DELTALOCATIE DEN DOLDER Projectnummer 01742112 Van Wijnen Projectontwikkeling Midden B.V. Postbus 151 3840 AD HARDERWIJK

DELTALOCATIE DEN DOLDER Projectnummer 01742112 Van Wijnen Projectontwikkeling Midden B.V. Postbus 151 3840 AD HARDERWIJK Kwaliteitsbeoordeling van de bomen op deze locatie Door T. Katerberg European Tree Technician 16 oktober 2012 1

1. Inleiding Donkergroen heeft voor de firma Van Wijnen Projectontwikkeling Midden BV een kwaliteitscontrole aan de bomen uitgevoerd, op de locatie aan de Dolderseweg te Den Dolder. De basis voor deze kwaliteitscontrole is de VTA-methodiek. Daarnaast is er gekeken naar de toekomst verwachting met het oog op de veranderingen. Deze veranderingen behelzen met name de kap van aangrenzende bomen. Veranderingen in groeiplaats door graafwerkzaamheden zijn in deze rapportage niet opgenomen, het is op dit moment niet mogelijk daar een waarde oordeel over te geven. De VTA-methodiek De visuele boomveiligheidscontrole is primair bedoeld voor het opsporen van zichtbare afwijkingen bij bomen. Binnen de visuele boomcontrole wordt o.a. gebruik gemaakt van de zgn. VTA-methodiek (VTA= Visual Tree Assessment) waarbij, naast zichtbare afwijkingen, vooral ook aandacht is voor de mechanische opbouw en mechanische defectsymptomen die bij bomen kunnen voorkomen. De doelstelling van de VTA is het verkrijgen van een zo goed mogelijke indruk van de stabiliteit/veiligheid van de boom. Naast direct zichtbare afwijkingen is er ook aandacht voor de biologische en mechanische ontwikkelingsaspecten van de boom, oftewel de lichaamstaal van de boom. We kijken naar de: biologische symptomen: - blad (bezetting, kleur en grootte) - scheutlengte - vertakkingspatroon - scheutsterfte/vorming doodhout - schimmels - aantastingen (o.a. insecten) - wondovergroeiing 2

mechanische symptomen: - breukgevoeligheid - verzwakkingsymptomen (verdikking, ribvorming) - beschadigingen (holtes, scheuren) - takken (aanhechting, uitzakking) - afwijkende bastpatronen - ingezonken bastdelen - stabiliteit - scheefstand (grondscheuren, kruinvolume) - wortelaanzetten (ontbrekend, verdikt, vorming adventiefwortels) - verdikte stamvoet Attentiebomen en risicobomen We maken onderscheid in attentiebomen en risicobomen. Met attentiebomen worden de bomen met een zichtbaar gebrek bedoeld, dat op dat moment nog geen aanleiding geeft voor een verhoogd risico. Dit kan op termijn natuurlijk veranderen. Risicobomen zijn bomen met een zichtbaar gebrek, dat nu al aanleiding geeft tot een verhoogd risico. Om de ernst van het risico in te schatten zal inspectie van het gebrek of nader onderzoek nodig zijn. Bestaan er aanwijzingen dat de slechte conditie veroorzaakt wordt door gebreken in de groeiplaats dan zullen deze onderzocht moeten worden. Zijn er aanwijzingen dat de stabiliteit en/of de breukgevoeligheid van de boom problemen kan gaan opleveren, dan is specialistisch boomonderzoek nodig. Op basis van deze gegevens kan worden bepaald of het zinvol is om verzorgende maatregelen toe te passen, of dat de boom verwijderd dient te worden. Conditieklassen Goed: Redelijk: Matig: Slecht: Dood: boom vertoont een beeld dat van de soort verwacht mag worden onder goede groeiomstandigheden en op een goede groeiplaats. niet-optimale groei, maar de minder optimale omstandigheden hebben nog geen duidelijke negatieve gevolgen voor de verdere ontwikkeling van de boom. er is duidelijk sprake van negatieve gevolgen voor de verdere ontwikkeling van de boom, zoals beginnende scheutsterfte. duidelijk aftakelende boom, waarbij veelal sprake is van een ijle kroon met zware scheutsterfte resulterend in veel en soms zwaar dood hout. de boom is dood of op sterven na dood. 3

