108162 ADVIES inzake de klacht van: de heer [klager] en mevrouw [klaagster] te [plaatsnaam], ouders van [leerling], tegen - de heer [directeur], directeur openbare basisschool [de school] te [plaatsnaam] (hierna: de school), - de heer [bestuurder], bestuurder van het schoolbestuur, [het bestuur] te [plaatsnaam], verweerders 1. VERLOOP VAN DE PROCEDURE Op 27 maart 2017 hebben klagers een klacht tegen verweerders bij de Commissie ingediend. Klagers hebben op 30 maart en 6 mei 2018 aanvullende stukken ingediend. Een secretaris van de Commissie heeft telefonisch met klagers overlegd over de gewenste wijze van klachtafhandeling: mediation of formele klachtbehandeling. Naar aanleiding van dat gesprek is de volgende klacht ter beoordeling voorgelegd aan de Commissie: De heer en mevrouw [klagers] klagen over de inhoud en de totstandkoming van het schooladvies van hun dochter. Verder klagen klagers over de wijze waarop de school met klagers en hun dochter heeft gecommuniceerd en over de wijze waarop het schoolbestuur hun klacht heeft afgehandeld. Klagers voelen zich daardoor niet serieus genomen. Op 5 april 2018 heeft de Commissie verweerders verzocht om voor 26 april 2018 een verweerschrift in te dienen. Op 26 april 2018 heeft de Commissie de verweerschriften ontvangen. Alle stukken zijn in afschrift aan partijen gestuurd. De mondelinge behandeling van de klacht vond plaats op 16 mei 2018 te Utrecht. Bij de zitting waren de heer en mevrouw [klagers] aanwezig. De heren [directeur] en [bestuurder] waren ook bij de zitting aanwezig. Zij hadden als informant meegenomen de heer [leerkracht groep 8], leerkracht groep 8 op de school. Onder handhaving van hun standpunten hebben partijen een nadere toelichting gegeven. Wat in de stukken en op de zitting naar voren is gebracht is, voor zover relevant, zakelijk in dit advies weergegeven. pagina 1 van 7
2. DE FEITEN [leerling] zit in groep 8 van de school. De leerkrachten van groep 8 zijn de heer [leerkracht groep 8] en mevrouw [leerkracht groep 8]. In verband met de overgang naar het voortgezet onderwijs heeft de school een aantal gesprekken gevoerd met de ouders en/of [leerling]. o Aan het einde van groep 7 vond de school een havo-advies passend voor [leerling]. o Op 27 november 2017 heeft de school een pre-adviesgesprek gevoerd met de ouders. De school heeft [leerling] toen geadviseerd om naar de havo te gaan. o Op 19 februari 2018 heeft de school het definitieve schooladvies havo/vwo kenbaar gemaakt aan [leerling] en haar ouders. o Op 20 februari 2018 heeft de heer [leerkracht groep 8] en op 21 februari 2018 heeft mevrouw [leerkracht groep 8] met [leerling] gesproken over het schooladvies. De school had voor 9 maart 2018 een vervolgafspraak gepland. Op 22 februari 2018 hebben de ouders de school per mail laten weten dat ze 9 maart afwezig waren. De ouders hebben de school verzocht om een nieuwe afspraak te maken. De ouders menen dat een vwoadvies beter past bij de leerprestaties van hun dochter en hebben dat in hun mail toegelicht. Zij willen hierover graag in gesprek met de school. Op 23 februari 2018 heeft de school in een mail aan de ouders uitgelegd hoe het schooladvies tot stand is gekomen. Diezelfde dag hebben de ouders de school per mail laten weten dat zij het nog steeds niet eens zijn met het advies en zij hebben de school gevraagd om duidelijker uiteen te zetten hoe het schooladvies tot stand is gekomen. De ouders gaven aan dat zij het gevoel hebben dat de school hen niet serieus neemt. Op 6 maart 2018 heeft de school gereageerd op de mail van de ouders van 23 februari. Diezelfde dag hebben de ouders de school nogmaals verzocht om een nadere onderbouwing van het schooladvies. Daarnaast hebben de ouders op 6 maart een klacht ingediend bij het schoolbestuur. Het schoolbestuur heeft op 26 maart 2018 schriftelijk gereageerd op de klacht. In deze brief staat onder meer: Het schoolbestuur volgt de interpretatie van de school inzake het advies havo-vwo. Op 27 maart 2018 hebben de ouders een klacht ingediend bij de LKC. Op de zitting heeft de schooldirecteur laten weten dat [leerling] voor haar Cito-eindtoets een score van 549 heeft gehaald. 3. VISIE PARTIJEN Visie klagers Schooladvies De school heeft gezegd dat het schooladvies is gebaseerd op de resultaten van de afgelopen drie jaar, werkhouding, inzicht en sociaal-emotionele vaardigheden. pagina 2 van 7
