Atma Instituut voor psychodynamiek Algemene informatie Beroepsopleidingen Hypnotherapie & regressietherapie Traumatherapie Dynamische Psychotherapie Opleiding hypnotherapie 2 Beroepsperspectieven 3 Belangrijkste toepassingsgebieden 4 Verkorte trajecten 5 Hoe zien de trainingsdagen er uit? 5 Werken aan jezelf 5 Onderwerpen vanaf eerste jaar 6 Onderwerpen vanaf tweede jaar 8 Onderwerpen vanaf derde jaar 11 Doorlopende onderwerpen 12 Korte keuzemodules 14 Opleiding Traumatherapie 15 Opleiding Dynamische Psychotherapie 16
Hoe werkt hypnotherapie? Hypnotherapie is de oudste vorm van psychotherapie en wordt al meer dan tweehonderd jaar toegepast en is uitgegroeid tot een van de meest geavanceerde vormen van psychotherapie. Een belangrijk voordeel van hypnose is, dat het rationele denken tijdelijk naar de achtergrond wordt geschoven, waardoor diepere lagen van het onderbewustzijn toegankelijk worden. Deze lagen bevatten een enorme rijkdom aan ervaringen en vermogens. Tijdens een hypnotische trance vinden psychodynamische veranderingen veel sneller plaats dan in het gewone dagbewustzijn. Hypnose Het woord hypnose is door de negentiende-eeuwse arts James Braid geïntroduceerd en is afgeleid van het Griekse woord 'hypnos', dat 'slaap' betekent. Het woord is echter misleidend en niet goed door Braid gekozen omdat de toestand van hypnose geenszins een slaaptoestand is. Over het algemeen zijn we ons tijdens een hypnose-sessie namelijk goed bewust van wat er met ons gebeurt en ook na de sessie kunnen we ons de meeste dingen herinneren die we tijdens hypnose hebben meegemaakt. Trance De toestand van hypnose is een van de vele soorten trance waarin wij kunnen verkeren. We raken onder hypnose als iemand hypnotische suggesties tot ons spreekt. Als wij eenmaal in een lichte hypnotische trance zijn geraakt, werken hypnotische opdrachten of suggesties effectiever, waardoor de trance zich verder verdiept. Hypnose is een interventie waarin vooral met hypnotisch taalgebruik wordt gewerkt, soms gecombineerd met ontspannen muziek. Er vindt tijdens de trance een diepgaande dialoog plaats tussen de hypnotherapeut en de cliënt, zodat de therapeut voortdurend in contact blijft met wat de cliënt innerlijk beleeft. Als de cliënt geëmotioneerd raakt, zorgt de therapeut er onmiddellijk voor dat er een goede verwerking en integratie van de emoties plaatsvindt. Vrijwel iedereen kan in trance komen. In feite beleven we regelmatig toestanden van trance in ons dagelijks leven, bijvoorbeeld als we aan het dagdromen zijn en opgaan in onze innerlijke werkelijkheid. Iedereen beleeft de trancetoestand op zijn eigen manier, afhankelijk van zijn persoonlijkheidsstructuur en trancecapaciteit. Niet iedereen kan even diep in trance gaan. Waarschijnlijk is trancecapaciteit een talent dat erfelijk is of een vermogen dat in het verleden is aangeleerd. Toneelhypnose Er bestaan veel verkeerde opvattingen over hypnose en hypnotherapie. Deze opvattingen zijn vooral veroorzaakt door toneelhypnotiseurs, die met een knip van zijn vingers de deelnemers op het toneel de gekste dingen laten doen. 2
Toneelhypnose geeft echter een vertekend beeld van hypnose en vooral van de therapeutische toepassing ervan. Een toneelhypnotiseur selecteert uit het publiek met een aantal testjes de mensen die de hoogste trancegevoeligheid hebben. Omdat ongeveer 5 tot 10% van alle mensen zeer gemakkelijk en diep in trance gaan, zijn er uit een publiek met een redelijke omvang altijd een aantal goede deelnemers te selecteren. Deze mensen kunnen dan de meest bizarre trancefenomenen en lachwekkende gedragingen demonstreren. Uit hypnose Het verschil tussen een hypnotiseur en een hypnotherapeut is dat een hypnotiseur mensen onder hypnose brengt, terwijl een hypnotherapeut mensen helpt om uit hypnose te komen. Want een emotioneel probleem is in feite een hypnotische toestand, een conditionering, een vernauwing van het bewustzijn. Hypnotherapeuten helpen mensen om zichzelf uit deze conditioneringen of hypnotische toestanden te bevrijden zodat ze beter bij zichzelf komen en vanuit een grotere vrijheid hun keuzes kunnen maken. Beroepsperspectieven Het beroep van hypnotherapeut biedt vele mogelijkheden. Het kan parttime of fulltime worden beoefend, in een privé-praktijk of in samenwerking met andere therapeuten. Het kan bovendien worden geïntegreerd in beroepen als psychotherapeut, arts, tandarts, fysiotherapeut, maatschappelijk werker, coach, verpleegkundige, verloskundige en natuurgenezer. Verder kunnen hypnose en zelfhypnose worden toegepast in sport, onderwijs, muziek, kunst en het bedrijfsleven. Dankzij de groeiende erkenning van hypnotherapie verwijzen steeds meer artsen hun patiënten naar gevestigde hypnotherapeuten. Vrijwel alle verzekeringsmaatschappijen vergoeden tegenwoordig hypnotherapie. Het is een bijzonder afwisselend beroep, omdat ieder mens uniek is en een eigen benadering vereist. Bovendien geeft het helpen van medemensen een diep gevoel van levensvervulling. De meeste hypnotherapeuten in Nederland vragen 50,- tot 100,- per uur, afhankelijk van ervaring. Een consult duurt meestal anderhalf à twee uur. Sommige hypnotherapeuten werken fulltime, sommigen combineren de therapie met andere vormen van hulpverlening. Na voltooiing van de opleiding kom je op onze therapeutenlijst te staan en verwijzen we cliënten naar je door die bij jou in de buurt wonen. Ook wordt er veel doorverwezen door de Nederlandse Beroepsvereniging van Hypnotherapeuten (NBVH), als je daar lid van bent. De meeste cliënten komen echter via mond tot mond reclame. 3
Belangrijkste toepassingen hypnotherapie Hypnotherapie biedt uitkomst bij een groot aantal psychische en lichamelijke problemen zoals: angsten en fobieën stress onzekerheid gewichtsproblemen slaapstoornissen gedragstoornissen dwanghandelingen en tics brandwonden en pijn allergieën en astma huidklachten en blozen leerproblemen rouw- en traumaverwerking lichte verslavingen psychosomatische klachten seksuele problemen depressie relatie- en gezinsproblemen posttraumatische stress anorexia nervosa dissociatieve stoornissen Daarnaast kun je met hypnose en zelfhypnose van alles ontwikkelen of verbeteren zoals: communicatie inlevingsvermogen zelfvertrouwen en assertiviteit intuïtie en creativiteit studie- en sportprestaties besluitvorming pijnhantering ontdekking van talenten ontwikkeling van talenten intimiteit en seksualiteit immuunsysteem genezingsprocessen ontspanning pijnreductie innerlijke harmonie en kracht wijsheid en inzicht geluksniveau karaktereigenschappen zingeving spirituele bewustwording 4
Verkorte trajecten Afhankelijk van vooropleidingen en praktijkervaring kan de opleiding ook in twee of drie jaar worden voltooid. We starten binnenkort ook met een eenjarige opleiding voor ervaren professionals met een geschikte universitaire of HBO vooropleiding. Hoe zien de trainingsdagen er uit? Tijdens de trainingsdagen leer je de krachtigste hypnotherapeutische methoden en technieken die in de afgelopen 200 jaar zijn ontwikkeld. Tijdens de dagen worden de nodige theoretische onderwerpen behandeld, groepssessies gehouden en demonstraties gegeven. Daarnaast wordt er geoefend met technieken waarbij de deelnemers enerzijds aan zichzelf werken en anderzijds vertrouwd raken met de beoefening van hypnotherapie. Behalve de docent, zijn er ook regelmatig studenten uit het derde en vierde jaar aanwezig om te assisteren. Op sommige dagen wordt supervisie gegeven, waarbij de supervisor bij een oefensessie zit die na afloop uitgebreid wordt nabesproken. Werken aan jezelf Tijdens de opleiding raakt je therapeutische gereedschapskist goed gevuld. Dit gereedschap bestaat uit de talrijke technieken en methoden die in de hypnotherapie zijn ontwikkeld. Maar goed gereedschap is slechts het halve werk. De andere helft is de persoonlijkheid van de therapeut. Het gaat namelijk niet alleen om het toepassen van technieken en methoden in de behandeling van cliënten. Net zo belangrijk is het persoonlijke ontwikkelingsniveau van de therapeut. Hoe meer de therapeut gewerkt heeft aan deze ontwikkeling, hoe vollediger hij zijn cliënten kan helpen. Tijdens de trainingsdagen van de opleidingen besteden we hier ruimschoots aandacht aan. Daarnaast schrijf je een verslag over deze ontwikkeling en praat je er regelmatig over met je medestudenten. Belangrijk daarbij is vooral de bewustwording van je eigen beschermingsmechanismen en overlevingsstrategieën die je in de loop van je leven hebt opgebouwd. In de opleidingen besteden we veel aandacht aan deze mechanismen, zodat je leert ze in vrijheid wel of niet te gebruiken. Door je eigen beschermings- of overlevingsmechanismen te ontdekken, kun je ze ook beter herkennen bij cliënten. 5
Onderwerpen vanaf eerste jaar Het eerste jaar staat in het teken van de persoonlijke levensloop. Dit jaar valt samen met het eerste jaar van de beroepsopleidingen LifeCoaching Inductietechnieken Er is een groot aantal klassieke en moderne inductietechnieken, waarmee je mensen helpt in trance te gaan. Iedere therapeut ontwikkelt na verloop van tijd een voorkeur voor bepaalde technieken. Het is belangrijk veel inductietechnieken te leren toepassen, zodat je verschillende soorten mensen in trance kunt brengen. De meeste mensen reageren uitstekend op de klassieke inducties zoals progressieve ontspanning, oogfixatie en armlevitatie. Sommige mensen vereisen meer complexe inductievormen. Je leert in de opleiding meer dan voldoende inductiemethoden om vrijwel iedereen in een hypnotische trance te brengen. Visualisatietechnieken Geleide visualisaties behoren tot de belangrijkste technieken in hypnose. Als hypnotherapeut moet je cliënten flexibel door visualisaties kunnen leiden. De cliënt leert op die manier zijn of haar innerlijke beelden te benutten om tot betere persoonlijke prestaties te komen of problemen op te lossen. We gebruiken in visualisaties vaak beelden uit de natuur. Om hiervoor inspiratie op te doen, besteden we ook tijd aan gezamenlijke natuurwandelingen. Natuurlijke trance Er zijn de laatste tijd veel technieken ontwikkeld, waarmee je cliënten kunt helpen op een natuurlijke manier in trance te gaan. Onder andere door speciale ontspanningsmuziek, geleide visualisaties, indirecte suggesties, metaforen en concentratie op gedachten, emoties en lichamelijke gevoelens. Neuro-linguïstisch programmeren (NLP) Je maakt in de opleidingen kennis met de meest effectieve technieken uit het neuro-linguïstisch programmeren (NLP), een methode die sterk door de hypnotherapie is beïnvloed. Zelfhypnose Het is zowel voor hypnotherapeuten als cliënten nuttig zelfhypnose te kunnen toepassen. Enerzijds verhogen therapeuten hiermee de effectiviteit van hun functioneren en anderzijds leren cliënten zelfstandiger te werken aan hun eigen ontwikkeling. Je leert tijdens de opleiding verschillende vormen van zelfhypnose en hoe je deze uitlegt aan cliënten. 6
Trancefenomenen en verdiepingstechnieken Je leert de belangrijkste verdiepingstechnieken waarmee je de cliënt allerlei lichte en diepe trancefenomenen kunt laten ervaren. Vooral voor pijnklachten en spirituele regressietechnieken is het nodig deze diepe tranceniveaus te kunnen creëren. De docent zal een demonstratie geven van de bekendste trancefenomenen door een hoog hypnotiseerbare student in diepe trance te brengen. Regressietechnieken In de opleidingen leer je de krachtigste regressietechnieken die tot nu toe zijn ontwikkeld. Je leert cliënten terug te brengen naar de kindertijd, babytijd, geboorte en de periode in de baarmoeder. Er wordt tijdens leeftijdsregressie vooral ingegaan op de relatie die er was met ouders, grootouders, broers en zusters. Dit kan verhelderende inzichten geven en emotionele blokkades opheffen. Verder leer je te onderscheiden hoe rolpatronen die vroeger zijn aangeleerd doorwerken in het hier-en-nu. Meestal werken we met de zogenaamde brugtechnieken die zowel met of zonder voorafgaande hypnose kunnen worden toegepast. Met deze technieken gaan cliënten innerlijk terug in de tijd om traumatische gebeurtenissen of perioden uit hun verleden te herbeleven, zodat ze kunnen worden verwerkt. De docenten demonstreren deze technieken veelvuldig en je oefent er regelmatig mee onder begeleiding. Er kunnen tijdens regressie intense emoties vrijkomen. Als deze technieken niet op de juiste wijze worden uitgevoerd, kun je er schade mee aanrichten. De verschillende methodes en technieken worden verdeeld over twee modules: regressietherapie 1 in het eerste jaar en regressietherapie 2 in het tweede jaar. De geboorte Tijdens regressies gebeurt het vaak dat mensen hun geboorte herbeleven. De gevoelens die een kind op het moment van de geboorte ervaart, hebben grote invloed op hoe het zich later in het leven zal voelen. Het maakt veel verschil of het kind wel of niet gewenst was, wel of niet geboren wilde worden, het benauwd had tijdens de geboorte, enz. We besteden aandacht aan hypnotische geboorteregressie en rebirthing-technieken. 7
