Bij Ons Zorginstelling Maasland Toets kleinschalige jeugdhulp met verblijf Gezond vertrouwen Utrecht, september 2018
Bij Ons Zorginstelling Maasland Toets kleinschalige jeugdhulp met verblijf
Samenvatting oor gezinshuizen, zorgboerderijen en andere aanbieders die kleinschalige jeugdhulp met verblijf bieden, gebruikt de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (hierna: de inspectie) een op maat gesneden toezicht. Om te bepalen of een dergelijke aanbieder verantwoorde jeugdhulp biedt, gebruikt de inspectie een selectie van 29 verwachtingen uit het toetsingskader erantwoorde Hulp voor Jeugd. Deze verwachtingen vormen samen het toetsingskader Jeugdhulp met verblijf. Bij Ons is in 2016 gestart en staat bij de Kamer van Koophandel als ennootschap Onder Firma (.O.F) ingeschreven onder nummer 64611450. Bij Ons is eigendom van twee jeugdhulpverleners die als collega s hebben gewerkt bij een kleinschalige zorgverlener die dit hulpaanbod heeft afgestoten. Met hun OF hebben zij het hulpaanbod overgenomen. Bij Ons biedt voor jeugdigen met autisme en/of een verstandelijke beperking, van 6 tot en met 21 jaar, logeerweekenden, midweken in de vakanties en sinds kort ook een aantal crisisopvangplaatsen. Bij die crisisplaatsen kunnen jeugdigen door de week twee tot drie nachten blijven slapen om de thuissituatie te ontlasten. Doel van het onderzoek was om te bepalen of Bij Ons verantwoorde jeugdhulp biedt. Bij Ons voldeed op het moment van het onderzoek aan 25 van de 29 verwachtingen uit het toetsingskader Jeugdhulp met verblijf. Bij de thema s Leefklimaat en Organisatie voldeed Bij Ons aan alle getoetste verwachtingen voor het bieden van verantwoorde jeugdhulp. De inspectie acht Bij Ons in staat om verantwoorde hulp te bieden en vertrouwt erop dat Bij Ons concrete verbetermaatregelen doorvoert om aan alle verwachtingen te voldoen. De inspectie blijft de ontwikkelingen volgen vanuit haar reguliere toezichtrol.
Inhoudsopgave 1 Inleiding... 4 2 Bevindingen... 6 2.1 Uitvoering hulpverlening... 6 2.2 eiligheid... 7 2.3 Leefklimaat... 8 2.4 Cliëntenpositie... 8 2.5 Organisatie... 8 3 ervolg... 10 Bijlage 1 - Toetsingskader Jeugdhulp met verblijf... 11 Bijlage 2 - erantwoording... 11
1 Inleiding In april 2018 deed de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (hierna: de inspectie) onderzoek bij Bij Ons Zorginstelling (hierna: Bij Ons). Doel van het onderzoek was om te bepalen of Bij Ons verantwoorde jeugdhulp biedt. Beschrijving Bij Ons Zorginstelling Bij Ons is in 2016 gestart en staat bij de Kamer van Koophandel als ennootschap Onder Firma (.O.F) ingeschreven onder nummer 64611450. Bij Ons is eigendom van twee jeugdhulpverleners die als collega s hebben gewerkt bij een kleinschalige zorgverlener die dit hulpaanbod heeft afgestoten. Met hun OF hebben zij het hulpaanbod overgenomen. Bij Ons biedt voor jeugdigen met autisme en/of een verstandelijke beperking, van 6 tot en met 21 jaar, logeerweekenden, midweken in de vakanties en sinds kort ook een aantal crisisopvangplaatsen. Bij die crisisplaatsen kunnen jeugdigen door de week twee tot drie nachten blijven slapen om de thuissituatie te ontlasten. Hiervoor huurt Bij Ons permanent drie recreatiewoningen en een ruimte voor activiteiten op het terrein van een grote boerderij met koeien en schapen. Deze boerderij heeft ook een camping, verhuurt vakantiehuisjes en organiseert op het terrein allerlei activiteiten zoals bijvoorbeeld personeelsuitjes. Bij Ons wil een prettige, veilige omgeving bieden waarin jeugdigen begeleid worden in de ontwikkeling van zelfredzaamheid en sociale vaardigheden. Elk weekend komen er elf jeugdigen die verdeeld worden in drie groepen. De meeste jeugdigen logeren één weekend per maand en enkele jeugdigen twee weekenden per maand bij de aanbieder. Naast activiteiten op het terrein maakt de aanbieder met de jeugdigen ook veel uitstapjes zoals bijvoorbeeld gaan zwemmen, naar een pretpark en bioscoopbezoek. Naast groepsbegeleiding wordt ook individuele begeleiding geboden, zowel tijdens het logeren als meerdere uren op een doordeweekse dag. Individuele begeleiding gebeurt altijd op de locatie van Bij Ons. Op moment van toezicht heeft Bij Ons 38 cliënten, waarvan 30 worden gefinancierd vanuit de jeugdwet, zes vanuit de Wet maatschappelijke ondersteuning en twee worden betaald vanuit de Wet langdurige zorg. Bij Ons werkt