Naar een inrichtingsplan voor Anna s Hoeve Notitie 2 Versterking van Anna s Hoeve Een samenhangende visie van de VBAH op de inrichting van Anna s Hoeve, bestaande uit 3 notities: 1. Analyse Ademruimte 2. Versterking van Anna s Hoeve 3. De Weg over Anna s Hoeve Tezamen onze inbreng aan het gemeentelijk/provinciaal project inrichtingsplan Anna s Hoeve. 15 mei 2014, Vereniging tot Behoud van Anna s Hoeve Inhoud: kanttekeningen samenvatting beeldende weergave Kanttekeningen Onze kanttekeningen zijn in notitie 1 weergegeven. Bij deze notitie over versterking van het natuurgebied is mn het gestelde onder onderzoek/analyse van belang. In beide natuurgebieden zijn verstoringseffecten te verwachten door het gebruik van de HOV. Dit zal ten koste van de natuurkwaliteit gaan, als er geen mitigerende maatregelen worden genomen. Samenvatting VBAH heeft in notitie 1 het recreatief probleem geanalyseerd; beduidend verlies wandelmogelijkheden in oostelijk AH, ongewenste toename recreatieve druk in resterend AH. Als antwoord daarop een plan tot ontwikkeling wandelgebruik noordelijk AH. Ter compensatie en spreiding van recreatieve druk. Daarmee is het recreatief probleem nog maar gedeeltelijk opgelost, want de druk blijft groot en de balans natuur/recreatie zorgelijk. Daarom is een 2e inzet te richten op versterken hoe het natuurgebied sterker maken, bestand tegen recreatiedruk, hoe recreatief gebruik sturen. Recreatief gebruik sturen (west-oost) Ecologisch gezien is het wenselijk recreatieve druk meer westelijk te hebben en minder oostelijk. In een klein gebied zijn de mogelijkheden daartoe beperkt. Voornoemd doel zou vooral nagestreefd moeten worden middels het westelijk gebied aantrekkelijk maken (zodat minder behoefte oostelijk te gaan). Dat zou kunnen door Bij het gebied betrekken en ontwikkelen van het talud. blz 2 Verbeteren, recreatief aantrekkelijker maken speelweidegebied. blz 3 Oostelijk is de recreatieve druk te temperen door de grootste verstoringsbronnen (loslopende honden, mountainbikers) hier weg te houden. Aanzet tot: hondenbeleid blz 7 mountainbikers beleid blz 4 & 8 Het natuurgebied sterker maken, bestand tegen recreatiedruk Het gaat om het op heel Anna s Hoeve aanhouden van een acceptabele balans natuur-recreatie. Dat betekent dat versterking van recreatie hand in hand moet gaan met versterking van de natuur. Enerzijds betere, aantrekkelijker paden. Anderzijds ook juist dooradering met afsnij/sluippaadjes weghalen, schuil- en rustmogelijkheden voor dieren in percelen brengen. Enerzijds vissteigertjes aan oevers plaatsen. Anderzijds beschuttende rietranden voor watervogels realiseren. Etc. Die hand in hand versterkingsgedachte is verwerkt in een Paden en percelenplan blz 3, 6 & 7 Oeverplan blz 3 & 5 Sterker, weerbaarder maken gaat ook over erosie. Op verschillende plekken heeft die zorgwekkende vormen aangenomen. Dat is in beeld gebracht, verwerkt in het oeverplan en in voorstellen tot: Duurzaam herstellen Bult van Dudok blz 4 Duurzaam herstellen Berg van Anna s Hoeve blz 8 Compensatie verstoringseffecten vanuit infrastructuur en woningbouw Verstoringseffecten vanuit de HOV zijn nog te onderzoeken. Zeker is dat de paddenpoel zal worden bedolven en de infrabundels een beduidende geluidsbelasting in het natuurgebied brengen. Dat is verwerkt in voorstellen tot: Realisatie nieuwe paddenpoel blz 7 Geluidsafscherming t.o.v. HOV-spoor bundel aan gehele zuidzijde blz 7 Geluidsafscherming t.o.v. HOV-A27 bundel aan gehele oostzijde blz 7 Compensatie woningbouw betreft mn het verlies leefgebied (accumulatievijver) van vogels en ringslangen. Opgenomen zijn: Compensatiemaatregelen watervogels blz 5 Compensatiemaatregelen ringslangen blz 5 & 9 Beeldende weergave op de hierna volgende pagina s
Bij het gebied betrekken en ontwikkelen van het talud. De middenstrook van het talud is dichtgegroeid met struiken en ondoorgankelijk. Open maken, zichtas en slingerpad creëren. Veelgebruikte toegangen van AH voorzien van hondentoiletveldje en dat ook bijhouden hondentoilet veldje Ongewenste sluippaadjes blokkeren met struiken of omgehakte bomen er dwarsover op de grond. Oud pad, niet meer als zodanig herkenbaar, in onbruik geraakt door struik er voor. Weer herkenbaar en toegankelijk maken. Een enkel sluippad is mogelijk te formaliseren. Dan ook netter/erosiebestendiger maken met treden zitplek in zonnetje en zichtas Idem oud pad in onbruik geraakt, ook door bankje er dwars voor. Pad weer herkenbaar en toegankelijk maken. Tevens oude (versmalde) zichtas van talud op speelvijver. Zichtas verbeteren/verbreden, bovenaan zichtas zitplek creëren. Eén duidelijke opgang aan hoge zijde talud. Die verbeteren met luie treden. speelplek Bovenop talud speelelementen in stijl t Laer realiseren, klimmen, huttenbouw ed. Avontuurlijk groen. 2
Herstellen waterdrinkpunt in nieuwe moderne vorm, service aan de vele sporters. Verbeteren, recreatief aantrekkelijker maken speelweidegebied 2 prullenbakken zijn opgeheven, 2 resteren. Nu al te weinig, gezien vervuiling op oude plekken. Straks helemaal te weinig. prullenbak Ter verhoging natuurwaarde, meer zonlicht brengen op een oever van de Oude Poel. Die overigens wel beschut houden. Onderdeel oeverplan prullenbak Bij vlonder over de slenk is sprake van voortdurende erosie, afkalving en dichtslippen van de slenk. Bij terugtrekkend water kunnen vissen er niet meer uit. Er is sprake van verkeerd materiaalgebruik, taluds zijn van te los materiaal. Pad voor/na vlonder bestaat uit mul zand, onbegaanbaar voor buggy/rolstoel/scootmobiel. Grondig herconstrueren gewenst Langs waterkant wat vlonder/steigertjes. Trekt mensen, beschermt oever. Onderdeel oeverplan. Padenplan, percelenplan Realiseren van een westelijk hoofdroute pad. In half verharding zodat duurzaam en goed begaanbaar, ook voor buggy/rolstoel/scootmobiel. De her en der aan te treffen dooradering met afsnij/sluippaadjes is onwenselijk, laat te weinig schuilmogelijkheid voor dieren. Ontoegankelijk maken met fysieke maatregelen, inplanten struiken. Percelen; voorkomen dat mensen dwars door percelen kunnen. Natuur versterken door meer variatie in percelen. hondentoilet veldje 3
Bult van Dudok in oorspronkelijke staat terugbrengen en behoeden voor verdere erosie Zichtas Speelweide Bult is te verbeteren/ verbreden Eén duidelijk hoofdroutepad zal de plaats in moeten nemen van de wirwar aan paadjes en sporen op het vlak voor de Bult Voorbeeld van een van de vele illegale (fiets) op-/afgangen. Mogelijke plek voor vlonder/ steigertje. Trekt mensen, beschermt oever. Onderdeel oeverplan. Intensief mountainbike gebruik (evenementen) hebben een wirwar van op-/afgangen en paadjes doen ontstaan. Bij dit gebruik is de Bult onderhevig aan forse slijtage, erosie en afbreuk natuurwaarde. Terugkeer naar de oorspronkelijke staat is gewenst. Mbt mountainbike gebruik zijn striktere regels te stellen, fysieke maatregelen te treffen. Toename recreatieve druk (wandelaars) zal gepaard moeten gaan met afname (weren) mountainbike gebruik. Beiden naast elkaar geeft een te grote belasting van het gebied. NB dit thema komt terug bij de Berg van Anna s Hoeve. In zichtas gelegen wél oorspronkelijke op/afgang met tredes die nodig aan een opknapbeurt toe is. 4
Oeverplan maken met aanpak oevererosie. Op verschillende plekken heeft de erosie van oevers en paden zorgwekkende vormen aangenomen. Vaak a.g.v. afstromend water van een naastliggende heuvel. Vaak heeft het pad ter plekke daardoor ook een schuin aflopende vorm aangenomen. Een grondige en duurzame aanpak hiervan is gewenst. In een oeverplan is tevens te kijken naar afwisseling van vlakke / steile oevers. Op beschutte oeverplekken broedplaats voor ringslangen aanleggen. Steile oevers geschikt maken als broedplaats voor ijsvogels. In de vijvers broedkorven voor eenden ed realiseren. Op aantal (rustige) plekken aan de oever rietranden realiseren. Voor veel watervogels cruciaal. Compensatie verlies rietranden accumulatievijver. Aanvulling bankjes, vervanging bankjes In de loop der tijd zijn zo n 4 bankjes opgeheven. Bij hogere recreatiedruk is aanvulling gewenst waarbij oa aan de aangegeven locaties gedacht wordt. Verschillende bankjes zijn in erbarmelijke staat en aan vernieuwing toe. 5
Situatie rond Bergvijver, padenplan oost In de voorstellen VBAH is de grote zuidelijke parkeerfaciliteit terug te geven aan de natuur. Een plan hiervoor is nog uit te werken. Behoudens invalidenparkeerplaats bij vissteiger, is parkeren te situeren in een kleinere noordelijke faciliteit bij de voetbalvelden. Sportevenementen (voorzover nog mogelijk) zouden zich qua parkeerbehoefte moeten richten op weekendgebruik bedrijfsparkeerruimte omgeving Mussenstr. Sturing naar recreatieve plekken vereist dat die plekken aantrekkelijk en adequaat zijn. De vissteiger is dat niet, staat geregeld onder water, is dan langere tijd niet bruikbaar. Vissers verkassen naar elders langs de oever, naar mogelijk kwetsbare plekken. Aanpassen vissteiger is gewenst. Wenselijk is dat wandelaars ook in de toekomst het pad langs de vijvers kunnen belopen. Zo nodig met jaarrond honden aan de lijn. Dit pad heeft voor ons de status van hoofdroutepad. Geen verharding, wel verbetering en aanpak oevererosie. Oostelijk zal er ook een N-Z oversteek mogelijk moeten blijven. Bij geen medegebruik ecoduct is dat te realiseren met een aparte voetgangersbrug. Het talud heeft westelijk een wel erg lange uitloop. Mogelijk ligt hieraan de gedachte van medegebruik (fietspad rondje H sum) ten grondslag. VBAH kan een alternatieve route via fietstunnel Ant.Fokkerwg ondersteunen. Bij geen fietsgebruik is een korte uitloop talud aan te houden. Overigens is wel/niet medegebruik nog wel een onderwerp op zich. VBAH is lang uitgegaan van medegebruik ecoducten voor wandelaars. Recreatief aantrekkelijk, maar vlg Alterra fnuikend voor het ecologisch functioneren. Verduidelijking is wenselijk, het publiek verwijst naar inconsistentie; wel medegebruik bij andere ecoducten. 6
Padenplan oost, vervolg Met herleving vogelhut is een kwaliteits impuls voor natuurliefhebbers toe te voegen. Met verleggen van vlak voor ecoduct lopend pad (verstoring), kan het rondje Wasmeer en doorgang naar Het Laer behouden blijven. Hondenbeleid. Wandelen heeft over het algemeen een beperkt verstorend effect. Bij wandelaars met aangelijnde hond ligt dat al hoger. Meest verstorend zijn de niet-aangelijnde honden; wijken af van de paden, vinden het leuk om achter vogels aan te jagen ed. Terugdringen van de ergste verstoorders kan een belangrijke bijdrage leveren aan terugdringen oostelijke recreatiedruk en ruimte houden voor de rustiger wandelaar. Te denken is aan jaarrond honden aan de lijn in het hele gebied oostelijk van onderstaande witte lijn. De infrabundel HOV-spoor geeft een aanzienlijke geluidsdruk op het natuurgebied. Afscherming tot aan Mussenstraat is gewenst. Een groot rondje Anna s Hoeve moet mogelijk blijven middels doorgaand pad langs het spoor, tevens het pad van de Westerbork-route. Het huidige fly-over ontwerp biedt hiertoe geen ruimte In uitloopgebied zijn maatregelen te treffen die wandelen met fauna aanwezigheid kunnen verenigen. Reduceren paden. Natuur versterken door meer variatie (openheid/beschutting) in de begroeiing. Verbreding A27 staat op stapel. Geluidafscherming is daarbij dringend gewenst. Talud alleen aan oostzijde verbreden, niet ten koste van Anna s Hoeve Voor de paddenpoel is een nieuwe plek te realiseren. Vlg Alterrarapport zijn bij en tussen de ecoducten àlle wandelpaden op te heffen. VBAH acht contact met de natuur belangrijk, meent dat de natuur wel aanraakbaar moet blijven. Dat één wandelpad met hondenverbod tot de mogelijkheden moet blijven behoren. Enige compensatie voor het verlies aan wandelpaden kan worden geboden door in het Molshoop terrein een wandelpad te realiseren, 7
Berg van Anna s Hoeve herstellen. Mountainbike beleid Berg herstellen Intensief mountainbike gebruik heeft vrijwel alle paden fors uitgehold, daarnaast diverse vanuit de top ontspringende diepe groeven doen ontstaan. Bij elkaar 12 op/afritten. De Berg is afgeragd. Terugkeer naar de oorspronkelijke staat is gewenst. Drastische maatregelen zijn te treffen om de Berg te behoeden voor hernieuwde vernieling. Mountainbike beleid Snelheid, onverwachte wendingen, dwars door het terrein crossen ed, brengen mountainbikers ook in de hoogste fauna-verstoringklasse. Mountainbike gebruik is in het gebied oostelijk van huisje Anna consequent te verbieden. Dat biedt ruimte voor het veel rustiger wandelgebruik, aantrekkelijk te maken met oa een uitkijkplatform op de berg. Op de top van de Berg is een uitkijkplatform te realiseren, en vrije zichtassen richting Wasmeer en Bergvijver. De zuidelijke grashelling is vrij te maken van ongewenste dichtgroei. 8
Terrein huisje Anna, noordelijke bezoekersentree VBAH heeft in een eerste inbreng/notitie het recreatief probleem geanalyseerd; beduidend verlies wandelmogelijkheden in oostelijk AH, ongewenste toename recreatieve druk in resterend AH. Als antwoord daarop een plan tot ontwikkeling wandelgebruik noordelijk AH. Ter compensatie en spreiding van recreatieve druk. De elementen daaruit zijn ook hier weergegeven, aangevuld met versterkingsmaatregelen (ringslangen, hondentoilet, zichtas ed) natuur versterken met inbreng natuur-educatief element zoals de lola beestenboom. Met meerdere elementen is een educatief programma in te richten hondentoiletveldje zichtas op wasmeer Parkeren Anna s Hoeve De ringslangen in west Anna s Hoeve zijn met de accumulatievijver een veilig en beschut deel van hun leefgebied kwijtgeraakt. VBAH wil zich met aanleg en bijhouden broedhopen inzetten voor de ringslangen. Voor veilige verplaatsing naar aangrenzend leefgebied is een onderdoorgang onder de WoAH aan te leggen. scouting verblijf met afscherming bezoekers entree met infozuil, zitelementten, speelelement. historische bootjesbaan getransformeerd naar speelelement Ten aanzien van de WoAH zijn maatregelen te treffen om de barrièrewerking voor recreanten te verlagen. Een minder drukke weg en ter plekke duidelijk verkeerremmend maatregelen. Een plan hiervoor is nog uit te werken. ruine monument huisje Anna Als er al een thee huis zou moeten komen, is deze plek ecologisch ongewenst. Dan keuze te maken uit plek bij speelweide of gebied Monnikenberg zichtas op bergvijver 9