Resultaten afgelopen drie jaar De school weegt de resultaten van groep 6 en 7 zwaarder dan de resultaten van groep 8. Daarmee gaat de school voorbij aan de ontwikkeling die [leerling] in groep 8 heeft doorgemaakt. De school adviseert niet, zoals de PO- en VO-raad adviseren, vanuit hoge verwachtingen. Bovendien houdt de school er geen rekening mee dat de kwaliteit van het onderwijs in groep 6 niet goed was. In groep 6 stond er een slecht functionerende leerkracht voor de klas. In groep 7 bleek dat er het nodige ingehaald moest worden. Klagers merken ook nog op dat leerlingen die ongeveer dezelfde resultaten als [leerling] hebben behaald, wel een vwo-advies hebben gekregen. Werkhouding en inzicht Volgens de school passen de werkhouding en het inzicht van [leerling] niet bij een vwo-leerling omdat [leerling] graag kletst in de klas en omdat het soms wat langer duurt voordat ze begrijpt wat er van haar wordt gevraagd. Klagers vinden dit een magere onderbouwing. Ondanks dat klagers een paar keer hebben gevraagd om een nadere onderbouwing, heeft de school deze niet gegeven. Klagers hebben de school laten weten dat zij [leerling] kennen als een serieus en gedisciplineerd meisje dat haar werk goed kan plannen en organiseren. De school is hier niet op ingegaan. Sociaal-emotionele vaardigheden De observatielijsten waar school mee werkt, hebben klagers voor het eerst in groep 8 gezien. Uit deze lijsten blijkt niet dat [leerling] niet naar het vwo zou kunnen gaan. Communicatie Tijdens het adviesgesprek van 19 februari 2018 hebben beide leerkrachten in bijzijn van [leerling] uitgelegd waarom zij vinden dat [leerling] geen vwo-leerling is. [leerling] zou moeite hebben met begrijpend lezen en [leerling] zou het moeilijk gaan krijgen met wiskunde. Klagers vinden dat de leerkrachten met deze boodschap aangeven geen vertrouwen te hebben in [leerling]. Zo is dat ook overgekomen bij [leerling]. Na het adviesgesprek hebben beide leerkrachten met [leerling] gesproken. Allebei hebben ze gezegd dat zij denken dat vwo te moeilijk is voor [leerling]. Na het adviesgesprek heeft de school voorgesteld om een vervolggesprek te voeren. Klagers wilden dit ook graag, maar konden niet op de voorgestelde datum. Dat hebben klagers de school ook laten weten. Tot een gesprek is het niet meer gekomen. Klagers vinden dit merkwaardig, omdat ze meerdere malen hebben verzocht om een gesprek. Klachtbehandeling Klagers hadden verwacht dat de bestuurder hen zou uitnodigen voor een gesprek over hun klacht. Klagers wilden er graag samen uitkomen. Helaas heeft de bestuurder klagers niet gehoord. Verder is de bestuurder niet ingegaan op de klacht dat het schooladvies niet is gebaseerd op een zorgvuldige motivering. pagina 3 van 7
Visie verweerders Schooladvies Resultaten afgelopen drie jaar De school heeft gekeken naar de resultaten van de methodegebonden toetsen, de Citotoetsen en Snappet (digitaal adaptief leersysteem). De resultaten van de Citotoetsen zijn verwerkt in de plaatsingswijzer. Deze wijzer geeft per niveau van het voortgezet onderwijs aan of er sprake is van een onvoldoende profiel, een bespreek-, twijfel, basis- of plusprofiel. Voor wat betreft het vwo-niveau kwam [leerling] op het gebied van begrijpend lezen twee van de drie keer uit op het bespreekprofiel. Voor rekenen zijn er vijf toetsuitslagen verwerkt. Drie daarvan kwamen uit op basisprofiel, een op plusprofiel en een op twijfelprofiel. Op het laatste rapport heeft [leerling] bij het onderdeel rekenen voor inzicht een ruim voldoende in plaats van een goed gekregen. In de klas zien de leerkrachten dat [leerling] eenduidige leerstof goed kan verwerken. Als het abstracter wordt, heeft [leerling] moeite om de stof