zelfstandig en heeft contracten met de gemeenten Westland, laardingen, Maassluis en Midden-Delfland. De aanbieders bepalen samen of Bij Ons een jeugdige kan bieden wat die nodig heeft. Een van de eigenaren heeft hbo-pedagogiek gestudeerd en is eindverantwoordelijk voor de begeleidingsplannen. Zij is geregistreerd bij de Stichting Kwaliteitsregister Jeugd (SKJ). De andere eigenaar heeft een mbo4-opleiding sport. Daarnaast heeft Bij Ons vijf medewerkers in dienst met een relevante opleiding, waarvan twee met een hbo-diploma. Hierdoor kan Bij Ons ervoor zorgen dat er altijd een hbo-medewerker is die op dat moment de eindverantwoordelijkheid heeft. erder 4 Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd
werkt er een vrijwilliger als kok en Bij Ons heeft op het moment van toezicht een stagiair hbosociaal work. Toetsingskader Het onderzoek is uitgevoerd aan de hand van het toetsingskader Jeugdhulp met verblijf. Het toetsingskader is opgenomen in bijlage 1. 5 Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd
2 Bevindingen In dit hoofdstuk worden de resultaten van het toezicht gepresenteerd aan de hand van de vijf thema s uit het toetsingskader Jeugdhulp met verblijf: uitvoering hulpverlening, veiligheid, leefklimaat, cliëntenpositie en organisatie. Per verwachting geeft de inspectie een oordeel. Als de verwachting als onvoldoende is beoordeeld geeft de inspectie een toelichting. Wanneer het oordeel voldoende is maar de inspectie op grond van de bevindingen van mening is dat er reden is voor verbetering benoemt de inspectie een aandachtspunt. O oldoende Onvoldoende NB Niet beoordeeld 2.1 Uitvoering hulpverlening erwachting 1.1.1 Professionals bieden hulp die aansluit bij de relevante ontwikkeltaken en de problematiek van de jeugdigen en hun ouders. 1.1.2 Professionals bieden hulp die aansluit bij de achtergrond, eigen mogelijkheden en het probleemoplossend vermogen van de jeugdigen, hun ouders en hun netwerk. 1.2.1 Professionals werken volgens de richtlijnen van de beroepsgroep. Oordeel O Toelichting: De aanbieder is ten tijde van het toezicht bezig met het maken van een kwaliteitshandboek. Hier staat bijvoorbeeld al wel in hoe te handelen bij seksueel grensoverschrijdend gedrag. Bij Ons heeft bijvoorbeeld nog geen richtlijnen gemaakt over hoe om te gaan met agressie of wat te doen als een jeugdige wegloopt. Nu Bij Ons groeit, is het belangrijk om heldere richtlijnen op te stellen, zoals de richtlijnen van het Nederlands Jeugd Instituut (NJI), zodat alle medewerkers weten hoe ze moeten handelen. 1.2.2 Professionals werken doelgericht en planmatig. 1.3.1 Professionals werken met een plan dat door of in overleg met jeugdigen en hun ouders is opgesteld. 1.3.3 Professionals bejegenen jeugdigen en hun ouders met respect en nemen hen serieus bij de uitvoering van de hulp. 1.3.4 Professionals zorgen ervoor dat de jeugdigen contact kunnen (onder)houden met hun ouders en hun netwerk. 1.4.1 Professionals stemmen het plan af met de plannen van overige betrokken instanties. Aandachtspunt: Wanneer de aanbieder jeugdigen intensiever begeleid (meer dan één weekend per maand) is het belangrijk dat de aanbieder outreachend contact legt met andere betrokken 6 Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd
erwachting hulpverleners. Het uitwisselen van inzichten en ervaringen omtrent de begeleiding van een jeugdige kan bijdragen aan de hulpverlening bij andere instanties en andersom. Oordeel 2.2 eiligheid erwachting 2.1.1 Professionals hebben een actueel beeld van de veiligheid van de jeugdigen. Oordeel O Toelichting: Op moment van toezicht zijn de drie logeerhuisjes zo in gericht dat in elk huisje de begeleider in een kamer slaapt met één of meerdere jeugdigen. De inspectie vindt dat begeleiders hierdoor onvoldoende professionele afstand bewaren. Daarnaast is er een huisje waar twee jeugdigen in een twee persoons bed moeten slapen, de inspectie vindt dit alleen geoorloofd als de aanbieder zorgvuldig inschat of dit geen risico s oplevert en als jeugdigen hier uitdrukkelijk zelf voor kiezen. Inmiddels heeft de aanbieder laten weten dat de slaapomstandigheden direct zijn aangepast en de begeleiders niet meer met een cliënt op dezelfde kamer slapen. 2.1.2 Professionals schatten de veiligheidsrisico s van de jeugdigen systematisch in. O Toelichting: De aanbieder gebruikt geen gestandaardiseerd risicotaxatie-instrument of systematische werkwijze om veiligheidsrisico s in te schatten bij de intake, tijdens de evaluaties en tussentijds bij veranderende omstandigheden. 2.1.3 Professionals beoordelen de veiligheidsrisico s in multidisciplinair verband. Aandachtspunt: Bij jeugdigen met complexe problematiek is het belangrijk dat men een gedragswetenschapper of psychiater kan raadplegen die mee kan nadenken over de veiligheidsrisco s die horen bij de complexe problematiek. 2.2.1 Professionals bepalen mede op basis van de veiligheidsrisico s de in te zetten hulp. 2.2.2 Professionals bewaken de gemaakte afspraken over het beperken van de veiligheidsrisico s. 2.2.3 Professionals treden bij acute onveiligheid actief op. 7 Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd
2.3 Leefklimaat erwachting 3.1.1 De leefomgeving is schoon, passend en veilig. 3.2.1 Het leefklimaat past bij de leeftijd en de ontwikkelingsfase van de jeugdigen. 3.2.2 De dagelijkse routine en de huisregels dragen bij aan de ontwikkeling van de jeugdigen. 3.2.3 Jeugdigen leiden een voor hen zo gewoon mogelijk leven, inclusief onderwijs en vrijetijdsbesteding. 3.3.2 Professionals hebben tijd en aandacht voor de jeugdigen. 3.3.5 Professionals respecteren de privacy van de jeugdigen. Oordeel 2.4 Cliëntenpositie erwachting 4.1.1 De aanbieder onderneemt actie indien jeugdigen en/of hun ouders aangeven ontevreden te zijn over de geboden hulp. 4.1.2 Jeugdigen en hun ouders kunnen gebruikmaken van een onafhankelijke vertrouwenspersoon. 4.1.3 Jeugdigen en hun ouders kunnen een klacht indienen bij een onafhankelijke klachtencommissie. Toelichting: Op het moment van toezicht staat bij de algemene voorwaarden dat jeugdigen en/of ouders de klacht eerst met de aanbieder en de AKJ-medewerker moeten bespreken alvorens men naar de klachtencommissie kan gaan. De Jeugdwet stelt dat een ouder en/of jeugdige zich rechtstreeks tot de klachtencommissie mag richten zonder dat men voorgaande stappen heeft doorlopen. Inmiddels heeft de aanbieder de algemene voorwaarden aangepast, waardoor voor ouders en jeugdigen duidelijk is dat zij zich met een klacht ook rechtstreeks tot de klachtencommissie kunnen richten. Oordeel O 2.5 Organisatie erwachting 5.1.4 De aanbieder registreert en analyseert incidenten en voert naar aanleiding van de analyse verbeteringen door. 5.2.1 De aanbieder werkt met geregistreerde professionals, tenzij de inzet van een niet geregistreerde professional niet afdoet aan de kwaliteit van hulp of noodzakelijk is voor de kwaliteit. Oordeel 8 Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd
erwachting Oordeel Aandachtspunt: Zorg ervoor dat HBO geschoolde medewerkers SKJ geregistreerd zijn, want in het weekend zijn zij eindverantwoordelijk voor de begeleiding. 5.2.2 De aanbieder zet professionals in die aantoonbaar zijn geschoold voor de functie die zij uitoefenen. 5.2.3 De aanbieder biedt professionals de mogelijkheid kennis en vaardigheden actueel te houden. Aandachtspunt: Zorg als aanbieder voor een opleidingsplan waarin deskundigheidsbevordering en intervisie geborgd wordt. 5.3.1 De aanbieder beschikt over de erklaring Omtrent Gedrag van personen die structureel contact hebben met jeugdigen of hun ouders. 5.3.2 De aanbieder heeft een meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling. 9 Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd
3 ervolg Bij Ons voldeed op het moment van het onderzoek aan 25 van de 29 verwachtingen uit het toetsingskader Jeugdhulp met verblijf. Bij de thema s Leefklimaat en Organisatie voldeed Bij Ons aan alle getoetste verwachtingen voor het bieden van verantwoorde jeugdhulp. De inspectie acht Bij Ons in staat om verantwoorde hulp te bieden en vertrouwt erop dat Bij Ons concrete verbetermaatregelen doorvoert om aan alle verwachtingen te voldoen. De inspectie blijft de ontwikkelingen volgen vanuit haar reguliere toezichtrol. 10 Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd
Bijlage - erantwoording De inspectie voerde het toezicht bij Bij Ons Zorginstelling uit op 16 april 2018 Het toezicht bestond uit de volgende onderdelen: Gesprek met de aanbieders. Gesprek met een jeugdige. Rondleiding en observatie. Dossieronderzoek. Analyse beleidsdocumenten. De foto. 11 Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd
www.igj.nl 12 Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd