Via-Rosa. Toets Nieuwe toetreders jeugdhulp. Gezond vertrouwen

Transcriptie

1 ia-rosa Toets Nieuwe toetreders jeugdhulp Gezond vertrouwen Utrecht, november 2017

2

3 Samenvatting De Inspectie Jeugdzorg en de Inspectie voor de Gezondheidszorg toetsen of vanaf 2016 gestarte aanbieders van jeugdhulp voldoen aan de basiseisen voor verantwoorde jeugdhulp. Dit onderzoek gebeurt aan de hand van het toetsingskader Nieuwe toetreders jeugdhulp. Zodra een jeugdhulpaanbieder voldoet aan alle verwachtingen uit dit toetsingskader wordt hij niet meer beschouwd als nieuwe toetreder jeugdhulp. anaf dat moment wordt toezicht uitgevoerd op basis van het toetsingskader erantwoorde hulp voor jeugd van de inspecties. In september 2017 hebben de inspecties een toets Nieuwe toetreders jeugdhulp uitgevoerd bij ia-rosa. ia-rosa voldeed op het moment van het onderzoek aan veertien van de vijftien beoordeelde verwachtingen uit het toetsingskader Nieuwe toetreders jeugdhulp. De inspecties verwachten dat ia-rosa maatregelen neemt om te voldoen aan de vijftien verwachtingen. Er is nog verbetering nodig op het volgende onderwerp: De aanbieder beschikt over een erklaring Omtrent het Gedrag van personen die structureel contact hebben met de jeugdigen en hun ouders. De inspecties verwachten van ia-rosa binnen zes weken na ontvangst van het vastgestelde rapport een schriftelijke verklaring dat wordt voldaan aan de vijftien basiseisen voor verantwoorde jeugdhulp. Indien ia-rosa op die datum nog niet volledig voldoet aan de verwachtingen dient zij de inspecties te informeren over de reden voor de vertraging. Tevens dient zij aan te geven wanneer zij wel zal voldoen aan de verwachtingen. De inspecties zullen de voortgang bij ia-rosa volgen en zonodig toetsen in de praktijk.

4 Inhoudsopgave 1 Inleiding Bevindingen Uitvoering hulpverlening eiligheid Leefklimaat Cliëntenpositie Organisatie ervolg... 9 Bijlage 1 - Toetsingskader Nieuwe toetreders jeugdhulp Bijlage 2 - erantwoording... 12

5 1 Inleiding In september 2017 deden de Inspectie Jeugdzorg en de Inspectie voor de Gezondheidszorg (hierna: de inspecties) onderzoek bij ia-rosa in Meterik. Doel van het onderzoek was om te bepalen of deze jeugdhulpaanbieder voldoet aan de basiseisen voor verantwoorde jeugdhulp. Beschrijving organisatie ia-rosa B (hierna ia-rosa) biedt sinds juli 2016 jeugdhulp aan moeders en hun kind(eren) in een moeder-kindhuis. ia-rosa staat ingeschreven bij de Kamer van Koophandel onder nummer ia-rosa biedt 24-uurs verblijf met begeleiding aan moeders met een kind tot ongeveer vier jaar. Ten tijde van het onderzoek verblijven de moeders op basis van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO), waarvan sommige moeders een indicatie beschermd wonen hebben. De kinderen verblijven hier op grond van de Jeugdwet. In het moeder-kindhuis is plaats voor maximaal vier moeders met hun kinderen. Ten tijde van het onderzoek verblijft één moeder met twee jonge kinderen in het huis. De andere drie moeders verblijven met één jong kind in het huis. ia-rosa gaat uit van kleinschalige opvang. ia-rosa richt zich op de opvang van jonge (tiener) moeders vanaf zeven maanden zwangerschap. De begeleiding heeft als doel om aan de jonge moeder en haar kind een fysiek en emotioneel veilig onderkomen te bieden, waarbij de hechting tussen de moeder en haar kind(eren) centraal staat. ia-rosa heeft met zeven gemeenten een raamcontract. ia-rosa heeft tijdens het onderzoek van de inspecties een wachtlijst. De eigenaar van ia-rosa heeft ervaring als kraamverzorgster en pedagogisch medewerker in de kinderopvang en heeft ervaring met begeleid wonen. Zij heeft naast een mbo-4 opleiding Kinderverzorging/ Jeugdverzorging een opleiding coaching en counseling op hbo niveau afgerond. De aanbieder heeft in totaal acht medewerkers en één vrijwilligster in dienst. ier medewerkers draaien standaard de dagdiensten en drie medewerkers zijn beschikbaar voor de nacht- en de weekenddiensten. Naast de nachtdienst is er s nachts altijd een achterwacht, een medewerker van de dagdienst, telefonisch bereikbaar. Deze medewerkers zijn allen mbo-4 of hbo geschoold in pedagogiek en social work. Daarnaast is er een gedragswetenschapper voor twee dagen per week in dienst. De gedragswetenschapper en één hbo medewerker zijn geregistreerd bij de Stichting Kwaliteitsregister Jeugd (SKJ). Toetsingskader Het onderzoek is uitgevoerd aan de hand van het toetsingskader Nieuwe toetreders jeugdhulp. Het toetsingskader is opgenomen in bijlage 1. 3 Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd in oprichting

