ONDERZOEK. VTA-inspectie bij 78 stuks diverse bomen aan de Doolhoflaan op landgoed Kernhem te Ede

Transcriptie

1 ONDERZOEK VTA-inspectie bij 78 stuks diverse bomen aan de Doolhoflaan op landgoed Kernhem te Ede Opdrachtgever : Gemeente Ede De heer P. Peters Boomtechnisch adviseur : De heer W. Noorloos Projectnummer : Datum : 1 augustus 2007

2 INHOUDSOPGAVE 1. INLEIDING OPZET ONDERZOEK OPZET INVENTARISATIE BOOMGEGEVENS INVENTARISATIE EN ONDERZOEK CONCLUSIE ADVIES...11 BIJLAGE 1: BOOMNUMMERING VOLGENS TEKENING...12 BIJLAGE 2: FOTO S

3 1. INLEIDING In opdracht van de heer Peters, van de gemeente Ede, is door de Nationale Bomenbank op 25 juli 2007 een VTA-inspectie verricht naar de conditie, de stabiliteit en de vitaliteit van 76 stuks diverse bomen aan de Doolhoflaan op landgoed Kernhem te Ede. Aanleiding voor het onderzoek is de e conditie van een groot aantal bomen en de vele dode bomen. Het doel van het onderzoek is het beoordelen van de conditie en de stabiliteit van de bomen. Naar aanleiding van het onderzoek zullen maatregelen worden opgesteld, met betrekking tot het verdere beheer van de bomen. In hoofdstuk 2 is de opzet van het onderzoek beschreven. De inventarisatie en het onderzoek zijn te vinden in hoofdstuk 3. In hoofdstuk 4 vindt u de conclusie en het advies in hoofdstuk 5. In bijlagen bevinden zich de tekening met de boomnummering en de foto s. Indien er naar aanleiding van dit onderzoek nog vragen of opmerkingen zijn, kunt u contact opnemen met Wout Noorloos, van de afdeling onderzoek en advies, telefoon Nationale Bomenbank BV Bleskensgraaf ing. P.J. de Winter directeur 3

4 2. OPZET ONDERZOEK 2.1 Opzet inventarisatie boomgegevens De onderstaande boomgegevens worden tijdens het onderzoek opgenomen. Boomsoort Bepaald aan de hand van de soortkenmerken. Stamomtrek De stamomtrek van de boom wordt gemeten op 1,30 meter hoogte in centimeters. Conditie/levensverwachting De conditie van de boom wordt vastgesteld door het bepalen van de scheutlengte, kroonontwikkeling, knop-/bladbezetting en de knopgrootte. De breukgevoeligheid en stabiliteit van de gehele boom of delen daarvan bepalen de mechanische kwaliteit van de boom. De conditie en de mechanische kwaliteit bepalen samen de levensverwachting en zijn aangegeven volgens de onderstaande categorieën. Optimaal: Goed: Voldoende: Matig: Slecht: Zeer : De conditie en levensverwachting van de boom zijn zonder meer goed. Ten aanzien van de mechanische en/ of fysiologische toestand van de boom zijn geen afwijkingen waargenomen en worden op lange termijn (15 jaar) geen problemen verwacht. Jaarlijkse groei en toename van kroonvolume is goed. Ten aanzien van de mechanische en/of fysiologische toestand van de boom, worden op middellange termijn (10 tot 15 jaar) geen problemen verwacht. Jaarlijkse groei en toename van kroonvolume is verminderd. Ten aanzien van de mechanische en/of fysiologische toestand van de boom, worden op korte termijn (5 tot 10 jaar) geen problemen verwacht. Jaarlijkse groei en toename van het kroonvolume is duidelijk verminderd. De mechanische en/of fysiologische toestand van de boom is echter dusdanig, dat verwacht mag worden dat herstel eventueel mogelijk is. De levensverwachting is ongeveer 5 jaar. De levensverwachting van de boom is minimaal. De mechanische en/of fysiologische toestand van de boom is echter dusdanig, dat herstel niet of nauwelijks mogelijk is. De levensverwachting van de boom is nihil. De mechanische en/of fysiologische toestand van de boom is dusdanig, dat herstel uitgesloten is. Vitaliteit De vitaliteit wordt bepaald door genetische eigenschappen en is soort specifiek. Wel is het zo dat een boom met een goede conditie, een hoger herstelvermogen heeft dan een boom met een e conditie. De vitaliteit van de boom is het vermogen om te reageren op de verandering in de omgeving, zoals herstel na een verbetering van de groeiplaats. Een vitale boom heeft een goede weerstand tegen ziekten en aantastingen, bijvoorbeeld door het afgrendelen van wonden of het snel herstellen van aantastingen door insecten. 4

5 Visuele boomcontrole In onderstaande figuur is de werkwijze van de visuele boomcontrole weergegeven. Figuur: Werkwijze visuele boomcontrole conform VTA-methode 5

6 3. INVENTARISATIE EN ONDERZOEK In dit hoofdstuk zijn de gegevens weergegeven betreffende de bovengrondse delen van de boom en de bovengrondse groeiplaats. Het onderzoek is gestart met het visueel controleren van de bomen conform de VTAmethode. Verder zijn enkele boomgegevens opgenomen, deze gegevens zijn in de onderstaande tabel verwerkt. De boomnummers corresponderen met de nummers op de tekening in bijlage 1. Boomnr. Boomsoort Omtrek in cm Conditie en stabiliteit 1 Fagus sylvatica 260 Matig / 2 Fagus sylvatica 210 Slecht / 3 Fagus sylvatica 358 Slecht / 4 Fagus sylvatica 240 Slecht / 5 Fagus sylvatica 214 Matig / 6 Fagus sylvatica 320 Voldoende 7 Fagus sylvatica 170 Slecht / 8 Fagus sylvatica 228 Voldoende 9 Quercus robur 266 Voldoende 10 Fagus sylvatica 270 Slecht / 11 Fagus sylvatica 237 Matig / 12 Fagus sylvatica 176 Matig / 13 Fagus sylvatica 235 Slecht / 14 Fagus sylvatica 250 Matig / 15 Fagus sylvatica 230 Matig / 16 Fagus sylvatica 183 Matig / 17 Fagus sylvatica 272 Matig / 18 Fagus sylvatica 215 Matig / 19 Quercus robur 210 Voldoende 20 Fagus sylvatica 340 Matig / 21 Fagus sylvatica 235 Matig / Opmerkingen Zeer grote stamwond Kop uitgebroken Toppen dood kroon sterfte Grote wonden en grote uitgescheurde tak boven pad. Topsterfte en zwaar dood hout. Zwaar dood hout Boom is dood Topsterfte en zwaar dood hout. Lichte topsterfte Éénzijdige kroon Stamscheur met adventief wortels, lichte topsterfte Lichte topsterfte Topsterfte Lichte topsterfte Topsterfte in de bovenkroon Topsterfte in de bovenkroon 6

7 Boomnr. Boomsoort Omtrek in cm Conditie en stabiliteit 22 Quercus robur 250 Voldoende 23 Niet aanwezig 24 Fagus sylvatica 192 Slecht / 25 Fagus sylvatica 275 Matig / 26 Fagus sylvatica 156 Matig / 27 Fagus sylvatica 293 Slecht / 28 Fagus sylvatica 210 Slecht / 29 Fagus sylvatica 301 Matig / 30 Fagus sylvatica 255 Slecht / 31 Fagus sylvatica 145 Slecht / 32 Fagus sylvatica 162 Slecht / 33 Fagus sylvatica 260 Slecht / 34 Fagus sylvatica 213 Matig / 35 Fagus sylvatica 223 Matig / 36 Niet aanwezig 37 Fagus sylvatica 194 Voldoende 38 Fagus sylvatica 223 Voldoende 39 Fagus sylvatica 195 Voldoende 40 Fagus sylvatica 230 Voldoende 41 Fagus sylvatica 210 Slecht / 42 Fagus sylvatica 178 Matig / 43 Fagus sylvatica 190 Slecht / 44 Fagus sylvatica 220 Slecht / 45 Fagus sylvatica 209 Voldoende 46 Fagus sylvatica 255 Voldoende 47 Fagus sylvatica 168 Slecht / 48 Quercus robur 290 Voldoende Opmerkingen Kop dood, stam gedeeltelijk met zwammen en gedeeltelijk hol. Top dun in blad Lichte topsterfte Zware topsterfte en zwaar dood hout Topsterfte in bovenkroon en grote wond. Topsterfte in bovenkroon Kroon sterfte geheel af Alleen stamstuks van 4 meter met enkele levende takken Alleen in de top nog enkele takken stam geheel kaal Zware toppen weggezaagd, enkele dunne takken nog aanwezig, stam met holten Lichte topsterfte Stamholte door oude snoeiwond. Dode stam van ± 6meter Toppen afgestorven Kroon voor 70% dood met zware takken 1 kop weggezaagd, stam hol, diverse uitgebroken gesteltakken Stam vanaf 6 meter hoogte aangetast, kop dood met zware takken 7

