine opluchting. Ik durfde hem nooit te vragen of het beter ging, of hij nog met dezelfde plannen rondliep.' Dit citaat van Alex geeft het beste weer wat ik hierboven probeerde uit te leggen. Thematiek Het hoofdthema van het boek is in mijn ogen vriendschap, dit is misschien niet heel erg voor de hand liggend omdat het hele boek gaat over de zelfmoord van Joey, maar het is wel duidelijk want het gaat over hoe de vier overgebleven vrienden er mee omgaan en een terugblik op hun vriendschap. Uit het volgende citaten wordt ook duidelijk dat de vriendschap toch niet zo hecht bleek te zijn als iedereen dacht. Dit is het moment dat de vrienden er ook zelf achter komen. 'Zijn vader dacht misschien dat wij meer aan elkaar toevertrouwden dan hij aan zijn eigen vader doet. maar zo is het niet echt, eigenlijk.' Ook wordt hier duidelijk dat de vrienden niet echt over hun gevoelens met elkaar praten, net zoals ik in de persoonsbeschrijving beschreven heb. 'Maar dat is het nou net, met ons allemaal hier, we houden onze bek dicht en denken dat het weer weggaat. Anders zijn we zwak en zielig. Mietjes. Lach het maar weer weg!' Een van de subthema's is het verwerken van de dood. Dit is vrij duidelijk omdat Joey zelfmoord heeft gepleegd. 'Dat het eerste elftal voortaan elke week een speler mist, dat zei ze, dat er voortaan altijd een haakje in de kleedkamer zal zijn waar geen shirt aan hangt. Dat er altijd woorden niet gezegd zullen worden als we voortaan bij elkaar zijn, omdat die hem toebehoorden. Dat ze gisteravond vier jongens een partijtje Monopoly zag spelen waarbij sommige straten door niemand werden gekocht.' Uit dit citaat werd voor mij duidelijk dat de jongens er nog lang niet overheen waren, wat eigenlijk ook nog niet echt mogelijk is. Ook sloeg dit citaat weer terug op de vriendschap, omdat de dingen die ze altijd samen deden anders zullen zijn. Een ander subthema is het spreekwoord 'uit het oog maar, uit het hart', omdat Johan in Utrecht op kamers ging wonen en het vertrouwde West-Friesland achterliet miste hij veel van de lol die zijn vrienden hadden. Nadat hij op kamers is gegaan is de vriendschap een stuk afgezwakt, ook tussen de jongens die nog in hun geboortedorp woonde. 'Het grootste verdriet dat we zullen meedragen, is het verdriet dat het niet gelukt is. Dat onze nooit uitgesproken misse, om elkaar op de schouders te dragen van ons eerste doelpunt bij de F-pupillen tot onze trouwdag, onze eerste baan of de geboorte van onze kinderen, niet is volbracht. Het uiteindelijke doel, waar we naar onderweg waren door gewoonweg te doen wat we deden, was elkaar kwijtraken. Elkaar uit het oog verliezen, omdat het Echte Leven op ons zou wachten. Want natuurlijk wisten we dat we niet bij elkaar op de bank zouden blijven zitten tot we veertig waren. Als we elkaar maar kwijtraken omdat er iets beters, iets groters, iets belangrijks, op eenieder van ons wachtte.' Persoonlijk vind ik dat dit citaat heel goed weergeeft dat uit het oog, uit het hart hier gebeurt. Want wanneer er iets beters op het pad van iemand kwam was het goed om de vrienden te verlaten, het was okee om dan te gaan en niet meer terug te keren. Ook is de het gevoelens verzwijgen een subthema, omdat de jongens nooit echt met elkaar praatten, ze spraken wel met elkaar maar dan ging het vooral over de oppervlakkige onderwerpen zoals voetbal. Ze hebben nooit echt met elkaar gepraat over de dingen die ze later echt wilde bereiken, ze leefde met de dag en dat was genoeg leek het wel. 'Als Dennis opendoet en me begroet, lijkt hij zijn lacht niet in te kunnen houden. Het verlies dat tussen onze ogen echoot kan zich op dit moment niet anders uiten dan via een flauwe grinnik. We weten niet anders, we kennen elkaar niet anders.' Pagina 3 van 5