2. Rapportage Als eerste hebben we de bomen een specifiek nummer gegeven dat correspondeert met de nummers op de kaart van het terrein. Nr Soort Hoogte Ø Conditie Symptomen Consequentie 1 Aesculus hippocastanum 12-30-50cm goed 2 stammig(niet altijd Attentieboom Paardenkastanje 15m (2x) een probleem) Opmerking: Vergroeiing kan op termijn problemen geven, scheuren en afbreken. 4

Soort Hoogte Ø Conditie Symptomen Consequentie 2 Quercus robur zomereik 12-15m 30-50cm goed Scheefgroei Advies: kappen (2x) Opmerking: de scheefgroei kan een probleem geven in de nieuwe situatie 5

3 Quercus robur zomereik 18-20m >50 cm goed Klimop Attentieboom Opmerking: De structuur en kroon opbouw is niet te beoordelen door de klimop. 6

4 Acer pseudoplatanus gewone esdoorn 15-18m 20-30cm Matig Onderstandig, klimop Advies: Kappen Opmerking: boom is onderstandig en is overgroeid met klimop dit kan in de nieuwe situatie een stabiliteitsprobleem geven Nr Soort Hoogte Ø Conditie Symptomen Consequentie 5 Acer pseudoplatanus gewone esdoorn 15-18m 20-30cm Matig Onderstandig, klimop Advies: Kappen Opmerking: boom is onderstandig en is overgroeid met klimop dit kan in de nieuwe situatie een stabiliteitsprobleem geven 7

8

6 Pinus sylvestris grove den 15-18m 30-50cm redelijk scheefgroei Advies: Kappen Opmerking: de scheefgroei kan een probleem geven in de nieuwe situatie 9

7 Pinus sylvestris Grove den 15-18m 30-50cm Redelijk Stamschade op hoogte Risicoboom Advies: Kappen Opmerking: forse schade aan de stam op hoogte de kans op stambreuk aanwezig 10

8 Pinus sylvestris 15-18m 30- Goed Grove den 50cm Slechte kroon Doodhout Stam schade Opmerking: Slechte kroonopbouw dood afsterven van de doorgaande stam(1), stamschade aan bovenzijde van de stam (2) Attentieboom Advies: Kappen 11

9 Prunus serotina 15-18m 30- Goed Amerikaanse vogelkers 50cm Oppervlakkige wond Holte Dood hout Opmerking: evt. onderzoek op hoogte, waarschijnlijk moet de boom sowieso gekapt. Risicoboom Advies: Kappen 12

10 Prunus serotina 15-18m 20- Goed Holte Attentieboom Amerikaanse vogelpest 30cm Opmerking: Holte in de stamvoet 13

11 Quercus rubra 15-18m >50cm Goed Paddenstoel Attentieboom Opmerking: Boom verkeert in een goede conditie, de paddenstoel (doolhofzwam) zit in een oude snoeiwond en is geen sterke parasiet. 14

12 Betula pendula Berk 12-15m 20-30cm Dood Risicoboom Advies: Kappen Nr Soort Hoogte Ø Conditie Symptomen Consequentie 13 Quercus robur 18-21m >50cm Goed Torsiescheur Attentieboom Opmerking: Waarschijnlijk door sterke rukwinden zijn er torsiescheuren ontstaan. Dit kan een probleem vormen in de nieuwe situatie wanneer de boom door de voorgenomen kap vrij komt te staan, en zo meer in de wind komt te staan. 15

14 Pinus sylvestris Grove den 18-21m >50cm (2x) Redelijk Uitgebroken top Attentieboom kappen Opmerking: De top van beide stammen is uitgebroken, één stam heeft nog takken en kan evt. nog door groeien, de andere stam heeft geen takken meer en zal afsterven met gevaar van uitbreken van deze hele stam. 16

15 Pinus syvestris Grove den 12-15m 20-30cm slecht Risicoboom Advies: Kappen Opmerking: boom is bijna dood Nr Soort Hoogte Ø Conditie Symptomen Consequentie 16 Quercus rubra 15-18m >50cm Goed Grote oppervlakkige attentieboom Amerikaanse eik wond Opmerking: door brand is aan een zijde van de boom de bast afgestorven. 17

17 Betula pendula Berk 12-15m 20-30cm Dood Risicoboom Advies: Kappen Opmerking: boom is dood Nr Soort Hoogte Ø Conditie Symptomen Consequentie 18 Quercus rubra Amerikaanse eik 18-21m >50cm Goed Holte Attentieboom Opmerking: 18

19 Quercus rubra Amerikaanse eik 12-15m 30-50cm Redelijk Zwaar gesnoeid Getopt Attentieboom Advies: kappen Opmerking: boom is ondeskundig gesnoeid 19

20 Quercus rubra Amerikaanse eik 12-15m >50cm Redelijk Zwaar gesnoeid Getopt Attentieboom Advies: kappen Opmerking: boom is ondeskundig gesnoeid 20

21 Quercus rubra Amerikaanse eik 12-15m >50cm Redelijk Zwaar gesnoeid Getopt Attentieboom Advies: kappen Opmerking: boom is ondeskundig gesnoeid 21

22 Prunus serotina Amerikaanse vogelkers 15-18m >50cm Goed Diepe wond Doodhout Attentieboom Opmerking: 22

23 Fagus sylvatica 21-24m >50cm Goed Doodhout Beuk Uitzakkende tak Attentieboom Advies: Snoei Opmerking: zware uitzakkende gesteltak met een lengtescheur, gezien de omvang en de status van de boom; monumentaal. De tak uitlichten en voorzien van een verankering waardoor eventuele schade voorkomen of beperkt kan worden. 23

24 Quercus rubra 15-18m >50cm Matig Slechte groei Attentieboom Amerikaanse eik Wortel schade Opmerking: De boom vertoont in de onderkroon (1) een goede groei, met name door secundairetakken (uitgegroeid waterlot). De bovenkroon(2) vertoont een matige groei en de vorming van dode takken. Bovengronds kan ik hier geen directe oorzaak voor vinden, vermoedelijk ligt de oorzaak ondergronds door een slechte groeiplaats dit vermoeden wordt enigszins bevestigt door oppervlakkige beworteling met veel beschadigingen. 24

24 Quercus rubra 15-18m >50cm Matig Slechte groei Attentieboom Amerikaanse eik wortelschade Opmerking: 25

25 Quercus rubra Amerikaanse eik 12-15m 30-50cm Goed Opmerking: 26

26 Quercus rubra 9-12m 30-50cm Redelijk Voornamelijk Attentieboom Amerikaanse eik secundairekroon Opmerking: secundaire takken zijn niet diep gewortelt in de boom, ze zijn later gevormd en groeien als het ware aan de buitenkant van de stam. Wat ze breukgevoelig maakt. 27

Conclusie en Advies: De algehele gesteldheid van de bomen is redelijk tot goed, door dat een aantal bomen begroeid is met klimop, is het voor deze bomen niet mogelijk een volledige VTA beoordeling te maken. Over het algemeen kan gesteld worden dat er redelijk veel dode takken in de bomen zitten, dit is echter een natuurlijk proces en heeft voor de kwaliteit en vitaliteit van de bomen geen gevolgen. De veiligheid kan in de toekomst wel een probleem gaan vormen, want bij intensief gebruik wordt de kans op letsel of schade wel groter. Het is dan ook raadzaam deze dode takken tijdig te verwijderen. Tijdens deze werkzaamheden kunnen de bomen gelijk op hoogte beoordeelt worden door een European Treeworker(ETW) en kunnen eventuele gevaarlijke situaties direct verholpen worden. In de rapportage wordt onderscheid gemaakt tussen attentie- en risicobomen met daar aan al of niet een beheersmaatregel gekoppeld. Een risicoboom heeft altijd een beheersmaatregel, meestal kap en een enkele keer snoei. Deze snoei moet worden uitgevoerd door een ETW-er die kan een goede inschatting maken van wat en welke hoeveelheid er gesnoeid moet worden. Voor de Amerikaanse eiken (nr. 24-26) zal vooraf een groeiplaats onderzoek gewenst zijn de bomen komen in het midden van de wijk te staan, en de veranderingen voor deze bomen zijn dan ook het grootst. Een gedegen onderzoek en het uitvoeren van de daaruit naar voren komende groeiplaats verbetering,en boombeschermingsmaatregelen tijdens de bouw maakt de kans op succes het grootst. 28

Bijlage: 29

30