6 2 Bevindingen In dit hoofdstuk worden de resultaten van het toezicht gepresenteerd aan de hand van de vijf thema s uit het toetsingskader Nieuwe toetreders jeugdhulp: uitvoering hulpverlening, veiligheid, leefklimaat, cliëntenpositie en organisatie. Per onderwerp wordt een oordeel gegeven en in de toelichting wordt het oordeel onderbouwd. oldoende N.B. Niet beoordeeld O Onvoldoende O Gewijzigd in voldoende voor vaststellen rapport 2.1 Uitvoering hulpverlening Onderwerp Oordeel 1 Professionals bieden hulp die aansluit bij de relevante ontwikkelingstaken van de jeugdigen en de problematiek van de jeugdigen en hun ouders. De aanbieder heeft samen met de gedragswetenschapper standaard twee intakegesprekken met een moeder en zo nodig de verwijzer. Tijdens deze gesprekken wordt nagegaan of de moeder past binnen het moeder-kindhuis. De gedragswetenschapper kijkt of en welke behandeling voor de moeders nodig is en vraagt zonodig diagnostiek op. Bij iedere moeder wordt vastgesteld wat nodig is voor de moeder om een goede hechting aan te gaan met haar kind. Daarnaast wordt per moeder bepaald welke begeleiding zij nodig heeft bij de verzorging van haar kind. ia-rosa heeft korte lijntjes met de GGZ, het consultatiebureau en de verloskundige. ia Rosa heeft nog geen uitsluitingscriteria schriftelijk vastgelegd. Wel schatten de aanbieder en de gedragswetenschapper per verzoek plaatsingsmogelijkheden in. Zo past verslavingsproblematiek niet binnen in het moeder-kind huis. 2 Professionals werken met een plan dat door of in overleg met de jeugdigen en hun ouders is opgesteld. In het ia-rosa huis krijgt iedere moeder een individueel plan. De medewerkers van ia-rosa werken volgens de Lima-methode 1. De eerste zes weken is een observatieperiode. Na deze zes weken wordt een hulpverleningsplan gemaakt met twee á drie doelen voor de komende tijd. Een hbo geschoolde medewerker stelt samen met de moeder het plan op. De gedragswetenschapper vult het plan aan met haar visie. Het uiteindelijke plan wordt elke twee maanden besproken met de moeder, de betrokken (gezins)voogd en/of de gezinscoach van de gemeente. 1 Het uitgangspunt van deze methodiek is dat de kracht van het moment benut wordt waarop een jonge vrouw een kind krijgt en zich realiseert dat haar leven anders moet gaan lopen. Competentiegericht leren, vertrouwen, warmte en hulp worden gecombineerd om de jonge moeders ervan bewust te maken dat er altijd een eigen keuze is. 4 Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd in oprichting

7 2.2 eiligheid Onderwerp Oordeel 3 Professionals hebben een actueel beeld van de veiligheid van jeugdigen. De moeders en hun kinderen zijn zowel overdag als in de nacht in het moeder-kind huis. Hierdoor hebben de medewerkers goed zicht op hun dagelijkse rooster en activiteiten. In de nacht kan een babyfoon op de kamer van de moeder en bij de nachtdienst neergezet worden. Dit gaat in overleg met de moeder. De moeders kunnen zowel overdag als s nacht bij de medewerkers terecht. De medewerkers nemen de zorg voor het jonge kind over als het even teveel is voor de moeder of als de indruk bestaat dat het kind niet veilig is. Dit weten de moeders. De aanbieder vindt het belangrijk om de vaders van de kinderen en het netwerk van de moeder zo veel mogelijk te betrekken bij de hulpverlening. Zo krijgt de aanbieder tevens een actueel beeld van het netwerk. De vaders krijgen de mogelijkheid om overdag mee te draaien. aders mogen niet blijven slapen in het moeder-kindhuis. Er zijn vaste bezoekuren voor familie. Als het netwerk veilig is, kunnen de moeders met hun kind in het weekend daar verblijven. 4 Professionals schatten de veiligheidsrisico s van de jeugdigen systematisch in. De medewerkers schatten de risico s in aan de hand van een signaleringsplan dat voor iedere moeder individueel is opgesteld. an elke moeder hangt het signaleringsplan in het kantoor. De gesignaleerde risico s zijn verwerkt in een aanpak in het plan. Dit is opgespitst in de kleuren groen, oranje, rood. Bij iedere kleur staat een andere aanpak beschreven. Als een medewerker ziet dat het spanningsniveau stijgt, dan pakt zij het plan erbij om te vragen waar de moeder zit qua spanning. Als een moeder in het rood zit, dan nemen de medewerkers de zorg voor het kind over. Indien nodig worden bij rode signalering de doelen in het plan bijgesteld en veiligheidsmaatregelen getroffen om de moeder beter te ondersteunen bij de opvoeding van haar kind. 5 Professionals treden bij acute onveiligheid actief op. De aanbieder geeft tijdens het onderzoek een voorbeeld van een onveilige situatie en hoe zij daarmee zijn omgegaan. Ook geeft de aanbieder een toelichting op de samenwerking met eilig Thuis en de wijkagent bij onveilige situaties. 5 Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd in oprichting

8 2.3 Leefklimaat Onderwerp Oordeel 6 De fysieke leefomgeving is schoon, passend en veilig. Het ruime kleurrijke huis en de omheinde tuin zien er gezellig en verzorgd uit. De moeders met hun kinderen hebben elk een eigen slaapkamer. Zij kunnen hun kamer zelf inrichten. Beneden is een gezamenlijke woonkamer en een keuken met een eetruimte aanwezig. Tijdens het onderzoek gebruiken de moeders en kinderen geen medicatie. Er zijn in het moederkindhuis geen indicaties voor brandonveiligheid of fysieke onveiligheid. 7 Jeugdigen leiden een voor hen zo gewoon mogelijk leven, inclusief onderwijs en vrijetijdsbesteding. ia-rosa biedt de moeders en hun kinderen een vast dagritme, geborgenheid, regelmaat en rust. De moeders in het ia-rosa huis hebben doorgaans geen werk en gaan niet naar school. De focus voor de moeders ligt vooral op de opvoeding van de jonge kinderen. Naast het dagritme van het moeder-kindhuis kunnen de moeders deelnemen aan een sport naar keuze. Therapie bij de GGZ is een belangrijk onderdeel van het dagrooster van de moeders. De moeders en kinderen hebben toegang tot de huisarts en tandarts. 8 Professionals hebben tijd en aandacht voor de jeugdigen. In het moeder-kindhuis wordt elke dag meerdere keren samen gegeten aan een grote tafel. Er is dan ruim tijd om te praten over wat iedereen bezighoudt. De moeders koken om de beurt voor elkaar. In de gemeenschappelijke ruimte hangt een bord met daarop een lijst wie er wanneer bezoek krijgt. De medewerkers tonen tijdens het onderzoek zichtbaar grote betrokkenheid bij de moeders en kinderen. 2.4 Cliëntenpositie Onderwerp Oordeel 9 De aanbieder onderneemt actie indien de jeugdigen en/of hun ouders aangeven ontevreden te zijn over de geboden hulp. De aanbieder en medewerkers hebben veel gesprekken met de moeders, waarin ook wordt besproken hoe zij hun verblijf in het moeder-kindhuis ervaren. Als een moeder ontevreden is over een regel of over de geboden hulp, dan gaan de medewerkers en de moeder met elkaar in gesprek. 6 Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd in oprichting

9 10 Jeugdigen en hun ouders kunnen een klacht indienen bij een onafhankelijke klachtencommissie. De moeders kunnen gebruik maken van de klachtenprocedure van ia Rosa. ia-rosa is aangesloten bij een onafhankelijke klachtencommissie van Klachtenportaal Zorg. De moeders zijn daarover geïnformeerd en de klachtenprocedure en de route naar de klachtencommissie staan beschreven op de website van ia-rosa. 2.5 Organisatie Onderwerp 11 De aanbieder heeft een visie op hoe zij verantwoorde hulp biedt. Het moeder-kindhuis heeft als visie om jonge moeders de mogelijkheid te bieden om, in de meest cruciale levensfase van het ouderschap en van hun kind, een goede binding tussen ouder en kind tot stand te brengen. Jonge, alleenstaande moeders kunnen volgens ia-rosa in bepaalde gevallen niet terugvallen op hun eigen netwerk en starten dan vanuit een wankele basis met de opvoeding van hun kind. Door hen te begeleiden bij het opbouwen en het onderhouden van een eigen netwerk kan preventief worden gewerkt aan het voorkomen van isolement, gebrek aan veiligheid voor het kind en daaruit voortvloeiende problematieken op termijn. 12 De aanbieder waarborgt dat de professionals werken volgens de professionele standaarden. De gedragswetenschapper heeft verschillende richtlijnen opgesteld voor ia-rosa. Deze zijn tijdens het onderzoek ingezien op de computer en deze zijn beschikbaar voor de medewerkers. Een aandachtspunt hierbij is dat de richtlijnen op verschillende plaatsen zijn opgeslagen en nog niet overzichtelijk gestructureerd zijn terug te vinden op de computer. 13 De aanbieder werkt met geregistreerde professionals, tenzij de inzet van een niet geregistreerde professional niet afdoet aan de kwaliteit van de hulp of noodzakelijk is voor de kwaliteit. De Jeugdwet stelt jeugdhulpaanbieders verplicht om verantwoorde hulp te bieden. anaf 2016 geldt de norm voor verantwoorde werktoedeling, die is vastgelegd in het Besluit Jeugdwet en geconcretiseerd in het Kwaliteitskader Jeugd. Eén van de hbo geschoolde medewerkers en de gedragswetenschapper beschikken over een SKJ registratie, waamee de aanbieder voldoet aan deze verwachting. Ter aanvulling heeft de aanbieder aangegeven dat alle HBO medewerkers SKJ zijn geregistreerd en alle MBO medewerkers bezig zijn met een vooraanmelding. 14 De aanbieder beschikt over een erklaring Omtrent het Gedrag van personen die structureel contact hebben met de jeugdigen en hun ouders. De inspecties verwachten dat de aanbieder beschikt over een OG van alle personen die een functie hebben in het moeder-kindhuis en structureel contact hebben met de kinderen. Oordeel O 7 Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd in oprichting

10 Onderwerp Aangezien drie OGs van medewerkers niet op naam van de aanbieder zijn, beoordelen de inspecties dit onderwerp als onvoldoende. 15 De aanbieder heeft een meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling. Oordeel De aanbieder beschikt over een actuele versie van de meldcode. Deze hangt zichtbaar in het kantoor en is bekend bij de medewerkers. 8 Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd in oprichting

