Geothermie in de gebouwde omgeving Ans van den Bosch Plv. Directeur Warmte en Ondergrond Programma manager Duurzame Warmte
Onderwerpen 1. Klimaatakkoord 2. Geothermie in de gebouwde omgeving 3. Beleid geothermie
1 Klimaatakkoord
Ontwerp klimaatakkoord GO Opdracht: in 2030 3,4 Mton CO 2 reductie, 1,5 mln huizen van het gas af Aanpak 1: Wijk voor wijk Onder regie van gemeenten Transitievisies warmte uiterlijk 2021 (welke wijk wanneer over op welk alternatief) Ondersteund door en Expertise centrum Aanpak 2: individueel Onder regie van eigenaar Ondersteund door ISDE en energieloketten
Alternatieven voor verwarmen met aardgas Collectieve Warmte <70 o C Restwarmte van datacenters, warmte koude opslag (WKO), oppervlaktewater, ondiepe geothermie, riothermie Collectieve Warmte >70 o C Restwarmte van industrie, biomassa en geothermie Collectief + I s o l a t i e - All Electric Warmtepompen, infrarood, nul-op-de-meter Individueel Duurzaam gas: Biogas, mestvergister, power to gas (H2) Maar ook: hout pellets en biomassa ketels
Warmte opties per huishouden Opties per huishouden 2017 2030 verwachting 2030 KA 2050 KA CV installaties 91% 80% 65% 0-15% Hybride warmtepomp 1% 4% 9% 5-35% All electric warmtepomp 3% 10% 12% 30-60% Stadsverwarming* 5% 7% 15% 15-45% Individuele biomassa ketel 0% 0% 0% 0-5% * (biomassa, geothermie, restwarmte)
Bronnen voor warmtenetten NU Warmtekrachtcentrale Afvalverbrander (AVI) 55% hernieuwbaar Biomassa Gas (tijdelijk/piek) WKO (kleine projecten 50-200 woningen) Ontwikkeling Geothermie Aquathermie Industriële restwarmte Restwarmte datacenters
2 Geothermie in de gebouwde omgeving
Potentie
Feiten Eerste boring in 2007 22 projecten in gebruik (4 PJ) 5 in testfase 11 in voorbereiding Huidige diepte tussen 2000 en 3000 m Temperaturen 70 90 graden C Projecten worden steeds groter: >30MW Voornamelijk glastuinbouw
Vergunningen 51 opsporingsvergunningen
Geothermie in de gebouwde omgeving Groot aandeel warmtenetten (15 tot 45%) Geothermie als een van de cruciale bronnen voor stadsverwarming Maar nog geen warmtenet aangesloten op geothermie! 2030 2050 Beleidsbrief 15 PJ 110 PJ Klimaatakkoord 20 PJ 135 PJ Masterplan 50 PJ 200 PJ
3 Beleid
8 februari 2018 - kamerbrief Doel: 15 PJ in 2030; 110 PJ in 2050 Versterken en versnellen! Bovenop het bestaande beleid: Speciale wetgeving voor geothermie Deelname van EBN Exploratieprogramma voor onbekende gebieden ondergrond: SCAN Innovatie Roadmap Vervolgbrief in de maak
Stand van zaken Innovatie Road map SCAN
Green deal UDG 6 consortia Exploratie naar waar UDG mogelijk is Ontsluiten potentieel Dinantien
Subsidie, garantie Garantieregeling Om het geologische risico af te dekken (P90) 7 rondes, start in 2010 28 projecten ingediend, 11 gerealiseerd M 147 cumulatieve reserving 4 claims SDE+/SDE++ Subsidieert productie van hernieuwbare energie 27 projecten toegekend, 770 MWth 21 projecten in gebruik (2019) 0,033 euro/kwh subsidie voor geothermie
Faciliteren lokale besluitvorming Leidraad: model, handleiding Afwegingsproces gemeenten ondersteunen en objectiveren ECW: operationeel steunpunt bij het opstellen van de Transitievisies Warmte en uitvoeringsplannen, ook voor dringende issues uit de praktijk. Eén gemeenschappelijke aanpak (efficiency, kwaliteit, transparantie, draagvlak) Snel op gang helpen alle gemeenten en decentrale overheden
We zijn er nog niet. Geothermie GO komt moeizaam van de grond - Invoeding in warmtenet essentieel voor ontwikkeling geothermie - Maar naast technische hier ook governance issues - Draagvlak nieuw warmtenet, volloop risico - Bovengrondse marktordening: wie is verantwoordelijk voor wat? Samen optrekken met alle partijen!
Dank voor uw aandacht! Vragen? Veel potentie Veel aandacht Veel actie Maar nog veel uitdagingen Samen optrekken