te doorzien en te verwerken. Dat is ook terug te zien in het digitale adaptieve leersysteem waar de school mee werkt. De score daar is voor rekenen, taal en woordenschat een II en dat sluit aan bij havo/vwo. Werkhouding en taakgerichtheid Tijdens de uitleg en verwerking van de stof is [leerling] niet altijd even geconcentreerd en gemotiveerd. [leerling] zoekt vaak contact met andere leerlingen. Dat past bij haar sociale karakter. [leerling] doet op zich voldoende mee, maar de leerkrachten zien intrinsieke motivatie in mindere mate. De leerlingen die ongeveer dezelfde resultaten hebben als [leerling] scoren op de onderdelen werkhouding, werktempo en concentratie beter dan [leerling] en dat verklaart waarom deze leerlingen een vwo-advies hebben gekregen. Sociaal-emotionele vaardigheden De school kijkt niet alleen naar wat [leerling] cognitief zou kunnen, maar ook of [leerling] gelukkig wordt. De school denkt dat het goed is voor [leerling] om uit te zoeken wat nu het beste bij haar past. Havo: daar wilde [leerling] aan het begin van het jaar naar toe. Of vwo: daar wil [leerling] nu naar toe. Door het havo/vwo advies wordt er geen leerroute afgesloten. Communicatie De leerkrachten herkennen niet dat zij op een negatieve manier met [leerling] hebben gesproken over het vervolgonderwijs. Niet tijdens en niet na het adviesgesprek. De leerkrachten hebben na het adviesgesprek op informele wijze even met [leerling] gesproken. Dat hebben ze gedaan met alle leerlingen. De leerkrachten hebben [leerling] niet gezegd dat het vwo te moeilijk voor haar is. pagina 4 van 7
Het was de bedoeling dat er na het adviesgesprek een vervolggesprek zou komen. Dat lukte niet op de voorgestelde datum. Om te voorkomen dat de ouders lang moesten wachten op informatie heeft de school ervoor gekozen om de ouders per mail een antwoord te geven op de vragen die ze hadden. Daarna is de communicatie ook per mail verlopen. Klachtbehandeling De ouders hebben een zeer uitgebreide klacht ingediend. Hierdoor was het niet nodig om de ouders nog te horen. Het was duidelijk waar het de ouders om te doen was. Normaal gesproken is er bij een klacht wel sprake van hoor en wederhoor. Dat is met name belangrijk als een interventie van de bestuurder nog tot een oplossing zou kunnen leiden. Hier ging de klacht voor een groot deel over het verleden (de onderwijskwaliteit in groep 6). Door het verstrijken van de tijd kon de bestuurder daar nu niks meer aan doen. Wat betreft de klacht over het schooladvies heeft de bestuurder de ouders laten weten uit te gaan van de deskundigheid van de school. 4. OVERWEGINGEN VAN DE COMMISSIE Schooladvies De Commissie is terughoudend bij het toetsen van schooladviezen, aangezien het onderwijzend personeel van een school bij uitstek de deskundigheid en professionaliteit heeft om het kennen en kunnen van een leerling te beoordelen. Dat betekent dat de Commissie toetst of de school in redelijkheid tot het uitgebrachte schooladvies heeft kunnen komen en of de procedure om tot dat advies te komen zorgvuldig is geweest. De Commissie is niet bevoegd om een schooladvies te geven of te wijzigen. De Commissie stelt vast dat de school op verschillende momenten met de ouders heeft besproken welk schooladvies passend is voor [leerling]. De school heeft zich daarbij steeds gebaseerd op verschillende gegevens. Citotoetsen, methodegebonden toetsen, Snappet, werkhouding, inzicht, taakgerichtheid en sociaal-emotionele vaardigheden. Op grond van de aangeleverde stukken en het ter zitting besprokene, acht de Commissie het advies havo/vwo voor [leerling] niet onbegrijpelijk. Tegelijkertijd begrijpt de Commissie dat de ouders, gezien de ontwikkeling van [leerling] in groep 8, de school te voorzichtig vinden in hun advisering. Dat rechtvaardigt echter niet de conclusie dat de school niet in redelijkheid tot het schooladvies havo/vwo heeft kunnen komen. Dat medeleerlingen met vergelijkbare scores een hoger advies hebben gekregen, maakt deze conclusie niet anders. De school dient immers alle omstandigheden van de individuele leerling bij haar advies te betrekken. Het klachtonderdeel dat het schooladvies te laag is, is daarom ongegrond. De Commissie beveelt de school aan om tijdens de heroverweging na te gaan of er, gezien de hoge Citoscore op de Cito-eindtoets die [leerling] heeft behaald, aanleiding is om het schooladvies aan te passen. Communicatie Het enkele feit dat de leerkrachten [leerling] hebben verteld wat de overwegingen van hun advies is, is niet klachtwaardig. Het is juist zorgvuldig dat de leerkrachten dat niet aan klagers pagina 5 van 7
hebben overgelaten. Partijen hebben verschillende visies over de wijze van communicatie van de leerkrachten met [leerling]. Nu partijen tegengestelde visies hebben en er geen doorslaggevende informatie is die een van de visies meer aannemelijk maakt dan de andere, is dit klachtonderdeel niet aannemelijk gemaakt en daarom ongegrond. Wat betreft de klacht over de communicatie tussen de school en de ouders stelt de Commissie het volgende vast. Na het adviesgesprek zou er een vervolggesprek plaatsvinden. Ouders hebben daar meerdere keren om gevraagd en de school is op dat verzoek niet ingegaan. Er is een mailcorrespondentie ontstaan tussen de school en de ouders. De school heeft de ouders niet laten weten dat de mailwisseling in de beleving van de school in de plaats kwam van het gesprek. Nog los van de vraag of een dergelijk gesprek gevoerd kan worden via de mail, merkt de Commissie op dat de school in de mails aan de ouders nauwelijks aanvullende informatie heeft gegeven over het schooladvies. Uit de stukken blijkt duidelijk dat dit is waar ouders behoefte aan hadden. Gezien het uitblijven van een vervolggesprek en een nadere toelichting op het schooladvies, acht de Commissie de klacht over de communicatie tussen de school en de ouders gegrond. Klachtprocedure Als ouders een klacht indienen over een school bij het schoolbestuur mag van het schoolbestuur verwacht worden dat het de klacht zorgvuldig behandelt. Zo zal het bijvoorbeeld het beginsel van hoor en wederhoor moeten toepassen als het een oordeel wil geven op de klacht. Door partijen niet in de gelegenheid te st[leerling] hun standpunt mondeling toe te lichten, ontneemt de bestuurder partijen het recht om gehoord te worden, waardoor het gevoel kan ontstaan dat het bestuur hen niet serieus neemt. Onderdeel van hoor en wederhoor is ook dat partijen in gelijke mate gehoord moeten worden. Dat houdt in dat als het bestuur de ene partij hoort, het bestuur ook de andere partij moet horen. Alles wat partijen tijdens het horen naar voren brengen, zal het bestuur mee moeten nemen bij zijn beslissing. Het staat vast dat de bestuurder de ouders niet en de school wel heeft gehoord. Daarmee heeft de bestuurder in strijd gehandeld met het beginsel van hoor en wederhoor. Ook is het bestuur niet ingegaan op de klacht dat het advies onvoldoende was gemotiveerd. De klacht over de klachtbehandeling acht de Commissie om die reden gegrond. De Commissie heeft niet kunnen nagaan of het beginsel van hoor en wederhoor is opgenomen in de klachtenregeling van [het bestuur]. Als dit niet het geval is, beveelt de Commissie het bestuur aan het beginsel van hoor en wederhoor op te nemen in de klachtenregeling. 5. OORDEEL VAN DE COMMISSIE De Commissie komt op grond van bovenstaande overwegingen tot het oordeel dat de klacht ongegrond is voor zover deze betrekking heeft op de inhoud van het schooladvies en de communicatie met [leerling]. De klacht is gegrond voor zover deze betrekking heeft op de communicatie met klagers over het schooladvies en de klachtafhandeling door het schoolbestuur. pagina 6 van 7
6. AANBEVELINGEN VAN DE COMMISSIE Naast de aanbevelingen die zijn opgenomen in de overwegingen ziet de Commissie geen aanleiding om nog andere aanbevelingen te doen. Aldus gedaan te Utrecht op 30 mei 2018 door mr. E.J.M. Hofhuis, voorzitter, K. Evers en drs. C.A. Hoos, leden, in aanwezigheid van mr. A.A. Veraart, secretaris. mr. E.J.M. Hofhuis voorzitter mr. A.A. Veraart secretaris pagina 7 van 7