Onderwerpen vanaf tweede jaar Het tweede jaar is gericht op regressietherapie, met als onderdeel daarvan reïncarnatietherapie. Regressietherapie is al vanaf de 19 e eeuw een belangrijk onderdeel van de hypnotherapie. Deelpersoonlijkheden Onze persoonlijkheid bestaat uit een groot aantal delen, waarmee we allerlei verschillende rollen spelen in het dagelijks leven. Deze delen worden ook wel ego-states, deel- of subpersoonlijkheden genoemd. Veel rollen spelen we bewust, zoals die van vader, moeder, vriend of collega. Maar sommigen zitten zo diep in het onderbewustzijn verscholen, dat ze maar zelden aan het licht komen. Het zijn de schaduwdelen in ons onderbewustzijn, die - als ze verwond of onderdrukt zijn - een groot aantal psychische of psychosomatische problemen kunnen veroorzaken. Dit leidt tot onverwachte moeilijkheden voor zowel onszelf als onze omgeving. We kennen allemaal het voorbeeld van de keurige heer die plotseling in een razend monster verandert of de trouwe echtgenote die ineens verandert in een femme fatale, genietend van het spel om allerlei keurige heren te verleiden. Omdat persoonlijkheidsdelen op onderbewust niveau een complex systeem vormen, is het essentieel voor iedere begeleider om afzonderlijk met deze delen te kunnen communiceren. Er is een aantal uiterst krachtige hypnosetechnieken ontwikkeld, waarmee we verborgen delen aan het licht laten komen en met elkaar in balans brengen. Als hulpverlener, trainer of coach is het niet alleen nuttig om te leren werken met deze persoonlijkheidsdelen bij cliënten, maar ook om ze in de eigen persoonlijkheid te leren kennen. Traumaverwerking Een groot aantal psychische problemen zijn te herleiden tot onverwerkte trauma s in het verleden. Overstromingen, orkanen en aardbevingen zijn natuurrampen die jaarlijks honderdduizenden mensen in de wereld treffen. Veel groter nog is het lijden veroorzaakt door menselijk geweld in oorlogen, op straat en zelfs door gezinsleden thuis. De laatste decennia is duidelijk geworden hoe belastend dergelijke gebeurtenissen kunnen zijn wanneer zij niet goed zijn verwerkt: een psychotrauma is het gevolg. Hoewel de symptomen van een psychotrauma al in de 19 e eeuw bekend waren, werd pas in 1980 de diagnose posttraumatische stress stoornis (PTSS) officieel erkend als psychiatrische stoornis. Dit leidde tot een grote toename van wetenschappelijk onderzoek en tal van nieuwe inzichten, waardoor PTSS nu meestal goed kan worden behandeld. Mensen met PTSS ervaren nog steeds ernstige problemen, thuis en op het werk. De symptomen zijn angsten, herbelevingen, gedragsstoornissen en fysieke klachten, niet zelden leidend tot depressie en langdurige arbeidsongeschiktheid. Door onbegrip en onbekendheid was er vaak onvoldoende behandeling. Artsen schreven tot voor kort meestal alleen medicijnen voor; effectieve therapieën waren relatief onbekend. Regressietherapie is bij uitstek een zeer effectieve 8
methode bij het verwerken van trauma s. Je leert in de opleiding diverse technieken om het verwerkingsproces zorgvuldig te begeleiden. Laten in de opleiding leer je ook andere verwerkingstechnieken zoals EMDR en EFT. Omstreden of valse herinneringen Er is de laatste jaren veel ophef geweest over de zogenaamde omstreden of valse herinneringen. Tijdens hypnotherapie of andere vormen van psychotherapie komt het nogal eens voor dat cliënten zich gebeurtenissen herinneren waarvan de waarheid dubieus of omstreden is. Zo zijn er bijvoorbeeld cliënten die tijdens therapie menen seksueel misbruikt te zijn geweest door een van hun ouders iets wat ze zich voorheen niet konden herinneren. In de VS zijn er cliënten geweest die hun ouders hiervoor juridisch hebben aangeklaagd, met alle pijnlijke gevolgen van dien. Veel van deze processen zijn verloren door de cliënten. Het is namelijk heel moeilijk te bewijzen of deze herinneringen op fantasie of werkelijkheid berusten. Wij zijn van mening dat de therapeut goed moet uitleggen aan de cliënt dat ons herinneringsvermogen onderhevig is aan allerlei soorten vervorming. Het is daarom onwenselijk om ouders te confronteren met herinneringen aan mishandeling of seksueel misbruik in de kindertijd. Ten eerste wegens de mogelijke