Momento. Toets Nieuwe toetreders jeugdhulp. Gezond vertrouwen

Transcriptie

1 Momento Toets Nieuwe toetreders jeugdhulp Gezond vertrouwen Utrecht, augustus 2018

2

3 Samenvatting De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd toetst of vanaf 2016 gestarte aanbieders van jeugdhulp voldoen aan de basiseisen voor verantwoorde jeugdhulp. Dit onderzoek gebeurt aan de hand van het toetsingskader Nieuwe toetreders jeugdhulp. In juni 2018 heeft de inspectie een toets Nieuwe toetreders jeugdhulp uitgevoerd bij logeeropvang Momento. Momento voldeed op het moment van het onderzoek aan tien van de veertien beoordeelde verwachtingen uit het toetsingskader Nieuwe toetreders jeugdhulp. Inmiddels heeft Momento maatregelen genomen zodat wordt voldaan aan elf verwachtingen. De inspectie verwacht dat Momento maatregelen neemt om te voldoen aan de veertien verwachtingen. Er is nog verbetering nodig op de volgende onderwerpen: Professionals schatten de veiligheidsrisico s van de jeugdigen systematisch in. Jeugdigen en hun ouders kunnen een klacht indienen bij een onafhankelijke klachtencommissie. De aanbieder heeft een meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling. De inspectie verwacht van Momento binnen zes weken na ontvangst van het vastgestelde rapport een schriftelijke verklaring dat wordt voldaan aan de veertien basiseisen voor verantwoorde jeugdhulp. Indien Momento op die datum nog niet volledig voldoet aan de verwachtingen dient zij de inspectie te informeren over de reden voor de vertraging. Tevens dient zij dan aan te geven wanneer zij wel zal voldoen aan de verwachtingen van de inspectie. De inspectie zal de voortgang bij Momento volgen en zonodig toetsen in de praktijk.

4 Inhoudsopgave 1 Inleiding Bevindingen Uitvoering hulpverlening eiligheid Leefklimaat Cliëntenpositie Organisatie ervolg Bijlage 1 - Toetsingskader Nieuwe toetreders jeugdhulp Bijlage 2 - erantwoording... 13

5 1 Inleiding In juni 2018 deed de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd onderzoek bij Momento, een kleinschalige logeeropvang in lagtwedde. Doel van het onderzoek was om te bepalen of deze jeugdhulpaanbieder voldoet aan de basiseisen voor verantwoorde jeugdhulp. Beschrijving organisatie Momento is sinds juni 2017 geregistreerd bij de Kamer van Koophandel als vennootschap onder firma (vof) onder nummer De vennoten wonen elders en bieden op Momento van vrijdag- tot zondagmiddag en in de schoolvakanties opvang en begeleiding aan jeugdigen met een lichte hulpvraag ter ontlasting van de thuissituatie. Jeugdigen met een complexe hulpvraag komen niet in aanmerking voor begeleiding door Momento. Momenteel biedt Momento begeleiding aan zestien jeugdigen in de leeftijd van negen tot zestien jaar. Per weekend komen er maximaal zes jeugdigen in het logeerhuis. Financiering geschiedt op basis van zorg in natura (zin) vanuit de Jeugdwet. Momento werkt als onderaannemer van La Hacienda. La Hacienda is twaalf jaar geleden met het logeerhuis gestart voor kinderen van vier tot veertien jaar met een ontwikkelingsstoornis. Momento huurt het logeerhuis van La Hacienda. La Hacienda ondersteunt Momento inhoudelijk door de inzet van een gedragswetenschapper die geregistreerd is bij de Stichting Kwaliteitsregister Jeugd (SKJ). De gedragswetenschapper van La Hacienda is eindverantwoordelijk voor de kwaliteit van de hulpverleningsplannen. De logeerhuisouders doen de intake van jeugdigen en bieden de zorg en begeleiding en rapporteren over de voortgang hiervan aan de gedragswetenschapper van La Hacienda. Het logeerhuis betreft een vakantiewoning op een vakantiepark. Er kan gebruik gemaakt worden van de faciliteiten van het vakantiepark, zoals een overdekt zwembad. Het logeerhuis heeft een omheinde tuin en speelgelegenheid. Tevens is er een vaart achter het huis gelegen waarin kan worden gevist, gezwommen en gevaren. Momento bestaat uit twee eigenaren die echtgenoten van elkaar zijn. Eén van de eigenaren heeft een relevante hbo-opleiding in de zorg, is eerder werkzaam geweest als ambulant gezinsbegeleider en is vooraangemeld bij de SKJ. De andere eigenaar heeft een mbo-sportopleiding gevolgd en heeft een aantal jaar gewerkt als ambulant begeleider. Tijdens een logeerweekend is altijd één van de eigenaren het gehele weekend in het logeerhuis aanwezig. Tevens wordt er regelmatig gewerkt met stagiaires vanuit mbo-en hbo-zorgopleidingen. Indien nodig, treedt de andere eigenaar op als achtervang. 3 Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd

6 Toetsingskader Het onderzoek is uitgevoerd aan de hand van het toetsingskader Nieuwe toetreders jeugdhulp. Het toetsingskader is opgenomen in bijlage 1. Aangezien jeugdigen niet wonen bij de aanbieder, is de volgende verwachting niet beoordeeld: Jeugdigen leiden een voor hen zo gewoon mogelijk leven, inclusief onderwijs en vrijetijdsbesteding. 4 Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd

7 2 Bevindingen In dit hoofdstuk worden de resultaten van het toezicht gepresenteerd aan de hand van de vijf thema s uit het toetsingskader Nieuwe toetreders jeugdhulp : uitvoering hulpverlening, veiligheid, leefklimaat, cliëntenpositie en organisatie. Per onderwerp wordt een oordeel gegeven en in de toelichting wordt het oordeel onderbouwd. oldoende N.B. Niet beoordeeld O Onvoldoende O Gewijzigd in voldoende voor vaststellen rapport 2.1 Uitvoering hulpverlening Onderwerp 1 Professionals bieden hulp die aansluit bij de relevante ontwikkelingstaken van de jeugdigen en de problematiek van de jeugdigen en hun ouders. Momento biedt kleinschalige logeeropvang waardoor (pleeg)ouders worden ontlast. Momento wil jeugdigen een ontspannen weekend bieden, zonder al te veel verplichtingen voor de jeugdigen. Momento biedt geen behandeling, maar bij alle jeugdigen wordt wel gewerkt aan doelen die vooral zijn gerelateerd aan het verstevigen van de sociale vaardigheden van de jeugdigen en het creëren van een goede dagstructuur. Tevens wordt beoogd om het zelfbeeld van jeugdigen positief te versterken. Momento richt zich met name op tieners met gedrags- en/of ontwikkelingsproblematiek die zelfstandig en zelfredzaam zijn. Uitsluitcriteria zijn agressief gedrag, alcohol- en drugsgebruik, lichamelijke beperkingen en een leeftijd jonger dan negen jaar. anuit Momento worden bewust verschillende groepen samengesteld over de weekenden. Hierdoor is er een groep met jongere kinderen die een meer geplande structuur krijgt; een groep met pubers die meer vrijheden aankunnen en een groep jongeren met een autistische stoornis waarbij een voorspelbare structuur wordt geboden. Hierdoor kan er specifiek aandacht worden gegeven aan de jeugdigen tijdens een weekend. Oordeel Aandachtspunt: De uitsluitcriteria van Momento zijn niet schriftelijk vastgelegd. Door dit wel te doen, ontstaat duidelijkheid richting plaatsers en ouders. 5 Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd

8 Onderwerp 2 Professionals werken met een plan dat door of in overleg met de jeugdigen en hun ouders is opgesteld. Alle jeugdigen beschikken over een zorgplan met een beschrijving van de ontwikkelingstaken en doelen. Bij aanvang verkent de aanbieder in een gesprek met de jeugdige en diens ouders/verzorgers wat hun wensen en behoeften zijn. ervolgens wordt dit meegenomen in het zorgplan. De jeugdigen weten de doelen waaraan wordt gewerkt. Het plan wordt om de zes maanden geëvalueerd samen met de gedragswetenschapper van La Haciënda. Hiervan wordt een verslag opgesteld dat naar ouders en de gemeenten wordt gestuurd. anuit de evaluatie wordt een nieuw plan opgesteld. Oordeel 2.2 eiligheid Onderwerp 3 Professionals hebben een actueel beeld van de veiligheid van jeugdigen. Oordeel Momento maakt per jeugdige afspraken over waar ze zijn tijdens het weekend. Dit is afhankelijk van hun leeftijd en gedrag. Sommige jongeren mogen zelfstandig hun gang gaan, zolang ze op het park blijven. Deze afspraken worden in afstemming met ouders en de jeugdige gemaakt. Elke jeugdige beschikt over een eigen slaapkamer en de eigenaren slapen op de begane grond op gehoorafstand van de jeugdigen. De jeugdigen weten dat ze de eigenaren ook s nachts kunnen benaderen, indien nodig. 4 Professionals schatten de veiligheidsrisico s van de jeugdigen systematisch in. De inspectie verwacht dat professionals aan het begin van de hulp voor elk kind minimaal een aantal eenduidige vragen over de veiligheid stellen, en deze informatie betrekken bij het besluit of de voorgenomen hulp passend is. De inspectie heeft geconstateerd dat de aanbieder tijdens de intake met ouders en de jeugdige een aantal vragen stelt over diens situatie en gedrag. oorbeelden hiervan zijn: hoe ga je om met agressie en met druk vanuit een groep, wat speelt er en hoe gedraag je je binnen een groep? Wel is het zo dat niet steeds dezelfde vragen worden gesteld en de uitvraag er onvoldoende op is gericht om een beeld te krijgen van mogelijke veiligheidsrisico s van de jeugdige die tijdens het verblijf bij O 6 Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd

9 Onderwerp Momento kunnen optreden. Door het ontbreken van een eenduidige en adequate aanpak op dit punt, beoordeelt de inspectie deze verwachting als onvoldoende. Oordeel 5 Professionals treden bij acute onveiligheid actief op. De aanbieder vertelt tijdens het onderzoek welke maatregelen zij in een concrete situatie heeft genomen om risico s te voorkomen en hoe zij in het algemeen zou handelen bij situaties van acute onveiligheid. 2.3 Leefklimaat Onderwerp 6 De fysieke leefomgeving is schoon, passend en veilig. Oordeel De vakantiewoning ziet er gezellig en verzorgd uit. Elke jeugdige beschikt over een eigen slaapkamer. De afgesloten tuin biedt mogelijkheden om te spelen. Er zijn geen indicaties voor fysieke onveiligheid of brandonveiligheid. Wanneer kinderen medicatie gebruiken wordt dit bewaard in een kast. De aanbieder heeft te kennen gegeven deze kast voortaan te zullen afsluiten. 7 Jeugdigen leiden een voor hen zo gewoon mogelijk leven, inclusief onderwijs en vrijetijdsbesteding. 8 Professionals hebben tijd en aandacht voor de jeugdigen. N.B. Momento geeft tijdens het gesprek aan het belangrijk te vinden tijd en aandacht te besteden aan de jeugdigen en geeft diverse voorbeelden hoe zij dit doen. Een jeugdige die regelmatig bij Momento logeert bevestigt dit en geeft aan dat de mening van de jeugdigen serieus wordt genomen. 7 Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd

10 2.4 Cliëntenpositie Onderwerp 9 De aanbieder onderneemt actie indien de jeugdigen en/of hun ouders aangeven ontevreden te zijn over de geboden hulp. De aanbieder praat geregeld met de jeugdigen over hoe zij hun verblijf in het logeerhuis ervaren. Tijdens het onderzoek geeft de aanbieder een voorbeeld over hoe zij met een ouder in gesprek is gegaan die ontevreden was. Oordeel 10 Jeugdigen en hun ouders kunnen een klacht indienen bij een onafhankelijke klachtencommissie. Momento is via La Haciënda aangesloten bij de onafhankelijke klachtencommissie van de Stichting Expertisecentrum Klacht- en Gezondheidsrecht (ECKG). Op het moment van het toezicht waren de kinderen en ouders hier echter niet over geïnformeerd. Het is belangrijk dat kinderen en ouders weten dat ze toegang hebben tot een onafhankelijke klachtencommissie en op welke manier ze de klachtencommissie kunnen bereiken. O 2.5 Organisatie Onderwerp 11 De aanbieder heeft een visie op hoe zij verantwoorde hulp biedt. Oordeel Het uitgangspunt van Momento is dat (pleeg)ouders worden ontlast, dat jeugdigen een fijn weekend hebben, zij beter over zichzelf gaan denken en hun sociale vaardigheden versterken. Momento wil positiviteit brengen en wil dat jeugdigen positief leren denken over zichzelf. Het benoemen van positieve gedrag van jeugdigen en geven van complimenten is daarom het uitgangspunt van Momento. 12 De aanbieder waarborgt dat de professionals werken volgens de professionele standaarden. Momento beschikt over protocollen, hierin staan diverse richtlijnen die van toepassing zijn op de dagelijkse praktijk van Momento. Zo beschikt Momento over een omschrijving van de werkwijze, die bijvoorbeeld te gebruiken is door de stagiaires, over een gedragscode, 8 Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd

11 Onderwerp over een protocol voor klachten en incidenten en over een privacyprotocol. Oordeel 13 De aanbieder werkt met geregistreerde professionals, tenzij de inzet van een niet geregistreerde professional niet afdoet aan de kwaliteit van de hulp of noodzakelijk is voor de kwaliteit. De Jeugdwet stelt jeugdhulpaanbieders verplicht om verantwoorde hulp te bieden. anaf 2016 geldt de norm voor verantwoorde werktoedeling, die is vastgelegd in het Besluit Jeugdwet en geconcretiseerd in het Kwaliteitskader Jeugd. De eigenaren hebben aannemelijk gemaakt dat zij voldoende vakbekwaam zijn om kinderen met lichte problematiek voor een beperkt aantal uren te begeleiden. De eigenaren hebben daarnaast de mogelijkheid om contact op te nemen met een SKJ-geregistreerde gedragswetenschapper van La Hacienda wanneer zich vragen voordoen. Tevens is één van de eigenaren momenteel vooraangemeld bij de SKJ. 14 De aanbieder beschikt over een erklaring Omtrent het Gedrag van personen die structureel contact hebben met de jeugdigen en hun ouders. O Op het moment van het toezicht bleek van één stagiaire (die inmiddels niet meer werkzaam is bij Momento) de erklaring Omtrent het Gedrag (verder: OG) niet aanwezig te zijn. Daarnaast was de OG van één eigenaar niet afgegeven voor de functie die de eigenaar uitvoert. Het is van belang dat een voor de functie afgegeven OG voor de ingang van het dienstverband of stage-overeenkomst aanwezig is bij de aanbieder. En dat deze OG niet ouder is dan drie maanden. De aanbieder dient zijn werkwijze hierop aan te passen. De aanbieder heeft inmiddels aangetoond dat er een nieuwe OG voor de eigenaar is afgegeven voor de functie die de eigenaar bekleedt. Daarnaast heeft de aanbieder zijn werkwijze met betrekking tot het beschikken over een OG aangepast. 15 De aanbieder heeft een meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling. O Op het moment van het toezicht beschikte Momento niet over een meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling. 9 Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd

12 3 ervolg Momento voldeed op het moment van het onderzoek aan tien van de veertien beoordeelde verwachtingen uit het toetsingskader Nieuwe toetreders jeugdhulp. Inmiddels heeft Momento maatregelen genomen zodat wordt voldaan aan elf verwachtingen. De inspectie verwacht dat Momento maatregelen neemt om te voldoen aan de veertien verwachtingen. Er is nog verbetering nodig op de volgende onderwerpen: Professionals schatten de veiligheidsrisico s van de jeugdigen systematisch in. Jeugdigen en hun ouders kunnen een klacht indienen bij een onafhankelijke klachtencommissie. De aanbieder heeft een meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling. De inspectie verwacht van Momento binnen zes weken na ontvangst van het vastgestelde rapport een schriftelijke verklaring dat wordt voldaan aan de veertien basiseisen voor verantwoorde jeugdhulp. Indien Momento op die datum nog niet volledig voldoet aan de verwachtingen dient zij de inspecties te informeren over de reden voor de vertraging. Tevens dient zij aan te geven wanneer zij wel zal voldoen aan de verwachtingen. De inspectie zal de voortgang bij Momento volgen en zonodig toetsen in de praktijk. 10 Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd

13 Bijlage 1 - Toetsingskader Nieuwe toetreders jeugdhulp Het toetsingskader erantwoorde hulp voor jeugd vormt het kader voor het toezicht op de Jeugdwet door de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd in oprichting en staat op Het toetsingskader bestaat uit de vijf thema s uitvoering hulpverlening, veiligheid, leefklimaat, cliëntenpositie en organisatie. oor het toezicht op de nieuwe toetreders die vanaf 2016 gestart zijn met het aanbieden van jeugdhulp, heeft de inspectie vijftien verwachtingen geselecteerd. Deze vormen samen het toetsingskader Nieuwe toetreders jeugdhulp. Het toezicht bij een nieuwe toetreder resulteert in een openbaar rapport waarin staat in hoeverre de aanbieder voldoet aan het toetsingskader Nieuwe toetreders jeugdhulp. Zodra alle onderwerpen voldoende zijn wordt de aanbieder niet meer beschouwd als nieuwe toetreder. anaf dat moment voert de inspectie toezicht uit op basis van het toetsingskader erantwoorde hulp voor jeugd. ijftien basisverwachtingen voor verantwoorde jeugdhulp: UITOERING HULPERLENING 1. Professionals bieden hulp die aansluit bij de relevante ontwikkelingstaken en de problematiek van de jeugdigen en hun ouders. 2. Professionals werken met een plan dat door of in overleg met jeugdigen en hun ouders is opgesteld. EILIGHEID 3. Professionals hebben een actueel beeld van de veiligheid van de jeugdigen. 4. Professionals schatten de veiligheidsrisico s van de jeugdigen systematisch in. 5. Professionals treden bij acute onveiligheid actief op. LEEFKLIMAAT 6. De fysieke leefomgeving is schoon, passend en veilig. 7. Jeugdigen leiden een voor hen zo gewoon mogelijk leven, inclusief onderwijs en vrijetijdsbesteding. 11 Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd

14 ijftien basisverwachtingen voor verantwoorde jeugdhulp: CLIËNTENPOSITIE 8. Professionals hebben tijd en aandacht voor de jeugdigen. 9. De aanbieder onderneemt actie indien jeugdigen en/of hun ouders aangeven ontevreden te zijn over de geboden hulp. 10. Jeugdigen en hun ouders kunnen een klacht indienen bij een onafhankelijke klachtencommissie. ORGANISATIE 11. De aanbieder heeft een visie op hoe zij verantwoorde hulp biedt. 12. De aanbieder waarborgt dat de professionals werken volgens de professionele standaarden. 13. De aanbieder werkt met geregistreerde professionals, tenzij de inzet van een niet geregistreerde professional niet afdoet aan de kwaliteit van hulp of noodzakelijk is voor de kwaliteit. 14. De aanbieder beschikt over de erklaring Omtrent het Gedrag van personen die structureel contact hebben met jeugdigen of hun ouders. 15. De aanbieder heeft een Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling. 12 Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd

15 Bijlage 2 - erantwoording De inspectie heeft het toezicht uitgevoerd bij Momento uit op 15 juni Het toezicht bestond uit de volgende onderdelen: 1. gesprek met de bestuurders; 2. dossieronderzoek; 3. analyse beleidsdocumenten; 4. rondleiding en observatie; 5. telefonisch gesprek met jeugdige. De foto 13 Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd

16 14 Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd