Jaarplan Energie Verantwoorde Glastuinbouw: morgen groeit vandaag

Vergelijkbare documenten
Energietransitie Glastuinbouw en warmte

Provinciaal klimaat- en energiebeleid: doelen, emissies, maatregelen. Robert Koelemeijer - PBL

Verkenning energie en verduurzaming glastuinbouw Limburg. 20 februari 2019

Programma Kas als Energiebron

Van Energie naar Klimaat Energietransitie in Nederland Timme Lucassen Rijksdienst voor Ondernemend Nederland

ENERGIE BESPAREN EN VERDUURZAMEN IN DE GLASTUINBOUW

Het Energiebeleid van komende jaren. dr.j.a. Vijlbrief DG Energie, Telecom en Markten

Raadsvoorstel. categorie/agendanr. stuknr. B. en W RA B 3 12/167. jaar stuknr. Raad. Onderwerp: Energienota gemeente Emmen

Geothermie en Glastuinbouw Partners voor een duurzame toekomst? Nico van Ruiten Amsterdam, 31 maart

Regionale Energiestrategie Fruitdelta Rivierenland. Raadsinformatiebijeenkomst 4 juli 2018

Groeiplan voor warmte. een initiatief van provincies, gemeenten en sector

Masterclass IV. Energie op bedrijventerreinen

Mogelijke rol van Warmterotonde in Zuid-Holland

Wat verstaan we onder warmtehuishouding? Jo Cox Sponsor P2

Programma Kas als Energiebron

Hernieuwbare energie: noodzaak, visie op 2050 en beleid

De warmtemarkt van morgen: rol van gas, elektriciteit en warmtedistributie bij verwarming van woningen.

Duurzaamheid: ervaringen uit Woerden. Hans Haring, wethouder duurzaamheid Woerden

Jaarplan 2019 Verantwoorde Glastuinbouw: morgen groeit vandaag

Duurzame warmtenetten

Gas op Maat. Postbus 250, 3190 AG Hoogvliet Rotterdam Telefoon +31(0)

Beleid dat warmte uitstraalt. Van warmteopties voor klimaatverbetering naar klimaatverbetering voor warmteopties

Duurzame Greenport Westland Oostland

Warmtetransitie en het nieuwe kabinet. Nico Hoogervorst

Projectbureau Herstructurering Tuinbouw Bommelerwaard

Wat vraagt de energietransitie in Nederland?

Glastuinbouwdag 16 maart 2018 Biomassa het duurzame alternatief. Voorzitter NBKL Eppo Bolhuis

Tweede Kamer der Staten-Generaal

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG

De energietransitie: kansen grijpen kansen creëren

2014 GreenPort NHN, All rights reserved. Hier wordt geïnvesteerd in uw toekomst. Dit project is mede

NIEUWE ONTWIKKELINGEN IN HET NEDERLANDSE BELEID VOOR ENERGIE-EFFICIËNTIE IN DE INDUSTRIE

Biobased economy in het Groene Hart

29 November Kennisfestival: Samen op weg naar een breed gedragen energietransitie workshop duurzame warmte bestaande woningen dr.

Missiegedreven Innovatiebeleid: in het teken van de Energieen Klimaattransitie

Waterstof, het nieuwe gas. Klimaatneutraal is de toekomst Frans Rooijers directeur CE Delft

Strategische visie Biomassa drs. Marten Hamelink Directie Topsectoren & Industriebeleid

Statenvoorstel. Subsidieverlening TNO - Open Innovatie Centrum Well technology en Warmte

Welkom Samen naar een klimaatneutraal Mariahoeve

Leiding door het Midden

Energietransitie Glastuinbouw en warmte

Innovatienetwerk Nieuwe Energie Systemen (INES) Kies voor slimme technologie en bespaar energie

Bouwen aan de wereld van morgen! Making more transitions together!

De aansturing van het programma Kas als Energiebron

Nieuwe Energie Aanboren. PvdA Aanvalsplan Aardwarmte 17 februari 2011

Kosten en baten van warmtenetten. Presentatie op seminar De toekomst van warmte Jeroen Roos, 30 januari 2016

Om onze patiënten een duurzame zorg te garanderen.

De ka(n)s voor energie: The Big Picture

Programma Kas als Energiebron

Wijziging Meerjarenafspraak Energietransitie Glastuinbouw

Aardwarmte voor de tuinbouw in gemeente Lingewaard

Helmonds Energieconvenant

Wie betaalt de rekening van de energietransitie?

Biomassa: realistisch doel of niet?