11 3 ervolg ia-rosa voldeed op het moment van het onderzoek aan veertien van de vijftien beoordeelde verwachtingen uit het toetsingskader Nieuwe toetreders jeugdhulp. De inspecties verwachten dat ia-rosa maatregelen neemt om te voldoen aan de vijftien verwachtingen. Er is verbetering nodig op het volgende onderwerp: De aanbieder beschikt over een erklaring Omtrent het Gedrag van personen die structureel contact hebben met de jeugdigen en hun ouders. De inspecties verwachten van ia Rosa binnen zes weken na ontvangst van het vastgestelde rapport een schriftelijke verklaring dat wordt voldaan aan de vijftien basiseisen voor verantwoorde jeugdhulp. Indien ia-rosa op die datum nog niet volledig voldoet aan de verwachtingen dient zij de inspecties te informeren over de reden voor de vertraging. Tevens dient zij aan te geven wanneer zij wel zal voldoen aan de verwachtingen. De inspecties zullen de voortgang bij ia-rosa volgen en zo nodig toetsen in de praktijk. 9 Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd in oprichting

12 Bijlage 1 - Toetsingskader Nieuwe toetreders jeugdhulp Het toetsingskader erantwoorde hulp voor jeugd vormt het kader voor het toezicht op de Jeugdwet door de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd in oprichting en staat op Het toetsingskader bestaat uit de vijf thema s uitvoering hulpverlening, veiligheid, leefklimaat, cliëntenpositie en organisatie. oor het toezicht op de nieuwe toetreders die vanaf 2015 starten met het aanbieden van jeugdhulp, heeft de inspectie vijftien verwachtingen geselecteerd. Deze vormen samen het toetsingskader Nieuwe toetreders jeugdhulp. Het toezicht bij een nieuwe toetreder resulteert in een openbaar rapport waarin staat in hoeverre de aanbieder voldoet aan het toetsingskader Nieuwe toetreders jeugdhulp. Zodra alle onderwerpen voldoende zijn wordt de aanbieder niet meer beschouwd als nieuwe toetreder. anaf dat moment voert de inspectie toezicht uit op basis van het toetsingskader erantwoorde hulp voor jeugd. ijftien basisverwachtingen voor verantwoorde jeugdhulp: UITOERING HULPERLENING 1. Professionals bieden hulp die aansluit bij de relevante ontwikkelingstaken en de problematiek van de jeugdigen en hun ouders. 2. Professionals werken met een plan dat door of in overleg met jeugdigen en hun ouders is opgesteld. EILIGHEID 3. Professionals hebben een actueel beeld van de veiligheid van de jeugdigen. 4. Professionals schatten de veiligheidsrisico s van de jeugdigen systematisch in. 5. Professionals treden bij acute onveiligheid actief op. LEEFKLIMAAT 6. De fysieke leefomgeving is schoon, passend en veilig. 7. Jeugdigen leiden een voor hen zo gewoon mogelijk leven, inclusief onderwijs en vrijetijdsbesteding. CLIËNTENPOSITIE 8. Professionals hebben tijd en aandacht voor de jeugdigen. 10 Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd in oprichting

13 ijftien basisverwachtingen voor verantwoorde jeugdhulp: 9. De aanbieder onderneemt actie indien jeugdigen en/of hun ouders aangeven ontevreden te zijn over de geboden hulp. 10. Jeugdigen en hun ouders kunnen een klacht indienen bij een onafhankelijke klachtencommissie. ORGANISATIE 11. De aanbieder heeft een visie op hoe zij verantwoorde hulp biedt. 12. De aanbieder waarborgt dat de professionals werken volgens de professionele standaarden. 13. De aanbieder werkt met geregistreerde professionals, tenzij de inzet van een niet geregistreerde professional niet afdoet aan de kwaliteit van hulp of noodzakelijk is voor de kwaliteit. 14. De aanbieder beschikt over de erklaring Omtrent het Gedrag van personen die structureel contact hebben met jeugdigen of hun ouders. 15. De aanbieder heeft een Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling. 11 Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd in oprichting

14 Bijlage 2 - erantwoording De inspecties voerden het toezicht bij ia-rosa uit op 22 september Het toezicht bestond uit de volgende onderdelen: 1. Gesprek met de eigenaar. 2. Dossieronderzoek. 3. Analyse beleidsdocumenten. 4. Rondleiding en observatie. 5. Gesprek met twee moeders. 6. Gesprek met twee medewerkers. De foto. 12 Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd in oprichting

15 13 Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd in oprichting

16 14 Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd in oprichting