Ik denk dat de plek waar het verhaal zich afspeelt niet echt invloed heeft gehad op het verhaal, wel denk ik dat het de afstand (de reistijd) tussen Johan en de rest van de vrienden belangrijk is geweest in het verhaal. Omdat ze niet meer snel bij elkaar konden zijn wanneer er iets belangrijks gebeurde zwakte de vriendschap af, dit heeft dus zeker met het verhaal en de plaats te maken. Het wereldbeeld van de schrijver is in het verhaal realistisch, omdat ze vooral bezig zijn met het regelen en het verwerken van de dood. Ik denk dat de boodschap die Peter Zantingh is dat je moet genieten van het leven dat je hebt, maar dat je niet altijd alles zelf in de hand hebt. Verdiepingsopdracht B, Tijd. Het boek is opgedeeld in dagen, die je met hoofdstukken kunt vergelijken. Deze dagen zijn weer in drie verschillende stukken verdeeld. Het eerste stuk is de tegenwoordige tijd, de realiteit zoals Johan op dat moment door het leven gaat. Het tweede stuk is een flashback naar vroeger. In de volgorde van deze flashbacks zit geen logische chronologie, maar toch past steeds het stuk waarover de flashback gaat goed bij de tegenwoordige tijd. Het derde stuk gaat over hoe de flashback zo goed bij de tegenwoordige tijd past, zoals wanneer de flashback over de voetballende jongetjes ging in de e1, en het derde stuk van het hoofdstuk over het citaat waar er een haakje leeg zal blijven in de kleedkamer, dat het eerste elftal altijd met een man minder zal spelen. Het effect van deze volgorde heeft voor meer duidelijkheid in het boek gezorgd, je begreep waarom het zo moeilijk was voor de jongens om met elkaar te praten. De meeste open plekken werden ingevuld door het deel van het hoofdstuk erna, maar toch bleven er genoeg belangrijke open plekken die het boek interessant hielden om te lezen. Echte fysieke spanning zat niet echt in het boek, in tegenstelling tot psychische spanning. Deze spanning werd steeds groter, nam een klein beetje af door weer wat antwoorden op vragen die je tijdens het lezen kreeg en werd weer groter doordat er weer nieuwe informatie bij kwam waar je weer nieuwe vragen over kreeg. Eindoordeel Ik heb het beoordelingswoord boeiend gekozen omdat ik bleef lezen, ik het zelf ook iets soortgelijks meegemaakt en wilde dus graag weten of dat mijn reactie op bepaalde gebeurtenissen die na zo iets komen gelijk was aan die van Johan. Het boeiende stuk komt niet alleen maar vanuit mijn leven, maar ook doordat je zelf ook met vragen komt die in het boek deels beantwoordt worden. Deze vragen heb ik zelf ook deels gehad uit mijn ervaringen, en dat ze bij iemand anders ook terug komen is herkenbaar. Herkenbaar is een ander beoordelingswoord dat iedereen zou kunnen kiezen wanneer hij/zij iets vergelijkbaars heeft meegemaakt, en misschien zelfs wanneer je niet zoiets meegemaakt hebt. Het boek ik zo realistisch verteld dat het wel herkenbaar wordt ook al wil je dit zelf liever niet. Realistisch is ook een beoordelingswoord dat goed bij het boek past, door de manier van vertellen en waarop alles gaat is het jammer genoeg realistisch. Het met vragen achterblijven en de manier waarop alles geregeld wordt is zo goed beschreven dat je dit alleen maar realistisch genoemd kan worden. Ik vond het niveau van het boek goed passen bij de manier waarop ik lees en informatie uit een boek haal, daarom wil ik de volgende keer graag op hetzelfde niveau (niveau 4) blijven lezen. Mijn vorige boekverslag boeken waren allemaal niveau 3, en ik heb bij dit boek geen extra moeite hoeven doen om er genoeg informatie uit te kunnen halen dus ik denk dat er wel een leesontwikkeling merkbaar is als er echt een groot verschil zit tussen de twee niveaus. Pagina 4 van 5
Verder ben ik niet echt veel wijzer geworden over de manier van denken van mensen, omdat ik zelf als wist hoe dit gaat in deze situaties, maar als je net zoals ik een soort van bevestiging wilde om te kijken of dat het niet raar was hoe je dacht is dit een goed boek om te lezen. Voor wanneer je zelf niet in aanraking bent geweest met deze soort situaties is het een goed boek om een beeld te krijgen van hoe dingen dan gaan. Er zit een goed verhaal in het boek waardoor het geen droge opsomming wordt van dingen die er dan gebeuren, het is een goed en interessant te volgen verhaal. Samengevat zou ik het boek dus zeker aanraden als je van een realistisch maar heftig boek houdt. Pagina 5 van 5