Zonne-energie voor ondernemers. Een zonnige en zuinige toekomst?

DUURZAAMHEID, KLIMAATVISIE EN REGIONALE ENERGIE STRATEGIE. Bijeenkomst gemeenteraad 5 februari 2019

Antwoord. van Gedeputeerde Staten op vragen van. R. Klumpes (GroenLinks) (d.d. 29 februari 2016) Nummer Onderwerp Warmterotonde Zuid-Holland

~1:t...~ Gemeente. ill. ~~/~Emmen ~ Raadsvoorstel. Aan de gemeenteraad. Onderwerp: I Energienota jaar. stuknr. Raad

Nationale Energieverkenning 2014

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds De Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, mevrouw Carola Schouten;

Initiatieven CO2 reductie MVOI BV.

Energie voor morgen, vandaag bij GTI

COLLEGEVOORSTEL. Onderwerp Energieneutraal Krimpen aan den IJssel. Te besluiten om

Transitieopgave in het kader van de Regionale Energiestrategie. Regio West Friesland

Klimaat- en energiebeleid Gemeente Nijmegen

Biogas is veelzijdig. Vergelijking van de opties Vergelijking opties voor benutting van biogas

100% groene energie. uit eigen land

Factsheet: Dong Energy

WKO in duurzame gebiedsontwikkeling case Westland Ir. Marion Bakker SenterNovem

Wat zijn voor Nederland de argumenten voor en tegen CO2-afvang en -opslag (CCS*)?

De economische kansen van de glastuinbouw Workshop - G. Datum 05 april 2011

Geothermie in de gebouwde omgeving

Aardwarmteproject in Koekoekspolder (Overijssel)

Geothermie. traditioneel energiebedrijf?

_ WARMTETAFEL WERKGROEP 3 BUSINESSCASE

Inzichten uit een regio:

en uitdagingen voor de toekomst Pieter Boot, maart 2018

kijk Warmtegids Informatieavond Aa-landen / Holtenbroek 12 maart 2019 Raymond Frank, Energieadviseur Gemeente Zwolle

Haags Warmtebedrijf Tussenrapportage 12 maart 2014

Stand van zaken bioenergie in Nederland subsidies en regelgeving

EfficiEncy Duurzaam. EnErgiEbEsparing. Warmte en koude. KEnnis industrie. energie financiering. instrumenten. GebouwDe omgeving

zoeken naar een bestuurlijke visie op de energietransitie

FedEC-Industrie en de industriële energietransitie

Zonne-energie; rendabel voor u? Zelhem, 7 februari 2013

De Europese lidstaten in het kader van de Lissabon-afspraken de EU tot de meest innovatieve economie ter wereld willen maken;

Voordracht aan Provinciale Staten. van Gedeputeerde Staten. Watt anders, Energieagenda Ontwerpbesluit

Gaswinning en de gassector in de energietransitie

Het KlimaatAkkoord (ieder z n opinie; hier is de mijne)

Meerjarenafspraak Energietransitie Glastuinbouw

De Overheidsvisie op de bio-based economy in de energietransitie

Laat ZonOpDak voor je werken. Zakelijk Nederland schakelt om

Geothemie. Nieuwe kansen voor het warmtenet

Klimaatneutrale gemeenten. Frans Rooijers - directeur CE Delft

Hoe komen we van het aardgas af? Bezinningsgroep Energie Frans Rooijers 9 januari 2017

Biomassa. Pilaar in de energietransitie. Uitgangspunt voor de biobased economie

Themacafé Energietransitie 22 februari 2016

Energietransitie model

Balans van de Leefomgeving

Duurzame warmte voor de glastuinbouw

Traject naar een lange termijnvisie voor het energiebeleid

Transcriptie:

Jaarplan 2019 - Energie Verantwoorde Glastuinbouw: morgen groeit vandaag

Nederlandse glastuinbouwbedrijven dragen in grote mate bij aan het verminderen van de CO2-uitstoot. Het komende decennium wordt dit verder versneld als aandeel in het Klimaatakkoord 2030. Deze inspanning vergt een gemoderniseerde Meerjarenafspraak Energie voor de periode 2020-2030, uitgevoerd onder verantwoordelijkheid van een in 2019 op te richten transitiecollege Kas als Energiebron. Glastuinbouw Nederland en het ministerie van LNV bouwen voor de Klimaatafspraken voort op het langjarige, succesvolle innovatieprogramma Kas als Energiebron. Met in 2019 meer focus op toepasbare bedrijfs- en teeltkennis voor ondernemers en specialisten over energiebesparing en duurzame energie in het project Glastuinbouw Fossielvrij. Van (inter)nationaal naar lokaal De energietransitie gebeurt op lokale en regionale schaal. Daarom werkt Glastuinbouw Nederland met twee gespecialiseerde procesmanagers in een groeiend aantal gebieden met ondernemers aan transitieplannen en de realisatie daarvan. In 2019 willen we een landelijke dekking bereiken. Met de Greenports wordt een intensieve samenwerking tot stand gebracht voor een gebiedsaanpak van de energietransitie van glastuinbouwclusters en glastuinbouwbedrijven in heel Nederland, verbonden aan het Klimaatakkoord en het (inter)nationaal klimaat- en energiebeleid. Binnen de gebiedsaanpak worden de lokaal en regionaal toepasbare fossielvrije alternatieven voor aardgas ontwikkeld. Samen met andere sectoren Ook samenwerking met andere sectoren en grote overheid gelieerde bedrijven, zoals Gasunie, Energiebeheer Nederland, Shell en Vereniging Afvalbedrijven wordt ingezet om onze ambities te realiseren. Glastuinbouw Nederland werkt aan ontsluiting van daar aanwezig kennis en financiële mogelijkheden voor de glastuinbouw. Met de inbreng van deze bedrijven kunnen onder meer warmtenetten, restwarmte, CO2-voorziening en geothermie sneller grootschalig en betaalbaar worden. Investeringen rendabel maken Glastuinbouw Nederland zet zich daarnaast in voor goed passende subsidieregelingen om energiebesparing en duurzame energie rendabel te maken. Deze inzet richt zich op de EHG en de MEI-regeling vanuit Kas als Energiebron, de SDE+ en de verbrede SDE++ vanaf 2020, de garantieregeling aardwarmte, en de fiscale regelingen zoals EIA, MIA, VAMIL en Groenlabelkas. 1

Grootschalig gebruik van aardwarmte is voor de glastuinbouw een hoofdonderdeel in de energietransitie. Een innovatieprogramma geothermie is nodig om deze energiebron minimaal de helft goedkoper te maken, zodat geothermie een concurrerende optie blijft ten opzichte van alternatieven. Duurzame CO2-voorzieningen Voor de glastuinbouw moet de beschikbaarheid van externe CO2 gelijke tred houden met de omschakeling naar alternatieve warmtebronnen. Daarom sturen we aan op zekerheid over externe beschikbaarheid van ca. 2,4 megaton per jaar, uiterlijk in 2040. Hiervoor wordt een actieplan uitgewerkt. CO2 afvangst bij afvalenergiebedrijven is een belangrijke optie. In 2019 is de haalbaarheid hiervan bekend en is ook duidelijk of de rijksoverheid dit ondersteunt. Uit buitenlucht gewonnen CO2 is een andere kansrijke toekomstige bron en is een innovatieve ontwikkeling die we ondersteunen vanuit het programma Kas als Energiebron. Technisch al mogelijk, maatschappelijk van groot belang, maar nog wel te duur. Opt out ETS In 2019 willen we in samenwerking met het Rijk en in afstemming met de grootste glastuinbouwbedrijven inzetten op maximale uittreding (opt-out) uit het EU-ETS-systeem. Met industriële leveranciers van fossiele CO2 en de overheid willen we tot afspraken komen om de lange termijn voorziening van deze CO2 veilig te stellen en zo spoedig mogelijk te vervangen door duurzaam geproduceerde CO2. Biomassa van lokale oorsprong De groeiende weerstand van o.a. provincies en gemeenten tegen biomassa als alternatieve verwarmingsbron is een zorgpunt. Discussie over de duurzaamheid en de uitstoot van NOx en fijnstof liggen met name ten grondslag aan deze weerstand. Glastuinbouw Nederland begrijpt de zorg en wil in overleg tot een oplossing komen voor gebruik van biomassa van lokale oorsprong als geschikt alternatief voor aardgas. Dynamische nettarieven De tariefstructuur voor de transportkosten van elektriciteit en aardgas belemmeren de energietransitie. Dit wordt algemeen erkend. Glastuinbouw Nederland zet zich, onder meer via het Klimaatakkoord 2030, in voor de ontwikkeling van dynamische nettarieven. Hiermee wordt bestaande netcapaciteit maximaal benut om flexibel en efficiënt de inkoop 2

en het transport van elektriciteit en (aard)gas in te zetten aansluitend op de productie en vraag naar duurzame energie. Bekijk hier het volledige jaarplan 2019 van Glastuinbouw Nederland. 3

4