IN ALLE STATEN OV EKSNIEUWS Maandblad van de Vereniging van Oud-Employés der Koninklijke/Shell Nr. 6 Juni 2014 Batkid saves SF! Algemene Ledenvergadering De beeldhouwer
COLOFON Voeksnieuws Officieel orgaan van de Vereniging van Oud- Employés der Koninklijke/Shell 64e jaargang, nr.06, juni 2014 Herdenking 4 mei Kopij inleveren De kopij voor het volgende nummer 07/08-2014 dient uiterlijk vrijdag 30 mei 2014 door de redactie te zijn ontvangen. De kopij voor het daarop volgende nummer 09-2014 moet uiterlijk vrijdag 1 augustus 2014 binnen zijn. Inzendingen uitsluitend per e-mail aan: redactie@voeks.nl Redactie Anton Barendregt Marieke van Bork Oscar Franse Eef Hummel Leen Rijkers Meinen Chris Whincup Website www.voeks.nl Webmaster: webmaster@voeks.nl Aan dit nummer werkten verder mee: Bram de Groen, Ank Herstel, Jim Keulemans, Henk Mentink, José Ouwerkerk, Tom Reijers, Peter Visser, Pim Visser Ontwerp Shell Production Centre of Excellence, Den Haag Druk Roto Smeets Grafiservices, Utrecht Oplage 21.450 2014 Voeks De redactie behoudt zich het recht voor, aangeboden kopij in te korten of aan te passen. Voor het geheel of gedeeltelijk overnemen of bewerken van artikelen uit dit blad is toestemming van de redactie vereist. Bureau Voeks Postbus 162 2501 AN Den Haag Tel. 070 377 2371 Fax: 070 392 4835 E-mail: bureau@voeks.nl Voor informatie bereikbaar op maandag t/m donderdag tussen 9 en 12 uur Bankrekening NL14 INGB 0000 0405 08 t.n.v. Voeks te Den Haag Shell Pensioenfonds Tel. 070 319 9388 Website: www.shell.nl/pensioenfonds Foto voorpagina: Strandhuisjes bij Domburg Tijdens een korte plechtigheid in de hal van het gebouw Carel van Bylandtlaan 30 werden op zondag 4 mei de slachtoffers herdacht die in dienst van Shell hun leven gaven tijdens de Tweede Wereldoorlog. Kransen werden gelegd door Dick Benschop namens de directie van Royal Dutch Shell, Han Kooy namens VOEKS en Gerrit Dijkstra namens CNOOKS. Herstelplan SSPF beëindigd Per 31 maart 2014 is het herstelplan van het Shell Pensioenfonds officieel beëindigd. Op die datum was de dekkingsgraad drie kwartaaleinden achter elkaar boven het wettelijk vereiste niveau. Volgens de definitie van DNB is de financiële positie van het Pensioenfonds daarmee voldoende hersteld en het herstelplan officieel beëindigd. Het herstelplan was van kracht sinds 2009. In het plan stonden maatregelen om de dekkingsgraad binnen 15 jaar op het voor het Pensioenfonds vereiste niveau van 123% te brengen. 2 VoeksNieuws nr. 6 - juni 2014
VAN DE BESTUURSTAFEL Het Voeks Jaarverslag In voorgaande jaren presenteerden uw secretaris, penningmeester en redactie een uitgebreide samenvatting van het Voeks Jaarverslag, zoals dat op de Algemene Ledenvergadering werd gepresenteerd. Omdat het jaarverslag dit jaar voor het eerst ook op de Voeks website staat, leek het plaatsen van een uitgebreide samenvatting en financiële verantwoording in Voeksnieuws weinig zinvol. We volstaan daarom met een samenvatting ervan. Papieren kopieën van het volledige jaarverslag zijn beschikbaar via het Voeksbureau. Het afgelopen jaar is voor Voeks goed verlopen. Als uitvloeisel van het rapport van de Commissie Voeks Vitaal (CVZ) werden een aantal initiatieven ontplooid en besluiten genomen. Zo was er voor de tweede keer een Voeks Golftoernooi, ditmaal op de baan van de Efteling. Vermeldenswaard is verder de jaarlijkse interregionale ontmoeting te Landsmeer die voor de 10de keer werd georganiseerd. En natuurlijk al die andere activiteiten die door de regio s werden georganiseerd. Onze statisticus heeft berekend dat jaarlijks ruim 870 Voeks activiteiten georganiseerd worden, van vergaderingen tot lezingen, van wandelingen tot bezoeken aan musea, etc. Een Voekslid hoeft zich dus nooit te vervelen, helemaal niet als men ook een blik op activiteiten in aangrenzende regio s werpt. Alle inlichtingen staan in Voeksnieuws en op de websites. Wat betreft het gebied belangenbehartiging: vanaf 1 juli 2014 zullen vertegenwoordigers van gepensioneerden deel uitmaken van het bestuur van het Shell Pensioenfonds. Dit is het gevolg van de nieuwe Wet versterking bestuur