www.pwc.com PEFC congres onderzoek, trends & ontwikkelingen Klaas van den Berg 24 november 2011
Duurzaam ondernemen (of: corporate responsibility, people-planet-profit, ethics, soft controls, corporate governance, responsible business, integrity, maatschappelijk verantwoord ondernemen, code of conduct, sustainability, maatschappelijke betrokkenheid, corporate citizenship, stakeholder engagement, corporate philanthropy, etc.) Kern van Duurzaam Ondernemen is de Triple P benadering [SER, 2000]: Het bewust richten van ondernemingsactiviteiten op waardecreatie voor People, Planet en Profit, en daarmee op een bijdrage aan de langere termijn welvaart; Een relatie onderhouden met de verschillende belanghebbenden ( stakeholders ) op basis van transparantie en dialoog. 2
De focus van duurzaamheid verschuift 1990 2000 2010 2020 Nuclear Power Acid Rain Globalisation Climate change Internal corruption/ethics Consumer health Supply chain integrity Water scarcity Bio-diversity Raw materials supply interruption Energy shortfall 3
Redenen om aandacht te besteden aan duurzaamheid Reputatie Concurrentievoordeel Kostenreductie Sectortrend Commitment van de top Eis van klanten Eis van investeerders Groei Eis van stakeholders Financiering Top 10 van redenen van multinationals (Bron: ) 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 4
Effect van economische crisis op duurzaamheid? Bedrijven houden aandacht voor sustainability Toegenomen aandacht: 18-21% Verminderde of uitgestelde duurzaamheids initiatieven; 6-11% De effecten van de crisis Kernboodschap: Duurzaamheid verdwijnt niet van de agenda als het economisch minder gaat. M9 Aug 2011 (n=208) M8 Dec 2010 (n=213) M7 Feb 2010 (n=255) M6 Nov 2009 (n=207) M5 Sep 2009 (n=243) 5% 7% 11% 7% 10% Als gevolg van de economische crisis hebben wij: 57% 57% 68% 71% 70% 38% 36% 21% 21% 19% Onveranderde aandacht voor duurzaamheid 68-75% Circa 20% van de bedrijven heeft de inspanningen op het gebied van duurzaamheid het afgelopen jaar vergroot. M4 Mei 2009 (n=269) 7% 72% 20% M3 Feb 2009 (n=238) 6% 75% 18% Duurzaamheidsinitiatieven of -investeringen gereduceerd of stopgezet Onze duurzaamheidsinitiatieven of investeringen ongewijzigd gelaten Besloten ons juist nu meer toe te leggen op duurzaamheidsinitiatieven Bron: Duurzaamheidsbarometer najaar 2010 5
De duurzame consument? onderzoek: Are consumersbuying it? 6
Consument steeds bewuster en bezorgder Klimaatverandering = 32% Heel erg bezorgd & bezorgd 80% Armoede = 22% Terrorisme = 16% Hoe bezorgt ben je over klimaatverandering? Voedsel & Water schaarste = 9% Source: Are consumers buying it? Niet bezorgd 9%
Er is een groeiende vraag, maar ook verwarring 8
Barrières Prijs 48% Prijs premium bestaat Informatie & Communicatie 20% Verwarde consumenten willen eerlijke informatie Beschikbaarheid 17% Beperkte keus uit duurzame alternatieven Source: Are consumers buying it? Duurzaamheidsbeleid Dr. Oetker Nederland 9
Creeëren van vertrouwen is belangrijk voor aankoop duurzame producten Consumenten vertrouwen een boodschap over duurzaamheid eerder door een NGO dan door een bedrijf. Consumenten zijn erg bezorgd over de impact van een product op het milieu. Consumenten zijn bereid om 10-40% meer te betalen voor een duurzaam product. Men is verward door diverse signalen over duurzaamheid. Consument wil zekerheid over de daadwerkelijke impact van een product. Are consumers buying it? 10
How much will consumers pay extra? (if all needs are met) Everyday items = c.10% Other items = c.40% Source: Are consumers buying it? 11
Maar we zijn nog selectief in bewust consumeren 12
Grondstoffenschaarste Duurzaamheidsbarometer september 2011 13
Billion Developing countries Vraag om grondstoffen groeit Hernieuwde marktdynamiek Vraag naar grondstoffen groeit Grondstoffen steeds lastiger te verkrijgen Groei bevolking Historical and Projected Global Population Growth Verandering in eetpatroon Vegetable protein (% of diet) Groei populatie en verhoogde urbanisatie Afname vruchtbaarheid en opbrengst landbouwgrond Waterschaarste in landbouwgebieden 55% 45% Source: Population Reference Bureau, 2007 27% 63% Bio-brandstof Huidige consumptiepatroon vraagt 2-3x de aarde Klimaatverandering Lagere R&D investeringen Uitstoot broeikasgassen en overheidsregels hierin Gevecht voor schaarse grondstoffen zorgt voor een verhoogde prijs Efficient gebruiken van grondstoffen wordt een competetief voordeel meer doen met minder Verhoogde power van diegende die op de markt de grondstofstromen kunnen controleren. 14
Duurzaam ondernemen en grondstofschaarste Toenemende vraag belangrijkste reden voor grondstofschaarste Wat zijn volgens uw mening de belangrijkste redenen van grondstofschaarste (n=208)? Toenemende vraag door economische groei 68,8% Toenemende vraag door groei van de bevolking Opraken van reserves Onvoldoende hergebruik van materialen 50,5% 47,6% 46,6% Politieke instabiliteit 25,5% Toenemende druk op de inrichting van landgebruik Ontoereikende substitutie Ontoereikende/ onvoldoende R&D 17,3% 15,9% 14,9% Onstabiele aanlevering door export restricties Onvoldoende winning van grondstoffen Anders 5,8% 2,9% 10,6% Weet niet/geen antwoord 2,4%
Duurzaam ondernemen en grondstofschaarste In alle gevallen worden prijsstijgingen als grootste risico gezien Welke risico's ziet u gekoppeld aan deze thema's op de korte termijn voor uw bedrijfsvoering? Basis - metalen en mineralen zijn relevant (n=59) Duurder wordende grondstoffen 81% Verminderd concurrentievermogen 24% Instabiele oplevering van producten 24% Nieuwe regelgeving 19% Verschuiving van productieprocessen naar de bron 17% Boetes door het niet nakomen van regelgeving 2% Anders 3% Geen van deze 10%
Duurzaam ondernemen en grondstofschaarste Meer dan een derde van de bedrijven, heeft (nog) geen maatregelen genomen Welke mitigerende maatregelen heeft uw onderneming reeds doorgevoerd (n=208)? Efficiënter gebruikmaken van de grondstoffen en hergebruiken waar mogelijk 42% Overschakelen naar andere grondstoffen (substitutie) 25% Toename in investeringen omtrent R&D voor onderzoek naar substitutie 17% Veiligstellen van aanvoer van grondstoffen door exclusiviteitscontracten met leveranciers 12% Investeringen ter bevorderingen van toename in extractie van grondstoffen Lobby bij overheid ter bevordering van geodiplomatie 4% 6% Geen van deze 37% Anders 10% Weet niet/geen antwoord 13%
Duurzaamheid, levert het wat op? Duurzaamheidsbarometer september 2011 18
De financiële dimensie van duurzaam ondernemen Duurzaamheid eerder kostenneutraal dan winstgevend Welke financiële dimensie typeert duurzaamheid in uw bedrijf het beste? 36% Duurzaamheid is kostenneutraal 23% 32% 30% 24% Duurzaamheid is kostenbesparend 29% 30% 30% M8 Dec 2010 (n=213) M7 Feb 2009 (n=256) Duurzaamheid is winstgevend 21% 30% 28% M6 Nov 2009 (n=207) M5 Sep 2009 (n=243) 23% 19% Duurzaamheid is kostenverhogend 10% 19% 17% Bron: Duurzaamheidsbarometer 19
De financiële dimensie van duurzaam ondernemen Winstgevend: duurzaamheidsinitiatieven betalen zich uit in verbeterde reputatie en bekendheid Sorteert onze verbeterde reputatie en bekendheid effect op de algemene winstgevendheid Zijn we aantrekkelijker op de arbeidsmarkt Boren we andere afzetmarkten en klanten aan Trekken we (andere) investeerders of business partners aan Zijn onze werknemers gemotiveerder (hogere arbeidsproductiviteit) Verdienen wij op ons energie- en/of waterbeleid Is de samenwerking met leveranciers efficiënter Zijn de marges op onze producten of diensten gestegen Is sales, marketing en communicatie kosten effectiever Realiseren we sneller resultaten op R&D en innovatie >>Anders, namelijk: Door recente duurzaamheidinitiatieven: Basis - Duurzaamheid is winstgevend 53% 62% 60% 64% 38% 48% 43% 39% 38% 47% 41% 30% 33% 40% 31% 30% 40% 35% 34% 43% 22% 26% 33% 20% 22% 21% 24% 20% 13% 14% 10% 11% 11% 12% 19% 18% 11% 10% 17% 11% 11% 12% 7% M8 Dec 2010 (n=58) M7 Feb 2010 (n=58) M6 Nov 2009 (n=58) M5 Sep 2009 (n=56) 20
Koplopers en achterblijvers Slide 21
Aandelenkoers en sustainability performance (DJSI) Slide 22
Meer bewijs voor dezelfde stelling, McKinsey: Slide 23
Kortom: Duurzaamheid loont.., soms op termijn Klaas van den Berg, telefoon 06 5150 6262, e-mail: klaas.van.den.berg@nl.pwc.com This publication has been prepared for general guidance on matters of interest only, and does not constitute professional advice. You should not act upon the information contained in this publication without obtaining specific professional advice. No representation or warranty (express or implied) is given as to the accuracy or completeness of the information contained in this publication, and, to the extent permitted by law, [insert legal name of the firm], its members, employees and agents do not accept or assume any liability, responsibility or duty of care for any consequences of you or anyone else acting, or refraining to act, in reliance on the information contained in this publication or for any decision based on it. 2010 [insert legal name of the firm]. All rights reserved. In this document, refers to [insert legal name of the firm] which is a member firm of PricewaterhouseCoopers International Limited, each member firm of which is a separate legal entity.