8 Boomnr. Boomsoort Omtrek in cm Conditie en stabiliteit 49 Fagus sylvatica 193 Slecht / 50 Fagus sylvatica 206 Slecht / 51 Fagus sylvatica 220 Slecht / 52 Fagus sylvatica 268 Slecht / 53 Fagus sylvatica 300 Slecht / 54 Fagus sylvatica 230 Slecht / 55 Fagus sylvatica 196 Slecht / 56 Fagus sylvatica 225 Matig / 57 Fagus sylvatica 206 Matig / 58 Quercus robur 172 Slecht / 59 Fagus sylvatica 276 Slecht / 60 Quercus robur 205 Slecht / 61 Fagus sylvatica 225 Slecht / 62 Fagus sylvatica 340 Slecht / 63 Fagus sylvatica 140 Slecht / 64 Fagus sylvatica 280 Voldoende 65 Fagus sylvatica 275 Matig 66 Fagus sylvatica 229 Voldoende 67 Fagus sylvatica 184 Voldoende 68 Fagus sylvatica 302 Matig 69 Fagus sylvatica 140 Voldoende 70 Fagus sylvatica 160 Matig / 71 Fagus sylvatica 132 Slecht / 72 Fagus sylvatica 143 Voldoende 73 Fagus sylvatica 154 Voldoende Opmerkingen Dode stam 7 meter hoog met zware tak Dode stam 7 meter hoogte Dode stam 7 meter hoogte. Dode stam 10 meter hoogte met zware gesteltakken. Dode boom 14 meter hoog met dode takken Dode stam 7 meter hoogte. Stam 7 meter hoogte, top dood. Op 3 meter hoogte zware levende gesteltak Kop weggezaagd stamlengte 8 meter met levende takken. Topsterfte in de bovenkroon, stam met spechten gaten Stamstuk van 10 meter hoogte Kop weggzaagd, stam aangetast en topsterfte met zware dode takken Dood stamstuk van 10 meter hoogte Stamstuk 10 meter hoog met levende takken. Stam aangetast door tonderzwam en korsthoutskoolzwam. Goed in blad. Wortelvoet aangetast door biefstukzwam en korsthoutskoolzwam Stamstuk van 4 meter hoogte Stamschade en zwaar dood hout Dood hout Lekkende wond en spechten gat op 8 meter hoogte Slechte bladbezetting en afstervende toppen. Lekkende wond van spechtengat en stamschade 8 meter hoogte. Boom is dood, met volledige kroon Éénzijdige kroon Éénzijdige kroon 8

9 Boomnr. Boomsoort Omtrek in cm Conditie en stabiliteit 74 Quercus robur 134 Matig / 75 Quercus robur 95 Matig / 76 Betula pendula 33 Slecht / 77 Fagus sylvatica 230 Voldoende 78 Quercus robur 174 Matig / Opmerkingen Wortelvoet aangetast Onderstandig aan naburige bomen Slechte wortelvoet geen toekomstboom Uitgescheurde top met nieuwe takken met kans op breuk. Overzicht conditie Slecht Boomnummer: 2, 3, 4, 7, 10, 13, 24, 27, 28, 30, 31, 32, 33, 41, 43, 44, 47, 49, 50, 51, 52, 53, 54, 55, 58, 59, 60, 61, 62, 63, 71, 76. Matig Boomnummer: 1, 5, 11, 12, 14, 15, 16, 17, 18, 20, 21, 25, 26, 29, 34, 35, 42, 56, 57, 65, 68, 70, 74, 75, 78. Voldoende Boomnummer:6, 8, 9, 19, 22, 37, 38, 39, 40, 45, 46, 48, 64, 66, 67, 69, 72, 73, 77. Goed Geen 9

10 4. CONCLUSIE Uit de inspectie blijkt dat de laan duidelijk in het eindstadium verkeert. Van de aanwezige 76 bomen verkeert 40% in een e conditie (32 stuks), 35% verkeert in e conditie (25 stuks) en van 25% van de bomen is de conditie momenteel nog (19 stuks). De laan is aangewezen als reservaat voor vleermuizen die leven in de holtes van de bomen. Ook de dode bomen blijven om die reden gehandhaafd. De bomen worden hierbij ontdaan van de takken, zodat alleen een stamstuk gehandhaafd blijft. Door het afsterven van de bomen treed rotting op aan de wortels en de wortelvoet, waardoor de stabiliteit niet gewaarborgd is. In de laan zijn al verschillende bomen omgevallen. De laan is vrij toegankelijk voor het publiek dat veel gebruik maakt van de laan. Door het openstellen van de laan is de boomeigenaar ook aansprakelijk voor de veiligheid van de gebruikers van de laan. Door de e conditie en stabiliteit van veel bomen is deze niet langer gewaarborgd en zullen maatregelen genomen moeten worden om de veiligheid te kunnen waarborgen. Bij de uitvoering van de maatregelen zal rekening moeten worden gehouden met de aanwezige vleermuizen. 10

11 5. ADVIES Om de veiligheid van de gebruikers van de laan te waarborgen, stellen wij het onderstaande voor: - Het controleren van alle bomen op aanwezigheid van vleermuizen. - Het in 2007/2008 verwijderen van alle bomen met een e conditie en stabiliteit: de boomnummers 2, 3, 4, 7, 10, 13, 24, 27, 28, 30, 31, 32, 33, 41, 43, 44, 47, 49, 50, 51, 52, 53, 54, 55, 58, 59, 60, 61, 62, 63, 71, 76. Bij bomen waarin vleermuizen voorkomen de stammen inkorten tot een hoogte van 2 tot 3 meter of zodanig verankeren, dat er geen gevaar kan ontstaan voor omvallen. Het vervangen van de bomen door nieuwe aanplant. - Het in seizoen 2008/2009 verwijderen of eerder van de bomen met een e conditie: de boomnummers 1, 5, 11, 12, 14, 15, 16, 17, 18, 20, 21, 25, 26, 29, 34, 35, 42, 56, 57, 65, 68, 70, 74, 75, 78. Bij bomen waarin vleermuizen voorkomen de stammen zodanig inkorten of verankeren dat er geen gevaar kan ontstaan voor omvallen. Het vervangen van de bomen door nieuwe aanplant. - Het regel verwijderen van dood hout en het jaarlijks controleren van alle bomen in de categorie : de boomnummers 6, 8, 9, 19, 22, 37, 38, 39, 40, 45, 46, 48, 64, 66, 67, 69, 72, 73, Het overwegen om alle bomen in één keer te vervangen, behoudens de bomen waarin vleermuizen gehuisvest zijn. - Wanneer niet wordt overgegaan tot het nemen van veiligheidsmaatregelen, zal de laan afgesloten moeten worden voor het plubliek om schadeclaims te voorkomen. Als de laan vrij toegankelijk blijft voor het publiek, is de boomeigenaar aansprakelijk voor vallende takken of omvallende bomen. 11

12 BIJLAGE 1: BOOMNUMMERING VOLGENS TEKENING 12

13 BIJLAGE 2: FOTO S Foto 1. Overzicht vanaf Kernhemseweg. Foto 2. Grote stamwond bij boomnummer 1. 13

14 Foto 3. Uitgescheurde gesteltak bij boomnummer 4. Foto 4.Dode boom nummer 7. 14

15 Foto 5. Boomnummer 24. Foto 6. Boom nummer

16 Foto 7. Detail van boomnummer 28. Foto 8. Afstervende kroon van boomnummer

17 Foto 9. Overzicht boomnummer 31. Foto 10. Overzicht vernieuwd stuk van de Doolhoflaan. 17

18 Foto 11. Overzicht vanaf vernieuwd gedeelte. Foto 12. Overzicht met dode beuken. 18

19 Foto 13. Boomnummer 43. Foto 14. Boomnummer 61 met aantasting van tonderzwam. 19

20 Foto 15. Aantasting korsthoutskoolzwam bij boomnummer 62. Foto 16. Tonderzwam bij boomnummer 62. Foto 17. Tonderzwam tussen wortelaanzet bij boomnummer