pensioenfondsen, waarover in Voeksnieuws uitvoerig en duidelijk is geschreven. De huidige Deelnemersraad en het Verantwoordingsorgaan zullen verdwijnen. Daarvoor in de plaats komt het Verantwoordingsorgaan-nieuwe stijl, waarin naast werknemers en werkgever ook gepensioneerden vertegenwoordigd zullen zijn. De nieuwe Wet beoogt tevens de geschiktheid van bestuursleden op een hoger peil te brengen. Die geschiktheid omvat overigens niet alleen deskundigheid maar ook onafhankelijkheid. De Nederlandsche Bank (DNB) speelt hierbij een belangrijke rol. Het Welzijnswerk blijft een constante factor binnen Voeks en wordt door de wat oudere gepensioneerden op prijs gesteld. Aanwas van vrijwilligers blijft echter wenselijk. Sinds enige tijd wordt gewerkt aan een rapport over Regioprofilering. Regiovertegenwoordigers en leden van het dagelijks bestuur zullen wensen en voorstellen samen bespreken. De afronding hiervan zal nog in 2014 plaatsvinden. Voor alle activiteiten is een omvangrijk ledenbestand belangrijk. De aanwas gaat tegenwoordig wat lastiger. Vroeger gingen veel werknemers direct na het beëindigen van hun dienstverband met pensioen. Tegenwoordig wordt het dienstverband, om diverse redenen, eerder beëindigd. Deze laatste groep is groot en vormt dan ook de potentieel grootste aanwas. Maar die zou groter kunnen zijn. Voeksleden worden daarom aangemoedigd zoveel mogelijk oud-collega s over te halen Voekslid te worden. Voeks is druk doende het bestand aan e-mailadressen te vergroten zodat makkelijker en sneller met de leden kan worden gecommuniceerd. Ook de website wordt meer en meer hiervoor gebruikt en het is verheugend te zien dat leden geregeld hun weg naar voeks.nl weten te vinden. VoeksNieuws nr. 6 - juni 2014 3
VAN DE BESTUURSTAFEL Impressie Algemene Ledenvergadering De rode lintenbrigade, zo kon men de 85 stemgerechtigde Voeksleden en hun schaarse partners op die middag van de Voeks ALV, op de 17e april, het beste omschrijven. Want de tijden waarin toegangspasjes tot de heilige Bylandt-hallen besmuikt in borstzakjes konden worden weggestopt zijn definitief voorbij. Om de nek dat ding en vooral met dat felrode hanglint! De vele aanwezige stropdassen verbleekten bij zoveel moois. Toen onze voorzitter, Han Kooy om stipt 13.30 uur de vergadering opende leek het even een totalitaire machtsovername, want Han zat alleen achter de lange bestuurstafel. De reden daarvan bleek een iets vriendelijkere versie van machtspolitiek: In plaats van te fungeren als hekkensluiter zou de directeur van ons Pensioenfonds, JanWillem Bouma, de bijeenkomst openen met zijn State of the Fund -praatje. Wel, het Fonds deed het goed. De dekkingsgraad was in 2013 gestegen van 119% naar 131%, ook in de eerste drie maanden van dit jaar bleef deze gunstige ontwikkeling gehandhaafd. Op 31 maart van dit jaar kon ons Pensioenfonds dan ook trots het in 2009 met de DNB overeengekomen herstelplan beëindigd verklaren. Wat in de zaal de reactie ontlokte: Dus? Waarop het antwoord luidde: Dus niets. Iedereen wist wat werd bedoeld, iedereen kon uitrekenen dat 131 meer was dan 115 of 125 en iedereen begreep dat die vraag voor het midden van dit jaar wél beantwoord zou moeten worden Toch waren er nog donkere wolken aan de kim. Het kabinet had zojuist nieuwe voorstellen voor eisen aan pensioenfondsen aan de Raad van State voorgelegd (het Financieel Toetsingskader, kortweg FTK) en in Brussel praatte men over herziening van de pensioenrichtlijnen (met de curieuze naam IORP II). Opletten bleef de boodschap. Na JanWillem kwam Bart van der Steenstraten aan het woord om ons bij te praten over de manier waaróp het Fonds zulke mooie resultaten had weten te bereiken. En wel, door met beleggingen in 2013 een totaal rendement van 7% te bereiken. Niet zo geweldig als het superjaar ervóór, maar het Fonds verkeerde daardoor toch in de bovenste regionen van de Nederlandse pensioenfondsen. Daarna trad eindelijk het voltallige Voeksbestuur aan, het DB, voor kenners. De vergadering besprak in rap tempo de vaste onderwerpen, zoals de notulen van vorig jaar en het jaarverslag. Ook nu weer werden vragen gesteld over de grootte van de reserves (de financiële, wel te verstaan) en of daar niet een cadeautje voor leden uit betaald kon worden. Zoals bv. een gratis jaar lidmaatschap voor nieuwe leden. Want met de terugloop van het aantal gepensioneerden direct uit actieve dienst (momenteel slechts 40%, de rest is dus slapers ) begint het teruglopend ledenaantal zorgen te baren. Slapers neigen nu eenmaal naar minder binding met onze vereniging. De voorzitter zei deze en andere maatregelen te zullen overwegen. Toen passeerden wat personele wisselingen de revue. Secretaris Wim Hartlieb had al eerder afscheid genomen en opvolger Theo Eyckenschild zag zijn benoeming bekrachtigd door de vergadering. Daarnaast werden drie voorgestelde nieuwe leden van de Voeks Pensioencommissie door de vergadering bekrachtigd. Zij waren helaas niet aanwezig, maar elders in dit nummer stellen zij zich aan u voor. Tenslotte verliet Peter Grabau het bestuur. Zijn taken (Vice-voorzitter en Commissaris zorgverzekeringszaken) zullen worden overgenomen door Tim van Kooten. Voor zijn vele verdiensten werd Peter benoemd tot erelid. Het was een gedenkwaardige middag! A.B. 4 VoeksNieuws nr. 6 - juni 2014
VAN DE BESTUURSTAFEL Van de Voeks Pensioencommissie In de Voeks ALV van 17 april jl. is de benoeming van een viertal nieuwe leden van de Voeks Pensioencommisie bevestigd. Hieronder stellen zij zich aan u voor. Drie van de vier zijn tevens kandidaat voor het nieuwe Verantwoordingsorgaan, dat op 1 juli a.s. aantreedt. In totaal zal het Voeksbestuur de volgende acht leden van de Pensioencommissie voordragen als lid van het nieuwe Verantwoordingsorgaan, ter benoeming door het Bestuur van het Pensioenfonds: Jenny Tutein Nolthenius, Jan van den Berg, Willem van den Boom, Wim Deelen, Pierre van Herk, Henk Krijgsman, José Ouwerkerk en Marjan Timmermans. Henk Krijgsman Na mijn studie Bedrijfseconomie ben ik in 1977 in dienst getreden bij Shell International, waar ik op financieel en informatietechnologisch gebied diverse functies heb vervuld, zowel in Nederland als in het buitenland. Mijn laatste werkzame jaren bij Shell werkte ik achtereenvolgens als financieel directeur van het Shell Pensioenfonds en als business manager bij Global Finance Consulting Services in Londen. In 2000 heb ik een overstap buiten Shell gemaakt (Syntel BV). In juni 2012 ben ik gepensioneerd, nog profiterend van de zestig jaar grens. Dat geeft mij meer tijd om de passie kunst met mijn vrouw (kunsthistorica) te delen en wat verbouwingen te begeleiden voor mijn beide dochters. Daarnaast ben ik betrokken bij twee start up ondernemingen op het gebied van gewas en biotechnologie en ben ik lid van de Hogeschoolraad en het Trustfonds van de Erasmus Universiteit. De pensioenwereld is de laatste jaren aan enorme veranderingen onderhevig met nieuwe pensioenwetgeving op verschillende terreinen. Ik beschouw het als een uitdaging om een bijdrage te kunnen leveren aan de belangenbehartiging van gepensioneerden via Voeks, mede in het licht van die veranderingen. Jan van den Berg Na mijn studie Bedrijfseconomie aan de VU heb ik van 1970 tot 2002 bij Shell in een aantal functies gewerkt, voornamelijk van financiële aard bij downstream in binnen en buitenland, afgewisseld met uitstapjes naar andere delen van het bedrijf. Na mijn pensionering in 2002 heb ik nog enige tijd bij het Stork Pensioenfonds gewerkt, daarom is de pensioenproblematiek mij niet geheel onbekend. De pensioenwereld is volop in beweging en het is belangrijk voor het Shell Pensioenfonds om de ontwikkelingen op de voet te volgen en de veranderingen in regelgeving op een verantwoorde wijze binnen de pensioenvoorwaarden in te passen. Als lid van de Voeks Pensioencommissie en het Verantwoordingsorgaan hoop ik aan dit proces een bijdrage te kunnen leveren. Marjan Timmermans Ik was aangenaam verrast toen ik werd benaderd voor de Voeks Pensioencommissie. Voor mij komt de vraag als geroepen. Drie jaar geleden ben ik met pensioen gegaan vroeger dan gepland, wegens een reorganisatie. Mijn arbeidsverleden in Shell omvat Nieuwe VPC-leden. Van links naar rechts Henk Krijgsman, Dick Bode, Marjan Timmermans en Jan van den Berg 25 jaar werken in HR, waarop ik met veel genoegen terugkijk. Mijn werk ging om het werk maar wat was dat eigenlijk? Het ging vooral om de mensen. Na mijn pensioen heb ik enkele consultancy-opdrachten gedaan en verder geniet ik van het leven thuis, de tuin, familie, sporten etc. Ik heb echter nog tijd over, dus het verzoek van de VPC was zeer welkom. Niet alleen wegens het tijdselement maar pensioen is voor mij altijd een interessant onderwerp geweest, zowel vanuit mijn HR-werk als door persoonlijke interesse. Ik hoop dat ik in deze rol een goede bijdrage kan leveren. Dick Bode Na 40 jaar te hebben gewerkt in downstream olie en gas, waarvan 35 jaar in dienst van Shell en 5 jaar als consultant, wil ik mij meer gaan toeleggen op activiteiten van algemeen maatschappelijk belang. Sinds vorig jaar vertegenwoordig ik, samen met anderen, Voeks bij de KNVG (Koepel van Nederlandse Verenigingen van Gepensioneerden). Hierdoor is mijn belangstelling voor nieuwe pensioenwetgeving en vraagstukken zoals dekkingsgraad, rekenrente en de veel besproken belangentegenstelling tussen werkenden en gepensioneerden gegroeid. Mijn deelname in de VOEKS pensioencommissie zie ik daarom als een welkome mogelijkheid om bij te kunnen dragen aan het succes van ons Pensioenfonds. Namens de VPC Dick Swier VoeksNieuws nr. 6 - juni 2014 5
VAN DE BESTUURSTAFEL Pensioenontwikkelingen in vogelvlucht - deel 1 De regelgeving over pensioenen heeft een hoge vlucht genomen. Naar verwachting zal eind mei nieuwe wetgeving bij de Tweede Kamer worden ingediend. In dit artikel (deel 1) worden in vogelvlucht de ontwikkelingen geschetst vanaf de invoering van de Pensioenwet in 2007. Daarbij komen de onderwerpen aan de orde die naar verwachting bij de komende wetgeving worden gewijzigd. In een volgend artikel (deel 2) wordt ingegaan op die nieuwe wetgeving. 2007: 'Een schokbestendig pensioen' Toen in 2007 de Pensioenwet werd ingevoerd, maakten weinigen zich zorgen over ons stelsel. Het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd was een gelukwens waard en jongeren zagen pensioen als een zorg voor later. De Pensioenwet werd overwegend met instemming ontvangen, te meer daar zij een aantal vernieuwingen introduceerde onder de vlag van: 'naar een schokbestendig pensioen'. Al snel bleek door de financiële crisis dat die vlag de lading niet geheel dekte: vele pensioenfondsen liepen door de financiële crisis ernstige averij op. Dat neemt niet weg, dat de meeste pensioenfondsen daarna wel in staat waren om op eigen kracht aan herstel te beginnen. Niettemin lijken verdere maatregelen wenselijk: daartoe hebben in 2010 de commissies Goudswaard en Frijns op verzoek van de toenmalige minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid ('SZW') aanbevelingen voor de toekomst uitgebracht. Sindsdien is jaren lang gediscussieerd over de invoering daarvan, over toekomstscenario's en zelfs een geheel nieuw type pensioencontract. Aan veel onzekerheid kan binnenkort een einde komen, want de staatssecretaris van SZW heeft nu een nieuw wetsvoorstel voor advies bij de Raad van State ingediend; de tekst daarvan is nog niet bekend gemaakt. Uit de korte samenvatting in de brief van 4 april 2014 aan de Tweede Kamer blijkt dat wederom een koers naar meer 'schokbestendigheid' is uitgezet; De solvabiliteitseisen voor pensioenfondsen worden verzwaard en het lang besproken nieuwe type pensioencontract komt er niet. De vernieuwingen in de Pensioenwet betreffen in hoofdzaak de nog steeds meest gangbare pensioenencontracten, nl. de contracten, die uitzicht geven op een bepaald pensioen ('Defined Benefit'). Bij Shell gepensioneerden is het pensioen gerelateerd aan het eindloon (hetgeen gunstig is); de meeste andere Defined Benefit contracten zijn gebaseerd op een middelloonregeling (dus als regel lager). In dit deel I behandel ik aspecten van het pensioencontract, die in het wetsvoorstel waarschijnlijk worden gewijzigd. Na publicatie van het wetsvoorstel en bestudering daarvan ga ik in deel II nader in op die wijzigingen. U zult merken dat ik in dit artikel hier en daar wat kort door de bocht ga, maar dat is helaas noodgedwongen om het nog leesbaar te houden. De premie en de aangroei van pensioenverplichtingen De pensioenpremie dient ter financiering van de jaarlijkse aangroei van pensioenaanspraken van de werknemers. De Pensioenwet definieert een kostendekkende premie als 'de premie die actuarieel benodigd is in verband met de aangroei van de pensioenverplichtingen.' Die nieuwe pensioenaanspraken moeten dus actuarieel op dezelfde wijze worden berekend als de reeds bestaande pensioenverplichtingen. De rekenrente (ik kom daarop terug), waarmede de contante waarde van de bestaande pensioenverplichtingen moet worden vastgesteld, bedroeg 2,74% aan het begin van 2014. met die rente moet in beginsel dus ook de kostendekkende financiering van de aangroei worden bepaald. De wetgever erkent dat, maar aanvaardt op dit moment nog steeds dat deze kostendekkende premie wordt 'gedempt'. Volgens de regeling, die voor die 'demping' geldt, mag met een hogere rente worden gerekend zodat demping resulteert in een 'lagere premie dan actuarieel nodig is in verband met de aangroei van verplichtingen.' Die gedempte premie is thans dus niet kostendekkend. Op dit punt is derhalve sprake van een innerlijke tegenstrijdigheid in de Pensioenwet. Aanvankelijk is aangekondigd dat deze tegenstrijdigheid in het thans ingediende wetsvoorstel wordt gerepareerd, maar daar is kennelijk op de valreep - van afgezien. De Nederlandsche Bank ('DNB') en de Autoriteit Financiële Markten ('AFM') hebben laten weten zich daarover teleurgesteld te voelen. De Koepel van Nederlandse Verenigingen van Gepensioneerden ('KNVG'), waarvan ook VOEKS lid is, wijst er op dat voor zover door demping de betaalde premie niet kostendekkend is, dit leidt tot een verlaging van de dekkingsgraad. Dit kan een structureel probleem vormen bij pensioenfondsen, omdat betaling van een niet kostendekkende premie effectief ten laste van pensioengerechtigden gaat en afhankelijk van de feiten dan strijdig zou kunnen zijn met het beginsel van evenwichtige besluitvorming dat aan de Pensioenwet ten grondslag ligt. Een interessant onderwerp voor de Tweede Kamer. De rekenrente De financiële positie van een pensioenfonds wordt niet alleen bepaald door het rendement op beleggingen, maar ook door de ontwikkeling van de rente die moet worden gebruikt om de hoogte van de pensioenverplichtingen te berekenen. Ook hier geldt: hoe hoger de rente, des te lager het vermogen is dat een pensioenfonds verplicht is te hebben. Vóór de invoering van de Pensioenwet werden de verplichtingen berekend op basis van een min of meer vaste rekenrente van 4%. Deze rekenrente is ingewisseld voor de door DNB voorgeschreven rentetermijnstructuur ('RTS'). Het is een samenstel van rentes waarbij rekening wordt gehouden met de verschillende looptijden van de verplichtingen en het minimaal te verwachten rendement bij die verschillende looptijden. Bij de invoering in 2007 was deze nieuwe marktrente >5% en leek daardoor aantrekkelijk voor sociale partners. In plaats van een voortschrijdend gemiddelde van deze rente als actuele rekenrente te nemen, heeft men in 2007 een dagrente als rekenrente genomen met alle risico's van dien. Ook voor de werkgevers, die een lage maar ook een stabiele pensioenpremie willen betalen. Toen de financiële crisis uitbrak, daalde die marktrente sterk, waardoor ook de rekenrente met een grote klap naar beneden kwam. Dat veroorzaakte een sterke stijging van de verplichtingen met grote dekkingstekorten als gevolg. In die situatie is het voor Shell gepensioneerden een grote geruststelling te weten dat Shell als sponsor de minimaal vereiste dekkingsgraad van 105% garandeert. Inmiddels werkt DNB met een driemaands 6 VoeksNieuws nr. 6 - juni 2014
gemiddelde van die marktrente (2,74% begin 2014) en nu bij een licht opwaarts gaande rente- wordt zelfs overgegaan tot een voortschrijdend jaargemiddelde. In antwoord op vragen uit de Tweede Kamer bevestigde staatssecretaris Klijnsma dat indien de vóór 2007 bestaande min of meer vaste rekenrente zou zijn gehandhaafd- niemand in 2013 zou zijn gekort. De zekerheidsmaatstaf en de indexatie In de Pensioenwet van 2007 is een wettelijk verplichte zekerheidsmaatstaf ingevoerd van 97,5%. Met die zekerheid wordt aangegeven dat een pensioenfonds maximaal eens in de 40 jaar nat gaat, dwz over minder vermogen beschikt dan dat het verplichtingen heeft. Om die zekerheid te bieden, moeten pensioenfondsen een buffer van ongeveer 23% (dus een dekkingsgraad van 123%) hebben. Dit betekent dat een fonds bijv. met 1 miljard aan pensioenverplichtingen een 'reserve' van 230 miljoen moet aanhouden. Volgens het nieuwe wetsvoorstel moet dat fonds vanaf 2015 waarschijnlijk een naar 280 miljoen verhoogde reserve aanhouden. Tussen die (hogere) reserve ter voldoening aan de wettelijke zekerheidsmaatstaf enerzijds en anderzijds de indexatieambitie van een fonds, bestaat een zeker spanningsveld. Deze verhoging met 50 miljoen moet komen uit het (extra) rendement van het pensioenfonds op zijn vermogen, maar de indexatie moet uit dat zelfde rendement komen. Zeker in een 'vergrijsd' pensioenfonds, dat relatief weinig premie ontvangt, kan met de premie niet voldoende worden 'bijgestuurd' om zo'n stijging op te vangen. Hoe zullen na invoering van de nieuwe wet de verhoudingen liggen in dit spanningsveld? De extra reserve zal leiden tot extra rendement, maar is als zodanig 'dood' kapitaal. We weten dat een pensioen zonder indexatie maar een half pensioen is. Dat geldt ook en zelfs des te meer- voor de opbouw door werknemers van een voorwaardelijk geïndexeerd pensioen gebaseerd op een middelloon (Bij een pensioen gebaseerd op een eindloon, zoals bij Shell, speelt indexatie van aanspraken van werknemers geen rol); Zonder indexatie kunnen werknemers met een middelloon geen volledig pensioen opbouwen. In dit verband is van belang te weten dat bij de invoering van de Pensioenwet in 2007 de pensioenfondsen voor een keuze zijn gesteld: zien zij de indexaties als afdwingbare verplichtingen (onvoorwaardelijke indexatie), dan leiden de afgesproken indexaties tot een hogere verplichte buffer; zien zij echter de indexaties als niet- afdwingbare indexaties (voorwaardelijke indexatie), dan leiden de afgesproken indexaties niet tot verhoging van de buffer. Bij deze voorwaardelijke indexatie zijn pensioenfondsen wel verplicht om te streven naar uitvoering van de afgesproken indexatieambitie, maar de uitvoering van die ambitie is afhankelijk van de financiële situatie van het fonds. Bij de invoering van de Pensioenwet opteerden de meeste pensioenfondsen voor een voorwaardelijke indexatie. Nu wordt gevreesd dat de overheid de indexatie te strak aan banden legt, omdat zij het 'voorwaardelijke karakter' van de indexatie is gaan zien als 'geheel onverplicht' als ware indexatie een geschenk. Die uitleg zou niet overeenstemming zijn met de bedoeling, zoals die bij de invoering van de Pensioenwet is gecommuniceerd. De wetgever moet daarom het bestuur van een pensioenfonds de ruimte bieden om ook op dit punt aan de gewekte verwachtingen te kunnen blijven voldoen. Namens de Voeks Pensioen Commissie José Ouwerkerk POST Geoloog op zoek naar olie We zeiden het al, het aantal creatieve schrijvers onder Shell gepensioneerden is verheugend groot. Zo ontvingen we van P.A.J. Coelewij, pajcoelewij@xs4all.nl een boek met zijn memoires als veldgeoloog in Borneo en Cambodja in de jaren rond 1960. Een veldgeoloog was meer dan een keienzoeker op de hei. Hij moest met primitieve middelen (niet veel meer dan een hamer en een kompas en misschien wat seismische kornuiten) proberen in de diepe jungle geologische karteringen te maken. Hij kwam daar vaak in aanraking met geïsoleerd levende lokale dorpelingen, die een bezoek van een blanke vierden als een bijzondere gebeurtenis. De titel van zijn boek is Een geoloog op zoek naar olie, ISBN 9.789402.113600. Het boek kost 19,95 en is te verkrijgen via bol.com. Nederlandse missie op de Balkan Nee, dit boek gaat niet over de tragische gebeurtenissen aan het begin van dit millennium. Slechts weinigen onder u zullen weten dat er in 1914 ook een Nederlandse vredesmissie plaats vond. Achttien Nederlandse officieren moesten een nationale gendarmerie helpen opzetten in Albanië, waar ze al gauw werden gedwarsboomd door lokale krijgsheren en internationale intriges. Die historie zou zich later herhalen. Een kloeke studie van oud-collega Joep Zonne, in twee gebonden delen van 500 pagina s voor 97,50, zie http://keesmpaling.wix.com/missie-albanie-1914. Verkrijgbaar via bol.com. VoeksNieuws nr. 6 - juni 2014 7
EVEN BIJBABBELEN Zo lossen we dat op Op verjaardagspartijtjes in de familiekring, als ik denk ontspannen te kunnen meepraten over het weer, auto's, koophuizen of de studievorderingen van de kleinkinderen, begint men mij vaak onder vuur te nemen. Over Shell. Het gebeurde voordat ik met pensioen ging. En het gebeurt nog steeds dat ik de barricade op moet om mijn oud-werkgever te verdedigen met de vele informatie waarover ik beschik. De ene schoonzus begint onmiddellijk over de industriële luchtvervuiling, een dikke achterneef hakt ongedocumenteerd op de kapitalistische multinationals en een in groezelig spijkergoed gehulde kleinzoon van mijn zuster roept, met de slagroom van zijn moorkop nog aan zijn lippen, dat de Shell genationaliseerd moet worden. Mijn allerliefste nicht, waarmee ik het anders zo goed kan vinden, doet me de hevigste verwijten over de benzineprijzen. En dan is er ook nog een chagrijnige schoonzoon die altijd over de olievervuiling in Nigeria aan het zeuren is. Ik zou zo graag eens rustig meedoen aan onschuldige conversatie... Ik vind dat het tijd wordt dat we het ingezakte imago van onze broodvrouwe wat opkrikken, ik wil vóór mijn dood een keer met plezier naar een familie-verjaardagsfeestje kunnen. Ik weet heus wel dat er allerlei experts in de Shell-gelederen met die opkrikkerij bezig zijn, volgens mij doen ze het op een verkeerde manier. Ze slepen onder andere directeuren voor televisiecamera's, opdat die de goegemeente de waarheid over onze Maatschappij kunnen vertellen. Maar deze heren zien er zo verdacht goed gekleed en keurig gekapt uit. Ze tonen veel te veel stropdas en manchet en ze praten zo verschrikkelijk netjes. Directeuren zullen alleen niet over te halen zijn om een wilde baard te gaan kweken, of hun haar tot op de schouders te laten groeien, of zich in een spijkerpak te hullen. Maar er bestaan hulpmiddelen, het is toch een kleine moeite om voor een TV-optreden een ruige pruik op te zetten, een verwarde baard aan te plakken of voor eventjes een slobbertrui aan te trekken. Als de hoge heren dan ook hun taal zouden aanpassen, een Amsterdams accentje weet je wel, en even niet dat maffe Wassenaars praten, dan zouden ze veel geloofwaardiger overkomen bij de kijkers. En dan de Shell-benzineverkooppunten. Het woord alleen al is een afknapper, waarom niet 'Benzine Boetiek'? En waarom niet een beetje sexy, er lopen in Nederland talloze majorettes met wonderschone benen rond. Daar moet Shell er een stelletje van in dienst nemen. Het enige wat die meisjes hoeven te doen, is in hun majorette-outfit tussen de benzinepompen rondlopen, een lief lachje hier, een beetje helpen bij het zelf tanken... Als dat ons imago niet omhoog jaagt, dan weet ik het niet meer. En waarom niet wat vrouwelijk naakt op die saaie, lange benzineauto s van Shell schilderen? Moet je eens kijken hoe dat klanten zal aantrekken. En al die grote sombere tanks en installaties op de raffinaderij en de depots? Zo veel kan het toch niet kosten om er allemaal grappige onschuldige afbeeldingen op te schilderen zoals konijntjes, snoezige poezen, kabouters en olijke teddyberen? Kinderen zullen voortaan in de weekends en in de schoolvakanties vragen: 'Hè toe pappa, gaan we weer eens kijken bij die leuke Shell in Pernis?' Volgens mij heb ik een paar gezonde ideeën geponeerd. Mocht de directie er niets in zien, dan kan zij misschien het bezoek van werknemers en gepensioneerden aan familie-verjaardagsfeestjes honoreren. Met een flinke bonus zullen we Moedertje Shell enthousiast tegen de aanvallen van onze bloedverwanten verdedigen. Het is dan gewoon werk, dat nog betaald wordt ook. Mr. Jike 8 VoeksNieuws nr. 6 - juni 2014
