Praktische opdracht ANW Sterrenkunde

Vergelijkbare documenten
Werkstuk ANW Sterrenbeelden

Nederlandse Sterrenbeelden

Verlichting TUINVERLICHTING, EENVOUDIG EN COMPLEET

6,5. Werkstuk door een scholier 1826 woorden 27 november keer beoordeeld. Natuurkunde. De Dierenriem

Een redelijk grote open sterrenhoop. Waar de sterren aardig uit mekaar staan. In de zoeker is deze duidelijk al te zien.

Sterren en sterevolutie Edwin Mathlener

Werkstuk ANW Supernova's

Praktische opdracht ANW De levensloop van een ster

Basiscursus Sterrenkunde. Sterrenwacht Tweelingen, Spijkenisse 8 Mei 2019

Sterren en sterevolutie Edwin Mathlener

Tuesday, November 22, 2016 Martijn Loots 1

Sterrenstof. OnzeWereld, Ons Heelal

Kennismaking Praktische Sterrenkunde

Nederlandse samenvatting

Evolutie van Zon en Sterren

13 Zonnestelsel en heelal

Ik doe mijn spreekbeurt over de ruimte omdat ik het een interessant onderwerp vind en ik er graag meer over wilde weten.

Praktische opdracht ANW Sterren

VAN STEELPAN NAAR LEEUW

Sterrenkunde Ruimte en tijd (6)

sterrenbeeld orion Het Sterrenbeeld orion

Met de Kijker op Jacht, Universum 4, 2004 Door Wouter Verheul

De mooiste 10 objecten aan de sterrenhemel met elke sterrenkijker op elke avond Door Jeffrey Bout

Op zoek naar de zwaarste ster III: Geboorte, leven en dood

PRESENTATIE: JUWEELTJES DIE MESSIER GEMIST HEEFT...

Hoofdstuk 8. Samenvatting. 8.1 Sterren en sterrenhopen

Asterismen Kleine sterpatronen voor telescopen en verrekijkers

Praktische opdracht ANW Zwarte gaten

Nederlandse Samenvatting

Sterrenstelsels. prof.dr. Paul Groot Afdeling Sterrenkunde, IMAPP Radboud Universiteit Nijmegen

Met de Kijker op Jacht, Universum 1, 2006 Door: Jeffrey Bout

Nederlandse samenvatting

KleinKracht Karin Heesakkers

Werkstuk ANW Zwarte gaten

Christus in de sterren

Afstanden in de astrofysica

De Harrington STAR-lijst getemd!

Het Quantummechanisch Heelal. prof.dr. Paul Groot Afdeling Sterrenkunde, IMAPP Radboud Universiteit Nijmegen

Skantrae brengt de sfeer verder dan de deur alleen.

Inleiding Astrofysica college 6

5.6. Boekverslag door K woorden 22 december keer beoordeeld

het grote boek van de ruimte met professor astrokat Tekst van dr. dominic walliman Ontwerp en illustraties van ben newman

Werkstuk Nederlands De Ruimte werkstuk

STERREN EN MELKWEGSTELSELS

Ontstaan en levensloop van sterren

Sterrenstelsels en kosmologie

De Fysica van Sterren. Instituut voor Sterrenkunde

Neutrinos sneller dan het licht?

Inleiding Astrofysica College 8 9 november Ignas Snellen

Presentatie bij de cursusbrochure Sterrenkunde voor Jongeren

Kijk nooit met een telescoop zomaar naar de zon!!!

Sterrenkunde met de verrekijker

Eindpunt van een ster Project voor: middelbare scholieren (profielwerkstuk) Moeilijkheidsgraad: Categorie: Het verre heelal Tijdsinvestering: 80 uur

Sterrenkaart groep 3-4

sterren en sterevolutie

GROEI-AVOND donderdag 22 april 2010 & BIJBELSTUDIE dinsdag 09 september 2014

De golvende dierenriem

1. De zon 3 2. De plaats van de zon 4 3. De geboorte van de zon 5 4. Kernfusie 6 5. Zonnevlekken 7 6. Zonnevlammen 8 7. De kracht van de zon 9 8.

ONTDEK HET PLANETARIUM! DE ANTWOORDEN GROEP 3-4

Voorronde Nederlandse Sterrenkunde Olympiade april 2014

RIETVELD-LYCEUM. les 3. dd. 20 NOVEMBER 2012 HET ZONNESTELSEL NU. de compononenten. V.s.w. Corona Borealis, Zevenaar

Van Zonnestelsel tot Ontstaan Heelal Leeuwarden, jan-april Leven van Sterren. Paul Wesselius, 11 maart Leven van sterren, HOVO 1

6.1 de evolutie van sterren

Basis Cursus Sterrenkunde. Namen van Sterren

6.1. Boekverslag door K woorden 22 mei keer beoordeeld

Alles om je heen is opgebouwd uit atomen. En elk atoom is weer bestaat uit protonen, elektronen en neutronen.

8,3. Antwoorden door Dimitris 2178 woorden 15 december keer beoordeeld. Meten aan melkwegstelsels. Jim Blom en Dimitris Kariotis

Zwart gat Simulatie KORTE BESCHRIJVING

Van Grote Beer en Orion Het verhaal achter de sterren

Werkstuk ANW Melkwegstelsel

Hoe meten we STERAFSTANDEN?

* V \/ni I FDIRF HFR7IFNE NIEUWE EDITIE

Ruud Visser Postdoc, Sterrewacht Leiden

Opleiding Astrosofie De sterrenwegen als innerlijke ontwikkeling en hun verbinding met de aardewezens

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation

Naam: Janette de Graaf. Groep: 7. Datum:Februari Het heelal.

De Zwarte Maan en Priapus

Geschiedenis van de Sterrenkunde

Pandora's cluster, 2/12/2018. inhoud. Het vroege heelal. HOVO-Utrecht 9 februari HOVO-Utrecht 9 februari 2018

Sterrenkunde practicumverslag De thuisproef

Tentamen Inleiding Astrofysica 16 December 2015,

Samenvatting door D woorden 28 november keer beoordeeld. Aardrijkskunde

Variabele Sterren. Instability strip: Cepheiden RR Lyrae W Virginis sterren. Rode reuzen op de z.g. instability strip in het HR diagram

T2b L1 De ruimte of het heelal Katern 1

Werkstuk ANW Het heelal

Sterrenkundig Practicum 2 3 maart Proef 3, deel1: De massa van het zwarte gat in M87

HOVO cursus Kosmologie

Nederlandse samenvatting

De kosmische afstandsladder

Nederlandstalige samenvatting

Sterrenstelsels: een aaneenschakeling van superlatieven

11/15/16. Inleiding Astrofysica College 8 14 november Ignas Snellen. De melkweg

Zwarte gaten Literatuurstudie Sterrenkunde 1 Door: Jiri Tik Djiang Oen Studie: Natuur- & Sterrenkunde November 2007

Hoe meten we STERAFSTANDEN?

Werkstuk Natuurkunde Negen planeten

Supernova SN2014J in M82 gefotografeerd door VSRUG leden.

De ruimte. Thema. Inhoud

6,5. Werkstuk door een scholier 2235 woorden 23 oktober keer beoordeeld. 1. Het Heelal

Op zoek naar de zwaarste ster II: Bovenaan in het HR-diagram

V339 DEL: Waarnemingen van een nova vanuit de lage landen

Transcriptie:

Praktische opdracht ANW Sterrenkunde Praktische-opdracht door een scholier 2089 woorden 12 mei 2005 4,9 18 keer beoordeeld Vak ANW We gaan deze praktische opdracht doe over sterrenkunde, met de onderwerpen het leven van een ster, en de sterrenbeelden we gaan het hebben over welke sterrenbeelden er zijn, uit hoeveel sterren ze bestaan en wat ze betekenen voor de mensen, ook gaan we het hebben over hoe zo een ster dan leeft, hoe ontstaat er een en hoe verdwijnt deze dan. Ook gaan we het dan hebben over de zwarte gaten die dan kunnen ontstaan. We gaan als volgt te werk: Eerst zoveel mogelijk info zoeken en uit printen. De bronnen globaal doorlezen. Onze hoofdstukken uittypen Na lezen op fouten en bijwerken Al we allebei klaar zijn met uittypen gaan we plaatjes en bladzijde nummers toevoegen Sterrenbeelden zijn figuren die wij zien in sterren. Bijvoorbeeld de grote beer. Er bestaan 88 sterrenbeelden. Sommige van deze sterrenbeelden gaan nooit onder zoals de zon dat wel doet. Ook het sterrenbeeld Cassiopeia gaat nooit onder. de sterren in een sterren beeld worden vernoemd naar hun sterren beeld, zoals bij de grote beer: De helderste ster van het sterrenbeeld Grote Beer heet a Uma en de op een na helderste ster b Uma. De grote beer heet in het Grieks Ursa major. De sterrenbeelden: Andromeda (Andromeda) Luchtpomp (Antlia) Paradijsvogel (Apus) Waterman (Aquarius) Arend (Aquila) Altaar (Ara) Ram (Ariës) Voerman (Auriga) Ossenhoeder (Boötes) Graveerstift (Caelum) Giraffe (Camelopardalis) https://www.scholieren.com/verslag/praktische-opdracht-anw-sterrenkunde Pagina 1 van 6

Kreeft (Cancer) Jachthonden (Canes Venatici) Grote Hond (Canis Major) Kleine Hond (Canis Minor) Steenbok (Capricornus) Kiel (Carina) Cassiopeia (Cassiopeia) Centaurus (Centaurus) Cepheus (Cepheus) Walvis (Cetus) Kameleon (Chamaeleon) Passer (Circinus) Duif (Columba) Hoofdhaar (Coma Berenice) Zuiderkroon (Corona Australis) Noorderkroon (Corona Borealis) Raaf (Corvus) Beker (Crater) Zuiderkruis (Crux) Zwaan (Cygnus) Dolfijn (Delphinus) Goudvis (Dorado) Draak (Draco) Veulen (Equuleus) Eridanus (Eridanus) Oven (Fornax) Tweelingen (Gemini) Kraanvogel (Grus) Hercules (Hercules) Slingeruurwerk (Horologium) Waterslang (Hydra) Kleine Waterslang (Hydrus) Indiaan (Indus) Hagedis (Lacerta) Leeuw (Leo) Kleine Leeuw (Leo Minor) Haas (Lepus) Weegschaal (Libra) Wolf (Lupus) Lynx (Lynx) Lier (Lyra) Tafelberg (Mensa) https://www.scholieren.com/verslag/praktische-opdracht-anw-sterrenkunde Pagina 2 van 6

Microscoop (Microscopium) Eenhoorn (Monoceros) Vlieg (Musca) Winkelhaak (Norma) Octant (Octans) Slangendrager (Ophiuchus) Orion (Orion) Pauw (Pavo) Pegasus (Pegasus) Perseus (Perseus) Phoenix (Phoenix) Schilder (Pictor) Vissen (Pisces) Zuidervis (Piscis Austrinus) Achtersteven (Puppis) Kompas (Pyxis) Net (Reticulum) Pijl (Sagitta) Boogschutter (Sagittarius) Schorpioen (Scorpius) Beeldhouwer (Sculptor) Schild (Scutum) Slang (Serpens) Sextant (Sextans) Stier (Taurus) Telescoop (Telescopium) Driehoek (Triangulum) Zuiderdriehoek (Triangulum Australe) Toekan(Tucana) Grote Beer (Ursa Major) Kleine Beer (Ursa Minor) Zeilen (Vela) Maagd (Virgo) Vliegende Vis (Volans) Vosje (Vulpecula) Elke van deze sterren beelden draagt een geloof en een verhaal bij zich. Ik heb de sterrenbeelden vissen en slang in me ik ga over beide iets vertellen als eerste ga Ik wat vertellen over het sterrenbeeld vissen: Nederlandse Naam Latijnse naam / Hindi naam Afkorting Genitief Zichtbaarheid Vissen Pisces / Meen Psc Piscium Augustus - Januari (aangegeven zijn de maanden waarin het sterrenbeeld om 22 uur boven de horizon staat) voor waarnemers tussen de 65-ste en de -90-ste breedtegraad. Dit sterren beeld is het op 14 na grootste sterrenbeeld in de ruimte en word omringd door Triangulum, Andromeda, Pegasus, Aquarius, Cetus en Ariës. https://www.scholieren.com/verslag/praktische-opdracht-anw-sterrenkunde Pagina 3 van 6

Ster Naam Betekenis Helderheid(magnitude) Afstand(lichtjaar) alpha Psc Al Rischa het touw (dat de vissen bij elkaar houdt) 3.81 139.1 beta Psc Fum al Samakah de bek van de vis 4.46 494.2 omicron Psc Torcularis septentrionalis 4.25 258.9 zeta Psc In het Hindi wordt de ster Revati genoemd. In het Perzisch heet de ster Risha. Vissen wordt gezien als 2 vissen die met de staart aan elkaar zitten met een touw. De ster die deze 2 vissen met elkaar verbind is alpha piscium. De arabische naam van de ster is Al Risha en dat betekend het touw. Vissen is slecht te zien omdat de sterren niet erg goed branden. de horoscoop die hoort bij een vissen: Vissen zijn mensen met een groot talent: zij zijn in staat om zich echt in anderen te verplaatsen. zij begrijpen de behoeften van anderen en het geeft hen een goed gevoel als ze iemand kunt helpen. Dit talent heeft ook een keerzijde: omdat zij zo gevoelig zijn bestaat het gevaar dat zij snel stemmingen en emoties van anderen oppikken en overnemen. Met name als zij in de buurt zijn van boze, verdrietige of ongelukkige mensen is dit lastig. Toch kunnen zij de mensen niet mijden. Hun grootste vijand is eenzaamheid. Zij zijn vaak wat verlegen, kwetsbare personen. Zij zullen zich pas openstellen voor anderen als zij die kunnen vertrouwen. De tranen schieten hen soms snel in de ogen. Alhoewel dit geen negatieve eigenschap is kan dit behoorlijk frustrerend zijn. Dit klopt aardig als ik dit met mij vergelijk. Nu ga ik het hebben over het sterrenbeeld slang: Nederlandse Naam Latijnse naam Afkorting Genitief Zichtbaarheid Slang Serpens Ser Serpentis April - September (aangegeven zijn de maanden waarin het sterrenbeeld om 22 uur boven de horizon staat). Het sterrenbeeld is zichtbaar tussen de breedtegraden +80 en -80. Het sterrenbeeld slang is het op 23 na grootste sterrenbeeld in de ruimte en word omringd door Corona Borealis, Boötes, Virgo, Libra, Ophiuchus, Hercules, Aquila, Sagittarius en Scutum. Ster Naam Betekenis Helderheid (magnitude) Afstand (lichtjaar) alpha Ser Unukelhai nek van de slang 2.62 73.30 De Slang maakt deel uit van het tweede deel van de Ophiuchus-Serpensgroep. De slang wordt vastgehouden in de handen van Ophiuchus ook wel de slangendrager genoemd. De slang slingert zich rond Ophiuchus en wordt soms wel in twee delen gesplitst: Serpens Caput (de kop van de slang) en Serpens Cauda ( de staart van de slang). Serpens bevat twee Messier-objecten en enkele mooie dubbelsterren. Het sterrenbeeld is moeilijk te herkennen. Het is lastig om onderscheid te maken tussen de sterren die tot Serpens behoren en die tot Ophiuchus behoren. De helderste ster, alpha Serpentis heet ook wel Unukelhai. Deze naam betekent "nek van de slang". De ster staat op 67 lichtjaar van ons verwijderd en is 10x groter dan onze zon. Sterren ontstaan doordat grote gas en stofwolken uiteen vallen in kleinere wolken en deze ook weer uit een vallen. Dit gaat maar door en door tot dat er alleen maar atomen overblijven. Doordat de temperatuur op loop tot miljoenen graden ontstaan er een kernreactie waarbij 2 waterstof atomen samen smelten tot een helium atoom. Een jonge ster is geboren!! Bij een nieuwe ster is er nog zoveel stof rondom de ster dat wij hem hier op aarde nog niet kunnen zien. Sowieso zal het nog jaren lang duren voor dat het licht dat de https://www.scholieren.com/verslag/praktische-opdracht-anw-sterrenkunde Pagina 4 van 6

ster uitstraalt ons net vlies bereikt. Sterren zijn gasbollen die zelf licht opwekken. Dat komt doordat er in de kern van ster kernfusie plaatst vind en energie die daarbij vrij komt uit te stralen aan de rand van de ster. De dichtstbijzijnde ster ligt op 4,3 lichtjaar van de aarde. In de eerst fase van het leven van een ster word alle waterstof omgezet in helium door kernfusie. Dit is mogelijk doordat de druk en de temperatuur binnen in de ster erg hoog zijn. Onze hoofd ster de zon bevind zich momenteel in deze fase. Deze fase heet de hoofdfase. Deze fase neemt 90% van het totale leven van de ster in beslag. Als de waterstof in de kern opraakt komt de ster in de 2e fase. Het fusie proces in de kern stopt en het gaat nog even door in de schil van de ster. Dit heeft als gevolg dat de ster gaat opzwellen. Hier door daalt de temperatuur aan het oppervlakte. De ster word in deze fase ook wel een rode reus genoemd. Als de zon in deze fase komt over vijf miljard jaar zal hij zo groot worden dat hij de aarde zal opslokken. Ook mars zal dan verdwijnen. Tijdens de rode reuzen fase trekt de uitgedoofde kern samen waardoor de temperatuur in het centrum verder oploopt, zo hoog dat ook helium kan fuseren tot koolstof. Een ster kan haar leven op 2 manieren eindigen, dit hangt af van de massa. Kleine sterren stoten en korst af, deze gas wolk kan voor een korte tijd(50000jaar) gezien worden als een planetaire nevel. In het midden van zo n nevel blijven restanten achter van de uitgedoofde kern van de ster deze kern heet wette dwerg. Deze witte dwerg geef zo weinig licht dat wij het niet kunnen waarnemen. Bij grote sterren trekt de kern van koolstof nog verder samen waardoor koolstof omgezet word tot zwaardere elementen en uiteindelijk ijzer. De ster heeft nu de structuur van een ui met in het binnenste een kern van ijzer en daaromheen schillen met steeds lichtere elementen. De buitenste laag bestaat nog steeds uit koolstofatomen. Omdat deze fusie geen energie oplevert maar energie kost stopt de verbranding plotseling. De kern kan dan de druk aan de schil niet meer weerstaan en slaat de zwaarte kracht toe. de kern stort in elkaar en de buitenste lagen storten naar het centrum maar botsen in een enorme schok tegen de kern wat een enorme explosie teweegbrengt waardoor de buitenste lagen met enorme snelheid weggeblazen worden. Deze explosie noemen we supernova. De meeste sterren eindigen hun leven met zo n enorme explosie. Bij zo n explosie is de helderheid van deze ster tijdelijk net zo hevig als de helderheid van het sterrenstelsel bij mekaar. Zo n explosie heet een supernova. In de laatste 1000 jaar zijn er in ons melkwegstelsel vier van deze explosies waargenomen: SN1006, de Krab (SN1054), Tycho (SN1572) en Kepler (SN1604). Het getal slaat op het jaartal van de explosie. Deze 4 waren allemaal relatief dicht bij de zon. Er zijn er waarschijnlijk wel meer geweest maar die hebben we niet kunnen waarnemen door de stofwolken die er voor hingen. Er zijn twee soorten supernovae: Type I en Type II. In type I supernovae vindt de explosie plaats in een dubbelster. Lichte sterren zetten eerst in het centrum door kernfusie waterstof om in helium en vervolgens deze helium in koolstof en zuurstof. Ze eindigen hun leven als een witte dwerg. Zware sterren gaan door tot dat de kern voornamelijk uit ijzer bestaat. Door dat de zwaartekracht toeslaat stort de kern in eens in: een supernova explosie. In deze explosie wordt een neutronenster of een zwart gat gevormd. Het gas dat bij de explosie van de Krab is weggeslingerd vormt nu een mooie nevel in het jaar 1054. Overal in het heelal komen zwarte gaten voor. Een zwart gat is een plek in het heelal waar de zwaartekracht zo sterk is dat zelfs licht niet meer ontsnapt. Omdat er geen licht ontsnapt, zie je alleen een zwarte plek. Alles wat binnen een bepaalde afstand (de zogenaamde Schwartzschild-straal) van het zwarte gat komt, wordt naar binnen gezogen. Omdat een zwart gat oneindig is zal iets wat erin is gevallen niet meer kunnen ontsnappen. https://www.scholieren.com/verslag/praktische-opdracht-anw-sterrenkunde Pagina 5 van 6

Als we het over zwarte gaten gaan hebben zien we het heelal niet meer 4D maar 2D we vouwen het dubbel. Als een blaadje. Als er aan beide kanten dan het dubbel gevouwen blaadje van een zwartgat zit komt daar een binding tussen, die binding heet een worm gat. Als dit het geval is heet de ingang een zwart gat en de uitgang een wit gat. Reizen door een wormgat gaat sneller dan het licht en kan alleen van zwart gat naar wit gat, en niet terug en het probleem met worm gaten is dat een wormgat slechts 10-33 meter groot is en 10-43 seconde bestaat. Daarna verdwijnt het weer. En als je in zo n wormgat kan komen zal je naar de kloten worden getrokken tot sliertjes atomen. We hebben de volgende bronnen gebruikt: INFO: http://www.sterrenkunde.nl http://www.math.leidenuniv.nl http://www.govertschilling.nl http://www.npl.washington.edu http://www.sciam.com http://www.pbs.org http://www.grc.nasa.gov http://.en nog een site maar die weten we helaas niet meer maar hij zit wel bij de bronnen.nl Afbeeldingen http://www.sterrenkunde.nl https://www.scholieren.com/verslag/praktische-opdracht-anw-sterrenkunde Pagina 6 van 6