valsheid van deze herinneringen, ten tweede wegens het feit dat ouders zulke gebeurtenissen altijd zullen ontkennen en ten derde omdat de familierelaties er ernstig door worden geschaad. De vraag is of de cliënt met dit alles wel gebaat is. Veel beter is het om de cliënten tijdens therapie hun verhaal te laten doen en het daarbij te laten. Het gaat om de verwerking van de pijnlijke emoties. Als dat op de juiste wijze is gebeurd, voelt de cliënt zich genezen en is fantasie of werkelijkheid niet meer van belang. Reïncarnatie We werken in de opleidingen regelmatig met het begrip reïncarnatie. Het fenomeen reïncarnatie is door de parapsychologie uitvoerig onderzocht. De Amerikaanse psychiater Ian Stevenson heeft, samen met collega s, kinderen uit de hele wereld geïnterviewd en concludeerde dat één op de 50 kinderen spontane reïncarnatie-herinneringen heeft. Dat wil zeggen: vaak konden zij zich herinneren in een vorig leven in een bepaalde plaats te hebben gewoond, waar ze in hun huidige leven nooit waren geweest. Als ze die plaats vervolgens bezochten, bleken ze gebouwen, straten en zelfs oude vrienden en familieleden te kunnen vinden en herkennen. Sommige kinderen hadden emotionele problemen, die veroorzaakt leken te zijn door traumatische ervaringen in een vorig leven. Reïncarnatietherapie Ook in de reïncarnatietherapie is ontdekt dat veel problemen in het huidige leven hun wortels (lijken te) hebben in pijnlijke ervaringen uit vorige levens. Om dit soort problemen op te lossen, is het nodig dat de cliënt zijn traumatische ervaringen tijdens regressie herbeleeft en verwerkt. Reïncarnatietherapie kan inzichten geven, die uit het diepst van het menselijk wezen voortkomen. Een 9
cliënt kan tijdens reïncarnatie-regressies inzicht krijgen in de zin en het doel van zijn huidige leven en begrijpen wat zijn belangrijkste levenslessen zijn. Er wordt ruimschoots aandacht besteed aan trauma s uit vorige levens, onverwerkte sterfervaringen, het tussenbestaan, de incarnatie en de periode in de baarmoeder. We kijken ook naar karmische verbanden tussen meerdere levens, traumatische doorwerkingen en verbanden met de kindertijd in het huidige leven. Ook fysieke klachten in het huidige leven kunnen hun oorsprong hebben in vorige levens, evenals angsten, fobieën, seksuele problemen, depressie en relatieproblemen. Je leert tevens een aantal reinigingstechnieken om vrij te raken van energetische stoornissen uit vorige levens. Fantasie of werkelijkheid We houden er rekening mee dat cliënten tijdens trance kunnen fantaseren. Zo kan iemand verzinnen dat de oorzaak van zijn probleem in een vorig leven ligt, terwijl die in feite in het huidige leven ligt. Een verdrongen herinnering uit de kindertijd kan zo traumatisch zijn dat het voor de cliënt minder bedreigend is het in een vorig leven te fantaseren. Zo kan de ervaring van mishandeling in de kindertijd symbolisch worden omgevormd tot het beeld van een slaaf die wordt afgeranseld in een vorig leven. Op deze wijze wordt het trauma indirect verwerkt. In feite is het voor de therapie niet van belang of de ervaringen van een cliënt echt zijn of fantasie. Reïncarnatiebeelden bevatten doorgaans veel emotie en inzicht. Net zoals dromen beschouwen we ze als waardevolle metaforen, die een duidelijk beeld geven van de persoonlijkheid van de cliënt en de problemen waarmee hij worstelt. Het is gebleken dat regressies naar vorige levens een hele krachtige therapeutische werking hebben en dat is uiteraard het belangrijkste doel van de therapie. Ademtherapie Er bestaan speciale ademtechnieken, die zeer tranceverwekkend zijn en de integratie van lichaam en geest stimuleren. Emotionele blokkades, onverwerkte trauma s en chronische spierspanningen kunnen door dynamische ademtherapie loskomen. Omdat ademsessies uitermate bevrijdend werken en vaak antwoord geven op fundamentele levensvragen besteden we hier ruimschoots aandacht aan. Lichaamswerk In de opleiding leer je een aantal effectieve lichaamsgerichte technieken die erop gericht zijn verdrongen gevoelens te ontladen en mensen te helpen zich beter in hun lichaam thuis te voelen. Tevens is lichaamswerk belangrijk om te gronden en in het hier-en-nu te zijn. Veel emoties worden pas écht verwerkt als het lichaam bij de therapie wordt betrokken. Bovendien versnelt en versterkt de combinatie van regressie- en lichaamswerk het therapeutische proces aanzienlijk. 10
Onderwerpen vanaf derde jaar Tijdens het derde jaar richt je je op het toepassen van hypnotherapie op allerlei problemen en het verfijnen van je therapeutische vaardigheden Dromen Het is belangrijk dromen te leren hanteren als ingang tot het onderbewuste. De gedroomde personages zijn vaak delen of aspecten van onze eigen persoonlijkheid. Dromen die zich vaak herhalen, kunnen te maken hebben met onverwerkte ervaringen uit het verleden. Tijdens hypnose kunnen dromen vaak gemakkelijk opnieuw worden beleefd, zodat de betekenis ervan kan worden begrepen en onderliggende emoties kunnen worden verwerkt. Rituelen Rituelen kunnen het therapeutische proces sterk bevorderen. In de opleidingen leer je hoe je kunt werken met rituelen voor onder andere rouwverwerking en afscheid. Je leert ze zowel te gebruiken in het dagbewustzijn als tijdens hypnose. Relatiecounseling Omdat vrijwel alle persoonlijke problemen te maken hebben met relaties in het gezin, met vrienden of op het werk, hebben we voor dit onderwerp een hele module samengesteld. Je kunt uit de manier waarop een persoon in relaties functioneert veel informatie verkrijgen over zijn of haar persoonlijkheid. In de opleidingen zijn technieken geïntegreerd uit transactionele analyse, voice dialogue en gestalt. We besteden aandacht aan communicatie, overlevingsmechanismen, rolpatronen, behoeftes, verwachtingen, afhankelijkheid, seksualiteit en intimiteit. We gaan vooral in op hoe relatieproblemen samenhangen met problemen in de kindertijd. Soms houden relatieproblemen verband met vorige levens. Toepassingen hypnotherapie Je leert hoe je allerlei psychische klachten behandelt met de verschillende technieken en methoden van hypnotherapie. Tijdens elke trainingsdag komen er één tot drie aan bod, die op bladzijde vier staan vermeld. Eerst wordt er een en ander over de achtergronden van een klacht verteld en vervolgens wordt er gedemonstreerd hoe je die behandelt met een van de studenten. De ervaring heeft geleerd dat er altijd wel een student is die zo n klacht heeft. Omdat de docenten allemaal een eigen praktijk hebben, kunnen ze met diverse voorbeelden komen uit hun eigen cliëntenkring. 11
Doorlopende onderwerpen De hieronder beschreven onderwerpen lopen door de verschillende modules heen en komen aan bod wanneer ze in een bepaalde trainingsdag passen. Communicatietechnieken Het succes van hypnotherapie is sterk afhankelijk van een goede communicatie en verstandhouding tussen therapeut en cliënt. De cliënt kan alleen een goede trance ontwikkelen en tot diepgaande veranderingen komen als hij de begeleider volledig vertrouwt. In de opleiding komen een aantal belangrijke gesprekstechnieken aan de orde. Tevens leer je specifieke hypnotische gesprekstechnieken om de innerlijke trance-ervaring van de cliënt te verdiepen. Ontwikkeling als therapeut Net zoals het werken aan je persoonlijke groei is je ontwikkeling tot therapeut een geïntegreerd onderdeel van het totale opleidingsprogramma. Om het beroep van hypnotherapeut in de praktijk handen en voeten te geven, wordt ook aandacht besteed aan diverse zaken, die relevant zijn bij het opzetten van een eigen praktijk. Meditatie Een lesdag begint vaak met een korte groepsmeditatie. Door meditatie ontwikkel je een evenwichtige geest, kom je in contact met de kern van je wezen en leer je lichaam en geest op een diep niveau te ontspannen. In de opleidingen worden meditatievormen uit verschillende tradities beoefend, waaronder stille meditaties, mantra-meditaties, lichaamsgerichte meditaties, sjamanistische meditaties, adem-meditaties, visuele meditaties en muzikale meditaties. Je kunt op die manier ervaren welke meditatievorm bij je past. We gaan tevens in op hoe je cliënten leert mediteren en hoe je ze daarbij begeleidt. Oefenen met technieken Op de trainingsdagen wordt er geoefend met technieken waarbij de deelnemers enerzijds aan zichzelf werken en anderzijds vertrouwd raken met het beoefenen van hypnose. Er zijn naast de docent regelmatig begeleiders aanwezig die de deelnemers supervisie geven. Oefengroepjes thuis De deelnemers worden aangemoedigd de technieken en methoden, die in de lessen worden behandeld, zoveel mogelijk te oefenen met medestudenten in oefengroepen. Deze worden georganiseerd bij studenten thuis. 12
Supervisie, evaluatie en voortgangsgesprekken Iedere student krijgt verschillende keren per jaar supervisie. Er is dan een supervisor aanwezig bij een sessie waarin een student een medestudent behandelt of een cliënt die voor deze gelegenheid is gevraagd. Regelmatig wordt geëvalueerd hoe de student zich in de opleiding ontwikkelt. Verder neemt iedere student in persoonlijke voortgangsgesprekken zijn of haar leerproces door met één van de docenten of supervisors. Boeken en syllabus De belangrijkste onderwerpen van de opleiding staan beschreven in onze syllabus, die momenteel uit 26 hoofdstukken bestaat. De hoofdstukken hiervan zijn door verschillende docenten en deskundige oud-studenten geschreven. Tijdens het begin van elk studiejaar wordt een gedeelte van de syllabus uitgereikt. Daarnaast leest men vier tot vijf studieboeken per jaar. Groepsdynamiek Wij streven naar een veilige sfeer in de groep die bevorderlijk is voor het leerproces en de persoonlijke groei. In de opleidingen is er daarom ruimte gecreëerd om samen te kijken naar het groepsproces. Dit zijn momenten waarop onuitgesproken gevoelens ten opzichte van andere deelnemers kunnen worden geuit. Dit kunnen gevoelens zijn van angst, boosheid en verdriet, maar ook van enthousiasme en blijheid. Het is voor een therapeut in opleiding essentieel met dit soort gevoelens te kunnen omgaan. Een goede uiting van gevoelens bevordert het leerproces en zorgt voor een gezonde sfeer van openheid. Praktijkvoering Omdat de opleiding sterk praktijkgericht is, leer je een aantal zaken die belangrijk zijn bij het opzetten van een eigen praktijk, zoals het inrichten van de praktijkruimte, de administratie, netwerken, je website, je bereikbaarheid en het geven van informatieve lezingen. 13
Korte keuzemodules Het is voor een therapeut essentieel dat hij uit een groot reservoir van aanvullende technieken kan putten. Hier volgen een aantal keuzevakken die je naast de modules kunt volgen. Sjamanistisch trancewerk Sjamanistisch trancewerk komt in vrijwel alle culturen in de wereld voor. Je leert een aantal traditionele methoden en technieken die kunnen worden gecombineerd met hypnotherapie. We houden ons onder andere bezig met soulretrieval, krachtdieren, trancereizen, natuurmystiek, sjamistisch healing, visionquest, trancedansen en principes van rituelen. Sjamanistische technieken kunnen het therapeutische proces aanzienlijk versnellen en verdiepen. Hypnotherapie met kinderen Voor hypnotherapie met kinderen zijn speciale vaardigheden nodig. Over het algemeen gaan kinderen gemakkelijk in trance. Hypnotherapie kan onder andere worden toegepast bij kinderen met faalangst, problemen op school of in het gezin, gebrek aan zelfvertrouwen, nachtmerries en concentratiestoornissen. Er wordt ook aandacht besteed aan het schrijven van metaforen en alle deelnemers ontvangen een praktische reader vol met nuttige tips, technieken en visualisaties. Warmwater rebirthing Tijdens deze ervaring doet men een ademsessie in een groot warmwaterbad dat tot 38 graden wordt opgewarmd. De meeste deelnemers herbeleven dan hun eigen geboorte op een uiterst levendige wijze. Zij worden daarbij begeleid door een deskundige rebirther, geassisteerd door een groepje medestudenten. Deze module kan gevolgd worden nadat men minimaal twee keer een droge rebirthing heeft meegemaakt. Familie-opstellingen Dit is een vorm van psychodrama of rollenspel waarin verschillende leden van de groep iemands belangrijkste familieleden opstellen. Het systeem van de familie van herkomst wordt op deze wijze verduidelijkt en er komen vaak sterke emoties bij los. Medische basiskennis en keuzemodules Na afloop van het derde jaar volgt de cursus medische basiskennis die nodig is om lid te kunnen worden van diverse beroepsverenigingen voor hypnotherapeuten en alternatieve genezers. Daarnaast volgt men nog enkele keuzemodules. De medische basiskennis kan echter al vanaf het eerste jaar worden gevolgd, waardoor de opleiding kan worden verkort tot drie jaar. 14
Opleiding Traumatherapie Om een steentje bij te dragen aan de verlichting van het grote leed dat door trauma s wordt veroorzaakt, heeft het Atma Instituut een gespecialiseerde tweejarige parttime opleiding tot traumatherapeut ontwikkeld. Doel is daarin alle belangrijke en recente ontwikkelingen en inzichten te onderwijzen en de aankomend traumatherapeut de meest effectieve behandelmethoden aan te leren. Afgestudeerde traumatherapeuten moeten cliënten met posttraumatische stressstoornissen effectief en verantwoord kunnen behandelen en op de juiste wijze opvangen. Dankzij de groeiende belangstelling voor de gevolgen van trauma s en de toenemende hoeveelheid kennis op dit gebied bij hulpverleners, is er gelukkig steeds meer begrip ontstaan voor mensen met posttraumatische stressstoornissen. Bovendien beschikken we over steeds effectievere methoden om slachtoffers van psychotrauma s te helpen. Tot nu toe was er in Nederland nog geen gespecialiseerde allround opleiding tot traumatherapeut, al bestonden er wel diverse bijscholingsmogelijkheden voor psychotherapeuten. Hoewel de meeste hulpverleners in hun opleiding wel enig onderricht hebben gehad over PTSS, zijn er slechts weinig specialisten op dit gebied. Het Atma Instituut meent dat er een grote behoefte is aan traumaspecialisten die zowel slachtoffers kunnen helpen als voorlichting kunnen geven, zowel aan slachtoffers als aan hun omgeving. De belangrijkste onderwerpen die aan bod komen tijdens deze opleiding zijn: Traumatheorie, PTSS Soorten trauma s, dissociatie Gedragstherapie Systemische en cognitieve visies Hoe herken je trauma? Trauma en ontwikkeling Omstreden herinneringen Psychosomatiek en trauma Creatieve therapie en trauma Netwerk en zorg Overzicht van technieken Wetenschappelijk onderzoek Examen en supervisie Toelatingseisen Om deel te kunnen nemen aan deze opleiding is het nodig dat het derde jaar van de opleiding hypnotherapie is voltooid alsmede de cursus medische basiskennis. Ervaren therapeuten en hulpverleners uit andere geschikte disciplines kunnen deze opleiding eveneens volgen. 15
Opleiding Reïntegratie LifeCoaching Reïntegratie LifeCoaching is in de huidige tijd van WAO en burnout natuurlijk een uiterst nuttig beroep. Omdat in dit beroep gewerkt moet worden met zieke mensen, komen er in dit jaar diverse therapeutische methoden en technieken aan de orde, die ook in de opleidingen hypnotherapie en traumatherapie worden gedoceerd. Omdat een aantal mensen met een burnout lijdt aan een posttraumatische stressstoornis, is het van belang dat de reïntegratie lifecoach goed is in traumatherapie. Daarnaast moet er een gedegen kennis zijn omtrent de oorzaken en gevolgen van stress, zowel op individueel gebied als op het gebied van organisaties die teveel stress veroorzaken. Ook is het van belang dat er inzicht is op het gebied van midlife, omdat veel mensen in deze levensperiode vatbaar zijn voor een burnout. Er wordt ook aandacht besteed aan de relatie tussen voeding en stress en er komen diverse vormen van adem- en lichaamswerk aan bod die de vitaliteit verhogen en emoties tot verwerking brengen. Tot slot wordt er aandacht besteed aan de samenwerking met reïntegratiebureaus, arbodiensten en grote bedrijven. Toelatingseisen Om deze opleiding te kunnen volgen moet men de gehele opleiding hypnotherapie hebben gevolgd + de cursus medische basiskennis. Ook moet men een aantal modules van de opleiding LifeCoaching hebben gevolgd. Het jaar wordt afgerond met een diploma Reïntegratie LifeCoaching. Opleiding Dynamische Psychotherapie Omdat hypnotherapie al meer dan 200 jaar bestaat, is het de oudste vorm van psychotherapie. En de specifieke vorm van hypnotherapie die in het Atma Instituut wordt onderricht, is sterk psychodynamisch georiënteerd, dat wil zeggen dat we vooral gericht zijn op het analyseren en harmoniseren van onderbewuste processen. We streven er altijd naar de diepste oorzaak van een psychische klacht te achterhalen, zodat er een blijvende genezing of verandering plaatsvindt, zonder terugval. Omdat wij ons in de loop der jaren zo sterk ontwikkeld hebben op het gebied van psychodynamiek, hebben wij besloten de term 'Dynamische Psychotherapie' te gebruiken. Toelatingseisen Deze opleiding is een combinatie van de twee opleidingen Traumatherapie en Reïntegratie LifeCoaching. Als men deze beide heeft voltooid, krijgt men het diploma Dynamische Psychotherapie, het eindstadium van het therapeutische traject van het Atma Instituut. 16