IN ALLE STATEN Liefdadigheidsstunt met Batkid In vorige bijdragen heb ik me dikwijls kritisch uitgelaten over situaties en gewoonten in de VS waar we als Nederlander verbaasd of verontwaardigd over kunnen zijn. Het wordt daarom tijd om ook eens wat positieve kanten te belichten. Een duidelijk voorbeeld is liefdadigheid. In 2012 werd in dit land meer dan $316 miljard aan charitatieve instellingen gegeven; dat is ongeveer 2% van het Bruto Nationaal Product! En van die $316 miljard werd ruim 70% gegeven door particulieren! Bedrijven gaven 6%, stichtingen 15% en erflating was verantwoordelijk voor 7%. Volgens sommige economen zou Amerika niet kunnen functioneren zonder liefdadigheid. Verreweg de grootste liefdadigheidsinstelling is het Amerikaanse Rode Kruis met totale uitgaven van $3,3 miljard in 2012. Ook al is het iets afgenomen, er gaat nog steeds ruim 30% naar religieuze organisaties. Het geld wordt verder gegeven aan kunst, milieu, voedsel en onderdak voor de hulpbehoevenden en zorg voor dieren. De meeste liefdadigheidsinstellingen timmeren veel aan de weg met advertenties en bedelbrieven, maar sommigen doen nog veel meer. De nationale Make-a-Wish Foundation pakte het helemaal groot aan, zoals onlangs in San Francisco. De hoofdpersoon die een wens mocht doen was in dit geval de vijfjarige Miles Scott, een leukemiepatiënt, die dolgraag voor één dag Batman wilde zijn. Die wens werd vervuld en San Francisco werd voor één dag getransformeerd tot Gotham City. Het begon s morgens met breaking news op TV. De politiechef vroeg om hulp van de bevolking in het zoeken naar Batkid die een misdaad zou kunnen oplossen en de slechterikken aan de politie kon uitleveren. Patiëntje Miles kreeg een prachtig Batman-kostuum en kon gebruik maken van de batmobiel, een fraai uitgedoste Lamborghini. De eerste opdracht voor Batkid was het redden van een schone jonkvrouw die verstrikt was geraakt in de bovenleiding van de tram in de High Street. Daarna moest hij de Riddler op heterdaad betrappen toen deze een bankkluis leegroofde. Bij dit alles werd hij geassisteerd door de echte Batman. Terwijl hij z n lunch nuttigde was de schurkachtige Penguin bezig met de ontvoering van de beroemde San Francisco Giants mascotte Lou de Zeeleeuw, maar gelukkig kon de Batkid hier een stokje voor steken. En tenslotte werd hij op het stadhuis door de Burgemeester en de Chef van Politie uitvoerig bedankt, waarbij ze hem de sleutel van de stad overhandigden, terwijl een duizendkoppige menigte hem toejuichte. Op dat moment vloog er ook nog een vliegtuig over met de tekst: Wishes do come true SF Batkid. Zelfs in Washington werd meegespeeld: de U.S. Attorney publiceerde een nieuwsbericht over de inhechtenisneming van de Riddler en de Penguin en President Obama schreef zijn allereerste tweet met gelukwensen aan Miles op Twitter. Talloze TV zenders en dagbladen schreven over de stunt in San Francisco onder het kopje Batkid Saves City. De organisatie omvatte niet alleen een groot aantal hoogwaardigheidsbekleders en ambtenaren, maar ook acteurs, schrijvers en muzikanten. Alle kosten voor de stad San Francisco werden vergoed door een rijke familie. De Make-a-Wish Foundation zag het Batkid avontuur niet als een typische fondswerving, maar het leidde wel tot grotere naamsbekendheid en toegenomen donaties. Bovendien is er inmiddels een Batkid Fonds opgericht dat geld inzamelt voor drie goede doelen uitgezocht door de Scott familie: een lokaal medisch centrum, een zogenaamd Ronald McDonald House en Make-a-Wish. Ondertussen heeft Miles zijn chemotherapie achter de rug en het ziet er naar uit dat de kanker in remissie is. Helaas komen sommige liefdadigheidsinstellingen op een heel andere manier in het nieuws. Er wordt soms gerommeld met inzamelingen van fondsen die de beoogde goede doelen nooit bereiken. Er zijn gevallen bekend waar exorbitante salarissen zijn uitgekeerd aan directeuren van zogenaamde Low-rated Charities, zoals het fonds voor de Los Angeles Opera waarvan de directeur een salaris toucheert van meer dan $1 miljoen. Ook dat is een spectaculair voorbeeld van liefdadigheid in Amerika Pim Visser pimvisser35@gmail.com VoeksNieuws nr. 6 - juni 2014 9